سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
مرتضی تهامی پور زرندی؛ سید امین عظیمی
چکیده
توجه به منابع و مصارف آب در بخش صنایع ایران به دلیل وجود تنش‌های شدید در منابع آب کشور حائز اهمیت است. به‌همین منظور هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تجارت آب مجازی در بخش صنعت نفت ایران میباشد. برای این امر رهیافت فنی-پایه برای اندازه‌گیری آب مجازی مورد استفاده قرار گرفته است و تقاضای آب ویژه و تجارت آب مجازی بخش نفت ایران طی سالهای ...
بیشتر
توجه به منابع و مصارف آب در بخش صنایع ایران به دلیل وجود تنش‌های شدید در منابع آب کشور حائز اهمیت است. به‌همین منظور هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تجارت آب مجازی در بخش صنعت نفت ایران میباشد. برای این امر رهیافت فنی-پایه برای اندازه‌گیری آب مجازی مورد استفاده قرار گرفته است و تقاضای آب ویژه و تجارت آب مجازی بخش نفت ایران طی سالهای 1357تا 1398 محاسبه شده‌است. نتایج نشان میدهد به دلیل حجم بالای صادرات نفت، ایران صادرکننده خالص آب مجازی است. مقدار آب مصرفشده در صنعت نفت و فرآیند استخراج و تولید نفت خام در سالهای مورد بررسی به طور متوسط برابر با 594 میلیون متر مکعب در سال و مقدار آب مجازی که در پی صادرات نفت خام در این سالها از کشور خارج شده است به طور میانگین سالانه 356 میلیون متر مکعب میباشد. همچنین ارزش صادراتی آب مجازی دربخش نفت به ازای هر مترمکعب ارزشی برابر با 1838 هزار ریال دارد. لذا برای مدیریت منابع آبی کشور و بحران‌های پیشرو در این بخش، می‌توان با اصلاح فرآیندهای تولید و بروزرسانی تجهیزات، تاسیسات و روش‌های مورد استفاده، بهرهوری آب را بسیار بالا برد تا مصرف آب به صورت بهینه در این بخش صورت گیرد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدصادق ادیبیان؛ علی امامی میبدی؛ هادی اسماعیل پور مقدم
چکیده
فساد اداری و ریسک سیاسی از عوامل مهم تاثیر‌گذار بر اقتصاد کشورهاست که می تواند جنبه‌های مختلفی از زندگی مردم را تحت تاثیر خود قرار دهد. از سوی دیگر، یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی که نشانگر نحوه و شدت مصرف انرژی است و به عبارتی میزان انرژی بری در هر کشور را نشان می دهد، شدت انرژی می باشد. شدت انرژی شاخص بسیار مهمی است که توسط آن می توان ...
بیشتر
فساد اداری و ریسک سیاسی از عوامل مهم تاثیر‌گذار بر اقتصاد کشورهاست که می تواند جنبه‌های مختلفی از زندگی مردم را تحت تاثیر خود قرار دهد. از سوی دیگر، یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی که نشانگر نحوه و شدت مصرف انرژی است و به عبارتی میزان انرژی بری در هر کشور را نشان می دهد، شدت انرژی می باشد. شدت انرژی شاخص بسیار مهمی است که توسط آن می توان به روند تغییر کارآیی مصرف انرژی در سال های مختلف پی برد. نظر به اهمیت این موضوع، تحقیق حاضر به بررسی اثر فساد اداری و ریسک سیاسی در کنار عوامل دیگر بر شدت انرژی کشورهای منتخب منطقۀ منا شامل: ایران، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی با استفاده از مدل داده های تابلویی و برای سالهای 2003 تا 2019 پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که فساد اداری و ریسک سیاسی در کنار عواملی چون حکمرانی خوب، سرمایه گذاری های خارجی و شاخص توسعۀ انسانی از اهمیت به سزایی برخوردار است. از این رو ارتقای آموزش و آگاهی با کاهش فساد اداری و ریسک سیاسی می‌تواند اجرای بهتر برنامه‌های کارایی انرژی را به همراه داشته باشد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی اصغر سالم؛ معصومه عزیزخانی
چکیده
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علی‌رغم اهمیت بالایی که دارد پدیده ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب مینماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار ...
بیشتر
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علی‌رغم اهمیت بالایی که دارد پدیده ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب مینماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار گیرد. هدف این مطالعه شناسایی و ارزیابی عواملی است که در نابرابری مصرف انرژِی نقش دارند. لذا به این منظور، در این مطالعه با استفاده از روش دادههای ترکیبی برای 31 استان ایران طی سالهای 1398-1388 به بررسی تاثیر متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر نابرابری مصرف انرژی پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که سه عامل جمعیت، قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی تاثیری منفی و معنادار و عامل نابرابری درآمد، مخارج جاری دولت و آموزش اثر مثبت و معنادار بر نابرابری مصرف انرژی دارند و عوامل شهرنشینی و مخارج عمرانی دولت رابطه معناداری بر نابرابری مصرف انرژی نداشته‌اند. در بین این عوامل یکی از پر چالش‌ترین مباحث اثر افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر نابرابری مصرف انرژی میباشد که عده‌ای معتقدند افزایش قیمت موجب کاهش نابرابری مصرف انرژی میگردد و درمقابل، تعدادی با تاکید بر اثرات افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر افزایش تورم و آثار مستقیم و غیرمستقیم آن بر ساختارهای اقتصادی و فشار بر دهک‌های پایین درآمدی، افزایش قیمت را موجب افزایش نابرابری مصرف انرژی می‌دانند. لذا در این مطالعه، می‌توان گفت سیاست افزایش قیمت انرژی، نابرابری مصرف را بهبود بخشیده است.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
دانیال فربد؛ محمدعلی فلاحی؛ نرگس صالح نیا
چکیده
امروزه ریسک‌های متعددی ازجمله ریسک‌های اقتصادی، مالی و سیاسی اقتصاد کشورها را تهدید میکند. کشورها در مقابل تلاش می‌کنند پیامدهای منفی ناشی از آن را مدیریت کرده و تأثیر آن در اقتصاد خنثی یا حداقل شود. بررسی وضعیت کشورها نشان میدهد که بیشتر کشورهای توسعه‌نیافته و درحال‌توسعه و به‌خصوص کشورهایی که غنی از منابع طبیعی (رانت منابع) ...
بیشتر
امروزه ریسک‌های متعددی ازجمله ریسک‌های اقتصادی، مالی و سیاسی اقتصاد کشورها را تهدید میکند. کشورها در مقابل تلاش می‌کنند پیامدهای منفی ناشی از آن را مدیریت کرده و تأثیر آن در اقتصاد خنثی یا حداقل شود. بررسی وضعیت کشورها نشان میدهد که بیشتر کشورهای توسعه‌نیافته و درحال‌توسعه و به‌خصوص کشورهایی که غنی از منابع طبیعی (رانت منابع) هستند به علت وابستگی بالا به درآمدهای نفتی، شدیداً تحت تأثیر این شوک‌های داخلی و خارجی (نفرین منابع) قرارگرفتهاند؛ اما در مقابل کشورهای توسعهیافته با بکار گیری سیاستهای مناسب آسیب کمتری را متحمل شده‌اند. هدف این پژوهش ساخت و معرفی شاخص ترکیبی آسیب‌پذیری نفرین منابع و سپس بررسی تأثیر هر یک از ریسک‌های اقتصادی، مالی و سیاسی بر شاخص آسیب‌پذیری نفرین منابع است. لذا با استفاده از جدیدترین دادههای موجود، رویکرد اقتصادسنجی دادههای تابلویی برای 14 کشورهای منتخب منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) طی سالهای 2005 الی 2018 انجام شد. آنچه در نتایج برآورد مشاهده شد حاکی از وجود رابطهی معکوس و معنی‌دار بین متغیرهای ریسکی بر متغیر وابسته (شاخص آسیب‌پذیری نفرین منابع) بوده که در جهت تأیید فرضیههای تحقیق است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سپیده عابدی؛ متین کاظمی نمین؛ علی اکبر یعقوبی؛ شقایق اسدی شیزری؛ مائده مرسلپور
چکیده
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توام با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیط‌زیست بر منابع‌طبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دی-اکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه ...
بیشتر
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توام با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیط‌زیست بر منابع‌طبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دی-اکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه بخاری زرند کرمان بر اساس رویکرد تحلیل پیوند انرژی، آب و محیط زیست مورد ارزیابی قرار گرفت. طراحی سامانه خورشیدی و ارزیابی تعادل کربن در طول عمر نیروگاه در نرم افزار PVsyst در سال 1400 انجام شد. همچنین به منظور ارزیابی اثر کاهش انتشار کربن بر زیست بوم، از مدل محیط‌زیستی ReCipe استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد جایگزینی حداقل %1 از ظرفیت اسمی نیروگاه فسیلی با منابع تجدیدپذیر، از انتشار 46/1249 تن دی‌اکسیدکربن در سال جلوگیری خواهد کرد. این میزان معادل 16/362 مترمکعب ذخیره در مصرف سوخت فسیلی و 73/373 تن معادل نفت خام صرفه‌جویی در منابع انرژی میباشد. همچنین نتایج نشان داد علاوه بر حفاظت از ذخایر طبیعی، طراحی سیکل ترکیبی، منجر به کاهش قابل توجه در تقاضای آب معادل 3660 مترمکعب با ظرفیت تامین منابع آب زیرزمینی خواهد شد. با توجه به منافع ناشی از ذخیره منابع آب و انرژی و کاهش انتشار کربن در صنعت نیروگاهی، در نگرش همبست علاوه بر مدیریت عرضه انرژی از طریق جایگزینی منابع و کاربست فناوری‌های بازیابی آب و حرارت، اعمال سیاستهای مدیریت تقاضای انرژی براساس بهرهوری انرژی و آثار محیط‌زیستی پیشنهاد میگردد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
عزیز ظاهری عبده وند؛ امیر هرتمنی؛ سعید آقاسی
چکیده
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخ‌گذاری حباب‌ها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 1980-2020 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 پرداخته شد؛ سپس با استفاده از روش ارائه شده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخ‌گذاری حباب‌ها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 1980-2020 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 پرداخته شد؛ سپس با استفاده از روش ارائه شده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت حباب از بازار نفت به بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 بررسی شد. نتایج نشان داد که نفت سنگین ایران در بازه مورد بررسی 9 دوره حبابی دارد؛ همچنین در بازه مورد بررسی برای بازار بورس اوراق بهادار تهران نیز شش دوره حبابی مشاهده شد. یافته‌ها بیانگر نزدیکی حباب نهم در بازار نفت و حباب چهارم در بازار بورس اوراق بهادار تهران است لذا فرضیه مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران در این دوره مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه، بیانگر پذیرش مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
پریسا مهاجری؛ رضا طالبلو؛ فاطمه خان‌احمدی
چکیده
سرمایه‌گذاری بنگاه‌ها از جمله تصمیمات مهم مالی در اقتصاد است که ضمن اثرگذاری بر ارزش شرکت‌ها و ثروت سهامداران، رفاه را افزایش میدهد. به رغم غفلت از اثرات نااطمینانی در نظریه‌های سنتی سرمایه‌گذاری، نظریه‌های جدید، سازوکارهای مختلفی را برای تأثیر نااطمینانی بر مخارج سرمایه‌گذاری معرفی نموده‌اند. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی ...
بیشتر
سرمایه‌گذاری بنگاه‌ها از جمله تصمیمات مهم مالی در اقتصاد است که ضمن اثرگذاری بر ارزش شرکت‌ها و ثروت سهامداران، رفاه را افزایش میدهد. به رغم غفلت از اثرات نااطمینانی در نظریه‌های سنتی سرمایه‌گذاری، نظریه‌های جدید، سازوکارهای مختلفی را برای تأثیر نااطمینانی بر مخارج سرمایه‌گذاری معرفی نموده‌اند. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مخارج سرمایه‌گذاری 131 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1399-1387 با تمرکز بر نااطمینانی قیمت نفت‌خام است. بدین منظور در گام اول، مدل تلاطم تصادفی (SV) در چارچوب رویکرد فضا-حالت غیرخطی، مبنای برآورد نااطمینانی قیمت روزانه نفت قرار می‌گیرد و در گام دوم، طبق نتایج آزمون درون‌زایی هاسمن، از روش متغیرهای ابزاری برای برآورد ضرایب متغیرهای اثرگذار بر سرمایه‌گذاری استفاده میشود. یافته‌ها حاکی از آن است که اولاً تلاطم قیمت روزانه نفت خام اثر معناداری بر سرمایه‌گذاری ندارد. ثانیاً اندازه بنگاه، سودآوری، تورم و Q توبین، سرمایه‌گذاری را به طور مثبت و معنی‌دار تحت تأثیر قرار میدهند. ثالثاً اهرم مالی که انعکاسی از تصمیمات ساختار سرمایه بنگاه است، اثر منفی و معنی‌داری بر سرمایه‌گذاری شرکت‌ها دارد بدین‌معنا که تمرکز بیشتر روی تأمین مالی از طریق بدهی منجر به سرمایه‌گذاری کمتر در شرکت‌ها میشود.
• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
مجتبی رستمی؛ علیرضا نجارپور
چکیده
قیمت نفت خام یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصاد جهانی است که سیاستگذاران، تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و مشارکت‌کنندگان در بازارهای مالی رفتار آن را رصد می‌کنند. قیمت نفت مسیر و رفتار خود را با توجه به شرایط اقتصادی تغییر میدهد و به همین دلیل بسیار متلاطم است. دانش محققین، سیاستگذاران و مشارکت کنندگان از میزان اثرگذاری بحران‌ها ...
بیشتر
قیمت نفت خام یکی از مهمترین شاخص‌های اقتصاد جهانی است که سیاستگذاران، تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و مشارکت‌کنندگان در بازارهای مالی رفتار آن را رصد می‌کنند. قیمت نفت مسیر و رفتار خود را با توجه به شرایط اقتصادی تغییر میدهد و به همین دلیل بسیار متلاطم است. دانش محققین، سیاستگذاران و مشارکت کنندگان از میزان اثرگذاری بحران‌ها بر بازار نفت کنترل پیامدهای منفی آن را به شیوه بهتری فراهم میکند. بررسی‌ها نشان میدهد که در نتیجه بحران‌های مختلف پایداری تلاطمی بازار نفت بسیار بالاست. بنابراین، بررسی فرضیه وجود ریشه واحد در شوک‌های تلاطمی این بازار منطقی است. در پژوهش حاضر ماندگاری بلندمدت شوک‌های تلاطمی ناشی از بحران همه‌گیری کووید-19 در بازار نفت برنت و WTI که دو معیار تعیین قیمت2های جهانی نفت هستند با استفاده از آزمون پیشنهادی توسط لی و یو (2010) بررسی میشود. نتایج این پژوهش نشان دهنده وجود ریشه واحد در تلاطم بازار نفت است. بنابراین، بازار نفت و فضای اقتصادی به شکل طولانی مدت درگیر اثرات این بحران است. این موضوع می‌تواند اثرات چشمگیری بر درآمدهای کشورهای صادرکننده و سرمایه‌گذاران در حوزه نفت خام داشته باشد. به این ترتیب بازیگران این بازار و دولت‌ها باید با دقت بیشتری پیامدهای این بحران را ارزیابی کنند.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا عزیزی؛ علی مریدیان
چکیده
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سالهای اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته ...
بیشتر
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سالهای اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله از شاخص پیچیدگی اقتصادی به همراه قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی به عنوان عوامل تعیین کننده مصرف انرژی در ایران طی دوره 1355 تا 1396 استفاده شده است. نتایج رگرسیون کوانتایل نشان می دهد که ضرایب متغیرها در چندکها متفاوت است. تأثیر پیچیدگی اقتصادی بر مصرف انرژی در همه چندک ها مثبت بوده است که نشان دهنده تسلط اثر بازگشتی بر مصرف انرژی است. کشش قیمت در همه چندک ها کمتر از یک و در دهک های بالای مصرف کمتر است. در مقابل، کشش درآمدی تقاضای انرژی در دهک‌های بالا بیشتر بوده است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
آرام امیرنیا؛ منصور زراء نژاد؛ حمیدرضا عبداللهیان؛ سهیل سعیدیان
چکیده
گسترش سریع مناطق شهری در کشورهای صادرکننده نفت خام عضو سازمان اوپک و وابستگی زیاد اقتصاد آنها به مصرف نفت خام، باعث تغییرات جدی زیست‌محیطی در این کشورها شده است. ازاین رو بررسی عوامل تأثیرگذار بر انتشار دی‌اکسیدکربن مانند رشد اقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی دراین کشورها حائز اهمیت است. دراین مقاله به بررسی تاثیر رشداقتصادی، مصرف ...
بیشتر
گسترش سریع مناطق شهری در کشورهای صادرکننده نفت خام عضو سازمان اوپک و وابستگی زیاد اقتصاد آنها به مصرف نفت خام، باعث تغییرات جدی زیست‌محیطی در این کشورها شده است. ازاین رو بررسی عوامل تأثیرگذار بر انتشار دی‌اکسیدکربن مانند رشد اقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی دراین کشورها حائز اهمیت است. دراین مقاله به بررسی تاثیر رشداقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی بر انتشار دی‌اکسیدکربن پرداختیم. دراین مقاله به بررسی تاثیر رشداقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی بر انتشار دی‌اکسیدکربن پرداختیم. بدین منظور نمونه‌ای شامل ۸ کشورعضو سازمان اوپک برای دوره ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ انتخاب شد. با توجه به وجود اثر مجاورت از اقتصادسنجی فضایی برای بررسی اثرات سرریز از کشورهای همسایه استفاده شده است. نتایج نشان دادکه وابستگی فضایی در بین کشورهای بررسی شده وجود دارد. تجزیه و تحلیل سرریز فضایی به تفکیک نشان داد که هر دو اثر رشداقتصادی و جمعیت شهری محلی (مستقیم) و سرریزفضایی (غیر مستقیم) انتشاردی‌اکسیدکربن کربن در هر کشور و کشورهای همسایه را افزایش میدهد، ولی میزان اثر مستقیم بیش از میزان اثر غیرمستقیم بر کشورهای دیگر است. این واقعیت که آلودگی محیط زیست ناشی از رشد اقتصادی و توسعه مناطق شهری و افزایش مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر درهرکدام از این کشورهای مورد مطالعه بر کیفیت محیط‌زیست کشورهای همسایه نیز تاثیر می‌گذارد، زمینه همکاری را بین کشورهای عضو سازمان اوپک که در مجاورت یکدیگر قرار دارند، برای توسعه فناوری تولید انرژی‌های پاک (انواع انرژی های تجدیدپذیر) را فراهم میکند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا شرکاء؛ حسین راغ فر
چکیده
چکیده:
یکی از مهمترین مسائل در سطح بین الملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هر قدر این نکته پر رنگ تر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیده ...
بیشتر
چکیده:
یکی از مهمترین مسائل در سطح بین الملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هر قدر این نکته پر رنگ تر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیده تر شده است.
در این پژوهش به مقایسه دو الگوی قراردادی نفتی ایران (IPC) و مناطق نفت خیز جنوب (NISOC) که اخیرا در صنعت نفت ایران مطرح شدند، میپردازیم. این مقایسه با استفاده از معیارهای قرارداد بهینه از منظر اقتصاد هزینه مبادله صورت گرفته است. پرسشنامه ای براساس تحلیل سلسله مراتبی AHP فازی طراحی و در اختیار خبرگان این صنعت قرار گرفت تا نظرات آنها را با توجه به معیارها و گزینهها جویا شویم. براساس نتایج بدست آمده الگوی قراردادی مناطق نفت خیز جنوب (NISOC) از نظر خبرگان این صنعت با توجه به معیارهای اقتصاد هزینه مبادله الگوی بهینه در مقایسه این دو قرارداد معرفی شد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سحر دشتبان فاروجی؛ حسن درگاهی
چکیده
مطالعه جایگاه ایران در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی نشان میدهد که به‌رغم آن که ایران دومین کشور دارنده منابع گاز طبیعی جهان است و موقعیت ویژهای نیز در ترانزیت گاز طبیعی داراست ولی بازیگر مهمی در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی بشمار نمی‌آید. یکی از مسائل مهم برای گسترش تجارت بین‌المللی گاز، بررسی امکان صادرات گاز طبیعی ایران ...
بیشتر
مطالعه جایگاه ایران در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی نشان میدهد که به‌رغم آن که ایران دومین کشور دارنده منابع گاز طبیعی جهان است و موقعیت ویژهای نیز در ترانزیت گاز طبیعی داراست ولی بازیگر مهمی در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی بشمار نمی‌آید. یکی از مسائل مهم برای گسترش تجارت بین‌المللی گاز، بررسی امکان صادرات گاز طبیعی ایران در آینده پیشرو است. مطالعه حاضر تلاش دارد تا با برآورد و شبیه سازی یک الگوی اقتصادسنجی شامل متغیرهای اقتصاد کلان و انرژی، چشم انداز تقاضای داخلی و تراز گاز طبیعی در شرایط مختلف اقتصاد کلان ایران را تحلیل و توان صادرات گاز طبیعی را امکان سنجی کند. نتایج شبیه‌سازی نشان میدهد اولاً در تداوم سیاستهای موجود، روند نامطلوب بهره وری کل عوامل تولید در سطح اقتصاد کلان و ناکارایی اقتصادی در مصرف انرژی ادامه خواهد داشت. ثانیاً، اصلاحات اقتصادی در جهت افزایش رشد اقتصادی، بدون توجه به اصلاحات بخش انرژی، منجر به منفی شدن تراز گاز طبیعی خواهد شد. ثالثاً، برای کاهش شدت انرژی فقط نمی‌توان به اصلاح قیمتی تاکید داشت بلکه باید عوامل غیرقیمتی همچون بهبود فناوری به منظور افزایش کارایی انرژی مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، سیاستهای اصلاحی در شرایط اقتصاد کلان و بخش انرژی کشور، به منظور صرفه جویی در مصرف گاز طبیعی، از طریق ترکیب سیاستهای قیمتی و غیرقیمتی، به منظور امکان صادرات گاز طبیعی و ورود کشور به تجارت بین المللی گاز در افق پیشرو ضروری است. بعلاوه انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم برای استفاده از عرضه بالقوه گاز طبیعی دارای اهمیت است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
خالد الجمعه؛ تیمور محمدی؛ عاطفه تکلیف؛ تورج دهقانی
چکیده
در این مطالعه برآوردِ مسیر بهینه تولید از میدان نفتی یادآوران و عملیات حفاری آن که به‌دلیل مجاورت با کشور عراق از اهمیت ویژهای برخوردار است، با استفاده از دادههای واقعی میدان و به‌وسیله الگوریتم SQP توسط نرم‌افزار متلب بررسی شده‌است. ابتدا تابع هدف، قیود هر مدل قراردادی، و هزینه تعریف شده و بر پایه دادههای میدان بیان شده‌اند. ...
بیشتر
در این مطالعه برآوردِ مسیر بهینه تولید از میدان نفتی یادآوران و عملیات حفاری آن که به‌دلیل مجاورت با کشور عراق از اهمیت ویژهای برخوردار است، با استفاده از دادههای واقعی میدان و به‌وسیله الگوریتم SQP توسط نرم‌افزار متلب بررسی شده‌است. ابتدا تابع هدف، قیود هر مدل قراردادی، و هزینه تعریف شده و بر پایه دادههای میدان بیان شده‌اند. برای تابع هدف، قیمت نفت بر اساس سناریوی قیمتی مرجع و با تکیه بر پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) تعین شده‌است. تابع هزینه نیز بر اساس مدل کائو و همکاران (2009) تعریف شده با استناد به دادههای میدان و نیز اطلاعات تاریخی میدان (دوره توسعه فاز یک) با هدف کاربستِ آن برای میدان یادآوران تعدیل شده است. در نهایت مدل‌های قراردادی تصریح‌شده به‌وسیله الگوریتم SQP توسط نرم‌افزار متلب حل گردید. نتایج مطالعه نشان میدهد که کارآمدترین قراردادهای نفتی قراردادهای نفتی ایران با کف هزینه سرمایه‌ای کم و بدون هیچ محدودیت تعداد چاه‌های حفرشده است. در این پژوهش اثبات گردید که قرارداد بیع متقابل با سقف هزینه سرمایه‌ای غیر مناسب با ضریب بازیافت میدان کمترین کارآمدی را ثبت کرده است. همچنین اضافه‌نمودنِ قید تعداد چاه‌های حفرشده بیش از حد مناسب به کارآمدی قرارداد نفتی ایران لطمه می‌زند. تعیین کف هزینه سرمایه‌ای بالا نیز باعث میشود که کارآمدی قراداد نفتی ایران کاهش یابد. به‌هرحال قرارداد نفتی ایران می‌تواند جایگزین مناسبی برای قرارداد بیع متقابل باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ندا رضایی؛ رخشاد حجازی؛ حسین یوسفی
چکیده
از مهمترین ابزارهای تحلیلی در اقتصاد انرژی است.در صورت محاسبه قیمت واقعی تولید برق شاهد رونق انرژی‌های تجدیدپذیر خواهیم بود زیرا قیمت تمام شده برق، در حال حاضر متفاوت از زمانی است که هزینه آب مجازی و سایر هزینه‌های محیط زیستی تولید برق در نظر گرفته شود.در این مقاله روشی برای محاسبه هزینه همتراز شده برق ارائه شده است. در این میان فناوری‌های ...
بیشتر
از مهمترین ابزارهای تحلیلی در اقتصاد انرژی است.در صورت محاسبه قیمت واقعی تولید برق شاهد رونق انرژی‌های تجدیدپذیر خواهیم بود زیرا قیمت تمام شده برق، در حال حاضر متفاوت از زمانی است که هزینه آب مجازی و سایر هزینه‌های محیط زیستی تولید برق در نظر گرفته شود.در این مقاله روشی برای محاسبه هزینه همتراز شده برق ارائه شده است. در این میان فناوری‌های متداول دربخش تولید، شامل نیروگاههای بخاری ،گازی ، سیکل ترکیبی، بادی و فتوولتائیک از منظر اقتصادی مورد بررسی قرارگرفته و نتایج محاسبه قیمت تمام شده آنها ارائه شده است. در خصوص آب مجازی که بخشی از هزینه همتراز شده برق در نظر گرفته میشود نتایج نشان میدهند کهمصرف آب در انواع نیروگاهها به این ترتیب است: بخاری > سیکل ترکیبی > گازی > فتوولتائیک > بادی. بیشترین هزینه مربوط به تولید برق با استفاده از نیروگاه های گازی و کمترین هزینه مربوط به تولید برق از طریق نیروگاه بادی میباشد. یکی ازدلایل رشد کند توسعه انرژی های تجدیدپذیر، غیر واقعی بودن قیمت سوخت گاز و نفت نیروگاهی در ایران با وجود یارانه سوخت، است، لذا تولید برق در نیروگاههای حرارتی مقرون به صرفه است و تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر نظیر نیروگاههای بادی و فتوولتائیک در نگاه سطحی توجیه اقتصادی ندارد.
لقمان امامقلی؛ صادق صالحی؛ بهنام لطفی خاچکی
چکیده
نگرشهای بومشناختی از جمله عوامل تأثیرگذار بر تعامل انسان و محیط زیست است که نقشی کلیدی در تغییر رفتارهای افراد نسبت به ابعاد محیط زیستی زندگی‌شان دارد. با توجه به افزایش مصرف انرژی در ایران، نیاز فزاینده به انرژی، محدودیت ذخایر و پایان‌پذیر بودن منابع انرژی و مشکلات محیط‌زیستی ناشی از آن، مطالعۀ تأثیر نگرشهای بومشناختی ...
بیشتر
نگرشهای بومشناختی از جمله عوامل تأثیرگذار بر تعامل انسان و محیط زیست است که نقشی کلیدی در تغییر رفتارهای افراد نسبت به ابعاد محیط زیستی زندگی‌شان دارد. با توجه به افزایش مصرف انرژی در ایران، نیاز فزاینده به انرژی، محدودیت ذخایر و پایان‌پذیر بودن منابع انرژی و مشکلات محیط‌زیستی ناشی از آن، مطالعۀ تأثیر نگرشهای بومشناختی در تحقق رفتار مصرف بهینه انرژی از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین، سوال اصلی مقاله این است که نگرشهای بومشناختی چه تأثیری در تحقق رفتار مصرف بهینه انرژی دارد؟ برای انجام این کار، در مقاله حاضر پارادایم نگرش بوم-شناختی دانلپ و کاتون و ون‌لیر مبنا قرار گرفته است. دادههای تحقیق با استفاده از پرسشنامه و با نمونه آماری شامل 440 نفر از ساکنین شهر سنندج گردآوردی شده است. اعتبار پرسشنامه آن با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و با محاسبه KMO تأیید شده است. همچنین، پایایی آن هم با محاسبه آلفای کرونباخ بررسی شده است. نتایج به‌دست‌آمده فرضیۀ اصلی تحقیق را تأیید میکند؛ بدین معنی که بین نگرشهای بومشناختی و رفتار مصرف انرژی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد (42/0 = r). به عبارت دیگر، در تحقق رفتار بهینه مصرف انرژی، نگرشهای بومشناختی یک متغیر مهم و اثرگذار است. تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که نگرش بومشناختی در شهر سنندج از مقبولیت زیادی برخوردار است. چنین مقبولیتی نشان میدهد که الگوی اجتماعی فرهنگی غالب شهروندان شهر سنندج زیست‌محور بوده و پارادایم معافیت بشر -اینکه انسان از قوانین حاکم بر سایر موجودات مبراست- چنان نافذ و فراگیر نیست.
طه شیشه گری؛ عباس معمارنژاد؛ فرهاد غفاری؛ سید شمس الدین حسینی
چکیده
مطالعات زیادی در خصوص تحریم‌های اقتصادی علیه کشورهای هدف و میزان اثرگذاری این تحریم‌ها صورت گرفته‌است.در مطالعات صورت گرفته، متغیر تحریم با یک متغیر مجازی (باینری) یا نهایتا با استفاده از چند متغیر مجازی چهار سطح (عدم وجود تحریم-تحریم ملایم-تحریم شدید-تحریم همه جانبه) وارد مدلسازی شده‌است.مطالعه اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی نیازمند ...
بیشتر
مطالعات زیادی در خصوص تحریم‌های اقتصادی علیه کشورهای هدف و میزان اثرگذاری این تحریم‌ها صورت گرفته‌است.در مطالعات صورت گرفته، متغیر تحریم با یک متغیر مجازی (باینری) یا نهایتا با استفاده از چند متغیر مجازی چهار سطح (عدم وجود تحریم-تحریم ملایم-تحریم شدید-تحریم همه جانبه) وارد مدلسازی شده‌است.مطالعه اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی نیازمند شناخت میزان و شدت تحریم در بخش‌های مختلف میباشد،بنابراین نمی‌توان اثرگذاری تحریم و هرگونه بررسی تحریم اقتصادی را مستقل از شدت و میزان تحریم بررسی نمود.برای بررسی دقیق‌تر و رعایت موارد فوق، در این مقاله اثر شدت تحریم‌های اعمالی بر کشور ایران در حوزه انرژی را، به یک متغیر میان صفر تا پنج تبدیل کرده تا شاخص بهتری برای درک میزان فشار و تحریم‌های اقتصادی اعمالی بر کشور ایران ارائه دهیم.سپس اثرگذاری متغیر شدت تحریم به دست آمده را روی تجارت خارجی ایران با پنج شریک تجاری مهم از جمله: آلمان،چین،هند،ترکیه و امارات متحده بر اساس معادله جاذبه بدست آوردیم.در این مقاله سعی کردیم تمامی تحریم‌ها و قوانین تحریم کننده کشور ایران را در حوزه انرژی ، در حد فاصل سالهای 1992 تا 2018 مورد بررسی قرار دهیم . در پایان نتایج بدست آمده حاکی از اثر معنادار،قابل توجه و منفی شدت تحریم بخش انرژی بر تجارت خارجی ایران میباشد،که میزان اثر گذاری تحریم‌های این بخش روی مراودات با کشورهای مختلف متفاوت است.کشور چین و امارت به ترتیب کمترین میزان اثرپذیری از تحریم بخش انرژی ایران را در صادرات و واردات به خود اختصاص دادند.همچنین بیشترین میزان اثرپذیری در واردات و صادرات به کشورهای هند و آلمان اختصاص یافت.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
رضا معبودی؛ یونس نادمی؛ زینب دره نظری
چکیده
بررسی رابطه بین درآمدهای نفتی و مالی‌سازی در کشورهای دارای منابع طبیعی فراوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به رانت نفت، در این پژوهش تاثیر درآمدهای نفتی بر مالی سازی بررسی می گردد. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد سیستم معادلات همزمان و دادههای دوره زمانی 1397-1358 استفاده شد. یافته های ...
بیشتر
بررسی رابطه بین درآمدهای نفتی و مالی‌سازی در کشورهای دارای منابع طبیعی فراوان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به رانت نفت، در این پژوهش تاثیر درآمدهای نفتی بر مالی سازی بررسی می گردد. برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رویکرد سیستم معادلات همزمان و دادههای دوره زمانی 1397-1358 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند درآمدهای نفتی تاثیر مثبت و معناداری بر مالی سازی دارند. همچنین، رشد اقتصادی، سرمایه انسانی و کیفیت نهادی تاثیر منفی و معناداری بر مالی سازی دارند. اما، سرمایه فیزیکی و تورم دارای تاثیر مثبت و معناداری بر مالی‌سازی هستند. بنابراین، درآمدهای نفتی همراه با کیفیت پایین نهادها، تحریم‌های گسترده و نوسانات قیمت نفت به افزایش رانت و فساد، تضعیف حقوق مالکیت، بیاعتمادی نسبت به سیاستهای دولت و افزایش انگیزه سفتهبازی منجر می‌شوند. افزایش انگیزه سفتهبازی به انحراف سرمایه از بخش حقیقی به بخش مالی می-انجامد؛ در نهایت، انتقال سرمایه به بخش مالی نیز افزایش مالی‌سازی را در پی دارد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حسین حافظی؛ محبوبه دلفان
چکیده
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب میشود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار می‌رود. بنابراین پیش‌بینی تقاضای برق با توجه به نقش‌های مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا میکند از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیش‌بینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ...
بیشتر
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب میشود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار می‌رود. بنابراین پیش‌بینی تقاضای برق با توجه به نقش‌های مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا میکند از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیش‌بینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ARDL و ARIMA پرداخته شده است. این مطالعه در تلاش است با تأکید بر اثر دما و نرخ‌های متفاوت رشد اقتصادی طی 4 سناریوی مختلف کل تقاضای برق ایران در یک بازه زمانی 30 ساله (2050 تا 2021) را پیش‌بینی نماید. سناریوسازی مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور و نرخ‌های متفاوت رشد اقتصادی است. سناریو اول و دوم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0026/0 درصد سالیانه و نرخ‌های رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. همچنین سناریو سوم و چهارم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0045/0 درصد سالیانه و نرخ‌های رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. نتایج حاصل از مطالعه ضمن تائید تأثیر معنادار دما و رشد اقتصادی بر مصرف برق نشان میدهد که به دنبال افزایش دما و رشد تولید ناخالص داخلی، تقاضای برق به‌طور چشمگیری افزایش خواهد یافت. همچنین سایر نتایج حاکی از بی کشش بودن تقاضای برق نسبت به تغییرات قیمتی است. لذا سیاستهای محدودیت تقاضای برق بایستی مبتنی بر کنترل دما و انتشار گازهای گلخانه‌ای از طریق افزاش سهم تکنولوژی‌های تجدید پذیر در سبد عرضه برق کشور و سیاستهای مبتنی برافزایش بهرهوری انرژی باشد.
• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
محمدمهدی حاجیان؛ سید اسماعیل هاشمی؛ رحیم صائمی
چکیده
از نظر راهبردی، منطقه خزر به دلیل وجود ذخایر انرژی و انتقال آن به بازارهای مصرف یکی از مهمترین قسمتهای جهان در سالهای اخیر تبدیل شده‌است و همین امر باعث شد تا این منطقه توجه قدرتهای منطقهای و ابرقدرتهای جهانی را به خود جلب نماید. در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و افزایش تعداد کشورهای ساحلی، دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی ...
بیشتر
از نظر راهبردی، منطقه خزر به دلیل وجود ذخایر انرژی و انتقال آن به بازارهای مصرف یکی از مهمترین قسمتهای جهان در سالهای اخیر تبدیل شده‌است و همین امر باعث شد تا این منطقه توجه قدرتهای منطقهای و ابرقدرتهای جهانی را به خود جلب نماید. در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و افزایش تعداد کشورهای ساحلی، دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی راجع به رژیم حقوقی حاکم بر دریای خزر مطرحشده است. این مقاله با استفاده از مدل سهمبری قوس یکسان و تلفیق روش‌های مختلف تقسیمبندی، نقشه و مساحت دریای خزر را به شکلی عادلانه تقسیم نموده و در عین حال سعی شده است به اصل عدالت و انصاف توجه گردد. اینکه سهم هریک از کشورهای حاشیه دریای خزر در برداشت از ذخایر تثبیت شده در حامل های انرژی چه میزان باید باشد به عنوان سؤال اصلی مقاله حاضر است. نتایج نشان میدهد در سهمبری منطقه مشاع، سهم هر یک از کشورها 20 درصد خواهد بود. در سهمبری کلی، کشور قزاقستان با (28 درصد)، ایران (23 درصد)، روسیه (22 درصد)، ترکمنستان (14 درصد) و آذربایجان (13 درصد) از مساحت دریای خزر را به خود اختصاص دادهاند.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
زریر نگین تاجی؛ حجت ایزدخواستی
چکیده
امروز در خصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بین‌الملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقررات‌زدایی در کشور خود می‌کنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیست‌محیطی آنها و در نهایت، افت زیست‌محیطی بین المللی میشود. دیدگاه دیگر، معتقد ...
بیشتر
امروز در خصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بین‌الملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقررات‌زدایی در کشور خود می‌کنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیست‌محیطی آنها و در نهایت، افت زیست‌محیطی بین المللی میشود. دیدگاه دیگر، معتقد است که تجارت آزاد از طریق تخصیص بهینه منابع، به کشورها اجازه میدهد در تولید کالا و خدماتی که در آنها دارای مزیت نسبی هستند، تخصص‌یافته و از این رو، شدت انرژی را بهبود می دهند. هدف این مطالعه بررسی اثر تجارت بین‌الملل و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر انتشار گاز دی‌اکسید کربن در کشورهای گروه D8 با رویکرد دادههای پانل میباشد. در این مطالعه از داده سالهای 1993 تا 2018 بانک جهانی استفاده شده است. در مدل اول، نتایج نشان می‌هد که ضریب مربوط به متغیر تولید ناخالص داخلی مثبت و برای توان دوم آن، منفی بدست آمده است که فرضیه زیست محیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه تأیید می-شود. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر انتشار دی اکسید کربن اثر معنی‌داری ندارد. همچنین، نتایج نشان میدهد که صادرات اثر مثبت و معنی‌داری بر انتشار دی اکسید کربن داشته و واردات تأثیری منفی و معنی دار دارد که با نظریات مرسوم و همچنین پیشینه تحقیق همخوانی دارد. شدت انرژی نیز تأثیری مثبت و معنی‌دار بر انتشار دی‌اکسید کربن دارد. برای مدل دوم نیز، فرضیه زیست محیطی کوزنتس تأیید شده و سایر متغیرها نیز، تأثیر معنی‌دار و مطابق با مبانی نظری بر انتشار دی‌اکسید کربن دارند.
نهادها و سازمانهای منطقهای و بین المللی انرژی
علی مزیکی؛ آرین دانشمند؛ مانا شعبانی راد
چکیده
در این پژوهش به بررسی نقش تجارت به تفکیک صادرات و واردات کالاهای واسطه‌ای و نهایی بر تخریب محیط‌زیست، انتشار دی‌اکسید کربن، در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس پرداخته میشود. برای این منظور از یک مجموعه دادههای تابلویی مربوط به کشورهای OECD و کشورهای غیر OECD طی سالهای 1998 تا 2018 استفاده شده است. طبق نتایج، در تمامی نمونه‌ها منحنی ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی نقش تجارت به تفکیک صادرات و واردات کالاهای واسطه‌ای و نهایی بر تخریب محیط‌زیست، انتشار دی‌اکسید کربن، در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس پرداخته میشود. برای این منظور از یک مجموعه دادههای تابلویی مربوط به کشورهای OECD و کشورهای غیر OECD طی سالهای 1998 تا 2018 استفاده شده است. طبق نتایج، در تمامی نمونه‌ها منحنی زیست‌محیطی کوزنتس برقرار میباشد. از سوی دیگر، تجارت در کشورهای OECD تاثیر مفید، یا معکوس، و در کشورهای غیر OECD و تمام کشورها تاثیر غیر مفید، یا مثبت و معنادار، بر میزان انتشار دی‌اکسید کربن دارد. همچنین، یک نتیجه حائز اهمیت اینکه واردات بدون نظر گرفتن نوع کالاها تاثیر مخربتری نسبت به صادرات بر محیط‌زیست در تمامی حالتها داشت. براین اساس می‌توان گفت که نظریات حامی آثار مفید صادرات، مانند بهبود تکنولوژی، یا آثار مخرب واردات از طریق افزایش محصولات انرژیبر، توضیحدهنده بهتری نسبت به نظریات مصرف مخرب انرژی حاصل از صادرات یا آثار مفید واردات برای محیط زیست هستند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدعلی آوینده؛ بیتا تبریزیان؛ مریم تیموریان
چکیده
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله ...
بیشتر
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله آن سهم خود را در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی و هدفمند سازی این نوع سرمایه گذاری افزایش داد، استفاده از تکنیک و فنون بازاریابی به ویژه بازاریابی بین المللی است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) که شکل عمده ای آن انتقال سرمایه بین المللی است، طی دهه گذشته به طور قابل ملاحظه ای به عنوان یکی از نتایج افزایش یکپارچگی اقتصاد جهانی افزایش یافته است. از طرفی با بررسی و مطالعه در میان مقالات داخلی و خارجی تاکنون تحقیقی که بتواند به عوامل تأثیرگذار بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر بازاریابی سبز در حوزه انرژی بپردازد، یافت نشده و همچنین با توجه به مدل تحقیق، این پژوهش جنبه نوآوری به خود گرفته است.
)
