نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
برنامه ریزی و توسعه اقتصادی، اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران
چکیده
نفت و گاز منابع پایان پذیرند و بیشینه سازی منافع ملی همراه با حفظ منافع حال و آینده در بهره‌برداری از این منابع بسیار با اهمیت است. ثمرده کردن نفت از مصادیق حفظ منافع ملی است. در این راستا و با توجه مقدمه سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که تاکید بر اقتصاد درونزا و برون نگر شده است، هدف بین المللی شدن شرکت ملی نفت در این پژوهش دنبال شده که از مصادیق ثمرده کردن سرمایه ملی و استراتژیک نفت است .همچنین سبب تبدیل این شرکت به نهادی فراگیر در اقتصاد کشور خواهد شد و تخصیص بهینه دلارهای نفتی و سرریز منافع آن به نسل های آینده را پی خواهد داشت. به کمک نظریه چهارسطحی ویلیامسون ،تحلیل چارچوب نهادی اُستروم و نظم های اجتماعی نورث ، بخش بالادستی نفت مرورتاریخی و قواعدی و تحلیل اجتماعی شده. بازیگران و محیط نهادی بخش بالادستی نفت ایران مورد تحلیل قرارگرفته شد. هدف بین المللی شدن هرگز جزو وظایف شرکت ملی نفت ایران نبوده است.برای موفقیت در بین المللی کردن شرکت ملی نفت ایران باید در بُعد سازمان افزار فناوری بخش بالادستی نفت ایران تمرکز داشت .همچنین نیاز به همگرایی دولت با این هدف و تغییر نظام تدبیر امورمتناسب با شرایط فعلی مخازن کشور و توانمندی انجام عملیات نفتی موفق درون و برون مرزهای کشور است. قدم اول برای ساخت یک نهاد فراگیر در بخش بالادستی نفت ایران ، قانع کردن نهادهای استثماری بهره‌مند از رانت نفت است بر این مبناکه اعمال چنین تغییرات نهادیی سبب کاهش بهره‌مندی از رانت آنها نخواهد شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
To fruition petroleum under extractive institutions: create inclusive institution in Iran’s oil upstream
نویسنده [English]
- Farshad Momeni
Economic planning and Development, Faculty of Economics,, Allameh Tabataba'i Univ., Tehran, Iran
چکیده [English]
Oil and gas are exhaustible resources and maximizing national benefits in exploiting these resources is very important. In this regard and according to the general policies of the resistance economy of Iran, which emphasizes the endogenous and externally oriented economy, the purpose of internationalization of the National Iranian Oil Company (NIOC) has been followed in this paper, which makes it an inclusive institution, optimal allocation of oil dollars also maximizes the intergeneration benefits. This purpose was followed by a historical and social analysis and historical review of rules and contracts of Iran’s oil upstream. by Williamson’s four-level theory, Ostrom's institutional framework and North’s social orders. The participants and institutional environment of the Iran oil upstream were analyzed. Internationalization has never been in the description of the duties of the NIOC, . In order to succeed in the internationalization of the NIOC, it should be focused on the aspect of techno - ware of the Iran's oil upstream, as well as the need for the convergence and support of the government with this purpose and governance reform of Iran oil upstream according to the current conditions of the country's reservoirs and the ability to carry out successful oil operations inside and outside the borders of the country. The first step to build an inclusive institution in the upstream sector of Iranian oil is to convince the extractive institutions benefiting from oil rents that such institutional changes will not reduce their benefits from rents.
کلیدواژه‌ها [English]
- New institutional economic approach
- Internationalization of the NIOC
- Extractive institutions
- Inclusive institution
- Governance
)