• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیدمحمدقائم ذبیحی؛ رستا کمالیان؛ فاطمه اکبری؛ علی اکبر ناجی میدانی
چکیده
مطالعه حاضر آثار آستانه‌ای دو متغیر ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه بر انتشار کربن را طی دوره زمانی 2002 الی 2019 برای 37 کشور منتخب (با سطح درآمد متوسط به بالا) با استفاده از رویکرد غیرخطی الگوهای رگرسیونی انتقال ملایم پانلی مورد مطالعه قرار داده است. برای این منظور، دو مدل مجزا با لحاظ نمودن دو متغیر انتقال ساختار مصرف انرژی ...
بیشتر
مطالعه حاضر آثار آستانه‌ای دو متغیر ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه بر انتشار کربن را طی دوره زمانی 2002 الی 2019 برای 37 کشور منتخب (با سطح درآمد متوسط به بالا) با استفاده از رویکرد غیرخطی الگوهای رگرسیونی انتقال ملایم پانلی مورد مطالعه قرار داده است. برای این منظور، دو مدل مجزا با لحاظ نمودن دو متغیر انتقال ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه برآورد شده است. نتایج حاصله بر وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای موردمطالعه در هر دو الگو دلالت میکند. نتایج برآورد هر دو الگو مبین آن است که تولید ناخالص داخلی سرانه (در حالت آستانه‌ای ساختار مصرف انرژی) و ساختار مصرف انرژی (در حالت آستانه‌ای تولید ناخالص داخلی سرانه) دارای اثری مثبت بر انتشار کربن می‌باشند. همچنین شهرنشینی و بازبودن تجاری در هر دو مدل دارای اثری مثبت بر انتشار کربن هستند. بدین ترتیب، نتایج نشان میدهند که افزایش کارایی در ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه می‌تواند منجر به کاهش قابل توجهی در انتشار کربن گردد. این یافتهها نهتنها بر اهمیت بهینهسازی سیاستهای انرژی، بلکه به نقش کلیدی تغییرات در ساختار اقتصادی در مدیریت انتشار گازهای گلخانهای اشاره دارند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محبوبه فراهتی؛ لیلا سلیمی؛ مهدی قلی زاده ارات بنی
چکیده
عدم امنیت، وابستگی‌های سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیست‌محیطی از مهم‌ترین علل تغییر رویکرد تأمین انرژی از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشند. اما با توجه به رشد و توسعه تکنولوژی در صنایع مختلف و هزینه‌های بالای تولید انرژی پاک، تلاش برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را به تلاش در جهت کاهش مصرف آن سوق داده است. بنابراین ...
بیشتر
عدم امنیت، وابستگی‌های سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیست‌محیطی از مهم‌ترین علل تغییر رویکرد تأمین انرژی از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشند. اما با توجه به رشد و توسعه تکنولوژی در صنایع مختلف و هزینه‌های بالای تولید انرژی پاک، تلاش برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را به تلاش در جهت کاهش مصرف آن سوق داده است. بنابراین تأمین مالی این پروژه‌ها می‌تواند بر مصرف این انرژی اثر بگذارد. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و توسعه بازار مالی ازجمله روش‌های تأمین مالی می‌باشند. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر این روش‌های تأمین مالی بر میزان مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر 26 کشور درحال توسعه طی دوره زمانی 2019-2008 انجام شده است. یافته‌های حاصل از برآورد مدل پانلی حاکی از این است که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر دارند در حالی که توسعه بازارهای مالی تأثیر معناداری بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر ندارد. با توجه به اینکه استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، نقش مهمی در بهبود کیفیت محیط زیست و کاهش آلودگی‌های محیطی دارد توصیه می‌شود در جهت بهبود استفاده از انرژی تجدیدپذیر، تسهیلات مالی و مالیاتی برای شرکت‌ها، مراکز و سازمان‌های مرتبط با حوزه تولید و استفاده از انرژی تجدیدپذیر فراهم آید. همچنین گسترش دانش عمومی و فرهنگسازی پایه‌ا‌ی در زمینه کاهش مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر و سوق دادن به سمت مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و فراهم آوردن زمینه ورود سرمایه‌گذاران خارجی و مشارکت آنها در تأمین مالی پروژه‌ها از دیگر توصیه‌های این پژوهش است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زینت گلی؛ حمید آماده؛ تیمور محمدی
چکیده
نگرانی‌های زیست‌محیطی و گرمایش کره زمین، تداوم استفاده از سوخت‌های فسیلی به‌ویژه نفت را با چالش مواجه کرده است. واکنش جامعه جهانی به مقابله با تغییر اقلیم، امضا توافقنامه پاریس در سال 2015 بود. هیئت بین دولتی تغییر اقلیم، برای دستیابی به هدف محدود کردن افزایش دما به زیر 5/1درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن، سناریوهایی را با ...
بیشتر
نگرانی‌های زیست‌محیطی و گرمایش کره زمین، تداوم استفاده از سوخت‌های فسیلی به‌ویژه نفت را با چالش مواجه کرده است. واکنش جامعه جهانی به مقابله با تغییر اقلیم، امضا توافقنامه پاریس در سال 2015 بود. هیئت بین دولتی تغییر اقلیم، برای دستیابی به هدف محدود کردن افزایش دما به زیر 5/1درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن، سناریوهایی را با در نظر گرفتن کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و افزایش مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر تدوین کرده است. این موضوع برای اقتصادهای متکی بر درآمدهای نفتی اوپک، تهدیدی جدی به شمار می‌آید. در این پژوهش، به منظور بررسی آثار سیاستهای هیئت بین دولتی تغییر اقلیم سازمان ملل بر عرضه و تقاضای نفت اوپک از رویکرد اقتصادسنجی سری زمانی معادلات هم‌‌انباشتگی و الگوی تصحیح خطای برداری استفاده شده است. متغیرهای مدل شامل تولید و قیمت واقعی نفت اوپک، شاخص تولیدات صنعتی کشورهای توسعه‌یافته و نوظهور و شاخص قیمت انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشند که به صورت ماهانه برای دوره 2021-1986 به کار گرفته شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد براساس ضرایب برآوردی، تغییرات عرضه اوپک در بدبینانه‌ترین سناریو هیئت بین دولتی تغییر اقلیم سازمان ملل، 40 درصد کاهش در سال 2030 و 94 درصد کاهش در سال 2050 نسبت به سال 2010 خواهد بود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
یزدان گودرزی فراهانی؛ زلیخا مرسلی ارزنق؛ محسن مهر ارا
چکیده
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1400-1370 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1400-1370 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب نظری مطالعه حاضر براساس مدل سرمایه‌گذاری، بهینهیابی و تعادل بین بخشی خواهد بود. در این مطالعه اثرات سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر از طریق بنگاههای دولتی و خصوصی در مدل گنجانده شده است. نتایج به دست آمده از شوک سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر بیانگر این بود که سرمایه‌گذاری در این بخش بیشترین تأثیر را بر رشد ارزش افزوده اقتصادی در بخش صنعت، خدمات، کشاورزی و نفت و گاز داشته است. همچنین نتایج به دست آمده بیانگر این موضوع است که در راستای افزایش در رفاه اجتماعی و دستیابی به توسعه اقتصادی یک دوره سرمایه‌گذاری 4 ساله با رشد 50 درصدی در حوزه زیرساختهای انرژی تجدیدپذیر در کشور لازم است.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
پریسا مهاجری؛ رضا طالبلو
چکیده
احتمال معاملات آگاهانه (PIN)، یکی از معیارهای مهم ریزساختار بازار است که عموماً برای سنجش سطح عدم تقارن اطلاعات استفاده می‌شود. برآورد PIN به دلیل راه‌حل‌های مرزی، حداکثر محلی و استثناهای نقطه اعشار (FPE) می‌تواند مشکل‌ساز باشد. همچنین حاکم بودن فرض وجود فقط یک لایه اطلاعاتی در هر روز معاملاتی در PIN، با شواهد تجربی دنیای واقعی ناسازگار ...
بیشتر
احتمال معاملات آگاهانه (PIN)، یکی از معیارهای مهم ریزساختار بازار است که عموماً برای سنجش سطح عدم تقارن اطلاعات استفاده می‌شود. برآورد PIN به دلیل راه‌حل‌های مرزی، حداکثر محلی و استثناهای نقطه اعشار (FPE) می‌تواند مشکل‌ساز باشد. همچنین حاکم بودن فرض وجود فقط یک لایه اطلاعاتی در هر روز معاملاتی در PIN، با شواهد تجربی دنیای واقعی ناسازگار بوده و آن را در معرض اریب کم‌برآوردی قابل ملاحظه‌ای قرار می‌دهد. در مقاله حاضر با استفاده از مدل احتمال چندلایه معاملات آگاهانه (MPIN) که توسط قاچم و ارسان (2023) ارائه شده است، عدم تقارن اطلاعات برای 55 شرکت بورسی فعال در حوزه انرژی طی دوره 1Q:1396 تا 1Q:1402 برآورد شده است. یافته‌های مقاله حاضر حاکی از آن است که اولاً برای 67/2 درصد از 1200 مشاهده سهام/فصل، فرض وجود یک لایه اطلاعاتی برقرار است که دلالت بر ضرورت به‌کارگیری MPIN برای برآورد عدم تقارن اطلاعات دارد. ثانیاً به‌کارگیری PIN نه تنها با اریب کم‌برآوردی روبروست بلکه تصویر نادرستی از رتبه‌بندی شرکت‌ها از منظر عدم تقارن اطلاعات به دست می‌دهد. ثالثاً صنعت انرژی کشور به‌طور متوسط با عدم تقارن اطلاعات 4/34 درصدی روبروست و برآوردها نشان می‌دهد که وجود اطلاعات خصوصی در تابستان 1399 به اوج خود رسیده و بیش از 49 درصد بوده است. رابعاً نماد «بپیوند» از زیربخش برق، گاز و بخار و نماد «شپنا» از زیربخش «پالایشگاه» با عدم تقارن اطلاعات 75/64 و 9/18 درصدی به ترتیب در جایگاه بالاترین و کمترین عدم تقارن اطلاعات قرار می‌گیرند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اصغر واحدی؛ اسمعیل ابونوری؛ پرویز ملک زاده
چکیده
در این پژوهش اثر شوک قیمت نفت بر بازدهی بازار سهام ایران با رویکرد نوین چندک بر چندک ارزیابی شده است. بدین منظور ابتدا با روش خودرگرسیون برداری ساختاری، شوک قیمت نفت محاسبه شده است سپس با استفاده از رویکرد چندک بر چندک اثر شوک قیمت نفت بر بازده بازار سهام ایران بررسی شده است. جامعه آماری، داده‌های مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام ...
بیشتر
در این پژوهش اثر شوک قیمت نفت بر بازدهی بازار سهام ایران با رویکرد نوین چندک بر چندک ارزیابی شده است. بدین منظور ابتدا با روش خودرگرسیون برداری ساختاری، شوک قیمت نفت محاسبه شده است سپس با استفاده از رویکرد چندک بر چندک اثر شوک قیمت نفت بر بازده بازار سهام ایران بررسی شده است. جامعه آماری، داده‌های مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام بازار بورس ایران و نمونه آماری شامل 200 مشاهده از داده‌های ماهانه مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام بازار بورس ایران طی دوره زمانی 12: 1401 – 1: 1385 میباشد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اثر شوک قیمت نفت بر بازار سهام ایران، در طول چندکهای مختلف بازده بازار سهام ایران متفاوت میباشد. زمانی که بازار سهام صعودی است، یک شوک منفی قیمت نفت اثر بزرگتری بر بازدهی بازار سهام دارد. همچنین در حالت عادی بازار سهام؛ شوکهای مثبت قیمت نفت، یک اثر منفی بزرگ بر روی بازدهی بازار سهام دارد. با توجه به این مشاهدات نتیجه گرفته می-شود که رابطه بین قیمت نفت و بازده بازار سهام می‌تواند به ماهیت شوکهای قیمت نفت و میزان عملکرد بازار سهام بستگی داشته باشد.
