نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواهر لطیفی ¹
• علی سایه میری ²
• اسما شیرخانی ³

¹ کارشناسی ارشد رشته اقتصاد، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر، خوزستان، ایران

² مدیر گروه اقتصاد دانشگاه ایلام

³ دانشجوی دکتری رشته اقتصادسنجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

شاخص ردپای اکولوژیکی میزان تقاضای انسانی برای منابع طبیعی را می‌سنجد؛ که منجر به تغییرات اقلیمی، کاهش تنوع زیستی، تخریب خاک و آلودگی محیط‌زیست می‌شود. در این تحقیق با استفاده از داده‌های دوره 1980 تا 2021 و روش خود رگرسیون آستانه‌ای (TAR) به بررسی تأثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی، جهانی‌شدن و توسعه مالی بر ردپای اکولوژی در ایران پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که تأثیر متغیرها بر ردپای اکولوژی به سطح آستانه مصرف انرژی اولیه (6/3 اگزاژول) بستگی دارد؛ و در دو رژیم پایین و بالاتر از این آستانه، مصرف انرژی و جهانی‌شدن به‌طور مثبت و معناداری بر افزایش ردپای اکولوژی تأثیرگذار هستند، این اثرات در رژیم بالاتر از آستانه به‌طور قابل‌توجهی تشدید شده است. همچنین، رشد اقتصادی تنها در رژیم بالاتر از آستانه تأثیر معناداری بر افزایش ردپای اکولوژی دارد، که نشان‌دهنده تأثیرات منفی توسعه اقتصادی بر محیط‌زیست در مراحل پیشرفته‌تر است. توسعه مالی نیز در هر دو رژیم تأثیر منفی و معناداری بر ردپای اکولوژی می‌گذارد، که حکایت از توانایی توسعه مالی در کاهش فشارهای محیط‌زیستی دارد. با این‌حال، این اثرگذاری در رژیم پایین‌تر از آستانه قوی‌تر است. بنابراین، نیاز است برنامه‌های مؤثری برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و ارتقای بهره‌وری انرژی در مراحل بالاتر رشد اقتصادی تدوین شود تا فشارهای زیست‌محیطی کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها

• ردپای اکولوژی
• آستانه مصرف انرژی
• جهانی‌شدن
• توسعه مالی

موضوعات

• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی

عنوان مقاله [English]

The Role of Energy Consumption Threshold in the Impact of Globalization and Financial Development on Ecological Footprint

نویسندگان [English]

• javaher latifi ¹
• Ali Sayehmiri ²
• asma shirkhani ³

¹ Master's Degree in Economics, Khorramshahr University of Marine Science and Technology, Khorramshahr, Khuzestan, Iran

² Ilam University

³ PhD Candidate in Econometrics, University of Isfahan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

The Ecological Footprint Index measures the human demand for natural resources, which leads to climate change, biodiversity loss, soil degradation, and environmental pollution. This study uses data from 1980 to 2021 and the Threshold Autoregressive (TAR) method to examine the effects of energy consumption, economic growth, globalization, and financial development on the ecological footprint in Iran. The results reveal that the impact of variables on the ecological footprint depends on the initial energy consumption threshold (3.6 exajoules). In both lower and higher regimes of this threshold, energy consumption and globalization positively and significantly contribute to increasing the ecological footprint, with these effects being significantly amplified in the higher regime. Additionally, economic growth significantly impacts the ecological footprint only in the higher regime, indicating the adverse effects of advanced economic development on the environment. Financial development, on the other hand, negatively and significantly affects the ecological footprint in both regimes, demonstrating its potential to reduce environmental pressures. However, this mitigating effect is stronger in the lower regime. Therefore, it is essential to devise effective strategies to reduce fossil fuel consumption and improve energy efficiency during advanced stages of economic growth to alleviate environmental pressures.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ecological Footprint
• Energy Consumption Threshold
• Globalization
• Financial Development