• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی اسمعیلی اردکانی؛ مرتضی شکری
چکیده
در سال‌های اخیر، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع به‌ویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوخت‌های فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقهای به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک، تلاش ...
بیشتر
در سال‌های اخیر، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع به‌ویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوخت‌های فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقهای به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک، تلاش دارد جایگاه ایران را در آینده نظم در حال گذار انرژی ترسیم کند. سؤال اصلی مقاله این است که در عصر گذار انرژی که سوخت‌های پاک محرکه اقتصاد جهانی خواهند بود، ایران چه جایگاهی در چشم‌انداز ژئوپلیتیک اقتصاد انرژی جهانی 2050 خواهد داشت؟ روش پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر سناریونویسی و ابزار گردآوری داده‌ها مبتنی بر مصاحبه و پیمایش پنل خبرگی است. یافته‌های پژوهش در قالب چهار سناریوی محتمل شامل، «تحقق توسعه پایدار و گذار به طلای سبز»، «گذار تدریجی و مستقل به سوی توسعه پایدار و طلای سبز»، «توسعه مبتنی بر طلای سیاه» و «درماندگی توسعه با طلای سیاه» ارائه شده است. این سناریوها طیف گسترده‌ای از وضعیت‌های ممکن را شامل می‌شوند. آشنایی با روایت هرکدام از این سناریوها و مقایسه مطلوبیت آنها، کنشگران و تصمیم‌گیران را قادر می‌سازد تا در سیاستگذاریهای حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر حالت‌های مختلف را مدنظر داشته باشند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حمید آماده؛ عبدالرسول قاسمی؛ حجت‌الله میرزائی؛ حمید بختیاری
چکیده
در این مقاله به تحلیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی و ارائه الگوی بهینه تولید محصولات پتروشیمی در صنایع پتروشیمی وابسته به صندوق‌های بازنشستگی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت پتروشیمی جم و مسجد سلیمان می‌باشد. دوره زمانی مورد نظر 5 سال می‌باشد. در جامعه مورد مطالعه، تصمیم‌گیرنده به‌طور همزمان با اهداف متناقضی روبه‌روست. ...
بیشتر
در این مقاله به تحلیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی و ارائه الگوی بهینه تولید محصولات پتروشیمی در صنایع پتروشیمی وابسته به صندوق‌های بازنشستگی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت پتروشیمی جم و مسجد سلیمان می‌باشد. دوره زمانی مورد نظر 5 سال می‌باشد. در جامعه مورد مطالعه، تصمیم‌گیرنده به‌طور همزمان با اهداف متناقضی روبه‌روست. در این تحقیق از برنامه‌ریزی خطی چند هدفه فازی براساس برش «آلفا» پارامترهای فازی استفاده شد. هدف این تحقیق، استخراج تولید بهینه هریک از محصولات به نحویست که به‌طور همزمان حداکثرسازی سود، حداقل‌سازی ریسک و حداکثرسازی ارزش افزوده حاصل گردد و محدودیت‌های مختلفی از جمله محدودیت‌های زیست محیطی، محدودیت‌های منابع، تکنولوژیک، بازاری، مالی و زیست محیطی لحاظ گردد. این روش برای مواردی مطلوب است که دارای معاوضه‌های محدودی بین توابع هدف هستند. یک نمونۀ عددی برای نشان دادن امکان به کار بردن روش مذکور در مسائل بهینه‌سازی چند هدفه برای تولید اولفین‌ها از گاز طبیعی استفاده شده است. با توجه به کارایی و رضایت‌بخش بودن راه‌حل‌های جدید به‌دست‌آمده در این روش، این روش می‌تواند برای حل مسائل برنامه ریزی خطی چند هدفه فازی مفید باشد. کاهش مقدار تولید اتیلن، کاهش مقدار تولید پلی اتیلن سبک ، و افزایش تولید بوتادین و پروپیلن مهمترین توصیه سیاستی این تحقیق می‌باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اکرم بیگی؛ فریبا فتاحی
چکیده
مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمان‌ها پیامدهای مثبتی در اقتصاد خرد و کلان دارد. در مدیریت مصرف انرژی، علاوه بر کاهش مصرف راحتی ساکنان نیز باید مورد توجه باشد. مسئله مدیریت و زما‌بندی کارکرد وسایل الکتریکی خودکار و قابل‌برنامه‌ریزی در یک ساختمان هوشمند، یک مسئله بهینه‌سازی است که با توجه به تعداد وسایل الکتریکی و قابلیت‌های آنها ...
بیشتر
مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمان‌ها پیامدهای مثبتی در اقتصاد خرد و کلان دارد. در مدیریت مصرف انرژی، علاوه بر کاهش مصرف راحتی ساکنان نیز باید مورد توجه باشد. مسئله مدیریت و زما‌بندی کارکرد وسایل الکتریکی خودکار و قابل‌برنامه‌ریزی در یک ساختمان هوشمند، یک مسئله بهینه‌سازی است که با توجه به تعداد وسایل الکتریکی و قابلیت‌های آنها پیچیدگی بالایی دارد. در این پژوهش یک رویکرد مدیریت مصرف انرژی پیشنهاد شده است که شامل سه لایه از عامل‌های سوییچ، هماهنگ‌کننده و اجرا است که در یک ساختار شبکه‌ای با هم مرتبطند. عامل سویچ برای تعیین و پایش اولویت‌ها، سطح رضایت و راحتی کاربر استفاده می‌شود. عامل هماهنگ‌کننده درباره زمان‌بندی وسایل الکتریکی با هدف کمینه‌سازی هزینه برق مصرفی و بیشینه‌سازی راحتی کاربر تصمیم‌گیری می‌کند. عامل اجرا تصمیمات اخذ شده را با مجموعه‌ای از اعمال اجرا می‌کند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوریتمی برای کاهش مصرف انرژی و اوج نرخ میانگین و درعین‌حال افزایش راحتی کاربر در لایه عامل هماهنگ‌کننده است. به این منظور روشی ترکیبی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و الگوریتم خفاش ارائه شده و عملکرد آن بر اساس توابع هدف ارزیابی شده‌اند. نتایج حاصل نشان می‌دهد که روش پیشنهادی نسبت به روش‌های ارائه‌شده اخیر، بر روی مجموعه داده‌های اسمارت‌هوم[1] و سی‌یوبیمز[2] نتایج بهتری داشته‌اند.
[1]. SmartHome
[2]. CU-Bems
سیاستگذاریهای اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
سیدمحسن عظیمی دخت
چکیده
نفرین منابع طبیعی همواره مورد توجه محققین اقتصادی بوده است. موضوعات این پژوهش ها، حول محورهایی از قبیل تأثیر بر رشد، بهره وری و انگیزه‌های تولید است. اما آن چه کمت ر مورد توجه قرارگرفته است تأثیرات جانبی وفور منابع بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است .این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام شده است. بررسی ارتباط بین گستردگی ...
بیشتر
نفرین منابع طبیعی همواره مورد توجه محققین اقتصادی بوده است. موضوعات این پژوهش ها، حول محورهایی از قبیل تأثیر بر رشد، بهره وری و انگیزه‌های تولید است. اما آن چه کمت ر مورد توجه قرارگرفته است تأثیرات جانبی وفور منابع بر شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است .این پژوهش که به صورت توصیفی تحلیلی انجام شده است. بررسی ارتباط بین گستردگی فساد اقتصادی و وفور منابع طبیعی را بررسی نموده است. برای انجام این تحقیق از آمار مربوط به کشورهای منتخب در حال توسعه در دوره زمانی 2000- 2021 استفاده شده است. اطلاعات مورد استفاده در این پژوهش شاخص‌های ادراک فساد، صادرات سوخت کشورها و آزادی اقتصادی در دوره زمانی تحقیق بوده که توسط سازمان ملل، سازمان بین‌المللی شفافیت و بنیاد هریتیج منتشر شده است. با استفاده ازروش رگرسیون چند متغیره پنل دیتایی با اثرات تصادفی برای تخمین پارامترهای مدل بدین نتایج رسیده شده است که ارتباط منفی و معنا داری بین شاخص ادراک فساد و شاخص صادرات سوخت کشورهای متخب وجود دارد به‌طوری‌که در فاصله اطمینان 95 درصدی، ضریب برآوردی متغیر مستقل منفی 01/0 است. برای آزادی اقتصادی 07/0 است که مطابق با نتایج سایر تحقیقات در این زمینه است. لذا می‌توان بیان نمود که وفور منابع طبیعی با گستردگی فساد اقتصادی رابطه‌ای مستقیم دارد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی مریدیان؛ زهرا عزیزی
چکیده
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سال‌های اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته ...
بیشتر
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سال‌های اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله از شاخص پیچیدگی اقتصادی به همراه قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی به عنوان عوامل تعیین کننده مصرف انرژی در ایران طی دوره 1355 تا 1396 استفاده شده است. نتایج رگرسیون کوانتایل نشان می دهد که ضرایب متغیرها در چندکها متفاوت است. تأثیر پیچیدگی اقتصادی بر مصرف انرژی در همه چندک ها مثبت بوده است که نشان دهنده تسلط اثر بازگشتی بر مصرف انرژی است. کشش قیمت در همه چندک ها کمتر از یک و در دهک های بالای مصرف کمتر است. در مقابل، کشش درآمدی تقاضای انرژی در دهکهای بالا بیشتر بوده است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مسلم نیلچی؛ علی فرهادیان
چکیده
نفت خام منبع اصلی انرژی است و تقریباً یک سوم تولید جهانی انرژی را تشکیل می‌دهد. تلاطم در این بازار پیامدهای اقتصادی و مالی گسترده‌ای در پی خواهد داشت. به این دلیل، سرمایه‌گذاران هنگام سرمایه‌گذاری مالی در بازارهای نفت خام به منظور پوشش ریسک و تنوع پرتفوی، اهمیت زیادی برای پیش‌بینی تلاطم قائل هستند. استراتژی‌های سرمایه‌گذاری آنها ...
بیشتر
نفت خام منبع اصلی انرژی است و تقریباً یک سوم تولید جهانی انرژی را تشکیل می‌دهد. تلاطم در این بازار پیامدهای اقتصادی و مالی گسترده‌ای در پی خواهد داشت. به این دلیل، سرمایه‌گذاران هنگام سرمایه‌گذاری مالی در بازارهای نفت خام به منظور پوشش ریسک و تنوع پرتفوی، اهمیت زیادی برای پیش‌بینی تلاطم قائل هستند. استراتژی‌های سرمایه‌گذاری آنها اغلب به شدت تحت تأثیر رژیم‌های تلاطمی قرار می‌گیرد. زیرا، در دوره‌های زمانی مختلف بازارهای نفت خام، تلاطم‌های شدید و ملایم وجود دارد که به حرکت چرخه‌های اقتصادی نسبت داده می‌شود. پژوهش حاضر به مقایسه توانایی‌های پیش‌بینی مدل‌های تغییر رژیم مارکفی و مارکفی پنهان تلاطمی با مدل نامتقارن جی ژی آر ـ گارچ در بازارهای نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت و برنت پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که مدل جی ژی آرگارچ ـ تغییر رژیم مارکوفی از مدل جی ژی آر- گارچ مارکوفی پنهان در پیش‌بینی تلاطم در هر دو بازار بهتر عمل کرده است. درنتیجه، براساس مدل منتخب با استفاده دو معیار ارزش در معرض ریسک و کسری مورد انتظار به پیش‌بینی حداقل زیان و زیان مورد انتظار ماه دسامبر سال 2021 پرداخته شده است که نتایج نشان داده است، زیان مورد انتظار حاصل از سرمایه‌گذاری در بازار وست تگزاس اینترمیدیت بیشتر از بازار نفت برنت است.
