مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حسین امیررحیمی؛ سید شمس الدین حسینی؛ سید محمدرضا سیدنورانی؛ تیمور محمدی؛ اسماعیل صفرزاده
چکیده
در سال های اخیر خصوصی‌سازی در صنایع پایین‌دست نفت و گاز یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته برای تغییر و بهبود فضای کسب و کار و رفع موانع تولید و همچنین اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی بوده است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از بررسی یازده متغیر مربوط به عملکرد شش شرکت پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت تهران، ...
بیشتر
در سال های اخیر خصوصی‌سازی در صنایع پایین‌دست نفت و گاز یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته برای تغییر و بهبود فضای کسب و کار و رفع موانع تولید و همچنین اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی بوده است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از بررسی یازده متغیر مربوط به عملکرد شش شرکت پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت تهران، پالایش نفت لاوان، پالایش نفت شیراز و پالایش نفت تبریز به روش DID (فازی) و مقایسه آن با گروههای کنترل نسبت به ارزیابی وضعیت خصوصی‌سازی این شرکتها بپردازد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که از میان یازده متغیر مورد بررسی دو متغیر نسبت هزینههای عمومی اداری و فروش به درآمدها و تعداد پرسنل در قبل و بعد از واگذاری برای گروه کنترل معنادار بودهاند. به عبارتی وضعیت اشتغال و هزینههای عمومی اداری و فروش در شرکتهای مورد بررسی نسبت به گروه کنترل نامناسبتر بوده و از این بابت عملکرد ضعیفی داشته اند. این موضوع نشان می‌دهد واگذاری این شرکتها در عمل تأثیر مثبتی بر وضعیت اشتغال نداشته است.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
مجتبی رستمی؛ محمد نبی شهیکی تاش
چکیده
به دلیل نقش استراتژیک تلاطم و بی‌ثباتی قیمت‌های نفت خام و تأثیرات آن بر همه کشورهای جهان، روش‌های مختلف مدل‌سازی و پیش‌بینی در این مورد ضروری است. در دو دهه گذشته ادبیات گسترده‌ای در مورد رویکردهای مختلف برای مدل‌سازی تجربی تلاطم در بازار نفت خام پدید آمده است. در این پژوهش، مدل‌سازی تلاطم قیمت‌های نفت خام WTI که در بازار این کالای ...
بیشتر
به دلیل نقش استراتژیک تلاطم و بی‌ثباتی قیمت‌های نفت خام و تأثیرات آن بر همه کشورهای جهان، روش‌های مختلف مدل‌سازی و پیش‌بینی در این مورد ضروری است. در دو دهه گذشته ادبیات گسترده‌ای در مورد رویکردهای مختلف برای مدل‌سازی تجربی تلاطم در بازار نفت خام پدید آمده است. در این پژوهش، مدل‌سازی تلاطم قیمت‌های نفت خام WTI که در بازار این کالای استراتژیک یکی از مهمترین انواع نفت خام است با شش مدل «تلاطم تصادفی» انعطاف‌پذیر بررسی شده است. سپس عملکرد تجربی این مدلها در مقایسه با یکدیگر با استفاده از روش‌های بیزی بررسی شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که افزودن پرش در معادله بازده و «اثر اهرمی به مدل تلاطم تصادفی» عملکرد آن را در مقایسه با سایر مدلها بسیار بهبود می‌بخشد. براساس یافته‌های این مدل، پایداری تلاطم در بازار WTI بسیار بالاست و به طور متوسط هر سال یک پرش در این بازار روی می‌دهد. با این حال، این مدل نشان می‌دهد که در سال 2020 دو پرش در بازده WTI در ماه‌های آوریل و مه روی داده است که رویدادی کم‌نظیر است. علاوه بر این همبستگی میان مؤلفه پرش در بازده و پرش در تلاطم (پرش همبسته مرتون) در داده‌های WTI تأیید نمی‌شود. همچنین، به دلیل اثر اهرمی منفی، شوک‌های منفی اثرات تلاطمی قویتری نسبت به شوک‌های مثبت در بازار نفت خام دارند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
بتول زرگر؛ علی امامی میبدی؛ حسین جهانگیرنیا؛ مژگان صفا
چکیده
به دلیل ضرورت توسعه صنعت فتوولتائیک که از لزوم کاهش وابستگی اقتصاد کشور به سوخت‌های فسیلی و کاهش آلودگی هوا ناشی می‌شود، هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی جهت تأمین مالی این صنعت در کشور است. این تحقیق از نظر هدف، توسعه‌ای ـ کاربردی است؛ توسعه‌ای بودن آن به دلیل ارائة یک چارچوب برای تأمین مالی صنعت، و کاربردی بودن آن به دلیل امکان کاربرد ...
بیشتر
به دلیل ضرورت توسعه صنعت فتوولتائیک که از لزوم کاهش وابستگی اقتصاد کشور به سوخت‌های فسیلی و کاهش آلودگی هوا ناشی می‌شود، هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی جهت تأمین مالی این صنعت در کشور است. این تحقیق از نظر هدف، توسعه‌ای ـ کاربردی است؛ توسعه‌ای بودن آن به دلیل ارائة یک چارچوب برای تأمین مالی صنعت، و کاربردی بودن آن به دلیل امکان کاربرد مستقیم نتایج در توسعه این صنعت است. برای مدل‌سازی، از ترکیب روش کیفی داده بنیاد و روش کمی شبکه‌های عصبی مصنوعی استفاده شده است. جامعه تحقیق مشتمل بر خبرگان حوزه مالی، اقتصادی و فنی صنعت فتوولتائیک بوده که از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته و رویکرد نمونه‌گیری هدفمند، ترکیب روش حداکثر تنوع با روش گلوله برفی، 25 نفر مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند. یافته‌ها نشان داد که صندوق‌های سرمایه‌گذاری از راهبردهای اصلی تأمین مالی عمومی، وام بانکی از راهبردهای تأمین مالی شخصی، قرارداد خرید تضمینی از مشوق‌های دولتی، تأمین مالی دولتی از محل تعدیل تعرفه برق فسیلی و وجود ضمانت‌ها و بیمه‌ها، از جمله اولویت‌های راهبردی تأمین مالی این صنعت شناسایی شدند. در نتیجه نهایی می‌توان بیان داشت که با توجه به بسترهای موجود در کشور، در مدل تأمین مالی صنعت فتوولتائیک از طریق راهبردهای متنوع، دید سودآوری و فضای حمایتی برای صنعت ایجاد می‌شود.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد صیادی؛ سیاب ممی پور؛ هدی طالبی
چکیده
با توجه به افزایش استفاده از ذخیره‌سازها به عنوان یکی از روش‌های مؤثر مدیریت اوج تقاضا و افزایش قابلیت اطمینان شبکه برق، اولویت‌بندی بهینه استفاده از ذخیره‌سازها ضروری است. هدف اصلی این تحقیق اولویت‌بندی پست‌های فوق توزیع منتخب تهران به منظور اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی با استفاده از ذخیره‌ساز باتری است. برای ...
بیشتر
با توجه به افزایش استفاده از ذخیره‌سازها به عنوان یکی از روش‌های مؤثر مدیریت اوج تقاضا و افزایش قابلیت اطمینان شبکه برق، اولویت‌بندی بهینه استفاده از ذخیره‌سازها ضروری است. هدف اصلی این تحقیق اولویت‌بندی پست‌های فوق توزیع منتخب تهران به منظور اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی با استفاده از ذخیره‌ساز باتری است. برای این منظور با استفاده روش تصمیم‌گیری چند معیاره با روش وزن‌دهی آنتروپی شانون و روش پیاده‌سازی ترکیب خطی وزن‌دار، به تعیین اندازه مناسب ذخیره‌ساز و تعیین زمان تعویق و میزان سود ناشی از تعویق توسعه پست در صورت استفاده از ذخیره‌ساز پرداخته شده است. در این تحقیق از داده‌های واقعی مربوط به پُست‌های فوق توزیع 63 به 20 کیلووات اکباتان، آزادی، آذربایجان، ابوذر، سینا، دپو و یاخچی آباد دریافت شده از برق منطقه‌ای تهران استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، پُست دپو دارای اولویت استفاده از ذخیره‌ساز باتری در معیارهای همزمان سه‌گانه تحقیق (اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی) است. همچنین حداکثر ظرفیت نصب و حداکثر توان ذخیره‌ساز برای پُست اولویت اول (پُست دپو)، به ترتیب برابر با 66/119 مگاوات ساعت و 18 مگاوات می‌باشد. همچنین استفاده از ذخیره‌ساز در پُست انتخاب شده به نحو کارایی موجب تعویق توسعه پُست به میزان 7 سال شده و سود حاصل از تعویق توسعه شبکه نیز برابر 40 درصد هزینه سرمایه‌گذاری می‌باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
احمد موسایی؛ محمد علی هاتفی؛ محمدمهدی حیدری اصل
چکیده
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوخت‌های نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت ...
بیشتر
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوخت‌های نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت مسیرهای بهره ورانه ذیربط، بررسی می‌کنند. به عنوان یکی از این راه‌حل‌ها در این مقاله، مدلی برای انتخاب بهترین سوخت در زنجیره ارزش گاز طبیعی، از بین چهار گزینه معرفی شده است: گاز طبیعی فشرده، گاز طبیعی مایع، دی‌متیل‌اتر و گاز به مایع. ابتدا بر اساس یک مطالعه جامع، شاخص‌های مؤثر بر انتخاب سوخت، شناسایی شد. سپس از طریق تکنیک دلفی و به کمک نظرات خبرگان متبوع، شاخص‌ها غربالگری شدند و 20 مورد نهایی انتخاب گشت. در گام بعدی، شاخص‌ها رتبه‌بندی شدند که این امر از طریق توافق گروهی بین خبرگان و با ضریب تطبیق کندال معادل 808/0 محقق گشت. به منظور تبدیل رتبه به وزن از تکنیک معتبر مرکز ثقل استفاده شد. در نهایت با داشتن اوزان شاخص‌ها و همچنین چهار گزینه فوق‌الذکر از تکنیک جدید «کوکازو» بهره گرفته شد تا سوخت برتر مشخص گردد. بر طبق نتایج حاصله، در حال حاضر بهترین گزینه برای کشور گاز طبیعی مایع است و در رتبه بعدی، گاز طبیعی فشرده قرار می‌گیرد.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
رضوان همتی؛ موسی خوشکلام
چکیده
تخریب محیط زیست یکی از مهمترین دغدغه‌های کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه است. یکی از مهمترین شاخص‌هایی که بررسی آن کمک شایانی به فهم میزان حمایت کشورهای جهان از بهبود کیفیت محیط زیست می‌کند، ردپای اکولوژیکی است. ردپای اکولوژیکی شاخصی است که نشان‌دهنده محدودیت‌های زیست‌محیطی و میزان تجاوز انسان‌ها از این محدودیت‌ها ...
بیشتر
تخریب محیط زیست یکی از مهمترین دغدغه‌های کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه است. یکی از مهمترین شاخص‌هایی که بررسی آن کمک شایانی به فهم میزان حمایت کشورهای جهان از بهبود کیفیت محیط زیست می‌کند، ردپای اکولوژیکی است. ردپای اکولوژیکی شاخصی است که نشان‌دهنده محدودیت‌های زیست‌محیطی و میزان تجاوز انسان‌ها از این محدودیت‌ها است. عوامل متعددی از قبیل مصرف انرژی و ... بر ردپای اکولوژیکی مؤثرند اما از یکسو با توجه به نقش مؤثر آزادی اقتصادی و حکمرانی در ردپای اکولوژیکی و از سوی دیگر با توجه به عدم بررسی تأثیر متقابل این دو متغیر بر ردپای اکولوژیکی در هیچکدام از مطالعات داخلی، هدف مقاله حاضر عبارت از بررسی تأثیر متقابل آزادی اقتصادی و حکمرانی بر ردپای اکولوژیکی کشورهای منتخب در حال توسعه طی دوره 2017-1971 بوده و از دو مدل اقتصادسنجی (مدل اول: تأثیر آزادی اقتصادی و حکمرانی به عنوان متغیرهای مستقل از هم بر ردپای اکولوژیکی و مدل دوم: تأثیر متقابل آزادی اقتصادی و حکمرانی بر ردپای اکولوژیکی) در قالب روش داده‌های پانل استفاده شده است. نتایج مدل اول حاکیست که تأثیر آزادی اقتصادی و حکمرانی بر ردپای اکولوژیکی کشورهای منتخب در حال توسعه به ترتیب مثبت (و معنی‌دار) و منفی (و معنی‌دار) است اما نتایج برآورد مدل دوم حاکیست که تأثیر متقابل آزادی اقتصادی و حکمرانی بر ردپای اکولوژیکی کشورهای منتخب در حال توسعه، منفی و معنی‌دار است.
