مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی اصغر سالم؛ معصومه عزیزخانی
چکیده
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علیرغم اهمیت بالایی که دارد پدیده ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب مینماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار ...
بیشتر
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علیرغم اهمیت بالایی که دارد پدیده ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب مینماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار گیرد. هدف این مطالعه شناسایی و ارزیابی عواملی است که در نابرابری مصرف انرژِی نقش دارند. لذا به این منظور، در این مطالعه با استفاده از روش دادههای ترکیبی برای 31 استان ایران طی سالهای 1398-1388 به بررسی تاثیر متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر نابرابری مصرف انرژی پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد که سه عامل جمعیت، قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی تاثیری منفی و معنادار و عامل نابرابری درآمد، مخارج جاری دولت و آموزش اثر مثبت و معنادار بر نابرابری مصرف انرژی دارند و عوامل شهرنشینی و مخارج عمرانی دولت رابطه معناداری بر نابرابری مصرف انرژی نداشتهاند. در بین این عوامل یکی از پر چالشترین مباحث اثر افزایش قیمت حاملهای انرژی بر نابرابری مصرف انرژی میباشد که عدهای معتقدند افزایش قیمت موجب کاهش نابرابری مصرف انرژی میگردد و درمقابل، تعدادی با تاکید بر اثرات افزایش قیمت حاملهای انرژی بر افزایش تورم و آثار مستقیم و غیرمستقیم آن بر ساختارهای اقتصادی و فشار بر دهکهای پایین درآمدی، افزایش قیمت را موجب افزایش نابرابری مصرف انرژی میدانند. لذا در این مطالعه، میتوان گفت سیاست افزایش قیمت انرژی، نابرابری مصرف را بهبود بخشیده است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سپیده عابدی؛ متین کاظمی نمین؛ علی اکبر یعقوبی؛ شقایق اسدی شیزری؛ مائده مرسلپور
چکیده
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توام با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیطزیست بر منابعطبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دی-اکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه ...
بیشتر
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توام با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیطزیست بر منابعطبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دی-اکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه بخاری زرند کرمان بر اساس رویکرد تحلیل پیوند انرژی، آب و محیط زیست مورد ارزیابی قرار گرفت. طراحی سامانه خورشیدی و ارزیابی تعادل کربن در طول عمر نیروگاه در نرم افزار PVsyst در سال 1400 انجام شد. همچنین به منظور ارزیابی اثر کاهش انتشار کربن بر زیست بوم، از مدل محیطزیستی ReCipe استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد جایگزینی حداقل %1 از ظرفیت اسمی نیروگاه فسیلی با منابع تجدیدپذیر، از انتشار 46/1249 تن دیاکسیدکربن در سال جلوگیری خواهد کرد. این میزان معادل 16/362 مترمکعب ذخیره در مصرف سوخت فسیلی و 73/373 تن معادل نفت خام صرفهجویی در منابع انرژی میباشد. همچنین نتایج نشان داد علاوه بر حفاظت از ذخایر طبیعی، طراحی سیکل ترکیبی، منجر به کاهش قابل توجه در تقاضای آب معادل 3660 مترمکعب با ظرفیت تامین منابع آب زیرزمینی خواهد شد. با توجه به منافع ناشی از ذخیره منابع آب و انرژی و کاهش انتشار کربن در صنعت نیروگاهی، در نگرش همبست علاوه بر مدیریت عرضه انرژی از طریق جایگزینی منابع و کاربست فناوریهای بازیابی آب و حرارت، اعمال سیاستهای مدیریت تقاضای انرژی براساس بهرهوری انرژی و آثار محیطزیستی پیشنهاد میگردد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
عزیز ظاهری عبده وند؛ امیر هرتمنی؛ سعید آقاسی
چکیده
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخگذاری حبابها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 1980-2020 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 پرداخته شد؛ سپس با استفاده از روش ارائه شده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخگذاری حبابها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 1980-2020 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 پرداخته شد؛ سپس با استفاده از روش ارائه شده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت حباب از بازار نفت به بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2008-2020 بررسی شد. نتایج نشان داد که نفت سنگین ایران در بازه مورد بررسی 9 دوره حبابی دارد؛ همچنین در بازه مورد بررسی برای بازار بورس اوراق بهادار تهران نیز شش دوره حبابی مشاهده شد. یافتهها بیانگر نزدیکی حباب نهم در بازار نفت و حباب چهارم در بازار بورس اوراق بهادار تهران است لذا فرضیه مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران در این دوره مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه، بیانگر پذیرش مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا شرکاء؛ حسین راغ فر
چکیده
چکیده: یکی از مهمترین مسائل در سطح بین الملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هر قدر این نکته پر رنگ تر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیده ...
بیشتر
چکیده: یکی از مهمترین مسائل در سطح بین الملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هر قدر این نکته پر رنگ تر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیده تر شده است.در این پژوهش به مقایسه دو الگوی قراردادی نفتی ایران (IPC) و مناطق نفت خیز جنوب (NISOC) که اخیرا در صنعت نفت ایران مطرح شدند، میپردازیم. این مقایسه با استفاده از معیارهای قرارداد بهینه از منظر اقتصاد هزینه مبادله صورت گرفته است. پرسشنامه ای براساس تحلیل سلسله مراتبی AHP فازی طراحی و در اختیار خبرگان این صنعت قرار گرفت تا نظرات آنها را با توجه به معیارها و گزینهها جویا شویم. براساس نتایج بدست آمده الگوی قراردادی مناطق نفت خیز جنوب (NISOC) از نظر خبرگان این صنعت با توجه به معیارهای اقتصاد هزینه مبادله الگوی بهینه در مقایسه این دو قرارداد معرفی شد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سحر معتمدی؛ زینب باوی؛ فاطمه حسین پور؛ سید ناصر سعیدی
چکیده
چکیدهانرژی به عنوان یکی از نهاده های تولید و نهاده ی استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. از جمله حامل های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری درمورد بنزین در ایران ...
بیشتر
چکیدهانرژی به عنوان یکی از نهاده های تولید و نهاده ی استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. از جمله حامل های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری درمورد بنزین در ایران همواره موضوعی پرچالش بوده است. تبدیل شدن بنزین به کالایی شاخص در نگاه ایرانیان باعث شده قیمت گذاری آن ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گسترده ای پیدا کند. در این پژوهش به منظور مطالعه اثرات قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی از روش خود رگرسیون برداری با وقفه های توزیعی استفاده شده است. دوره ی مورد بررسی پژوهش سال های 1398-1359 است. متغییرهای مورد استفاده در مدل شامل شاخص توسعه ی انسانی، ضریب جینی، نرخ تورم، بهره وری کل عوامل تولید و قیمت بنزین هستند. نتایج نشان می دهد در بلندمدت متغیرهای قیمت بنزین و ضریب جینی تاثیر منفی معنادار و متغیرهای نرخ تورم و بهره وری کل عوامل تولید تاثیر مثبت معنادار بر شاخص توسعه انسانی دارند. در نتیجه با توجه به تاثیر منفی افزایش قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی باید ملاحظات لازم برای افزایش قیمت بنزین در اقتصاد ایران در نظر گرفته شود و از سیاست های دیگر مانند افزایش بهره وری عوامل تولید برای کاهش تاثیرات منفی این سیاست استفاده شود.