سیدعزیز آرمن؛ سمیرا تقی‌زاده
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 1-20
چکیده
با توجه به ضرورت صرفه‌جویی در مصرف انرژی در سطح کل کشور و نقش مهم بخش صنعت در این میان، شناسایی عوامل موثر بر شدت انرژی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش داده‌های ترکیبی[1] تأثیر قیمت انرژی، تولید ناخالص داخلیو تکنولوژی بر شدت انرژی در صنایع نه‌گانه طی دوره 1389-1374 مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج ...
بیشتر
با توجه به ضرورت صرفه‌جویی در مصرف انرژی در سطح کل کشور و نقش مهم بخش صنعت در این میان، شناسایی عوامل موثر بر شدت انرژی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش داده‌های ترکیبی[1] تأثیر قیمت انرژی، تولید ناخالص داخلیو تکنولوژی بر شدت انرژی در صنایع نه‌گانه طی دوره 1389-1374 مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که قیمت انرژی و سطح تکنولوژی، رابطه معکوس با شدت انرژی دارند و شتاب افزایش مصرف انرژی (رشد مصرف انرژی) کمتر از شتاب افزایش ارزش افزوده صنایع (رشد تولید) است که این امر دلالت بر افزایش کارائی مصرف انرژی در صنایع با مقیاس بزرگ دارد. بنابراین، توصیه می‌شود حتیالامکان با ادغام کردن صنایع با مقیاس کوچک، از صنایع با مقیاس بزرگ به جای صنایع کوچکتر استفاده شود. همچنین اصلاح قیمت انرژی، افزایش سطح تکنولوژی و کنترل نرخ تورم به عنوان سیاستهایی مستمر، میتوانند در کاهش شدت انرژی در صنعت مؤثر باشند.
[1]. Panel Data
حمید آماده
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 21-43
چکیده
با توجه به اهمیت انرژی در بخش کشاورزی و نیز افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سال‌های اخیر، شناخت و تحلیل ساختار تقاضای انرژی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله برای تحلیل و الگوسازی تقاضای انرژی در بخش کشاورزی از روش‌های هم‌انباشتگی یوهانسن، روش FMOLS و رهیافت ARDL استفاده شد. برای برآورد الگوها، داده‌های مصرف انرژی بخش کشاورزی، ...
بیشتر
با توجه به اهمیت انرژی در بخش کشاورزی و نیز افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سال‌های اخیر، شناخت و تحلیل ساختار تقاضای انرژی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این مقاله برای تحلیل و الگوسازی تقاضای انرژی در بخش کشاورزی از روش‌های هم‌انباشتگی یوهانسن، روش FMOLS و رهیافت ARDL استفاده شد. برای برآورد الگوها، داده‌های مصرف انرژی بخش کشاورزی، ارزش افزوده بخش کشاورزی و شاخص قیمت انرژی برای دوره 1355 تا 1388 مورد استفاده قرار گرفت. برآوردهای حاصل از روش‌های تحلیل هم‌انباشتگی با برآوردهای روش حداقل مربعات معمولی مقایسه شدند. نتایج نشان داد کشش قیمتی مصرف انرژی در روش‌های مختلف، در بلندمدت بین 3/0- تا 327/0- و در کوتاه‌مدت بین 09/0- تا 102/0- متغیر است. همچنین کشش درآمدی مصرف انرژی نیز حدود 7/0 برآورد شد. مقایسه برآوردهای حاصل از روش‌های مختلف نشان داد برآوردهای روش حداقل مربعات معمولی با برآوردهای حاصل از تحلیل هم‌انباشتگی یوهانسن و رهیافت ARDL بسیار به هم نزدیک هستند. با توجه به بی‌کشش بودن تقاضای انرژی نسبت به قیمت، در بخش کشاورزی بخصوص در کوتاه‌مدت، از سیاست‌های قیمتی نبایستی انتظار زیادی برای کاهش مصرف حامل‌های انرژی داشت. تأثیرگذاری سیاست‌های قیمتی در کاهش مصرف انرژی در بلندمدت بیشتر است بنابراین اثرگذاری سیاست قیمتی منوط به امکان تغییر در نهاده‌های سرمایه‌ای دربردارنده فناوری مصرف حامل‌های انرژی است.
عاطفه تکلیف
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 45-67
چکیده
مجمع کشورهای صادرکننده گاز یکی از نهادهای بین دولتی است که اثرگذاری آن بر آینده بازار گاز همواره مورد توجه بوده است. محور اصلی مطالعاتی که عمدتاً توسط کارشناسان کشورهای مصرفکننده گاز انجام شده است ارزیابی و سنجش تأثیر این مجمع بر قیمت گاز طبیعی در بازارهای اصلی مصرف میباشد. متأسفانه مسئله تجانس یا عدم‌تجانس اعضا و نقشی که ...
بیشتر
مجمع کشورهای صادرکننده گاز یکی از نهادهای بین دولتی است که اثرگذاری آن بر آینده بازار گاز همواره مورد توجه بوده است. محور اصلی مطالعاتی که عمدتاً توسط کارشناسان کشورهای مصرفکننده گاز انجام شده است ارزیابی و سنجش تأثیر این مجمع بر قیمت گاز طبیعی در بازارهای اصلی مصرف میباشد. متأسفانه مسئله تجانس یا عدم‌تجانس اعضا و نقشی که این مسئله میتواند در توفیق خطمشیها و اهداف این سازمان ایفا کند کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، نخست عدم‌تجانس اعضاء را نشان دادهایم و سپس به کمک شاخصهایی مناسب، به رتبه‌بندی کشورهای عضو در اثرگذاری بر سیاستها و تحقق اهداف مجمع در کوتاه‌مدت، میانمدت و بلندمدت پرداختهایم. بر اساس شاخصهای معرفی شده می‌توان نتیجه گرفت که روسیه، قطر و الجزایر کشورهای هستند که مهمترین نقش را در اثرگذاری بر سیاست‌های مجمع در کوتاه‌مدت و میانمدت ایفا میکنند در حالی که کشورهای روسیه، قطر و ایران به ترتیب سه عضو مؤثر در سیاست‌های بلندمدت مجمع میباشند.
سیدعبدالمجید جلایی؛ سعید جعفری؛ صالح انصاری لاری
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 69-92
چکیده
شاید بتوان برق را جزء انرژی‌هایی دانست که کمتر می‌توان برای آن جانشین نزدیکی پیدا کرد. خصوصاً در بخش خانگی برق از ضروری‌ترین کالاها به شمار می‌آید. از طرفی برق جزء انرژی‌هایی است که قابلیت ذخیرهسازی ندارد؛ بنابراین باید عرضه و تقاضای آن متناسب با یکدیگر باشد. از این رو توجه به طرف تقاضای برق از اهمیت ویژهای برخوردار است. این ...
بیشتر
شاید بتوان برق را جزء انرژی‌هایی دانست که کمتر می‌توان برای آن جانشین نزدیکی پیدا کرد. خصوصاً در بخش خانگی برق از ضروری‌ترین کالاها به شمار می‌آید. از طرفی برق جزء انرژی‌هایی است که قابلیت ذخیرهسازی ندارد؛ بنابراین باید عرضه و تقاضای آن متناسب با یکدیگر باشد. از این رو توجه به طرف تقاضای برق از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مقاله با استفاده از داده‌های تابلویی 28 استان کشور، به بررسی شاخصهای اثرگذار بر مصرف برق خانگی ایران طی دوره زمانی 1388-1381 پرداخته است. براساس نتایج به دست آمده، قیمت برق در بخش خانگی ایران تأثیر اندکی بر مصرف برق در این بخش دارد. همچنین تأثیر قیمت انرژیهای جانشین نظیر گاز طبیعی و نفت بر مصرف برق اندک است. همچنین نتایج حاکی از این است که مصرف برق در بخش خانگی بیشتر تحت تأثیر عادات مصرفی بوده است.
حسین صادقی؛ علیرضا ناصری؛ لیلا شهریاری
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 93-107
چکیده
رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاههای جدید را اجتنابناپذیر میکند. با توجه به سهم عمده نیروگاههای حرارتی از جمله نیروگاههای گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاهها از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاهها بسیار بالا میباشد می‌بایست بهرهوری نیروگاههای ...
بیشتر
رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاههای جدید را اجتنابناپذیر میکند. با توجه به سهم عمده نیروگاههای حرارتی از جمله نیروگاههای گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاهها از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاهها بسیار بالا میباشد می‌بایست بهرهوری نیروگاههای موجود را افزایش داد و در مرحله بعد احداث نیروگاه جدید در نظرگرفته شود. یکی ازمهمترین شاخصها در صنعت برق راندمان نیروگاههاست که معمولاً از دغدغههای صنعت برق و نیروگاهسازی در دنیاست تا بتوان با بالا بردن آن تا حد ممکن، جوابگوی نیاز برق مصرفی بود و هدررفت انرژی را به حدی منطقی رساند. این مقاله اثر عمر نیروگاهها را بر راندمان آنها بررسی مینماید. ضریب کشش تابع برای این متغیر 07/0 بدست آمد ولی با رابطه عکس با راندمان و در کنار آن سایر عوامل اثرگذار بر افزایش بهرهوری، نیروگاههای گازی را مورد بررسی قرار میدهد. از جمله عوامل اثرگذار بر بهرهوری این نوع نیروگاهها، هزینه سوخت یا میزان سوخت مصرفی و عمر نیروگاهها و میزان تولید آنهاست. در این تحقیق از داده‌های پنل 34 نیروگاه گازی در ایران برای 4 سال (1390-1387) استفاده می‌شود.
محمد علیمرادی
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 109-128
چکیده
یکی از مهمترین نقش‌های بازار آتی‌ها، فراهم کردن ابزاری برای پوشش ریسک است. استراتژی بهینه برای پوشش ریسک از طریق تخمین نسبت پوشش ریسک، مشخص می‌شود. محاسبه نسبت پوشش ریسک و همچنین میزان اثربخشی پوشش به تصریح درست رابطه بین قیمت آتی‌ها و قیمت نقطهای بستگی دارد. از این رو در این مقاله نسبت بهینه پوشش ریسک با روش‌های مختلف OLS، VAR، ...
بیشتر
یکی از مهمترین نقش‌های بازار آتی‌ها، فراهم کردن ابزاری برای پوشش ریسک است. استراتژی بهینه برای پوشش ریسک از طریق تخمین نسبت پوشش ریسک، مشخص می‌شود. محاسبه نسبت پوشش ریسک و همچنین میزان اثربخشی پوشش به تصریح درست رابطه بین قیمت آتی‌ها و قیمت نقطهای بستگی دارد. از این رو در این مقاله نسبت بهینه پوشش ریسک با روش‌های مختلف OLS، VAR، VECM و GARCH چندمتغیره، برای داده‌های ماهانه بازار آتی‌های گاز طبیعی در دوره زمانی 2011-2000 برآورد شده و سپس میزان اثربخشی آنها مورد مقایسه قرار میگیرد. در روش GARCH چندمتغیره، یک سری زمانی از نسبت‌های بهینه پوشش به دست می‌آید در حالی که در سایر روشها نسبت بهینه پوشش منفردی برای کل دوره به دست می‌آید. از این رو روش GARCH یک روش پویا و سایر روشها ایستا هستند. براساس نتایج تحقیق، نسبت بهینه پوشش به دست آمده از روش GARCH چندمتغیره نسبت به سایر روشها از اثربخشی بالاتری برخوردار است.
علی‌نقی مصلح‌شیرازی؛ احمد طالب‌نژاد؛ نرگس زمانی
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 129-161
چکیده
از جمله مباحثی که مدتهاست پیش روی تصمیمگیران و سیاستگذاران صنعت برق در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد، تفکر تجدید ساختار این صنعت مطابق با روند افزایش کارایی و رقابت در دیگر صنایع است. صنعت برق ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از اوایل دهه 1370 به تغییر ساختار سازمانی خود اقدام نموده است و حال، هدف اصلی از انجام این ...
بیشتر
از جمله مباحثی که مدتهاست پیش روی تصمیمگیران و سیاستگذاران صنعت برق در بسیاری از کشورهای دنیا قرار دارد، تفکر تجدید ساختار این صنعت مطابق با روند افزایش کارایی و رقابت در دیگر صنایع است. صنعت برق ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از اوایل دهه 1370 به تغییر ساختار سازمانی خود اقدام نموده است و حال، هدف اصلی از انجام این مطالعه کاربردی، بررسی و تعیین لزوم تداوم استراتژیهایی است که تاکنون در زمینه تجدیدساختار صنعت برق ایران اتخاذ شدهاند. جهت دستیابی به این هدف، پرسشنامهای محققساخته حاوی 25 گویه طراحیگردید و با استفاده از روش دلفی و از طریق نمونهگیری قضاوتی و هدفمند در میان یک پنل تخصصی11نفره توزیع شد و پس از سه بار تکرار این فرایند سرانجام نتایج مورد نظر حاصل گردید. این نتایج حاکی از آن است که با وجود کاستیها و نواقصی که در حالحاضر گریبانگیر صنعت برق ایران است، اما روند تجدید ساختار این صنعت مثبت ارزیابی می‌شود و تداوم استراتژیهایی که در این زمینه اتخاذ شدهاند لازم و ضروری است.
الیاس نادران؛ محمدرضا شکوهی
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، صفحه 163-183
چکیده
مقاله حاضر در پی تبیین رفتار تولیدی شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله است. مسئله محوری نظریه مذکور را می‌توان ادغام عمودی و یا همان تصمیم ساخت یا خرید قلمداد نمود. در این ارتباط ساختار سازماندهی شرکت ملی نفت ایران در قبال اجرای طرح‌های توسعه‌ای به جهت تولید هیدروکربور (نفت و گاز) را می‌توان از طریق ...
بیشتر
مقاله حاضر در پی تبیین رفتار تولیدی شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله است. مسئله محوری نظریه مذکور را می‌توان ادغام عمودی و یا همان تصمیم ساخت یا خرید قلمداد نمود. در این ارتباط ساختار سازماندهی شرکت ملی نفت ایران در قبال اجرای طرح‌های توسعه‌ای به جهت تولید هیدروکربور (نفت و گاز) را می‌توان از طریق قراردادهای بیع متقابل (خرید) و سایر قراردادها (ساخت) تحلیل نمود. طبق نظریه اقتصاد هزینه مبادله ساختار سازماندهی با ویژگیهای مبادلات به نحوی تنظیم میگردد که هزینههای مبادلاتی ذیربط در کل حداقل گردند. به جهت بررسی این امر و در فضای مربوطه، تحلیل عوامل مولد هزینههای مبادلاتی و اثرگذار بر ساختار سازماندهی تولید در شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد مدل پروبیت در دستور کار قرار گرفته است. نتایج مقاله از فرضیات اقتصاد هزینه مبادله حمایت نسبی به عمل آوردهاند.
