مصیب پهلوانی؛ هاجر اثنی عشری؛ علی سردار شهرکی
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 1-15
چکیده
صنعتی شدن جوامع، به بهره‌برداری بیشتر وفشرده‌تراز سوختهای فسیلی مانند زغال سنگ نفت گاز به منظور استفاده در تولید وحمل ونقل منجر شده است. احتراق این سوختها موجب آزاد شدن دیاکسیدکربن در اتمسفرمی‌شود، از این رو کشورهای تولیدکننده این مواد نقش بسزایی در انتشار این گاز دارند. در این مطالعه به بررسی رابطه پویا بین مصرف زغال سنگ، رشد ...
بیشتر
صنعتی شدن جوامع، به بهره‌برداری بیشتر وفشرده‌تراز سوختهای فسیلی مانند زغال سنگ نفت گاز به منظور استفاده در تولید وحمل ونقل منجر شده است. احتراق این سوختها موجب آزاد شدن دیاکسیدکربن در اتمسفرمی‌شود، از این رو کشورهای تولیدکننده این مواد نقش بسزایی در انتشار این گاز دارند. در این مطالعه به بررسی رابطه پویا بین مصرف زغال سنگ، رشد اقتصادی، بازبودن تجارت و انتشار دیاکسیدکربن برای اقتصاد ایران پرداخته شده است. به این منظور ابتدا آزمون ریشه واحد و شکست ساختاری بررسی و سپس رابطه کوتاهمدت و بلندمدت متغیرها با استفاده از مدل خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی (ARDL) برای سالهای1390- 1365 مورد بررسی قرار گرفته شده است. نتایج نشان داد که یک رابطه بلندمدت بین مصرف زغال سنگ، رشد اقتصادی، تجارت آزاد و تولید دیاکسیدکربن وجود دارد. همچنین نتایج تجربی حضور منحنی زیستمحیطی کوزنتس در کوتاهمدت و بلندمدت نیز نشان داد که مصرف زغال سنگ بر روی رشد اقتصادی کشور اثر دارد. لذا اولین اقدام در جهت کاهش انتشار در کشور، توجه به فرایند مصرف زغال سنگ است، از این رو باید سیاستگذاری و اقدامات لازم در جهت اصلاح و افزایش کارایی مصرف زغال سنگ انجام پذیرد.
احمد سیفی؛ مصطفی سلیمی فر؛ هانیه فنودی
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 17-41
چکیده
انتشار گازهای خروجی نیروگاههای حرارتی تولید برق یکی از عوامل اصلی ایجاد آلودگیهای زیستمحیطی محسوب میشود. در این مطالعه با استفاده از اطلاعات سالهای 84 تا 87 مربوط به 6 نیروگاه حرارتی برق استانهای خراسان کارایی زیستمحیطی صنعت برق نسبت به آلاینده اکسیدهای نیتروژن محاسبه شدهاست. در این مقاله با استفاده از توابع ...
بیشتر
انتشار گازهای خروجی نیروگاههای حرارتی تولید برق یکی از عوامل اصلی ایجاد آلودگیهای زیستمحیطی محسوب میشود. در این مطالعه با استفاده از اطلاعات سالهای 84 تا 87 مربوط به 6 نیروگاه حرارتی برق استانهای خراسان کارایی زیستمحیطی صنعت برق نسبت به آلاینده اکسیدهای نیتروژن محاسبه شدهاست. در این مقاله با استفاده از توابع فاصله هایپربولیک با در نظر گرفتن ستاندههای مطلوب و نامطلوب به صورت نامتقارن، رهیافت اقتصاد سنجی الگوی مرز تصادفی با بهرهگیری از شکل تابعی ترانسلوگ بکار گرفته شده است. و در نهایت با استفاده از روش حداکثر راستنمایی در قالب داده‌های تابلویی، الگوی مورد نظر تخمین زده شده است. طبق محاسبات انجام شده کارایی زیستمحیطی نیروگاههای نمونه به طور متوسط 81/93 درصد میباشد. همچنین نتایج، قیمت سایهای معادل 12/1 ریال بهازای هر کیلوگرم اکسیدهای نیتروژن را نشان میدهد. یافته‌های چنین مطالعاتی می‌تواند زمینهای برای مسئولان اقتصادی ایجاد نماید تا با شناخت صحیحتر موقعیت زیستمحیطی صنعت، سیاستگذاری و برنامهریزی نمایند.
سیدکمال صادقی؛ سعید ابراهیمی
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 43-73
چکیده
توسعه مالی می‌تواند با تسهیل دستیابی به تکنولوژی‌های بالاتر، آلودگی محیط زیست را کاهش دهد و از طرفی با افزایش فعالیت‌های صنعتی و تولیدی به تخریب هرچه بیشتر آن بیانجامد. در این مقاله تأثیر توسعه مالی، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر انتشار دیاکسیدکربن ( به‌عنوان معیاری برای آلودگی محیط‌زیست ) طی دوره 1387-1350 برای ایران و با ...
بیشتر
توسعه مالی می‌تواند با تسهیل دستیابی به تکنولوژی‌های بالاتر، آلودگی محیط زیست را کاهش دهد و از طرفی با افزایش فعالیت‌های صنعتی و تولیدی به تخریب هرچه بیشتر آن بیانجامد. در این مقاله تأثیر توسعه مالی، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر انتشار دیاکسیدکربن ( به‌عنوان معیاری برای آلودگی محیط‌زیست ) طی دوره 1387-1350 برای ایران و با استفاده از رویکرد ARDL بررسی میشود. نتایج نشان میدهد که توسعه مالی در کوتاهمدت و بلندمدت تأثیر مثبتی بر انتشار دیاکسیدکربن دارد که نشان میدهد توسعه مالی در ایران هنوز منجر به دستیابی به تکنولوژی‌های دوستدار محیط زیست نشده است. همچنین در بلندمدت تولید ناخالص داخلی، مصرف انرژی و آزادسازی تجاری تأثیر معنیداری بر انتشار دیاکسیدکربن دارند و با حذف متغیر مصرف انرژی از مدل، کشش انتشار دیاکسیدکربن نسبت متغیرها افزایش می‌یابد. علاوه براین، نتایج حاکی از تأیید منحنی زیستمحیطی کوزنتس برای ایران در کوتاهمدت و بلندمدت است.
علی حسین صمدی؛ ابراهیم هادیان؛ محبوبه جعفری
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 75-101
چکیده
هدف این مطالعه بررسی تأثیر نوسانهای دائمی و موقتی قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی شامل سرمایهگذاری، بیکاری و تولید بر اساس اطلاعات فصلی در طول دوره (1386:4-1369:1) است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا شاخص نوسانهای دائمی و موقتی قیمت نفت اوپک از طریق مدل گارچ مؤلفهای (CGARCH) برآورد شده است. سپس با به کارگیری توابع واکنش ضربهای، ...
بیشتر
هدف این مطالعه بررسی تأثیر نوسانهای دائمی و موقتی قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی شامل سرمایهگذاری، بیکاری و تولید بر اساس اطلاعات فصلی در طول دوره (1386:4-1369:1) است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا شاخص نوسانهای دائمی و موقتی قیمت نفت اوپک از طریق مدل گارچ مؤلفهای (CGARCH) برآورد شده است. سپس با به کارگیری توابع واکنش ضربهای، تأثیر این نوسانات بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. نتایج این تحقیق نشان داده است که نوسان دائمی ناشی از تغییرات قیمت نفت به کاهش تولید، سرمایهگذاری و افزایش بیکاری منتهی گردیده است و تأثیر آن بر هر سه متغیر، دائمی است. همچنین سرمایهگذاری و تولید در نتیجه عدم اطمینان موقتی قیمت نفت کاهش و بیکاری افزایش یافته است.
فیروز فلاحی؛ محسن پور عبادالهان کویچ؛ داود بهبودی؛ فخری سادات محسنی زنوزی
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 103-127
چکیده
درآمدهای نفتی، بخش بزرگی از درآمدهای صادراتی کشورهای صادرکننده نفت را تشکیل میدهد. از این رو اثر تغییرات قیمت نفت در این کشورها دارای اهمیت زیادی میباشد.هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر تولید در ایران است. برای این منظور بااستفاده از اطلاعات سری زمانی فصلی اقتصاد ایران طی دوره 1386:4-1369:1 و با بهرهگیری ...
بیشتر
درآمدهای نفتی، بخش بزرگی از درآمدهای صادراتی کشورهای صادرکننده نفت را تشکیل میدهد. از این رو اثر تغییرات قیمت نفت در این کشورها دارای اهمیت زیادی میباشد.هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر تولید در ایران است. برای این منظور بااستفاده از اطلاعات سری زمانی فصلی اقتصاد ایران طی دوره 1386:4-1369:1 و با بهرهگیری از روش مارکوف- سوئیچینگ شوکهای نفتی استخراج می‌گردد. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی از آن است که اثرات شوکهای نفتی بر تولید طی دوره زمانی مورد مطالعه، قابل تفکیک به دو رژیم بوده و ضرایب دو رژیم از لحاظ آماری معنیدار می‌باشند، به عبارت دیگر نشاندهنده عدم تقارن تأثیر شوک منفی و شوک مثبت میباشد.
حسین محمدی؛ امین برات زاده
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 129-145
چکیده
درآمدهای نفتی نقش مهمی را در اقتصاد ایران ایفا می‌نمایند و منبع اصلی مخارج دولت و تشکیل‌دهنده بخش عمده‌ای از صادرات کالا می‌باشند. در طی سالهای گذشته، به طور متوسط در حدود 60% درآمد دولت و 80% درآمد صادرات ایران از نفت و گاز بوده است.با توجه به اینکه مهمترین منبع درآمد ایران طی سالیان گذشته درآمد نفتی بوده، ضروری بنظر می‌رسد که تأثیرگذاری ...
بیشتر
درآمدهای نفتی نقش مهمی را در اقتصاد ایران ایفا می‌نمایند و منبع اصلی مخارج دولت و تشکیل‌دهنده بخش عمده‌ای از صادرات کالا می‌باشند. در طی سالهای گذشته، به طور متوسط در حدود 60% درآمد دولت و 80% درآمد صادرات ایران از نفت و گاز بوده است.با توجه به اینکه مهمترین منبع درآمد ایران طی سالیان گذشته درآمد نفتی بوده، ضروری بنظر می‌رسد که تأثیرگذاری شوکهای حاصل از کاهش درآمدهای نفتی بر روی متغیرهای کلان اقتصادی از جمله مخارج دولت و یا نقدینگی مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مطالعه به بررسی تأثیرات شوکهای کاهش درآمد نفتی بر مخارج عمرانی دولت، مخارج جاری و نقدینگی در ایران پرداخته شده است. داده‌های این پژوهش از اطلاعات فصلی بانک مرکزی از سال 1369 تا 1389 بوده و روش مورد استفاده، مدل خودبازگشت برداری (VAR) میباشد. با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق مشخص شد که شوکهای درآمد نفتی بر مخارج عمرانی، مخارج جاری دولت و نقدینگی تأثیرگذار میباشد.
محمدقلی یوسفی؛ تیمور محمدی؛ نوید معرف زاده
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 147-170
چکیده
هدف تحقیق مدلسازی و پیشبینی تقاضای نفت در ایران با استفاده از روش، شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، میباشد. در مقاله تلاش شده تا یافته‌های تحقیق با استفاده از مدل مذکور با مدل ARMAX مقایسه گردد تا میزان دقت پیشبینی شبکه عصبی مورد ارزیابی علمی قرار گیرد. نتیجه مطالعه نشان میدهد که مدل شبکه عصبی مصنوعی از دقت بیشتری در پیشبینی تقاضای ...
بیشتر
هدف تحقیق مدلسازی و پیشبینی تقاضای نفت در ایران با استفاده از روش، شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، میباشد. در مقاله تلاش شده تا یافته‌های تحقیق با استفاده از مدل مذکور با مدل ARMAX مقایسه گردد تا میزان دقت پیشبینی شبکه عصبی مورد ارزیابی علمی قرار گیرد. نتیجه مطالعه نشان میدهد که مدل شبکه عصبی مصنوعی از دقت بیشتری در پیشبینی تقاضای نفت خام ایران برخوردار است. همچنین در این مقاله متغیرهای تعیینکننده تقاضای نفت خام در کشورهای منتخب عضو اوپک مورد مقایسه قرار گرفت تا مشخص گردد که آیا عوامل تعیینکننده تقاضای نفت خام ایران در سایرکشورها نیز مشابه است؟ برای این کار از ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن استفاده شده است، نتایج حاصل نشان میدهد مقدار این ضریب برای کشورهای منتخب نسبت به ایران نزدیک به یک است که بر آن دلالت میکند که، متغیرهای استفاده شده در این تحقیق در سایر کشورهای مشابه نتایج یکسانی بدست داده است. در نتیجه میتوان آنها را برای پیشبینی مقدار تقاضای نفت خام متغیرهای کلیدی در نظر گرفت.
کریم اسلاملوئیان؛ جواد هراتی؛ علی حسین استادزاده
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، صفحه 171-197
چکیده
مقاله حاضر با استفاده از الگوی تعمیم‌یافته استوکی (1998) و دنگ و هوانگ (2009) به بررسی ارتباط پویا بین رشد اقتصادی و پیامد جنبی آلودگی زیستمحیطی با تأکید بر رشد پایدار برای کشور ایران میپردازد. این چارچوب به ما اجازه میدهد که ارتباط میان رشد و کیفیت محیط زیست را در قالب فرضیه زیستمحیطی کوزنتس (EKC) برای اقتصاد ایران مورد بررسی قرار ...
بیشتر
مقاله حاضر با استفاده از الگوی تعمیم‌یافته استوکی (1998) و دنگ و هوانگ (2009) به بررسی ارتباط پویا بین رشد اقتصادی و پیامد جنبی آلودگی زیستمحیطی با تأکید بر رشد پایدار برای کشور ایران میپردازد. این چارچوب به ما اجازه میدهد که ارتباط میان رشد و کیفیت محیط زیست را در قالب فرضیه زیستمحیطی کوزنتس (EKC) برای اقتصاد ایران مورد بررسی قرار دهیم. به عبارت دیگر، در این تحقیق ارتباط رشد اقتصادی و آلودگی از دو منظر تئوریک و تجربی مطالعه می‌گردد. در این راستا با توجه به ارتباط بلندمدت بین آلودگی زیستمحیطی، سرمایه انسانی و رشد اقتصادی مجموعه شرایط لازم برای دستیابی به توسعه پایدار و قرار گرفتن اقتصاد بر روی مسیر رشد پایدار (SS)[1] به طور نظری استخراج گردیده است. به منظور تجزیه و تحلیل تجربی الگو با بکارگیری نرم‌افزار متلب (MATLAB) مسیرهای بهینه متغیرهای کلیدی الگوبا استفاده از داده‌های اقتصاد ایران برای دوره زمانی (1338 تا 1387) شبیهسازی شده است. نتایج بیانگر آن است که میزان آلودگی (2CO) سرانه در ایران همراه با افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه طی زمان افزایش پیدا نموده است. نتایج نشان میدهد که اقتصاد ایران بر مسیر رشد بلندمدت پایدار قرار ندارد. علاوه بر این به نظر می‌رسد که اقتصاد ایران در مراحل اولیه رشد قرار دارد، به طوری که همراه با افزایش درآمد سرانه، کیفیت محیط زیست کاهش می‌یابد. نتایج شبیهسازی نشان میدهد که بعد از رسیدن اقتصاد ایران به سطح آستانه این نتیجه معکوس می‌گردد. بنابراین شاید بتوان ادعا کرد که فرضیه زیستمحیطی کوزنتس ممکن است در آینده برای اقتصاد ایران صادق باشد.
[1]. Steady State
