مجید آقایی؛ مهدیه رضاقلی زاده
چکیده
با توجه به اهمیت فراوان نهاده انرژی در اقتصاد کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه، بررسی تأثیر مصرف انرژی بر فقر و نابرابری در کشور ایران ضرورت مییابد. بدین منظور مطالعه حاضر تأثیر مستقیم و غیر مستقیم مصرف انرژی در بخشهای مختلف کشور (شامل صنعت، کشاورزی و خدمات) را بر فقر و نابرابری مورد ارزیابی قرار میدهد. جهت بررسی این موضوع ...
بیشتر
با توجه به اهمیت فراوان نهاده انرژی در اقتصاد کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه، بررسی تأثیر مصرف انرژی بر فقر و نابرابری در کشور ایران ضرورت مییابد. بدین منظور مطالعه حاضر تأثیر مستقیم و غیر مستقیم مصرف انرژی در بخشهای مختلف کشور (شامل صنعت، کشاورزی و خدمات) را بر فقر و نابرابری مورد ارزیابی قرار میدهد. جهت بررسی این موضوع یک سیستم معادلات همزمان متشکل از چهار معادله تولید، نابرابری، تقاضای انرژی و فقر به کار گرفته شده و با استفاده از برآوردگر متغیر ابزاری رابطه میان مصرف انرژی و فقر طی دوره زمانی 1363 تا 1389 مورد آزمون قرار میگیرد. یافته ها نشان میدهد که مصرف انرژی در بخش خدمات به طور مستقیم بر فقر تأثیرگذار بوده و آن راکاهش میدهد. در حالی که تأثیر غیر مستقیم مصرف انرژی بر کاهش فقر از طریق کاهش نابرابری در این بخش مورد تائید قرار نمیگیرد. از سوی دیگر مصرف انرژی در بخش های صنعت و کشاورزی تنها به صورت غیر مستقیم (از طریق کاهش نابرابری) منجر به کاهش فقر در کشور میشود. همچنین نتایج بیانگر این است که مصرف انرژی از طریق تأثیر مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی، به طور غیر مستقیم منجر به کاهش فقر در هر سه بخش صنعت، کشاورزی و خدمات شده است.
مرتضی تهامی پور؛ سمانه عابدی؛ رضا کریمی بابا احمدی؛ مرتضی ابراهیمی زاده
چکیده
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر منجر به کمک به تحقق اهداف توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی کشور میشود که از عوامل اساسی در رسیدن به توسعه پایدار در هر کشوری می باشد. این مقاله به بررسی تاثیر انرژی پاک بر سرانه رشد اقتصادی واقعی در کشور ایران طی دوره 1391-1346 میپردازد. برای دستیابی به هدف مطالعه، از مدل خود رگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) ...
بیشتر
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر منجر به کمک به تحقق اهداف توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی کشور میشود که از عوامل اساسی در رسیدن به توسعه پایدار در هر کشوری می باشد. این مقاله به بررسی تاثیر انرژی پاک بر سرانه رشد اقتصادی واقعی در کشور ایران طی دوره 1391-1346 میپردازد. برای دستیابی به هدف مطالعه، از مدل خود رگرسیونی با وقفه توزیعی (ARDL) و روش هم انباشتگی برای تعیین وجود رابطه کوتاه و بلندمدت بین متغیرها بکار گرفته شده است. نتایج نشان داد که سرعت تعدیل مدل تصحیح خطا نسبتا بالا است و این مدل قادر است در هر دوره به میزان 61 درصد از خطای عدم تعادل کوتاهمدت، برای دستیابی به تعادل بلندمدت را تعدیل نماید. طبق برآورد انجام شده، رابطه بین سرانه رشد اقتصادی واقعی و مصرف انرژی های تجدیدپذیر و مصرف مواد سوختنی و بازیافتی و مصرف انرژی الکتریکی چه در کوتاه مدت و چه بلند مدت، منفی میباشد. همچنین نتایج بلندمدت حاکی از آن است که یک رابطه منفی معنیدار بین مصرف انرژی الکتریکی، مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و مصرف مواد سوختنی و بازیافتی با سرانه رشد اقتصادی واقعی وجود دارد، بهطوریکه در بلندمدت مصرف یک درصد از متغیرهای مذکور سرانه رشد اقتصادی واقعی را به ترتیب 71/0، 72/0 و 79/0 درصد کاهش میدهد.
عباس شاکری؛ تیمور محمدی؛ حامد نجفی جزه
چکیده
مطالعه حاضر به معرفی مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب پذیری نفت برای اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت میپردازد. برای محاسبه این شاخص نماگرهای مختلفی در دو بعد ریسک اقتصادی و ریسک تقاضا معرفی شده و برای اقتصاد ایران طی سالهای 1393-1368 محاسبه شده است. در بعد ریسک اقتصادی، 7 کانال مختلف اثرگذاری درآمدهای نفتی بر اقتصاد، مبتنی بر توسعه ادبیات ...
بیشتر
مطالعه حاضر به معرفی مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب پذیری نفت برای اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت میپردازد. برای محاسبه این شاخص نماگرهای مختلفی در دو بعد ریسک اقتصادی و ریسک تقاضا معرفی شده و برای اقتصاد ایران طی سالهای 1393-1368 محاسبه شده است. در بعد ریسک اقتصادی، 7 کانال مختلف اثرگذاری درآمدهای نفتی بر اقتصاد، مبتنی بر توسعه ادبیات نظری بیماری هلندی شامل کانالهای درآمد، عایدی دولت، مخارج، حساب جاری، نرخ ارز، تکنولوژی و نوسانات مخارج دولت تعریف شده است. بعد ریسک تقاضا نیز به دو جزء اصلی ریسک تمرکز تقاضای نفت و ریسک سیاسی تقسیم شده و برای محاسبه آن، ابتدا با توجه به سهم کشورهای واردکننده نفت از ایران، شاخص تمرکز تقاضای نفت محاسبه میشود. پس از آن بر اساس پایداری روابط سیاسی دو جانبه، وابستگی آن کشورها به واردات نفت از ایران و توانمندی آنها در تأمین نیازشان از سایر کشورها، شاخص ریسک سیاسی محاسبه شده و با تعدیل شاخص تمرکز تقاضای نفت، شاخص ریسک تمرکز ژئوپلتیک بازار نفت محاسبه میشود. بعد از نرمال نمودن هر یک از نماگرها، از متوسط وزنی نماگرها، شاخص نهایی محاسبه میشود. نتایج نشان میدهد طی سالهای 1380 تا 1382 با متنوع سازی مسیرهای صادراتی نفت ایران، تاسیس حساب ذخیره ارزی، تنوع منابع ارزی و ... شاخص آسیبپذیری نفت کاهش قابل ملاحظهای پیدا کرده و پس از سال 1390 با کاهش تنوع در مقاصد صادرات نفت، اعمال تحریم ها و متمرکز شدن فروش نفت به کشورهای خاص، وضعیت شاخص به بدترین وضع ممکن میرسد.
سعید شوال پور؛ آرمین جبارزاده؛ حسین خنجرپناه
چکیده
ریسک قیمت نفت خام برای کشورهای صادرکننده نفت از جایگاه ویژهای برخوردار است، بنابراین وجود مکانیزمی برای پوشش ریسک قیمت نفت در این کشورها اهمیت بالایی دارد. از جمله ابزارهای شناخته شده برای محاسبه ریسک قیمت، ارزش در معرض ریسک است. در این مقاله، سعی میشود تا با استفاده از معیار ارزش در معرض ریسک، مکانیزمی برای مدیریت ریسک درآمدهای ...
بیشتر
ریسک قیمت نفت خام برای کشورهای صادرکننده نفت از جایگاه ویژهای برخوردار است، بنابراین وجود مکانیزمی برای پوشش ریسک قیمت نفت در این کشورها اهمیت بالایی دارد. از جمله ابزارهای شناخته شده برای محاسبه ریسک قیمت، ارزش در معرض ریسک است. در این مقاله، سعی میشود تا با استفاده از معیار ارزش در معرض ریسک، مکانیزمی برای مدیریت ریسک درآمدهای نفتی ایران طراحی گردد، بدین منظور از مدلهای واریانس ناهمسان شرطی GARCH، CGARCH و EGARCH با توابع توزیع چگالی مختلف برای محاسبه ارزش در معرض ریسک نفت خام اپک در طول دوره 6 اکتبر سال 2005 تا 29 آگوست سال 2015، استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان میدهد که از نظر معیارهای سنجش خطای پیشبینی، مدل CGARCH با توزیع تی استیودنت در پیشبینی تلاطم عملکرد بهتری داشته است، بر این اساس، پس از انتخاب مدل مناسب، مقادیر ارزش در معرض ریسک برای طراحی مکانیزم پوشش ریسک مورد استفاده قرار گرفته و با استفاده از دادههای تولید نفت ایران، برای سال 2014 این مکانیزم پیادهسازی شده است. نتایج نشان داد که بر مبنای مکانیزم پیشنهادی، علاوه بر پوشش ریسک کاهش قیمت، مدل با مازاد درآمد مواجه خواهد بود.
زین العابدین صادقی؛ فاطمه شمسالدین پور؛ حمید رضا میرزایی
چکیده
اشتغالزایی انرژیهای تجدیدپذیر قابل اهمیت میباشد و اشتغالزایی این سیستمها، به علت ماهیت نوین آنها بیش از اشتغالزایی سوختهای فسیلی میباشد. به منظور امکان سنجی ایجاد اشتغال انرژیهای نو انرژی باد ( بخش عملیات و ساخت) و انرژی خورشیدی ( بخش عملیات و بخش ساخت) از رهیافت داده ـ ستانده استفاده شده است. در این مطالعه ...
بیشتر
اشتغالزایی انرژیهای تجدیدپذیر قابل اهمیت میباشد و اشتغالزایی این سیستمها، به علت ماهیت نوین آنها بیش از اشتغالزایی سوختهای فسیلی میباشد. به منظور امکان سنجی ایجاد اشتغال انرژیهای نو انرژی باد ( بخش عملیات و ساخت) و انرژی خورشیدی ( بخش عملیات و بخش ساخت) از رهیافت داده ـ ستانده استفاده شده است. در این مطالعه از جدول داده و ستانده سال1390 استفاده شدهاست و برای برآورد مدل نرم افزار متلب و اکسل بکار رفته است. در این پژوهش سه سناریوی 10 و 30 و 60 درصد افزایش ظرفیت برق تجدیدپذیر در نظر گرفته شده است. نتایج نشان میدهد که در هر دو مرحله عملیاتی و ساخت و ساز، میزان اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش یافته است.
محمدرضا کهنسال؛ سمیرا شایان مهر
چکیده
برنامهریزی و سیاستگذاری در زمینهی رشد اقتصادی بهعنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیطزیست و ارتباط آنها با تولید است. در پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر متقابل میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست و نوع ارتباطات فضایی 9 کشور منتخب درحالتوسعه از الگوی معادلات همزمان فضایی ...
بیشتر
برنامهریزی و سیاستگذاری در زمینهی رشد اقتصادی بهعنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیطزیست و ارتباط آنها با تولید است. در پژوهش حاضر بهمنظور بررسی اثر متقابل میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست و نوع ارتباطات فضایی 9 کشور منتخب درحالتوسعه از الگوی معادلات همزمان فضایی برای دادههای تابلویی با اثرات تصادفی طی دوره 2011-2000 استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست هر کشور تحت تأثیر مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست کشورهای مجاور قرار دارد. همچنین بر اساس یافتههای این پژوهش میتوان بیان کرد یک رابطه علت و معلولی دوطرفه میان رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست و همچنین میان آلودگی محیطزیست و مصرف انرژی وجود دارد. بنابراین یک رابطه دوطرفه میان رشد اقتصادی و مصرف انرژی نیز برقرار است با توجه به نتایج پیشنهاد میشود بهمنظور دستیابی به رشد اقتصادی پایدار از ابزارهای مالیاتی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و همچنین جایگزینی انرژیهای تجدید پذیر با انرژیهای فسیلی استفاده کرد.