محمد آسیایی؛ ناصر خیابانی؛ بقیت‌ا... موسوی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 1-24
چکیده
هدف این پژوهش بررسی میزان تغییر در انتشار آلایندههای زیستمحیطی ناشی از مصرف حاملهای انرژی در بخش صنعت بعد از حذف یارانه آنها است. برای این منظور ابتدا توابع تقاضا برای این حامل‌ها در بخش صنایع دو رقمی برای سالهای 1374 تا 1386 تخمین زده شد. رو‌ششناسی مورد استفاده در ابتدا مبتنی بر تابع هزینه ترانس‌لوگ دومرحله‌ای است که در ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی میزان تغییر در انتشار آلایندههای زیستمحیطی ناشی از مصرف حاملهای انرژی در بخش صنعت بعد از حذف یارانه آنها است. برای این منظور ابتدا توابع تقاضا برای این حامل‌ها در بخش صنایع دو رقمی برای سالهای 1374 تا 1386 تخمین زده شد. رو‌ششناسی مورد استفاده در ابتدا مبتنی بر تابع هزینه ترانس‌لوگ دومرحله‌ای است که در مرحله اول توابع تقاضا برای زیر مدل انرژی (برق، گازوئیل و سایر حاملهای انرژی) و در مرحله دوم توابع تقاضا برای نهادههای بخش صنعت (سرمایه، نیروی کار و انرژی) را تخمین زده‌ایم. سپس با استفاده از محاسبه کشش‌های قیمتی، میزان تغییر در مصرف حاملهای انرژی بعد از حذف یارانه آنها را محاسبه نمودیم. در نهایت، با استفاده از ضرایب انتشار آلودگی و میزان تغییر در مصرف هر یک از حامل‌ها، میزان تغییر در انتشار آلاینده‌ها را بدست آورده‌ایم. مهم‌ترین دستاوردهای این تحقیق عبارتند از: 1- کشش خودقیمتی پین‌دیک برای الکتریسیته نشان میدهد که با یک درصد افزایش در قیمت الکتریسیته، مقدار مصرف آن برای صنایع مورد بررسی حدود 78/0 درصد کاهش مییابد. 2- کشش خودقیمتی پین‌دیک برای گازوئیل بیانگر این است که با یک درصد تغییر در قیمت این حامل انرژی، مصرف آن حدود 34/0 درصد در جهت عکس تغییر قیمت، تغییر می‌کند. 3- بزرگترین کشش خودقیمتی پین‌دیک برای سایر حاملهای انرژی بدست آمده است. این کشش این مفهوم را دربر دارد که با یک درصد تغییر در قیمت سایر حاملهای انرژی، میزان مصرف آنها بیش از 87/0 درصد کاهش مییابد. 4- بیشترین میزان کاهش آلودگی برای هر یک از حاملهای انرژی، مربوط به انتشارات 2CO است.البته بیشترین گاز آلاینده منتشر شده در صنایع مورد بحث نیز به انتشارات 2CO برمی‌گردد.
لطفعلی بخشی؛ جاوید بهرامی؛ فرزانه موسوی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 25-42
چکیده
شوکهای نفتی همواره آثار متفاوتی براقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت داشتهاند. به نظر میرسد در چهار دهه اخیر، این آثار تغییرات بسیاری داشته است. به عبارت دیگر، تأثیر شوکهای نفتی دهه 1970 در اقتصادهای صنعتی واردکننده نفت بیشتر به صورت رکود همراه با تورم و با شدت قابل ملاحظهای ظاهر شده است. اما در مورد ...
بیشتر
شوکهای نفتی همواره آثار متفاوتی براقتصاد کشورهای واردکننده و صادرکننده نفت داشتهاند. به نظر میرسد در چهار دهه اخیر، این آثار تغییرات بسیاری داشته است. به عبارت دیگر، تأثیر شوکهای نفتی دهه 1970 در اقتصادهای صنعتی واردکننده نفت بیشتر به صورت رکود همراه با تورم و با شدت قابل ملاحظهای ظاهر شده است. اما در مورد شوکهای نفتی دهه 1990 به بعد، چنین آثار شدیدی دیده نمیشود.با توجه به اینکه اکثر مطالعات انجام شده در این زمینه در مورد کشورهای واردکننده نفت است، هدف این مقاله بررسی نحوه تغییرات اثرات کلان شوکهای نفتی در کشورهای صادرکننده نفت ایران، ونزوئلا، نیجریه، نروژ، هلند و کانادا است. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد که در میان کشورهای مورد بررسی فقط در دو کشور نروژ و کانادا اثرات شوکهای نفتی بر روی هر سه متغیر رشد تولید، تورم و نرخ ارز واقعی در سالهای بعد از 1984 کاهش یافته است. علـت این امر را میتوان در نقش سیستمهای ارزی، سیاستهای پولی، ساختار متفاوت کلان اقتصادی و سیاستهای اتخاذ شده دیگر در این کشورها دانست.
رحمان خوش‌اخلاق؛ مرضیه ستوده‌نیا کرانی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 43-65
چکیده
هدف این پژوهش، ارزیابی عوامل مؤثر بر میزان غلظت آلایندههای هوایی شهر یزد و هزینههای زیستمحیطی ناشی از آن بر ساکنین این شهر با استفاده از روش ارزشیابی مشروط (CVM) و سپس برآورد تولیدات ناخالص تعدیل شده به دلیل هزینههای زیستمحیطی برای بهبود کیفیت هوا است. نتایج نشان میدهد که به طور متوسط، هر شهروند یزدی حاضر است برای جلوگیری ...
بیشتر
هدف این پژوهش، ارزیابی عوامل مؤثر بر میزان غلظت آلایندههای هوایی شهر یزد و هزینههای زیستمحیطی ناشی از آن بر ساکنین این شهر با استفاده از روش ارزشیابی مشروط (CVM) و سپس برآورد تولیدات ناخالص تعدیل شده به دلیل هزینههای زیستمحیطی برای بهبود کیفیت هوا است. نتایج نشان میدهد که به طور متوسط، هر شهروند یزدی حاضر است برای جلوگیری از بدتر شدن کیفیت کنونی هوا سالانه مبلغ 4937 ریال از مالیاتهایش هزینه گردد، در حالی که در وضعیت فعلی، مبلغ سرانه مصرف شده برای این هدف تنها 1627 ریال است. بنابراین با توجه به تعدیل ارزش بهبود کیفیت هوا، با کسر کردن هزینههای زیستمحیطی از تولید ناخالص داخلی، تولید خالص داخلی تعدیل شده (EDP) 4887930630 در سال 1389 برای شهروندان یزدی، به عنوان سطح واقعی رفاه بدست آمده است.
حسن درگاهی؛ مجتبی قربان‌نژاد
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 67-100
چکیده
هدف از انجام این تحقیق، بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی و اجرای سیاست جبرانی دولت بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران است. بدین منظور ابتدا یک الگوی اقتصادسنجی کلان تصریح و با استفاده از روش خودتوضیح وقفه گسترده (ARDL)، براساس دادههای سالانه دوره زمانی 1386-1355 مورد برآورد قرار گرفت. در تصریح الگوی کلان، مکانیزمهای اثرگذاری ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق، بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی و اجرای سیاست جبرانی دولت بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران است. بدین منظور ابتدا یک الگوی اقتصادسنجی کلان تصریح و با استفاده از روش خودتوضیح وقفه گسترده (ARDL)، براساس دادههای سالانه دوره زمانی 1386-1355 مورد برآورد قرار گرفت. در تصریح الگوی کلان، مکانیزمهای اثرگذاری قیمت انرژی بر متغیرهای اقتصادی همچون تولید، تورم، مصرف، سرمایهگذاری، بودجه دولت، تراز تجاری و همچنین آثار سیاستهای جبرانی دولت برای خانوارها و بنگاهها مورد توجه قرار گرفت. در ادامه با استفاده از شبیهسازی پویای الگو به پیشبینی متغیرهای دورنزا برای سالهای 1394-1390 در گزینههای مختلف پرداخته و با گزینه پایه (حالت عدم اجرای طرح هدفمندسازی یارانهها) مقایسه شد. نتایج نشان میدهد که رشد اقتصادی در گزینه اول (افزایش قیمت انرژی بدون سیاست جبرانی) و گزینه دوم (افزایش قیمت انرژی به همراه سیاست جبرانی) کاهش و در گزینه سوم (فروض گزینه دوم به علاوه بهبود بهرهوری) افزایش و تورم در تمامی گزینهها افزایش مییابد. بنابراین موفقیت طرح اصلاح قیمت حاملهای انرژی، منوط به سیاستهای جبرانی هدفمند از یک سو و همچنین اجرای سیاستهای طرف عرضه به منظور ارتقای بهرهوری در بخش تولید از سوی دیگر است.
سیدکمال صادقی؛ محمدعلی متفکر آزاد؛ محسن پورعبادالهان کویچ؛ اتابک شهباززاده خیاوی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 101-116
چکیده
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای ...
بیشتر
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای فسیلی روندی فزاینده دارد. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی رابطه علی بین انتشار دیاکسیدکربن (به عنوان متغیر جایگزین برای تخریب محیط زیست) و متغیرهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی، سرانه مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی در قالب فرضیهی زیستمحیطی کوزنتس در ایران در سالهای 1387-1359 پرداخته میشود. برای این منظور از آزمونهای تودا- یاماموتو برای بررسی رابطه علی استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود رابطه علی دوطرفه بین متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی و روابط علی یکطرفه از سوی تولید ناخالص داخلی به سمت سرانه مصرف انرژی است. با توجه به وجود رابطه علی بین متغیرها، فرضیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس (EKC) در حالتی که معیار رشد اقتصادی متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی باشد تأیید میشود ولی در حالتی که معیار رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی باشد تأیید نمیشود.
قهرمان عبدلی؛ پژمان عمیدی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 117-144
چکیده
این مقاله تأثیر تشکیل کارتل گازی را بر استخراج از این منبع پایانپذیر مورد بررسی قرار میدهد. یک مدل ساده بین دورهای استخراج از منابع پایانپذیر، قاعده استخراج خطی را نشان میدهد. به طوری که وقتی نرخ تنزیل استخراجکنندهها را یکسان درنظر میگیریم، ضریب شیب استخراجکنندهها یکسان است و تفاوت در هزینهها ...
بیشتر
این مقاله تأثیر تشکیل کارتل گازی را بر استخراج از این منبع پایانپذیر مورد بررسی قرار میدهد. یک مدل ساده بین دورهای استخراج از منابع پایانپذیر، قاعده استخراج خطی را نشان میدهد. به طوری که وقتی نرخ تنزیل استخراجکنندهها را یکسان درنظر میگیریم، ضریب شیب استخراجکنندهها یکسان است و تفاوت در هزینهها و ساختار بازار، همگی در عبارت عرض از مبدأ نمایان میشوند. به دنبال مقایسه میزان استخراج در ساختارهای مختلف بازار به این نتیجه میرسیم که با تغییر ساختار بازار از حالت رقابتی به رهبری استاکلبرگ، میزان استخراج کاهش خواهد یافت. رگرسیون پانل دیتا نیز یک رابطه خطی قوی را بین استخراج و ذخایر نشان میدهد، به طوری که ضریب شیب برای کشورهای با ذخایر بزرگتر، کمتر تخمین زده میشود. همچنین این یافته میتواند بوسیله متفاوت بودن نرخ تنزیل استخراجکنندهها، قابل توضیح باشد.
مصطفی گرگینی؛ شهرام گلستانی؛ فاطمه حاج‌عباسی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 145-168
چکیده
مارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سالهای اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظهای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص میدهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانهای از عوامل تعیینکننده ...
بیشتر
مارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سالهای اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظهای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص میدهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانهای از عوامل تعیینکننده این پدیده هستند. علاوه بر تحمیل هزینههای فزاینده به اقتصاد کشور، با ایجاد آلودگی بیش از حد هوا در مناطق شهری لطمات جبرانناپذیری نیز بر سلامت شهروندان وارد میکنند. در این پژوهش سعی بر آن است که با استفاده
حمید ناظمان؛ احسان حقدوست
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، صفحه 169-196
چکیده
آمارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سالهای اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظهای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص میدهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانهای از عوامل ...
بیشتر
آمارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سالهای اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظهای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص میدهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانهای از عوامل تعیینکننده این پدیده هستند. علاوه بر تحمیل هزینههای فزاینده به اقتصاد کشور، با ایجاد آلودگی بیش از حد هوا در مناطق شهری لطمات جبرانناپذیری نیز بر سلامت شهروندان وارد میکنند. در این پژوهش سعی بر آن است که با استفاده از روشهای پیشرفته اقتصادسنجی، مصرف بلندمدت بنزین در بخش حمل و نقل برآورد گردیده و آنگاه با توجه به اهمیت موضوع، امکان استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهتر در حمل و نقل شهری مورد توجه قرار گیرد. در این زمینه به طور خاص کاربرد خودروهای دوسوخته برقی- بنزینی که در کشورهای پیشرفته صنعتی مورد توجه بوده مورد بررسی قرار میگیرد. نتایج بدست آمده از پژوهش حاکی از آن است که استفاده از این نوع خودروها در حمل و نقل شهری از نظر اقتصادی توجیهپذیر بوده و میتواند دارای منافع قابل ملاحظهای به صورت محدود شدن مصرف بنزین و کاهش آلودگی هوا باشد.
