• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محبوبه فراهتی؛ لیلا سلیمی؛ مهدی قلی زاده ارات بنی
چکیده
عدم امنیت، وابستگیهای سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیستمحیطی از مهمترین علل تغییر رویکرد تأمین انرژی از سوختهای فسیلی به انرژیهای تجدیدپذیر میباشند. اما با توجه به رشد و توسعه تکنولوژی در صنایع مختلف و هزینههای بالای تولید انرژی پاک، تلاش برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر را به تلاش در جهت کاهش مصرف آن سوق داده است. بنابراین ...
بیشتر
عدم امنیت، وابستگیهای سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیستمحیطی از مهمترین علل تغییر رویکرد تأمین انرژی از سوختهای فسیلی به انرژیهای تجدیدپذیر میباشند. اما با توجه به رشد و توسعه تکنولوژی در صنایع مختلف و هزینههای بالای تولید انرژی پاک، تلاش برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر را به تلاش در جهت کاهش مصرف آن سوق داده است. بنابراین تأمین مالی این پروژهها میتواند بر مصرف این انرژی اثر بگذارد. سرمایهگذاری مستقیم خارجی، سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و توسعه بازار مالی ازجمله روشهای تأمین مالی میباشند. این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر این روشهای تأمین مالی بر میزان مصرف انرژیهای تجدیدپذیر 26 کشور درحال توسعه طی دوره زمانی 2019-2008 انجام شده است. یافتههای حاصل از برآورد مدل پانلی حاکی از این است که سرمایهگذاری مستقیم خارجی و سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر دارند در حالی که توسعه بازارهای مالی تأثیر معناداری بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر ندارد. با توجه به اینکه استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، نقش مهمی در بهبود کیفیت محیط زیست و کاهش آلودگیهای محیطی دارد توصیه میشود در جهت بهبود استفاده از انرژی تجدیدپذیر، تسهیلات مالی و مالیاتی برای شرکتها، مراکز و سازمانهای مرتبط با حوزه تولید و استفاده از انرژی تجدیدپذیر فراهم آید. همچنین گسترش دانش عمومی و فرهنگسازی پایهای در زمینه کاهش مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر و سوق دادن به سمت مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و فراهم آوردن زمینه ورود سرمایهگذاران خارجی و مشارکت آنها در تأمین مالی پروژهها از دیگر توصیههای این پژوهش است.
سیاستگذاریهای اقتصادی و مالی در حوزههای فوقالذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
زریر نگین تاجی؛ حجت ایزدخواستی
چکیده
امروز درخصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بینالملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقرراتزدایی در کشور خود میکنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیستمحیطی آنها و در نهایت، افت زیستمحیطی بینالمللی میشود. دیدگاه دیگر، معتقد ...
بیشتر
امروز درخصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بینالملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقرراتزدایی در کشور خود میکنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیستمحیطی آنها و در نهایت، افت زیستمحیطی بینالمللی میشود. دیدگاه دیگر، معتقد است که تجارت آزاد از طریق تخصیص بهینه منابع، به کشورها اجازه میدهد در تولید کالا و خدماتی که در آنها دارای مزیت نسبی هستند، تخصصیافته و از این رو، شدت انرژی را بهبود میدهند. هدف این مطالعه بررسی اثر تجارت بینالملل و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر انتشار گاز دیاکسیدکربن در کشورهای گروه دی ـ هشت با رویکرد دادههای پانل میباشد. در این مطالعه از داده سالهای 1993 تا 2018 بانک جهانی استفاده شده است. نتایج حاصل شده نشان میهد که ضریب مربوط به متغیر تولید ناخالص داخلی مثبت و برای توان دوم آن، منفی به دست آمده است که فرضیه زیستمحیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه تأیید میشود. سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر انتشار دیاکسیدکربن اثر معنیداری ندارد. همچنین، نتایج نشان میدهد که صادرات و واردات کالاها و خدمات اثر مثبت و معنیداری بر انتشار دیاکسیدکربن داشتهاند. شدت انرژی و نسبت جمعیت شهرنشینی نیز تأثیری مثبت و معنیدار بر انتشار دیاکسیدکربن داشتهاند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مرضیه روزبهانی؛ کیومرث سهیلی؛ شهرام فتاحی
چکیده
شدت انرژی از شاخصهای مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامهریزان کشورها است. تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استانهای ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و دادههای ...
بیشتر
شدت انرژی از شاخصهای مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامهریزان کشورها است. تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استانهای ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و دادههای پانل 30 استان کشور طی دوره 1389 تا 1394 پرداخته شده است. پس از تأیید وابستگی فضایی به وسیله آزمونهای موران و Panel (robust) LM و LM همگرایی مطلق و شرطی «بتا» آزمون شده و براساس نتایج، همگرایی مطلق شدت انرژی در ایران تأیید شده است به این معنا که سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی بالاتر بیش از سرعت کاهش شدت انرژی در استانهایی با شدت انرژی کمتر است. برای بررسی همگرایی شرطی، متغیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی به مدل اضافه شد و نتایج، همگرایی شرطی شدت انرژی و همچنین کاهش میزان شدت انرژی با افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی را نشان داده است. سرمایهگذاری مستقیم خارجی با ورود تکنولوژی جدید تولید باعث افزایش کارایی استفاده از نهادههای تولید ازجمله انرژی شده و این مورد منجر به همگرایی شدت انرژی در بین استانهای ایران میشود. اثرات سرریز سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی منفی و معنیدار نشده است که میتوان پایین بودن میزان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و عدم توزیع آن در سطح استانها را عامل آن دانست. به طور کلی افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در یک استان خاص باعث همگرایی شدت انرژی و اثر سرریز آن به صورت بالقوه باعث همگرایی شدت انرژی در استانهای کشور میشود.
سید مهدی موسویان؛ زهرا کریمی تکانلو؛ سید کمال صادقی؛ محسن پورعبادالهان کویچ
چکیده
تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت (افزایش بهرهوری) انرژی نیازمند مطالعه کامل عوامل مؤثر بر آن است. از طرفی طی سالهای اخیر، مصرف نهایی انرژی بخش صنعت در بین بخشهای مختلف مصرف در ایران افزایش زیادی داشته است. هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در صنایع کارخانهای ایران بهویژه اثر متغیرهای مخارج عمرانی دولت و سرمایهگذاری ...
بیشتر
تدوین سیاستهای مؤثر بر کاهش شدت (افزایش بهرهوری) انرژی نیازمند مطالعه کامل عوامل مؤثر بر آن است. از طرفی طی سالهای اخیر، مصرف نهایی انرژی بخش صنعت در بین بخشهای مختلف مصرف در ایران افزایش زیادی داشته است. هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در صنایع کارخانهای ایران بهویژه اثر متغیرهای مخارج عمرانی دولت و سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر شدت انرژی در این صنایع به تفکیک استان و کنترل اثرات سرریز فضایی بین آنها با استفاده از دادههای تابلویی 28 استان کشور طی دوره 1379 تا 1393 میباشد. بهمنظور بررسی وجود اثرات سرریز فضایی از آزمونهای Wald، LR و Panel (Robust) LM استفاده شده است و پس از تائید وجود اثرات فضایی و نوع آن، مدل دوربین فضایی (SDM) جهت بررسی شدت انرژی انتخاب شده است. مطابق نتایج، قیمت انرژی، سهم مالکیت خصوصی و مخارج عمرانی دولت اثر منفی بر شدت انرژی داشتهاند درحالیکه متغیرهای نسبت صادرات به ارزش افزوده و نسبت سرمایه به نیروی کار دارای اثر مثبت بر شدت انرژی بودهاند. سرمایهگذاری مستقیم خارجی نیز اثر معناداری بر روی شدت انرژی نداشته است. این نتایج لزوم توجه بیشتر به اتخاذ فناوریهای بالاتر تولید در سرمایهگذاریها و تأثیر دولت در تغییرات شدت انرژی را بیان میکنند ضمن اینکه امکان استفاده از سیاستهای مرتبط با غنیسازی همسایه در جهت افزایش بهرهوری انرژی را نیز متصور میسازد.
سیدکمال صادقی؛ محمدعلی متفکر آزاد؛ محسن پورعبادالهان کویچ؛ اتابک شهباززاده خیاوی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، ، صفحه 101-116
چکیده
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای ...
بیشتر
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای فسیلی روندی فزاینده دارد. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی رابطه علی بین انتشار دیاکسیدکربن (به عنوان متغیر جایگزین برای تخریب محیط زیست) و متغیرهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی، سرانه مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی در قالب فرضیهی زیستمحیطی کوزنتس در ایران در سالهای 1387-1359 پرداخته میشود. برای این منظور از آزمونهای تودا- یاماموتو برای بررسی رابطه علی استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود رابطه علی دوطرفه بین متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی و روابط علی یکطرفه از سوی تولید ناخالص داخلی به سمت سرانه مصرف انرژی است. با توجه به وجود رابطه علی بین متغیرها، فرضیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس (EKC) در حالتی که معیار رشد اقتصادی متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی باشد تأیید میشود ولی در حالتی که معیار رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی باشد تأیید نمیشود.