پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1398

داوران 1399

داوران 1400

برآورد و ارزیابی عملکرد اقتصادی - انرژی - محیط زیستی ایران با استفاده از شاخص ترکیبی 3EPI و مدل TVP

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اقتصاد انرژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی این تحقیق طراحی شاخص عملکرد اقتصادی - انرژی - زیست‌محیطی «تری ای‌پی‌آی»[1] برای اقتصاد ایران با تعمیم روش‌شناسی خراموف و لی (2013) و ارزیابی نحوه اثرگذاری متغیرهای تحقیق روی شاخص ترکیبی عملکرد طی دوره زمانی 1991 تا 2021 در قالب مدل پارامترهای زمان - متغیر است. متغیرهای شاخص ترکیبی شامل نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی، نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی و تغییرات شدت انرژی و شدت انتشار دی‌اکسیدکربن است. شاخص عملکرد طراحی شده به‌صورت وزنی و غیر وزنی محاسبه شده و با فیلتر هودریک - پرسکات جزء روند از جزء سیکلی تفکیک و وقایع‌نگاری مربوط به نقاط حداکثر و حداقل شاخص انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، روند بلندمدت شاخص عملکرد در بازه بین اعداد 35 تا 60 درصد قرار دارد که به‌طور متوسط نسبت به عدد مبنای شاخص (100 درصد) اختلاف قابل‌توجهی دارد. وقایع‌نگاری نقاط حداکثر و حداقل شاخص نشان می‌دهد، ضعیف‌ترین عملکرد براساس شاخص ترکیبی مربوط به دوره‌های اجرای سیاست تعدیل ساختاری (سال 1994 و 1995)، دور اول اعمال تحریم‌های اقتصادی (2012) و تشدید تحریم‌های اقتصادی در دور اخیر تحریم‌ها (سال 2019) و بهترین عملکرد مربوط به دو دوره ثبات نسبی متغیرهای اقتصاد کلان (سال 2000) و دوره زمانی اجرایی شدن توافق برجام (سال 2016) است. نتایج حاصل از کاربرد مدل پارامترهای زمان - متغیر نشان می‌دهد، طی دوره زمانی پس از سال 2011 تا سال 2021، بیشترین ضریب تأثیر منفی بر روی شاخص عملکرد طراحی شده را متغیر نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی داشته است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Estimation and Evaluation of Iran's Economic-Energy-Environmental Performance with 3EPI Composite Index and TVP Model

نویسندگان [English]

  • Mohamad Sayadi 1
  • Milad MohammadKhani 2
  • Hosein Hafezi 2

1 Associate Professor, Department of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

2 Master Student of Energy Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The main goal of this research is to design a composite economic-energy-environmental performance index (3EPI) for Iran's economy by generalizing the methodology of Khramov and Lee (2013) as well as evaluating the effect of variables on the composite performance index during the period from 1991 to 2021 using a time-varying parameters model (TVP). The 3EPI index is calculated in a weighted and unweighted form, and the trend is separated from the cyclic with the Hodrick-Prescott filter. The findings show that the long-term trend of the 3EPI index is in the range between 35 and 60 percent, which is significantly different from the base number of the index (i.e. 100 percent). The chronicle of the index shows that the worst performance is related to the implementation period of the structural adjustment policy (1994 and 1995), the first round of economic sanctions (2012), and the intensification of economic sanctions in the latest round of sanctions (2019). The best performance is related to the two periods of the relative stability of macroeconomic variables and the period of implementation of the JCPOA agreement. The results of the application of the TVP model show that, from 2011 to 2021, the variable of the budget deficit to GDP ratio had the most significant negative impact on Iran’s 3EPI performance index

کلیدواژه‌ها [English]

  • Performance index
  • TVP model
  • macroeconomics
  • economic stability
  • Iran's economy
  • Inflation Rate
مراجع
ابریشمی، حمید؛ مهرآرا، محسن و زمان‌زاده، حمید. (1393). بررسی اثر تکانه‌های نفتی بر عملکرد اقتصاد ایران یک مدل رانت‌جویی با رویکرد DSGE، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، ۱۰ (۴۱)، ۲۲۳-۱۹۵.
امیری، حسین و امینی‌داران، مهناز. (1397). عوامل مؤثر بر متنوع‌سازی صادرات صنعتی در ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، (25)13، 91-65.
بختیاری، صادق؛ رنجبر، همایون و قربانی، سمیه. (1391). شاخص ترکیبی رفاه اقتصادی و اندازه‌گیری آن برای منتخبی از کشورهای در حال توسعه. پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 3 (9)، 58-41.
توکلیان، حسین، افضلی ابرقویی، وجیهه. (1395). مقایسه عملکرد اقتصاد کلان و رژیم‌های مختلف ارزی با رویکرد (DSGE). پژوهشنامه اقتصادی، 16 (61)، 125-81.
جعفری صمیمی، احمد؛ علی‌زاده، محمد و عزیزی، خسرو. (1385). بررسی رابطه بلندمدت کسری بودجه و عملکرد اقتصاد کلان در ایران: یک تحلیل نظری و تجربی. پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهشهای اقتصادی)، 6 (4)، 46-25.
جعفری صمیمی، احمد، و محمدی خیاره، محسن. (1393). رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت بین انتشار دی‌اکسیدکربن، مصرف انرژی و رشد اقتصادی: شواهد جدید در ایران. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، ۱۴ (۲)، 20-1.
حسینی، محمدرضا و جعفری صمیمی، احمد. (1389). برآورد و ارزیابی روند رفاه اقتصادی ایران با استفاده از شاخص ترکیبی CIEWB . پژوهشهای اقتصادی ایران، 14 (42)، 122-101.
حیدری، حسن، صالحیان صالحی نژاد، زهرا و فیضی، سلیمان. (1393). تحلیل واکنش تراز تجاری ایران نسبت به تغییرات نرخ ارز با استفاده از رویکرد پارامتر زمان - متغیر. پژوهشنامه اقتصادی، (54)14، 99-67.
شاکری، عباس؛ مؤمنی، فرشاد؛ خادم علیزاده، امیر و مخزن موسوی، سید هادی. (1398). درآمدی بر شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی. اقتصاد اسلامی، 19 (74)، 33-5.
غیاثوند، ابوالفضل؛ عرب و یارمحمدی، جواد. (1400). ارزیابی کیفیت دستیابی به اهداف اقتصادی سند چشم‌انداز از طریق طراحی و محاسبه شاخص ترکیبی. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 29 (99)، 192-153.
فتحی‌زاده، حسین؛ نو نژاد، مسعود؛ حقیقت، علی و امینی‌فرد، عباس. (1399). رابطه بین رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی در بخش‌های اقتصاد ایران. فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 10 (40)، 76-55.
فتحی‌زاده، حسین؛ نو نژاد، مسعود؛ حقیقت، علی و امینی‌فرد، عباس. (1399). رابطه رشد اقتصادی، شدت انرژی و توسعه مالی: یک مقایسه از اقتصادهای ایران و ترکیه. اقتصاد کاربردی، 10 (32)، 42-19.
محمدی، حسین؛ محمدی، مرتضی و علیزاده، پریسا. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی با تأکید بر نقش تعرفه. پژوهشهای اقتصادی ایران، 23 (74)، 217-191.
ناهیدی امیرخیز، محمدرضا؛ رحیم‌زاده، فرزاد و شکوهی‌فرد، سیامک. (1399). بررسی رابطه رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای (مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 22 (3)، 26-13.
هادیان، ابراهیم و پارسا، حجت. (1385). بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر عملکرد اقتصاد کلان در ایران. پژوهشنامه اقتصاد کلان، 6 (22)، 132-111.
Aboagye, S. (2017). The policy implications of the relationship between energy consumption, energy intensity and economic growth in Ghana. OPEC Energy Review, 41 (4), 344-363.
Abrishami, H., Mehrara, M. and Zamanzadeh, H (2014). Investigating the impact of oil shocks on the performance of Iran's economy: A rent-seeking DSGE approach, Energy Economics Studies Quarterly, 10 (41), 223-195. [In Persian]
Adeosun, O. A., Tabash, M. I. and Anagreh, S. (2022). Oil price and economic performance: Additional evidence from advanced economies. Resources Policy, 77, 102666.
Ahmad, M. J. and Sheikh, M. R. (2019). Energy Consumption and Macroeconomic Performance: A Feder-type Analysis. Pakistan Journal of Social Sciences (PJSS), 39 (4).
Al-Mulali, U. (2011). Oil consumption, CO2 emission and economic growth in MENA countries. Energy, 36 (10), 6165-6171.
Alsaedi, M. A., Abnisa, F., Alaba, P. A. and Farouk, H. U. (2022). Investigating the relevance of Environmental Kuznets curve hypothesis in Saudi Arabia: towards energy efficiency and minimal carbon dioxide emission. Clean Technologies and Environmental Policy, 24 (4), 1285-1300.
Anand, V., Zhang, J., Ali, G. and Makhijani, H. B. (2015). Economic Performance of China (1980-2014). Journal of Economics and Sustainable Development, 6 (12), 45-58.
Arnold, L. G. (2002). Business cycle theory. OUP Catalogue.
Bakhtiari, S., Ranjbar, H. and Ghorbani, S. (2013). Composite Index of Economic Well Being and its Measurement for Selected Developing Countries. Economic Growth and Development Research, 3 (9), 58-41. [In Persian]
Deichmann, U., Reuter, A., Vollmer, S. and Zhang, F. (2018). Relationship between energy intensity and economic growth: new evidence from a multi-country multi-sector data set. World Bank Policy Research Working Paper, (8322).
Durbin, J. and Koopman, S. J. (2012). Time series analysis by state space methods (Vol. 38). OUP Oxford.
Emir, F. and Bekun, F. V. (2019). Energy intensity, carbon emissions, renewable energy, and economic growth nexus: new insights from Romania. Energy & Environment, 30 (3), 427-443.
Eregha, P. B. and Mesagan, E. P. (2020). Oil resources, deficit financing and per capita GDP growth in selected oil-rich African nations: a dynamic heterogeneous panel approach. Resources Policy, 66, 101615.
Fathizadeh, H., Nonejad, M., Haghighat, A. and Aminifard, A. (2020). The Relationship between Economic Growth, Energy Intensity and Financial Development in Sectors of Iranian Economy. Economic Growth and Development Research, 10 (40), 76-55. doi: 10.30473/egdr.2019.48371. 5370. [In Persian]
Gazdar, K., Hassan, M. K., Safa, M. F. and Grassa, R. (2019). Oil price volatility, Islamic financial development and economic growth in Gulf Cooperation Council (GCC) countries. Borsa Istanbul Review, 19 (3), 197-206.
Hadian, E, Parsa, H. (2007). The impact of oil price fluctuations on macroeconomic performance in Iran. Journal of Macroeconomics Research, 6 (22), 111-132. [In Persian]
Hanson, B. E. (2002). Tests for parameter instability in regressions with I (1) processes. Journal of Business & Economic Statistics, 20 (1), 45-59.
Hosseini, M. R. and Jafari Samimi, A. (2010). Economic Welfare in Iran: An application of Composite Index of Economic Well-Being (CIEWB). Iranian Journal of Economic Research, 14 (42), 101-122. [In Persian]
Jafari Samimi A., Mohammadi Khyareh M. (2014). Short run and long run Relationship among CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth: New Evidence from Iran. QJER, 14 (2), 1-20[In Persian]
Kalecki, M. (2013). Essays in the theory of economic fluctuations. Routledge.
Khramov, M. V. and Lee, M. J. R. (2013). The Economic Performance Index (EPI): an intuitive indicator for assessing a country's economic performance dynamics in an historical perspective. International Monetary Fund.
Kim, C. J. and Nelson, C. R. (1999). State-space models with regime switching: classical and Gibbs-sampling approaches with applications. MIT Press Books, 1.
Mahmood, T. and Ahmad, E. (2018). The relationship of energy intensity with economic growth: Evidence for European economies. Energy strategy reviews, 20, 90-98.
Mohammadi, H., Mohammadi, M. and Alizadeh, P. (2018). Factors Affecting Economic Growth in ECO Countries with Emphasis on the Role of Tariffs. Iranian Journal of Economic Research, 23 (74), 191-217. doi: 10.22054/ijer.2018.8828. [In Persian]
Nahidi Amirkhiz, M., Rahimzadeh, F. and shokouhifard, S. (2020). Study of the Relation among Economic Growth, Energy Using and Greenhouse Gas Emissions (Case study: Selected Countries of the OIC). Journal of Environmental Science and Technology, 22 (3), 13-26. doi: 10.22034/jest.2018.24919.3396[In Persian]
Namahoro, J. P., Wu, Q., Zhou, N. and Xue, S. (2021). Impact of energy intensity, renewable energy, and economic growth on CO2 emissions: Evidence from Africa across regions and income levels. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 147, 111233.
OECD, "Handbook on constructing composite Indicators: Methodology and user Guide". www.oecd.org/publishing/corrigenda, 2008.
Orazalin, N. and Mahmood, M. (2018). Economic, environmental, and social performance indicators of sustainability reporting: Evidence from the Russian oil and gas industry. Energy policy, 121, 70-79.
Ridzuan, N. H. A. M. and Marwan, N. F. (2016). Energy consumption, carbon dioxide emission, and economic growth in malaysia. In Proceedings of the ASEAN Entrepreneurship Conference 2014 (pp. 243-251). Springer, Singapore.
Shahbaz, M., Mutascu, M. and Azim, P. (2013). Environmental Kuznets curve in Romania and the role of energy consumption. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 18, 165-173.
Shakeri, A., Momeni, F., Khademalizadeh, A. and Makhzanmousavi, S. (2019). An Introduction to Combined Index of Economic Justice: An Islamic Approach. Islamic Economics, 19 (74), 5-33.[In Persian]
Tavakolian, H. and Afzali Abarquyi, V. (2016). Macroeconomic Performance in Different Exchange Rate Regimes: An Estimated DSGE Approach. Economics Research, 16 (61), 81-125. doi: 10.22054/joer.2016.5290[In Persian]
Vujović, T., Petković, Z., Pavlović, M. and Jović, S. (2018). Economic growth based in carbon dioxide emission intensity. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 506, 179-185.
Zhang, Y. J., Liu, Z., Zhang, H. and Tan, T. D. (2014). The impact of economic growth, industrial structure and urbanization on carbon emission intensity in China. Natural hazards, 73 (2), 579-595.
Zoundi, Z. (2017). CO2 emissions, renewable energy and the Environmental Kuznets Curve, a panel cointegration approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 72, 1067-1075.
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
دوره 12، شماره 46 - شماره پیاپی 2
فروردین 1402
صفحه 93-130
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 07 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 13 شهریور 1402
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار