نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پریسا مهاجری ¹
• علی فریدزاد ²
• فاطمه امیرجهانی ³

¹ دانشیار گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

³ کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

تولید نفت‌خام و گاز طبیعی به طور یکنواخت و همگن در بین استان‌های کشور توزیع نشده است و بخش عمده‌ای از مصرف در استان‌هایی صورت می‌گیرد که نقش چندانی در تولید ندارند. بنابراین، وقوع هر اختلالی در تولید نفت و گاز می‌تواند به منزله تهدیدی برای GDP تمامی استان‌ها قلمداد شود. در این مقاله با محاسبه جدول داده-ستانده چهارمنطقه‌ای (تهران، خوزستان، منطقه نفتی و منطقه غیرنفتی) برای سال 1395 و به‌کارگیری روش حذف فرضی دیازنباخر و لهر (2013)، تأثیر کاهش جزئی و کامل تولید نفت و گاز در دو منطقه خوزستان و سایر مناطق نفتی بر ارزش‌افزوده 71 بخش اقتصادی در هر یک از 4 منطقه برآورد شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که اولاً در پی حذف بخش نفت و گاز در خوزستان، ارزش‌افزوده این منطقه با کاهش 32 درصدی روبرو گردد در حالی‌که حذف بخش متناظر در منطقه نفتی، ارزش افزوده منطقه نفتی را 14 درصد کاهش می‌دهد. ثانیاً کاهش نسبی در ارزش‌افزوده بخش‌های اقتصادی و سهم هر یک از بخش‌ها از کاهش ارزش‌افزوده هر منطقه در پی قطع تولید نفت و گاز خوزستان و منطقه نفتی به شدت بستگی به ساختار اقتصادی منطقه مورد بررسی دارد. بخش خدمات در استان تهران و بخش زراعت و باغداری در سایر مناطق غیرنفتی، بالاترین سهم را از کاهش ارزش‌افزوده کل در هر یک از این مناطق به خود اختصاص می‌دهند. به نظر می‌رسد متنوع‌سازی منابع و مناطق عرضه انرژی، بهینه‌سازی مصرف سوخت و نوسازی ناوگان حمل و نقل از مهم‌ترین راهکارهای ارتقای تاب‌آوری محسوب شوند.

کلیدواژه‌ها

• بخش نفت‌خام و گازطبیعی
• روش حذف فرضی
• جدول داده-ستانده چندمنطقه‌ای
• ارزش‌افزوده

موضوعات

• • مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)

عنوان مقاله [English]

Impact of Hypothetical Extraction of Iranian Oil and Gas Industry on Value Added of Economic Sectors Using Multiregional Input-Output Model

نویسندگان [English]

• parisa Mohajeri ¹
• Ali Faridzad ²
• Fatemeh Amirjahani ³

¹ Associate Professor of economics, Allameh Tabataba'i University

² Associate Professor of Energy Economics, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Economics

³ Post-graduated of Energy Economics, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

Oil and natural gas production is not uniformly and homogeneously distributed across all provinces of Iran, whereas a major part of oil and gas incomes consumes in provinces that have not any significant role in oil and gas production. Therefore, any disruption in production of oil and gas might expose the GDP growth of all provinces at risk. In this paper, the multiregional input-output table is calculated for the year 2015. Then, the hypothetical extraction method introduced by Dietzenbacher and Lahr (2013) is employed for estimating the effect of partial and complete extraction of oil and gas production in Khuzestan and other oil-oriented regions on the value added of 71 economic activities in each of regions. The findings reveal that firstly, following the extraction of oil and gas production in Khuzestan, the value added of this region reduces about 32%, while the extraction of the corresponding sector in other oil-related regions will mitigate this region’s value added by 14%. Secondly, the relative reduction in the value added of economic sectors and each sector’s contribution of value-added reduction in each region depend on the economic structure of the interested region. The highest share of the total value added reduction in each region belongs to service sector in Tehran and the agriculture in other non-oil regions. It seems that diversifying energy resources as well as supplying regions, enhancing the fuel consumption efficiency, and renovating the transportation system are the most important policies to have more resilience.

کلیدواژه‌ها [English]

• Oil and Gas Industry
• Hypothetical Extraction
• Multiregional Input-Output Table
• Value Added