پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1398

داوران 1399

داوران 1400

مطالعه رابطه علی مصرف حامل‎های برق، گاز طبیعی و فرآورده‎های نفتی با ارزش افزوده زیر بخش‎های منتخب صنعت ایران: رویکرد بوت استرپ پنلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ‎ریزی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز

2 دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز

چکیده

رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز است و در مطالعات مختلف (که ممکن است برای یک کشور خاص نیز انجام شده باشند)، نتایج متفاوتی حاصل شده است. در بسیاری از تحقیقات، روش‎ها و ابزارهایی جهت مطالعه این ارتباط استفاده شده، که بعداً ثابت شده است که از کارایی لازم برخوردار نبوده‎اند. در این مطالعه با بکارگیری یک رویکرد جدید علیت که توسط کونیا (2006) ارائه شده، رابطه بین سه حامل انرژی، گاز طبیعی، برق و فرآورده‌های نفتی با ارزش افزوده شانزده زیربخش اصلی صنعت در بازه 1395-1374 با رویکرد بوت استرپ پنلی مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت رویکرد کونیا، این است که در آن برخلاف روش‌های سنتی، به دو مقوله ناهمگنی ضرایب و همبستگی بین مقطعی نیز توجه شده و این موضوع باعث می‎شود تا تخمین پارامترها کاراتر باشد. نتایج نشان می‌دهد که در پنج زیربخش صنعت «تولید ‌محصولات‌ لاستیکی‌ و ‌پلاستیکی»، «تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی»، «تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقه‎بندی نشده در جای دیگر»، «تولید ماشین آلات مولد و انتقال برق و دستگاه‎های برقی طبقه‎بندی نشده در جای دیگر»، «تولید‌ وسایل‌ نقلیه ‌موتوری،‌ تریلر ‌و نیم تریلر» رابطه علی یک‌ طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف گاز طبیعی، و در یک زیربخش «صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی» رابطه دوطرفه بین این دو متغیر وجود دارد. همچنین، نبود رابطه علی بین مصرف برق و ارزش افزوده در شانزده زیربخش صنعت مورد بررسی و وجود رابطه یک طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف فرآورده‌های نفتی تنها در زیربخش «تولید‌ سایر‌ وسایل‌ حمل‌ و‌ نقل» بدست آمده است. مطابق نتایج این تحقیق، در مجموع به نظر می‌رسد که مصرف انرژی نقش پیشران رشد را در اقتصاد ایران ایفا نمی‎نماید و دولت می‌تواند بدون نگرانی‌ از تبعات منفی آن، به اجرای سیاست‌های آزادسازی قیمت انرژی و مدیریت تقاضای آن بپردازد..

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Granger Causality Analysis between Consumption of Electricity, Natural Gas, Oil Products, and Value Added in Industrial Sub-Sectors of Iran: A Bootstrap Panel Approach

نویسندگان [English]

  • Leila Eghbali 1
  • Reza Ranjpour 2
  • Seyed Kamal Sadeghi 2

1 M.Sc. in Economic Development and Planning, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran.

2 Associate Professor of Economics, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Half a century after the oil crisis in the 1970s, there is still not any agreement among economists when it comes to the type and existence of any relationship between energy consumption and economic growth. In this regard, many studies have been conducted, and many methods have also been adopted to find this relationship, most of which are now proved to be inappropriate and inefficient. Having utilized a new causality approach proposed by Konya (2006), this study investigated the relationship between three energy carriers, natural gas, electricity, oil products, as well as considering the value-added of sixteen main industrial sub-sectors in the period 1995-2017, via the bootstrap panel approach. Comparison to the traditional methods, one of Konya's merits is paying attention to the two categories of heterogeneity of coefficients and cross-sectional correlation, making the estimation of parameters more efficient. The results show that in five sub-sectors of the industry, including “rubber and plastic”, “other non-metallic mineral products”, “manufacture of machines and unclassified equipment”, “machinery generator, electric transmission, and unclassified electrical appliances”, “manufacture of motor vehicles, trailers and semi-trailers” there is a one-way causal relationship from value-added to natural gas consumption. On the other hand, in an industrial sub-sector of “manufacture of chemical products”, this relationship is two-way. Also, there is a lack of causal relationship between electricity consumption and value-added in sixteen industrial sub-sectors. Moreover, a one-way relationship from value-added to the consumption of oil products can be seen only in the industrial sub-sector of “manufacture of other transport equipment”. According to the results of this study, it seems that energy consumption is not dominant in the economic growth of the Iranian economy, and the government can adopt necessary policies regarding energy price liberalization and demand management without worrying about its dire consequences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Granger Causality Test
  • Cross-Sectional Correlation
  • Value Added
  • Energy Consumption
  • Bootstrap Panel Approach
مراجع
ابونوری، عباسعلی و همدانی، عطیه (1389)، «بررسی رابطه بین رشد اقتصادی و تقاضای بنزین و گازوئیل در ناوگان حمل و نقل (زمینی- جاده‎ای)»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، سال 15، شماره 57، صفحات 154-115.
اسدی، علی و اسماعیلی، میثم و بخشور، فرجاد و صادق‌پور، عسل (1398)، «بررسی عوامل موثر بر مصرف انرژی در ایران (با تأکید بر متغیر توسعه مالی)»، فصلنامه سیاست‌های مالی واقتصادی. دوره 7، شماره 25، صفحات 177-151.
جلال‎آبادی، اسدالله و رخشان، شراره (1384)، «تحلیل مصرف حامل‌های انرژی در ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری (1346-1380)»، فصلنامه پژوهش‎های اقتصادی ایران، دوره 7، شماره 22، صفحات 132-115.
درگاه آمار ایران، https://www.amar.org.ir
دورنمای رشد صنعتی در اقتصاد ایران، (1394)، معاونت پژوهش‎های زیربنایی و امور تولیدی دفتر: مطالعات انرژی، صنعت و معدن، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
دیلمی‎نژاد، رضا و استادحسین، رضا (1389)، «بررسی رابطه بین مصرف انرژی و ارزش افزوده بخش‌های منتخب اقتصادی در ایران»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‎های اقتصادی، سال 18، شماره 55، صفحات 140-125.
سازمان ملی بهره وری ایران، (1395)، بررسی وضعیت بهره وری انرژی در کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر1393-1383.
سپهردوست، حمید و قربان سرشت، مرتضی (1397)، «تأثیر رشد اقتصادی و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات بر مصرف انرژی، آزمون نظریه درآمد- هزینه واگنر»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، دوره 3، شماره 15، صفحات 103-79.
صالحی سربیژن، مرتضی (1396)، «بررسی رابطه علّیت گرنجری بین مصرف نفت و تولید ناخالص داخلی ایران: رویکرد تغییر رژیم‌های اقتصادی»، فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 7، شماره 27، صفحات 124-111.
لطفعلی‎پور، محمدرضا و مهدوی عادلی، محمد حسین و رضایی، حسن (1395)، «بررسی رابطه میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و صادرات در بخش صنعت ایران (تحلیل مبتنی بر داده‌های پانل)»، فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 6، شماره 24، صفحات 38-17.
مرادقلی، فاطمه و زمانیان، غلامرضا و هاتفی مجومرد، مجید (1399)، «تأثیر مصرف انرژی، توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران، مبتنی بر رهیافت غیرخطی و نامتقارن»، فصلنامه سیاست‌های مالی واقتصادی. دوره 8، شماره 29، صفحات 53-7.
مرکز آمار ایران، (1393)، نتایج آمارگیری از مقدار مصرف انرژی در کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر 1393-1386.
مزینی، امیر حسین و عصاری آرانی، عباس و افشاریان، بهناز و رسولی، احمد (1394)، «باز تعریف رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران (رویکرد بخشی- استانی)»، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، سال 9، شماره 2، صفحات 89-67.
نجارزاده، رضا و محسن اعظم، عباس (1383)، «رابطه بین مصرف حامل‌های انرژی و رشد بخش‌های اقتصادی در ایران»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال 1، شماره 2، صفحات 80-61.
وزارت نیرو، تراز نامه انرژی سال‌های مختلف (1370 تا 1393).
Altaee, H.H.A. and Adam, M.H.M. (2013), “Electricity consumption-GDP Nexus in Bahrain: A time series analysis”, Journal of Economics and Sustainable Development, Vol. 4, No. 20, pp. 42-51.
Apostolakis, B.E. (1990), “Energy-capital substitutability/complementarity: The dichotomy”, Energy Economics, Vol. 12, Issue. 1, pp. 48-58.
Baltagi, B.H., Feng, Q. and Kao, C. (2012), “A Lagrange Multiplier test for cross-sectional dependence in a fixed effects panel data model”, Journal of Econometrics, Vol. 170, Issue. 1, pp. 164-177.
Berndt, E.R. and Wood, D.O. (1979), “Engineering and econometric interpretations of energy-capital complementarity”, The American Economic Review, Vol. 69, Issue. 3, pp. 342-354.
Bildirici, M.E. and Bakirtas, T. (2014), “The relationship among oil, natural gas and coal consumption and economic growth in BRICTS (Brazil, Russian, India, China, Turkey and South Africa) countries”, Energy, Vol. 65, pp. 134-144.
Breusch, T.S. and Pagan, A.R. (1980), “The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics”, The review of economic studies, Vol. 47, No. 1, pp. 239-253.
Ebohon, O.J. (1996), “Energy, economic growth and causality in developing countries: a case study of Tanzania and Nigeria”, Energy policy, Vol. 24, Issue. 5, pp. 447-453.
Eggoh, J.C., Bangaké, C. and Rault C. (2011), “Energy consumption and economic growth revisited in African countries”, Energy Policy, Vol. 39, Issue. 11, pp. 7408-7421.
Kónya, L. (2006), “Exports and growth: Granger causality analysis on OECD countries with a panel data approach”, Economic Modelling, Vol. 23, Issue. 6, pp. 978-992.
Gibbons, J. (1984), “Capital-Energy Substitutionin the Long Run”, The Energy Journal, Vol. 5, No. 2, pp. 109-118.
Iyke, B.N. (2015), “Electricity consumption and economic growth in Nigeria: A revisit of the energy-growth debate”, Energy Economics, Vol. 51, pp. 166-176.
Kraft, J. and Kraft, A. (1978), “On the relationship between energy and GNP”, The Journal of Energy and Development, Vol. 3, No. 2, pp. 401-403.
Mutascu, M. (2016), “A bootstrap panel Granger causality analysis of energy consumption and economic growth in the G7 countries”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 63, pp. 166-171.
Ozturk, I. (2010), “A literature survey on energy–growth nexus”, Energy policy, Vol. 38, Issue. 1, pp. 340-349.
Pesaran, M.H. (2004), “General diagnostic tests for cross-sectional dependence in panels”, Empirical Economics, pp. 1-38.
Pesaran, M.H. and Yamagata, T. (2008), “Testing slope homogeneity in large panels”, Journal of econometrics, Vol. 142, Issue 1, pp. 50-93.
Pindyck, R.S. (1979), “Interfuel substitution and the industrial demand for energy: an international comparison”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 61, No. 2, pp. 169-179.
Polemis, M.L. and Dagoumas, A.S. (2013), “The electricity consumption and economic growth nexus: Evidence from Greece”, Energy Policy, Vol. 62, pp. 798-808.
Stern, D.I. (1993), “Energy and economic growth in the USA: a multivariate approach”, Energy economics, Vol. 15, Issue 2, pp.137-150.
Stern, D.I. (1999), “Is energy cost an accurate indicator of natural resource quality?”, Ecological Economics, Vol. 31, Issue. 3, pp.381-394.
Stern, D.I. (2000), “A multivariate cointegration analysis of the role of energy in the US macroeconomy”, Energy Economics, Vol. 22, Issue. 2, pp.267-283.
Stern, D.I. (2010), “The role of energy in economic growth”, The Oil Drum, USAEE-IAEE Working Paper (October 20, 2011).
Tintner, G., Deutsch, E., Rieder, R. and Rosner, P. (1977), “A production function for Austria emphasizing energy”, De Economist, Vol. 125, pp.75-94.
Wesseh Jr, P.K. and Zoumara B. (2012), “Causal independence between energy consumption and economic growth in Liberia: Evidence from a non-parametric bootstrapped causality test”, Energy Policy, Vol. 50, pp.518-527.
 
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
دوره 9، شماره 34 - شماره پیاپی 2
بهار
فروردین 1399
صفحه 37-64
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 04 اسفند 1399
  • تاریخ بازنگری: 02 مرداد 1400
  • تاریخ پذیرش: 10 مهر 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار