نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

2 استادیارگروه اقتصاد، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد ، واحد شیراز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز ، ایران

چکیده

در این مطالعه به حساسیت درآمدهای صادراتی نفت ایران نسبت به بیانیه‌های اجلاس اوپک (افزایش، کاهش و ثبات سطح تولید) با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) در قالب رهیافت کوانتیل بررسی شد. برای این منظور، داده‌های مورد نیاز طی سال‌های 2019-1989 در سه کوانتیل: (کمتر از 40 دلار)، (70-40دلار) و (بیش از 70دلار) به صورت ماهانه از دبیرخانه اوپک و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران گردآوری شد. نتایج تحلیل حساسیت در کوانتیل‌های یاد شده نشان داد که با افزایش قیمت نفت از کوانتیل (کمتر از 40دلار)، (70-40دلار) و (بیش از 70دلار)، حساسیت درآمدهای صادراتی نفت ایران به قیمت نفت کاهش می‌یابد. همچنین، در کوانتیل‌های مورد بررسی، بیشترین حساسیت درآمدهای نفتی ایران ابتدا به شوک ناشی از بیانیه کاهش سطح تولید، سپس به شوک ناشی از بیانیه افزایش سطح تولید و در نهایت، به شوک ناشی از بیانیه ثبات سطح تولید اوپک دیده شده است. علاوه بر این، با افزایش قیمت نفت خام، از حساسیت درآمدهای نفتی ایران به بیانیه‌های یاد شده کاسته می‌شود. با توجه به وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای صادراتی نفت و حساسیت این درآمدها به بیانیه‌های اوپک، پیشنهاد می‌شود به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از نوسانات درآمدهای صادراتی نفت خام، سیاست‌های بخش انرژی کشور در جهت کاهش خام فروشی نفت و تبدیل آن به فرآورده‌هایی با ارزش افزوده بالا قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Sensitivity Analysis of Iran's Oil Export Revenues to Statements of the Organization of Petroleum Exporting Countries (1989-1999)

نویسندگان [English]

  • leila jamali 1
  • seyednematollah mosavi 2
  • abbas amimifard 3

1 Department of Gas and Oil Economics, Marvdasht Branch, Islamic Azad University, Marvdasht, Iran

2 Department of Gas and Oil Economics, Marvdasht Branch, Islamic Azad University, Marvdasht, Iran

3 Department of Economics, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

In this study, the sensitivity of Iranian oil export revenue to the OPEC summit statements (increase, decrease, and stability of production level) was investigated and analyzed using the structural self-regression model (SVAR) in the form of a Quantile approach. For this purpose, the required data were collected in three quanta during the years 2019-1989: ($ 40>), ($ 70-40) and ($ 70<) on a monthly basis from the OPEC Secretariat and the Central Bank of the Islamic Republic of Iran. The results of the sensitivity analysis in the mentioned quantiles showed that with the increase of the oil price from the quantile ($ 40) to ($ 70-40) and ($ 70 <), the sensitivity of the Iranian oil export revenues to the oil price decreases. Also, in the quantiles studied, the most sensitivity of Iran's oil revenues has been seen first to the shock caused by the decrease statement, then to the shock caused by the increase statement, and finally, to the shock caused by the stability statement of the OPEC production level. In addition, with the rise in crude oil prices, the sensitivity of Iran's oil revenues to these statements is declining. According to the high economic dependency on oil export revenue and the sensitivity of these revenues to the OPEC statements, it is suggested to energy policymakers to implement the policies in order to increase producing high value-added oil products instead of selling crude oil

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sensitivity Analysis
  • Oil Export Revenues
  • OPEC Statements
  • Structural Vehicle Automation Model
  • Quantile Approach
اثنی عشری، ابوالقاسم و ندری، کامران و ابوالحسنی، اصغر و مهرگان، نادر و بابایی سمیرمی، محمدرضا (1395)،« تأثیر تکانه‌های قیمت نفت بر تورم، رشد و پول، مطالعه موردی ایران»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 6 (22)،  صفحات 102- 85.
اعظمی، سمیه و الماسی، مجتبی و سارویی، مهین (1395)، «رابطه ساختار - عملکرد در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک): برآورد درجه توافق اعضای اوپک و حدس و باور اوپک نسبت به غیر اوپک»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، شماره 48 (1)، صفحات 142-125.
امامی میبدی، علی و قاسمی، عبدالرسول و حشمت‌زاده، محمدباقر و بهروزی‌فر، مرتضی (1395)، «تحلیل رفتار اعضای اوپک در اعلام ذخایر نفتی و تأثیر آن بر تولید کشورهای عضو»، مطالعات اقتصاد انرژی، شماره 12 (49)، صفحات 254-225.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، https://www. cbi. ir/
پورفرج، علیرضا و خالقیان، عادله (1394)، «اثر تمرکز صادرات نفت بر رشد اقتصادی کشورهای عضو اوپک»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 4 (14)، صفحات 112-93.
جمشیدی رودباری، مستانه (1387)، «بررسی علل تطابق نیافتن مدل‌های اقتصادی رفتار اوپک در بلندمدت از دیدگاه تحولات بازار نفت و ویژگی‌های این سازمان»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره 47، صفحات 63-25.
زمانی، مهرزاد و ناصریان، مینا (1387)، «تفکیک و سنجش عوامل مؤثر بر قیمت نفت خام»، بررسی‌های مسائل اقتصاد انرژی، شماره 2، صفحات 132-119.
طباطبائی، سیدمحمدشهاب و محمدی، تیمور و خورسندی، مرتضی (1396)، قدرت بازاری اوپک: آزمون وجود رفتار همکارانه اعضای اوپک با رویکرد ARDL، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، شماره 6 (22)، صفحات 151-133.
عبدلی،قهرمان  و ماجد،وحید (1391)،  بررسی رفتار اوپک در قالب یک بازی همکارانه، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 7 (1)، صفحات 50-27.
عسلی، مهدی قاسمی، عبدالرسول و تکلیف، عاطفه و مددی، سعید (1394)، «تأثیر اخبار اوپک بر قیمت نقت خام با ملاحظاتی در متغیرهای مجازی، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی»، شماره 10 (44)، صفحات 14-1.
نظری، روح‌اله و خداپرست مشهدی، مهدی و سیفی، احمد (1396)، «تحلیل رفتار ایران در سازمان اوپک، کاربردی از مدل‌های مارکف سوئیچینگ»، رشد و توسعه پایدار، شماره 17 (2)، صفحات 175-145.
Chang, Y. and Yi, J. and Yan, W. and Yang, X. and Zhang, S. and Gao, Y. and Wang, X. (2014), “Oil Supply between OPEC and Non-OPEC Based on Game Theory”, International Journal of Systems Science, no. 45: 10, pp. 2127-32, DOI: 10. 1080/00207721. 2012. 762562.
Chatziantoniou, I and Duffy. D and Filis, G. (2013), “Stock Market Response to Monetary and Fiscal Policy Shocks: Multi-country evidence”, Economic Modelling, no. 30, pp. 454–769.
Fattouh, Bassam and Mahadeva, Lavan, (2013), “OPEC: What Difference Has it Made?”, The Annual Review of Resource Economics, no. 5, pp. 427-443.
Ftiti, Z. and Guesmi, K. and Teulon, F. (2014), “Oil Shocks and Economic Growth in OPEC Countries”, Working Paper Series No. 2014-064, Ipag Business School, URL: http: // www. ipag. fr/fr/accueil/larecherche/ publications-WP. html
Hochman, Gal and Zilberman, David, (2015), “The Political Economy of OPEC”, Energy Economics, no. 48, pp. 203-216.
Kang, W. and Ratti, R. A. and Yoon, K. H. (2015), “The impact of oil price shocks on the stock market return and volatility relationship”, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, no. 34, pp. 41-54.
Kaufmann, Robert K. and Bradford, Andrew and Belanger, Laura H. and Mclaughlin, John P. and Miki, Yosuke (2008), “Determinants of OPEC Production: Implications for OPEC Behavior”, Energy Economics, no. 30 (2), pp. 333-351.
Kisswani K. (2016), “Does OPEC act as a cartel? Empirical investigation of coordination behavior”, Energy Policy, vol. 97, pp. 171-180.
Koenker, Roger and Bassett, Gilbert Jr. (1978), “Regression Quantiles”, Econometrica, no. 46 (1), pp. 33-50
Lin, S. X. Tamvakis, M. (2010), “OPEC announcements and their effects on crude oil prices”, Energy policy, vol. 38, pp. 1010-1016.
Loutia, A.  and Mellios, C.  and Andriosopoulos, K. (2016), “Do OPEC announcements influence oil prices?”, Energy policy, no. 90, pp. 262-272.
Miao, H. and Ramchander, S. and Wang, T. and Yang, J. (2018), “The impact of crude oil inventory announcements on prices: Evidence from derivatives markets”, Journal of Future Markets, no. 38, pp. 38-62.
Tsai, I. C. (2012), “The Relationship Between Stock Price Index and Exchange Rate in Asian Markets: A Quantile Regression Approach”, Int. Fin. Markets, Inst. and Money, no. 22 (7), pp. 609-621.
Wang, Y. and Wu, C. (2013), “Are crude oil spot and futures prices cointegrated? Not always!”, Economic Modelling, no. 33, pp. 641–650.
Wooldridge, J. M. (2013), “Introductory Econometrics: A Modern Approach (Upper-Level Economics Titles)”, 5th Edition.  Published by South-Western College Pub (1999) ISBN 10: 0538850132ISBN 13: 9780538850131