نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد دانشگاه رازی

2 دانشگاه رازی

چکیده

بخش خانگی بیشترین سهم را در مصرف انرژی کشور دارد، بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از شواهد داده‌های در سطح خانوار برای دوره زمانی 1387 تا 1395 به بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای انرژی خانوارها و برآورد سهم جزء ناکارا در شکاف مخارج انرژی خانوارها با استفاده از رهیافت مدل‌های تجزیه می‌پردازد. شواهد حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که درآمد، تحصیلات سرپرست خانوار و شهرنشینی اثر منفی و زیربنای مسکن اثر مثبت و معناداری را بر سهم مخارج انرژی خانوارها از کل مخارج دارد. شواهد حاصل از تجزیه اکساکا - بلیندر نشان می‌دهد که سهم جزء ناکارای مصرف انرژی در تفاوت مخارج انرژی خانوارها در سال 1387 برابر با 4/90 درصد و در سال 1395 برابر با 5/84 درصد است. نتایج تجزیه ماچادو - متا نشان می‌دهد که در چندک پنجم، سهم جزء کارا از مقدار 16/1 در سال 1387 به 05/3 درصد در سال 1395 افزایش یافته است، اما در چندک نودم سهم جزء کارا از مقدار 48/15 درصد در سال 1387 به مقدار 22/22 درصد در سال 1395 افزایش یافته است. بنابراین بهبود کارایی مصرف انرژی خانوارها می‌تواند نقش به سزایی را در کاهش مصرف انرژی بخش خانگی ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Application of Decomposition Models in Energy Consumption Gaps of Iranian Households

نویسندگان [English]

  • Sahar Tighi 1
  • Shahram Fattahi 2
  • Ali Falahati 2

1 Razi University,, Department of Economics

2 Razi University, Department of Economics

چکیده [English]

The home sector has the largest share in the
 
The home sector has the largest share in the country's energy consumption, therefore, the present study tries to investigate the factors affecting the energy demand and the estimation of the deficient component in the energy expenditure gap of households using the approach of decomposition model by gathering data from families between 2008 and 2016. The result shows that income, education of householders, and urbanization have a negative influence, and the housing foundation has a positive and significant effect on the share of family energy expenditure. Evidence from the analysis of Oaxaca-Blinder Decomposition shows that the contribution of the deficient component in energy expenditure on total energy expenditure was 90. 4 and 84. 5 in 2008 and 2016, respectively. The outcome of meta-analysis reveals that in the fifth quantile, the share of the efficient component had been increased from 1. 16 percent in 2008 to 3. 05 percent in 2008, however, in the ninetyish quantile the contributions of the efficient component reached 22. 22 in 2016 from 15. 48 in 2008. So, efficiency improvement in energy consumption of households can play an important role in reducing energy consumption of households.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Household energy demand
  • analysis models
  • household income-expense
نعمت‌الله و طالبی، هوشنگ و جلایی، اعظم (1395)، «بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی م‍ؤثر بر مصرف انرژی خانوار پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌‏ها (مطالعه موردی: شهر اصفهان)»، جامعه شناسی کاربردی، سال 27، شماره 4، صفحات 26-1.
اکبری، نعمت‌الله و طالبی، هوشنگ و جلایی، اعظم (1393)، «تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر مصرف انرژی خانوار (مطالعه موردی: شهر اصفهان)»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، شماره 11، صفحات 66-29.
بهمنی، مجتبی و انصاری لاری، محمد صالح و جمشیدنژاد، آرش (1393)، «بررسی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی بخش خانگی استان‎های کشور»، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی. جلد 10، شماره 42، صفحات 181-161.
رحیمی، افسانه و مروت، حبیب و فریدزاده، علی (1395)، «بررسی نقش نگرش‌ها و عقاید بر مصرف انرژی الکتریکی خانوارها در ایران»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، شماره 21، صفحات 162-129.
سهیلی، کیومرث و سحاب خدامرادی، مرتضی و منیری، محمدرضا و گلی، یونس (1396)، «اثر هدفمندسازی یارانه‌ها بر ترکیب هزینه‌ای خانوارها در ایران»، پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، جلد 17، شماره 3، صفحات 128-101.
قلی‌زاده، علی اکبر و براتی، جواد (1390)، «تحلیل عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی و برق مصرفی خانوار در ایران، با تأکید بر بهره‌وری»، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، شماره 25 و 26، صفحات 167-145.
Apageorgiou, G. Efstathiades, A. and Poullou, M. and Ness, A. N. (2020), “Managing household electricity consumption: a correlational, regression analysis”, International Journal of Sustainable Energy, no. 39(5), pp. 486-96.
Chandran, V. V. and Geetha, C. and Yii, K. J. , Ahmed, A. (2015), “An empirical analysis of Engel curve on energy for households in Sabah and Sarawak based on location and income group”, The Journal of Developing Areas, no. 49(5), pp. 239-251. ‏
Chen, J. J. and Pitt, M. M. (2017), “Sources of change in the demand for energy by Indonesian households: 1980–2002”, Energy Economics, no. 61, pp. 147-61.
Filippini, M. and Pachauri, S. (2004), “Elasticities of electricity demand in urban Indian households”, Energy policy, no. 32(3), pp. 429-36.
Golley, J. and Meng, X. (2012), “Income inequality and carbon dioxide emissions: The case of Chinese urban households”, Energy Economics, no. 34(6), pp. 1864-1872. ‏
Harold, J. and Cullinan, J. and Lyons, S. (2017), “The income elasticity of household energy demand: a quantile regression analysis”, Applied Economics, no. 49(54), pp. 5570-5578. ‏
Huang, W-H. (2015), “The determinants of household electricity consumption in Taiwan: Evidence from quantile regression”, Energy, no. 87, pp. 120-33.
Huebner, G. and Shipworth, D. and Hamilton, I. and Chalabi, Z. and Oreszczyn, T. (2016), “Understanding electricity consumption: A comparative contribution of building factors, socio-demographics, appliances, behaviours and attitudes”, Applied energy, no. 177, pp. 692-702.
Jaffar, B. and Oreszczyn, T. and Raslan, R. and Summerfield, A. (2018), “Understanding energy demand in Kuwaiti villas: Findings from a quantitative household survey”, Energy and Buildings, no. 165, pp. 379-389. ‏
Jones, R. V. and Lomas, K. J. (2015), “Determinants of high electrical energy demand in UK homes: Socio-economic and dwelling characteristics”, Energy and Buildings, no. 101, pp. 24-34.
Jones, R. V. and Fuertes, A. and Lomas, K. J. (2015), “The socio-economic, dwelling and appliance related factors affecting electricity consumption in domestic buildings”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, no. 43, pp. 901-917. ‏
Kim, M. J. (2018), “Characteristics and determinants by electricity consumption level of households in Korea”, Energy Reports, no. 4, pp. 70-76. ‏
Labandeira, X. and Labeaga, J. M. and López-Otero, X. (2012), “Estimation of elasticity price of electricity with incomplete information”, Energy Economics, no. 34(3), pp. 627-633.
Long, C. and Mills, B. F. and Schleich, J. (2018), “Characteristics or culture? Determinants of household energy use behavior in Germany and the USA”, Energy Efficiency, no. 11(3), pp. 777-98.
McLoughlin, F. and Duffy, A. and Conlon, M. (2012), “Characterising domestic electricity consumption patterns by dwelling and occupant socio-economic variables: An Irish case study”, Energy and buildings, no. 48, pp. 240-248
Meier, H. and Jamasb, T. and Orea, L. (2013), “Necessity or luxury good? Household energy spending and income in Britain 1991-2007”, The Energy Journal, no. 34(4), pp. 109-128. ‏
Meng, M. and Wang, L. and Shang, W. (2018), “Decomposition and forecasting analysis of China's household electricity consumption using three-dimensional decomposition and hybrid trend extrapolation models”, Energy, no. 165, pp. 143-52.
Morley, J. and Hazas, M. (2011), “The significance of difference: Understanding variation in household energy consumption”, european council for an energy efficient economy, pp. 2037-2046.
Navajas, F. H. (2009), “Engel curves, household characteristics and low-user tariff schemes in natural gas”, Energy Economics, no. 31(1), pp. 162-168. ‏Nesbakken, R. (1999), “Price sensitivity of residential energy consumption in Norway”, Energy economics, no. 21(6), pp. 493-515.
Sakah, M. and du Can, S. D. L. R. and Diawuo, F. A. and Sedzro, M. D. and Kuhn, C. (2019, “A study of appliance ownership and electricity consumption determinants in urban Ghanaian households”, Sustainable Cities and Society, no. 44, pp. 559-581. ‏
Salari, M. and Javid, R. J. (2017), “Modeling household energy expenditure in the United States”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, no. 69, pp. 822-32.
Su, Y-W. (2019), “Residential electricity demand in Taiwan: Consumption behavior and rebound effect”, Energy policy, no. 124, pp. 36-45.
Tiwari, P. (2000), “Architectural, demographic, and economic causes of electricity consumption in Bombay”, Journal of Policy Modeling, no. 22(1), pp. 81-98.
Trotta, G. (2018), Factors affecting energy-saving behaviors and energy efficiency investments in British households”, Energy Policy, no. 114, pp. 529-539.
Wiesmann, D. and Azevedo, I. L. and Ferrão, P. and Fernández, J. E. (2011), “Residential electricity consumption in Portugal: Findings from top-down and bottom-up models”, Energy Policy, no 39(5), pp. 2772-2779.
Ye, Y. and Koch, S. F. and Zhang, J. (2018), “Determinants of household electricity consumption in South Africa”, Energy Economics, no. 75, pp. 120-33.