نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق (ع) و کارشناس موسسه مطالعات انرژی سبحان،

2 دکتری اقتصاد انرژی و کارشناس ارشد مؤسسه مطالعات انرژی سبحان،

3 مدیر گروه دفتر انرژی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

4 گروه اقتصاد انرژی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

5 دکتری اقتصاد انرژی و عضو هیئت مدیره مؤسسه مطالعات انرژی سبحان

چکیده

قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به کنسرسیومی از شرکت‌های توتال فرانسه با سهم 1/50 درصد، CNPC چین با 30 درصد و شرکت پتروپارس ایران با 9/19 درصد در تیرماه سال 1396 واگذار گردید. در این پژوهش با طراحی مدلی جامع و دقیق، تمامی ابعاد قرارداد مذکور اعم از ملاحظات فنی، پروفایل تولید، قیمت گاز، هزینه‌های پروژه، درآمدهای پروژه با درنظر گرفتن مؤلفه‌های مالی و اقتصادی قرارداد توسعه میدان و سایر موارد به‌صورت پویا، مورد ارزیابی اقتصادی و مالی قرار گرفته است و در نهایت با توجه به نتایج به ‌دست ‌آمده پیشنهادات اجرایی جهت بهبود رژیم مالی قرارداد ارائه شده است. طبق نتایج به ‌دست ‌آمده رژیم مالی این قرارداد اصطلاحاً بازگشتی یا رگرسیو است و افزایش یا کاهش درآمد میدان تأثیری بر سودآوری پیمانکار ندارد. مهم‌ترین ایراد وارد بر این قرارداد، نحوه قیمت‌گذاری گاز تولیدی است که باعث ایجاد قیمت کاذب و به دنبال آن سودآوری

کاذب پروژه و پایین جلوه دادن دریافتی پیمانکار و ایجاد تعهد ضمنی برای بازپرداخت مطالبات پیمانکار از محل عواید سایر میادین هیدروکربوری کشور در صورت کاهش قیمت نفت و میعانات گازی، می‌گردد. نتایج به‌ دست ‌آمده حاکی از آن است که در قیمت‏گذاری گاز غنی، در صورت اعمال قیمت واقع بینانه برای گاز تولیدی، دریافتی پیمانکار خارجی در حالت تنزیل شده، از 6 درصد به 27 درصد افزایش یافته و در طرف مقابل دریافتی دولت نیز از 92 درصد به 67 درصد کاهش خواهد یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effects of Pricing Mechanism of Rich Gas on the Take of the Parties in the Development Contract of Phase 11 of South Pars

نویسندگان [English]

  • hosein veisi 1
  • Hamed Sahebhonar 2
  • Freydon Asadi 3
  • Mostafa Pourkaveh Dehkordi 4
  • Ali Taherifard 5

1 Master’s Degree, Imam Sadiq University,

2 . Ph.D. in Energy Economics

3 Faculty member and director of energy group in Islamic consultative assembly research center

4 Master’s Degree, Imam Sadiq University

5 Corresponding Auther, Ph.D. in Energy Economics

چکیده [English]

The contract for the development of phase 11 of South Pars has been signed by a consortium of Total in France with a share of (51%), CNPC in China (30%), and Petropars Iran (19.9%) in July 2017. By using a comprehensive and accurate model designed in this research, all the aspects of the mentioned project, including technical issues, production profile, gas price, project costs, and project revenues were evaluated financially and economically with the consideration of the fiscal and economic components of the development contract in the dynamic manner. Finally, regarding the results, executive suggestions were stated in order to improve the fiscal regime of the contract. According to the findings, the fiscal regime of the contract is so-called regressive and the revenue increase or decrease has no effect on the contractor’s profitability. The most significant drawback of the contract is the pricing mechanism of the produced gas, causing a false price followed by an overestimate of the project’s profit and underestimate of the contractor's take and creating an implicit obligation for repaying the contractor’s dues from their revenues of other hydrocarbon fields of the country in the case of petroleum and gas condensate price drop. The results show that during rich gas pricing, in the case of realistic pricing of the produced gas, the foreign contractor's discounted take would increase from 6% to 27%, and on the opposite side, the government's take would decrease from 92% to 67%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran Petroleum Contract (IPC)
  • Total
  • fiscal term
  • gas pricing
درخشان، مسعود (1385)، بررسی الگوهای قراردادی مناسب برای تأمین مالی در بخش بالادستی نفت و گاز، تهران: دفتر همکاری‌های فناوری ریاست جمهوری.
دیباوند، هادی و طاهری فرد، علی و فریدزاد، علی و تکلیف، عاطفه و بحرالعلوم، محمدمهدی (1397)، «مقایسه ابعاد مالی قراردادهای جدید نفتی ایران (IPC) و بیع‏متقابل: مطالعه موردی فازهای 4 و 5 میدان گازی پارس جنوبی»، پژوهشنامه اقتصاد ایران، سال 7، شماره 26، صفحات 77 ـ51.
شیریجیان، محمد و عسکری، محمدمهدی و صادقی شاهدانی، مهدی و طاهری فرد، علی (1395)، «الگوی تولید بهینه نفت خام مبتنی بر قرارداد بیع متقابل: مطالعه موردی میدان نفتی فروزان»، فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال 3، شماره 2، صفحات 186ـ159.
صاحب‌هنر، حامد و همکاران (1396)، «مقایسه تطبیقی رژیم مالی قراردادهای جدید نفتی ایران (IPC) و قراردادهای مشارکت در تولید (PSC): مطالعه موردی میدان آزادگان جنوبی»، فصلنامه علمی پژوهشی نظریه‌های کاربردی اقتصاد. 4 (1)، صفحات 118ـ87.
طاهری فرد، علی، صاحب هنر، حامد (1395)، «مقایسه قراردادهای IPC با قراردادهای بیع متقابل»، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل: 15059.
قنبری جهرمی، محمدجعفر و اصغریان، مجتبی (1394)، «مطالعات تطبیقی ترتیبات مالی قراردادهای خدمات نفتی عراق و ایران»، مجله حقوق تطبیقی، پاییز و زمستان 1394، دوره 6، شماره 2، صفحات 772ـ751.
مرکز پژوهش‏های مجلس (۱۳۹۸)، شبیه‌سازی مالی فاز ۱۱ پارس جنوبی، شماره ۱۶۰۰۵
منظور، داود و کهن هوش نژاد، روح الله و امانی، مسعود (1395)، «ارزیابی مالی قراردادهای منتخب بیع متقابل نفتی و مقایسه آن با قراردادهای مشارکت در تولید»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال 5، شماره 18، صفحات 217ـ179.
Amundsen, E. S. & Andersen, C. & Sannarnes, J. G. (1992). “Rent taxes on Norwegian hydropower generation”, The Energy Journal, pp.97-116.
Bacon, R. & Kojima, M. (2008), “Coping with oil price volatility.” International Bank for Reconstruction and Development/World Bank Group.
Daniel, P. and Goldsworthy, B. and Maliszewski, W. and Puyo, D. and Watson, A. (2010), “Evaluating Fiscal Regimes for Resource Projects: An Example from Oil Development.” in The Taxation of Petroleum and Minerals: Principles, Problems and Practice, by Daniel, P., Keen, M., and McPherson, C. (eds.), (London: Routledge).
EIA Energy outlook, 2019
Hogan, L. & Goldsworthy, B. (2010), “5 International mineral taxation.”, The Taxation of Petroleum and Minerals,no. 122.
Johnston, D. (2001). International Petroleum Fiscal Systems Analysis. PennWell Books.
Johnston, D. (2003), “Current Developments in Production Sharing Contracts and International Petroleum Concerns: From Exodus to Feeding Frenzy-Opposite Ends of the Spectrum”, Petroleum Accounting and Financial Management Journal, no.22(3), pp. 122.
Johnston, D. (2003), “International exploration economics, risk, and contract analysis.”, PennWell Books.
Kemp, A. G. (1987), “Petroleum rent collection around the world”, IRPP.
Kemp, A. G. (1992), “Development risks and petroleum fiscal systems: A comparative study of the UK, Norway, Denmark and the Netherlands.”, The Energy Journal, no.13(3), pp.17-39.
Kemp, A. G. (1994), “International petroleum taxation in the 1990s”, The Energy Journal, pp.291-309.
Kemp, A. G. & Rose, D. (1985), “Effects of petroleum taxation in the United Kingdom, Norway, Denmark, and the Netherlands: a comparative study”, Energy J.; (United States),  no.6.
Luo, D. & Yan, N. (2010), “Assessment of fiscal terms of international petroleum contracts”, Petroleum exploration and development, no. 37(6), pp.756-762.
Smith, J. L. (1995), “Calculating investment potential in South America.”, World Oil, no.216(6).
Smith, J. L. (1997), “Taxation and investment in Russian oil”, Journal of Energy Finance and Development,pp. 5–23.
Smith, J. L. (2012), “Modeling the Impact of taxes on petroleum exploration and development”.
Tordo, S. (2007), Fiscal systems for hydrocarbons: design issues (No. 123). World Bank Publications.
UKOG (1984), “United Kingdom Oil and Gas Taxation and Accounting Supplement I”, UK Oil & Gas.
Van Meurs, A. P. H. (2009), “Commentary on the November 2008 Iraq Draft Technical Service Contract.”,Oil, Gas & Energy Law Journal (OGEL),no. 7(1).
Van Meurs, P. (1988), “Financial and fiscal arrangements for petroleum development: an economic analysis.” Petroleum Investment Policies in Developing Countries,pp. 47-79.
Van Meurs, P. (2012), “Policy options for Alaska oil and gas.” Presentation to the Alaska Senate Finance Committee, February, Available online at: http://aksenate. org/press/021312-PvM-Presentation pdf.
Van, M. P. (1997), World Fiscal Systems for Oil. Van Meurs Associates, 2, 509.
Zhao, X. and Luo, D.  and  Xia, L. (2012), “Modelling optimal production rate with contract effects for international oil development projects.” Energy, no.45(1),pp. 662-668.