نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق خصوصی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکتری رشته اقتصاد نفت و گاز، دانشگاه علامه طباطبائی

3 عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی

چکیده

انعقاد قراردادهای نفتی با شرکت‌های بین‌المللی برای انجام عملیات بالادستی و پایین‌دستی در صنعت نفت ایران سابقه دیرینه‌ای دارد. پس از کشف نفت، نخستین قرارداد نفتی در سطح بین‌المللی در ایران منعقد شده است. انواع مختلف قراردادهای نفتی در ایران مورد استفاده قرار گرفته‌اند و در اکثر دوره‌ها میزان کفایت قراردادهای منعقد شده، از منظر منافع اقتصادی برای کشور ایران مورد سوال و ابهام بوده است. در این مطالعه برای بررسی این موضوع، قراردادهای بیع متقابل گازی از منظر اقتصادی مورد ارزشگذاری قرار گرفته‌اند و به منظور ارزیابی بهتر، این قراردادها با قرارداد مشارکت در تولید مقایسه شده‌اند. برای این مقاله، فازهای 2 و 3 و همچنین 4 و 5 میدان گازی پارس جنوبی انتخاب شده‌اند و چون این پروژه‌ها در قالب قرارداد بیع متقابل واگذار شده‌اند، ضمن تعریف سناریوهای متفاوت، قالب قراردادی مشارکت در تولید برای آنها شبیه‌سازی شده است. پس از استخراج سناریو برتر در قالب قرارداد مشارکت در تولید برای هر دو پروژه، مشخص شد در اجرای فاز 2 و 3 پارس جنوبی، استفاده از قرارداد مشارکت در تولید و در فاز 4 و 5 پارس جنوبی، استفاده از قرارداد بیع متقابل، برای کشور ایران مطلوب‌تر بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Economic Valuation of the Gas Buyback Contracts in South Pars Field through Comparing with Production Sharing Contracts

نویسندگان [English]

  • Abbas Kazemi Najafabadi 1
  • Alireza Ghafari 2
  • Ali Takroosta 3

چکیده [English]

Signing Oil Contracts with international oil companies for upstream and downstream operations in Iran's oil industry has a long history. After the discovery of oil, the first international oil contract was signed in Iran. Different types of oil contracts have been used in Iran. In most cases, the adequacy of contracts in terms of economic benefits has raised questions and ambiguities for Iran. To investigate this topic, the gas buyback contracts are evaluated from an economic point of view. In order to assess the results more carefully, these contracts are compared with the Production Sharing Contracts. Phases 2 and 3, and also 4 and 5 of South Pars Gas Field have been selected for this paper. Since these projects have been awarded in the form of buy-back contract, in addition of defining different scenarios, the Production Sharing Contract for the project has been simulated. After finding the best scenario in terms of the production sharing contracts for both projects, we found that for phases 2 and 3 of the South Pars, the Production Sharing Contract and for phases 4 and 5, the buyback contract, are proved to be more favorable for Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Buyback Contract
  • Production Sharing Contract
  • Iran
الف) فارسی
1- امور حقوقی شرکت ملی نفت ایران (1393)، مجموعه قوانین و مقررات نفت، گاز و پتروشیمی(پیش از مشروطیت تا‌کنون). جلد اول، چاپ دوم، تهران: روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران.1414 صفحه.
2- حاتمی، علی و اسماعیل کریمیان (1393)، حقوق سرمایه‌گذاری خارجی در پرتو قانون و قراردادهای سرمایه‌گذاری، چاپ اول، تهران: انتشارات تیسا.1174 صفحه.
3- حسن بیکی، ابوالفضل (1381)، نفت، بای بک و منافع ملی، بیع متقابل در توسعه میادین نفت و گاز و تاثیر آن بر امنیت ملی- منافع ملی، چاپ اول، تهران: انتشارات آوای نور. 156 صفحه.
4- درخشان، مسعود (1392)، «ویژگی‌های مطلوب قراردادهای نفتی: رویکرد اقتصادی- تاریخی به عملکرد قراردادهای نفتی در ایران»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال سوم، شماره 9 ، زمستان 1392 ، صفحات 53- 113.
5- شیروی، عبدالحسین (1393)، حقوق نفت و گاز، چاپ اول، تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان، 694 صفحه.
6- کاظمی نجف‌آبادی، عباس (1393)، آشنایی با قراردادهای نفتی، چاپ اول، تهران: انتشارات شهر دانش. 210 صفحه.
7- گروه پژوهش مدرسه عالی حقوق (1393)، حقوق قراردادهای نفت و گاز داخلی، بین‌الملل، چاپ اول، تهران: انتشارات صابریون. 272 صفحه.
8- مقدم، محمدرضا و محمد مزرعتی (1385)، «مدل‌سازی و تحلیل قراردادهای بیع متقابل و ارائه مدل بهینه‌سازی قرارداد در ایران». مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 76، آذر و دی. صفحات 182-157.
9- منتظر، مهدی و سیدنصرلله ابراهیمی (1392)، «جایگاه قراردادهای بیع متقابل در پروژه‌های بالادستی نفت و گاز ایران و مقایسه آن با قراردادهای مشارکت در تولید»، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 49. پاییز و زمستان 1392، صفحات 232-215.
10- مومنی وصالیان، هوشنگ و غنیمی‌فرد، حجت الله و محمد محمودی (1389)، «بررسی مقایسه‌ای قراردادهای بیع متقابل و مشارکت در تولید در پروژه‌های بالادستی صنعت نفت و گاز ایران»، فصلنامه علوم اقتصادی، سال دوم، شماره 6، بهار 1388، صفحات 135-157.
11- وکیلی‌فرد، حمیدرضا و مسعود وکیلی‌فرد (1380)، مدیریت مالی، چاپ اول، تهران: انتشارات فوج، 469 صفحه، ترجمه کتاب Financial Management، تالیفHampton, Johns.
 
ب) انگلیسی
1- Central bank of Russia, 2011, Production Sharing Agreement, Twenty-fourth Meeting of the IMF Committee, On Balance of Payments Statistics. 24-26 October, Moscow, Russia.
2- Isehunwa,S.O. and Uzoalor,E.I., 2011, “Evaluation of True Government Take under Fand Sliding Royalty Scales in Nigerian Oil Industry.Aust.J. Basic Appl.Sci.5.735-741.
3- Kirsten Bindemann, Production Sharing Agreement: An Economic Analysis 15 (Oxford Institute for Energy Studies 1999) Cited from Ernest E, Smith, and Others, op cit, p.476.
4- www.global-rates.com/interest-rates/libor/american-dollar/usd-libor-interest-rate-12-months.aspx
5- Zhuo Feng, Shui Bozhang, Ying Gao. (2014), “On Oil Investment and Production: A Comparison of Prduction Sharing Contracts and Buyback Contracts”, Energy Economics Journal, vol. 42, pp. 395-402.