نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اسفندیار جهانگرد ¹
• علی اصغر بانوئی ²
• سجاد برخورداری ³
• حمید آماده ⁴
• امیر دودابی تژاد ⁵

¹ دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

² استاد و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

³ استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران

⁴ دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

⁵ دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

مالیات‏های زیست‏محیطی شامل مالیات بر کربن و مالیات بر قیمت انرژی، علاوه بر هدف اصلی سیاست‌گذار، به شیوه‏ای متفاوت سایر متغیرهای اقتصادی را نیز متأثر می‏کنند. در این مقاله، اثر اعمال این دو نوع مالیات در دو سناریوی بازتوزیع و عدم بازتوزیع یکجای درآمد مالیاتی بین خانوارها، مورد سنجش قرار گرفته است. نتیجه شبیه‏سازی‏ها نشان می‌دهد این دو نوع مالیات بر قیمت‏های نسبی حامل‏های انرژی به شکل متفاوتی تأثیرگذارند. هر دو نوع مالیات باعث کاهش انتشار می‏شود اما مالیات بر کربن با اخذ مقادیر کمتر مالیات به ازای مقدار یکسان کاهش انتشار، از مالیات بر قیمت انرژی کاراتر است. هر دو نوع مالیات بدون بازتوزیع درآمد مالیاتی رفاه و بودجه مصرفی واقعی خانوار را کاهش می‏دهد اما در صورت بازتوزیع درآمد مالیاتی، این شاخص‏ها افزایش خواهد یافت. تولید ناخالص داخلی، در هر چهار سناریو کاهش می‏یابد شاخص قیمت مصرف‏کننده نیز در هر چهار سناریو با مقادیری متفاوت افزایش خواهند یافت. براساس یافته‏های این پژوهش، استفاده از مالیات بر کربن توأم با بازتوزیع درآمد، سیاستی مناسب برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‏ای و عمل به تعهدات بین‏المللی ایران است.

کلیدواژه‌ها

• مالیات زیست‏محیطی
• مالیات بر کربن
• مدل تعادل عمومی قابل محاسبه

عنوان مقاله [English]

Comparison of Economic Effects of Carbon Taxes and Energy Taxes on Iran's Economy: A Computable General Equilibrium approach

نویسندگان [English]

• Esfandiar Jahangard ¹
• Ali Asghar Banoe ²
• Sajjad Barkhordari ³
• Hamid Amadeh ⁴
• amir doudabi nezhad ⁵

¹ Faculty Member/ Allameh TAbaTabei University

² Professor, Allameh Tabataba`i University

چکیده [English]

Environmental taxes, including carbon and energy price taxes, are one of the most crucial means of market-based approach of reducing Greenhouse Gas Emissions and are widely used around the world In the present research, the effects of enforcing these two tax policies are assessed in two scenarios of redistribution and non-redistribution of the overall tax incomes between households (in sum, four scenarios), based on the CGE model. These two taxes make different impacts on relative prices of energy carriers. Accordingly, they have different economic effects which remained unexamined in previous researches. The results of present study, therefore, would make a clearer anticipation of the future policies effects, which will be implemented to meet the international environmental commitments of Iran. The results of simulations indicate that both taxes lead to emission reduction but carbon taxes are more efficient than energy taxes, because the former requires less amount of taxes, whereas the level of emission reduction is the same. If there’s no redistribution of tax incomes, both kind of taxes decrease the welfare and real consumption budget of households, but in case of redistribution, these indexes will increase. In all scenarios, GDP, decrease and consumer price increase will increase in different amounts and employment in 3 scenarios increase. Based on the findings of present research, enforcing the carbon tax policy, concomitant to tax incomes redistribution, are among the appropriate policies designed to reduce the greenhouse gas emission and meet the international commitments of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Environmental Tax
• Carbon Tax
• Energy Tax
• Computational General Equilibrium Model