نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 دانشیار دانشکده بیمه اکو، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

4 دانشیار دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در سال‌های اخیر انتقال ریسک از بازارهای بیمه‌ای به بازار سرمایه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت ریسک در دنیا شناخته شده است. انتقال ریسک به بازار سرمایه از طریق انتشار اوراق حوادث فاجعه‌آمیز صورت می‌پذیرد و راهکاری مطمئن برای تضمین جبران خسارت‌های ناشی از حوادث سهمگین و بیمه‌ناپذیر است. از سوی دیگر با توجه به ریسک‌های موجود در صنعت نفت و گاز کشور، استفاده از این اوراق موضوعی ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. پژوهش حاضر درصدد است با شناسایی و اولویت‌بندی الزامات انتشار اوراق حوادث فاجعه‌آمیز در صنعت نفت کشور، بستر علمی لازم را جهت انتشار این اوراق برای سیاست‌گذاران و فعالان این عرصه فراهم آورد. دراین مطالعه با استفاده از روش دلفی و از طریق پرسشنامه با طیف لیکرت و احصاء نظرات خبرگان صنعت نفت در سه دور متوالی، تعداد شش معیار شامل سی و دو زیر معیار را به‌عنوان الزامات اساسی در انتشار اوراق بهادار بیمه‌ای در صنعت نفت ایران شناسایی شده‌اند. همچنین با بهره‌گیری از روش رتبه‌بندی و تحلیل سلسله مراتبی و استفاده مجدد از نظرات خبرگان، معیارها و زیر معیارهای احصاء شده اولویت‌بندی گردیدند. براساس یافته‌های تحقیق، الزامات اصلی جهت انتشار اوراق بیمه‌ای در صنعت نفت ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: اصلاح و ابداع قوانین، مدیریت فرآیندها، شفافیت، مدیریت دانش، ایجاد و تقویت بسترهای نرم‌افزاری، آموزش و فرهنگ‌سازی. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، سیاستگذاران و فعالان این عرصه جهت انتشار موفقیت‌آمیز اوراق حوادث فاجعه‌آمیز می‌بایست ابعاد مختلفی را که در این پژوهش احصا گردیده است در نظر گرفته و به کار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying and Ranking the Effective Factors for Issuing Catastrophic Bonds to Transfer the Risks of Iran's Oil Industry to the Capital Market

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Kazemi Najaf Abadi 1
  • Mohammad Mahdi Hajian 2
  • Ghadir Mahdavi Kelishmi 3
  • Mohammad Hashem Botshekan 4

1 Ph.D. Student, Faculty of Low and Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Faculty of Low and Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

3 Associated Professor, Faculty of Insurance, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

4 Associated Professor, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the innovations that has been formed in the insurance industry in recent years is risk transfer to the capital markets. Today, this possibility is provided by issuing insurance bonds and catastrophe bonds, which are the most important type of insurance-linked securities and can redress inefficiency in the insurance industry. Today, more and more catastrophe bonds are being issued worldwide, which is welcomed by investors and insurance companies. On the other hand, traditional insurance solutions to cover the risks of Iran's oil and gas industry are not efficient as well as sufficient, and using CAT bonds to transfer risks of this industry to capital markets is a necessary and inevitable issue. The aim of this research is to identify effective factors for issuing catastrophe bonds in Iran's oil and gas industry. Based on this and after reviewing the literature through library studies, 33 factors were identified in the form of seven categories, based on the similarities. Then, based on the Delphi method, experts were asked to express their opinions through an iterative questionnaire. After taking the experts' opinions in every round, the statistics analysis was performed and the Delphi process was stopped in the third round. Based on the results, 32 factors in six categories were recognized. Also, by using the method of analytical hierarchy process and reusing the opinions of experts, the criteria and sub-criteria were prioritized and in order of preference with the titles Legislation and Amendment of the Rules, Process Management, Transparency, Knowledge Management, Creation and Strengthening of Software Platforms and Cultivation. Based on the results of this research, policymakers and activists in this field should consider and apply the various dimensions that have been counted in this research in order to successfully publish papers on catastrophic bonds

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risk
  • Insurance Security
  • Catastrophe Bonds
  • Capital Market
  • Oil Industry
ابراهیمی، سید نصراله. جواندل جانانلو، فرخ. (1394). مدیریت تفسلی ریسک در تنظیم قراردادهای بین‌المللی نفت. مطالعات حقوق انرژی. سال دوم. شماره 1.
احسان‌فر، گلشن. (1395). اوراق بهادار سایدکار، ابزاری نوین جهت انتقال ریسک شرکت‌های بیمه به بازار سرمایه، بیست و سومین همایش ملی و نهمین همایش بین‌المللی بیمه و توسعه، تهران.
ایزدبخش، حمید رضا و همکاران (1388). آموزش کاربردی نرم‌افزارهای مهندسی صنایع و مدیریت.جلد اول، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوم.
تکلیف، عاطفه. (1391). صنعت نفت و گاز به زبان غیر فنی، انتشارات کمیل، چاپ اول.
حاجیان، محمد مهدی و سلیمی، سیده شیدا. (1399). مدیریت و توزیع کارآمد ریسک در قراردادهای نفت و گاز از طریق شروط قراردادی. مجله پژوهش‌های حقوقی. سال نوزهم، شماره 44.
حاجیانی، ابراهیم (1391)، مبانی، اصول و روش‌های آینده‌پژوهی. انتشارات دانشگاه امام صادق (ع). چاپ اول.
حسن‌زاده، محمدرضا؛ ملکی، محمدحسن؛ جهانگیرنیا، حسین و غلامی جمکرانی، رضا. (1400). ارائه چارچوبی برای شناسایی عوامل مؤثر روی ارتقاء بازار سرمایه ایران. نشریه مدیریت توسعه و تحول. سال سیزدهم. شماره 1.
خامسیان، فرزان؛ اثنی‌عشری، مریم و پیره، مجید. (1397). بررسی اوراق بهادار بیمه‌ای با رویکرد نیاز بازار بیمه کشور ایران. انتشارات پژوهشکده بیمه. چاپ اول
خزایی، سعید؛ ناظمی، امیر؛ حیدری، امیر هوشنگ؛ علیزاده، عزیز و کاشانی، حامد. (1396). مروری بر روش‌های منتخب آینده‌پژوهی. انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور. چاپ اول.
خوشنود، زهرا (1388). گذری بر قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید. نشریه تازه‌های اقتصاد. سال هفتم. شماره 126.
زبردست، اسفندیار. (1380). کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای. فصلنامه هنرهای زیبا. شماره 10.
سروش، ابوذر و وکیلی، جواد. (1398). ارائه مدل عملیاتی انتشار اوراق بهادار بیمه‌ای در بازار سرمایه جمهوری اسلامی ایران. پنجمین همایش مالی اسلامی. تهران.
سهامیان‌مقدم، جواد؛ نظری، محسن؛ حسنقلی‌پور، طهمورث و قالیباف اصل، حسن. (1398). طراحی چهارچوب سیاست‌گذاری افزایش ظرفیت قبولی بیمه اتکایی با استفاده از اوراق حوادث فاجعه‌آمیز در صنعت بیمه. فصلنامه اقتصاد پولی، مالی. سال نهم. شماره 2.
سیفلو، سجاد. (1394). اوراق بهادار بیمه‌ای به زبان ساده. انتشارات نوید مهر. چاپ اول.
شمس مجد، رضا و مرتهب، محمدمهدی. (1386). ارائه الگویی جهت بررسی و مدیریت ریسک در قراردادهای EPC. فصلنامه مدیریت پروژه. شماره 5.
عسکری، محمد مهدی؛ صادقی شاهدانی، مهدی؛ حسینی، سید علی و سیفلو، سجاد. (1395). مطالعۀ موردی حکم فقهی اوراق حوادث فاجعه‌آمیز (تحلیل سناریو). پژوهشنامۀ بیمه، سال سی و یکم. شماره 122.
عسکری، محمدمهدی؛ صادقی شاهدانی، مهدی و سیفلو، سجاد. (1395). شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه بالادستی نفت و گاز در ایران با استفاده از قالب ساختار شکست ریسک (RBS) و تکنیک تاپسیس (TOPSIS). فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی. سال بیست و چهارم. شماره 78.
الفت، لعیا؛ خسروانی، فرزانه و جلالی، رضا. (1389). شناسایی و اولویت‌بندی ریسک پروژه بر مبنای استاندارد PMBOK با رویکرد فازی. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی. سال هشتم. شماره 19.
فیروزی، سعید و یوسف‌زاده، سعید (1395). مطالعه عوامل مؤثر بر توسعه مکانیزاسیون برنج در استان گیلان به روش دلفی. مهندسی بیوسیستم ایران، دوره 47، شماره 1.
مشایخی، علینقی؛ فرهنگی، علی‌اکبر؛ مؤمنی، منصور و علیدوستی، سیروس. (1384). بررسی عوامل کلیدی مؤثر بر کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان‌های دولتی ایران: کاربرد روش دلفی. فصلنامه مدرس علوم انسانی. سال نهم. شماره 3.
موسویان، سید عباس؛ مهدوی، غدیر و میرطاهر، سیدمحمدجواد. (1394). اوراق بیمه اتکایی جهت انتقال ریسک در صنعت نفت. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی. سال چهارم، شماره 2.
مؤمنی‌راد، احمد و مداحی‌نسب، مصطفی (1395). بیمه ریسک‌های موجود در پروژه‌های نفتی. مطالعات حقوق انرژی. سال دوم. شماره 1.
میرطاهر، سیدمحمدجواد و سرشار، مهدی‌یار. (1395). اوراق بهادارسازی بیمه‌ای در صنایع پیشران (مبتنی بر ساختار اوراق مالی اسلامی). فصلنامـه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گـذاری. سال پنجم، شماره 3.
میرکمالی، سیدمحمد و متاجی نیمور، عالیه. (1393). شناسایی عوامل مرتبط با انتقال آموزش به محیط کار از دیدگاه متخصصان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با استفاده از روش دلفی. نشریه علمی پژوهشی بهبود مدیریت. سال هشتم. شماره 2.
نیایش‌نیا، پیمان؛ غلامپور، سیروس و ابراهیم‌زاده، عطاالله. (1393). استراتژی پیاده‌سازی مهندسی مدیریت ریسک در پروژه‌ها به منظور نیل به اهداف پروژه. دومین همایش ملی پژوهش‌های کاربردی در عمران، معماری و مدیریت شهری. تهران.
هومن، حیدر علی. (1386). شناخت روش علمی در علوم رفتاری. انتشارات سمت. چاپ چهارم.
ونل، بل. (1392). مبانی آینده‌پژوهی.انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاع. چاپ اول.
Chang, C, Wang, Y & Yu, M. (2019). Catastrophe Bond Spread and Hurricane arrival frequency. North American Journal of Economics and Finance. Volume 25 .
Goda, K. (2013). Catastrophe Bond Spread and Hurricane arrival frequency, Basis Risk of Earthquake Catastrophe Bond Trigger Using Scenario-Based versus, Station Intensity-Based Approaches: A Case Study for Southwestern British Columbia. Earthquake Spectra, 29 (3).
Kiohos, A & Paspati, M. (2021). Alternative to Insurance Risk Transfer: Creating a catastrophe, bond for Romanian earthquakes. Bulletin of Applied Economics, Volume 8(1).
Lakdawalla, D & Zanjani, G. (2006). Catastrophe Bonds, Reinsurance and The Optimal. North American Actuarial Journal, Volume 21.
Mac Minn, R & Richter, A. (2017). The choice of trigger in an insurance linked security: The mortality risk case. Insurance: Mathematics and Economics Journal, Volume 45.
Mariani, M & Amoruso, P. (2016). The Effectiveness of Catastrophe Bonds in ortfolio Diversification. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(4).
Smack, L. (2016). Catastrophe Bonds Regulating a Growing Asset Class. Risk Management and Insurance Review, Volume. 19, No. 1
Vogel, C. Zwolinsky, S. Griffiths, C. Hobbs, M. Henderson & E. Ilkins, E. (2019). A Delphi study to build consensus on the definition and use of big data in obesity research. International Journal of Obesity, Volume 43.
Wu, D & Zhou, Y. (2010) Catastrophe Bond and Risk Modeling: A Review and Calibration Using Chinese Earthquake Loss Data. Human and Ecological Risk Assessment, Volume 16.
Zhang, X & Tsai, C. (2017). The Optimal Write-Down Coefficients in a Percentage for a Catastrophe Bon. North American Actuarial Journal, Volume 32.
Zhao, Y & Yu, M. (2019). Measuring the Liquidity Impact on Catastrophe Bond Spread. Pacific-Bassin Finance Journal, Volume 56.
In Persian
Askari, M., Sadeghi Shahedani, M. and Siflo, S. (2015). Identification and Prioritization of Upstream Oil and Gas Project Risks in Iran Using the Risk Breakdown Structure Format and TOPSIS Technique. Economic Research and Policy Quarterly. 24 (78). ]In Persian[
Askari, M., Sadeghi Shahedani, M., Hosseini, M. and Siflo, S. (2015). A Case Study of the Jurisprudence of Catastrophic Events Papers (Scenario Analysis). Insurance Research Journal. 31(2). ]In Persian[
Bell, V., (2012). Fundamentals of Future Research, Tehran, Defense Industries Educational and Research Institute Publications. ]In Persian[
Ebrahimi, N. and Jananlou, J. (2014). Management of Risk Interpretation in the Regulation of International Oil Contracts. Energy Law Studies. 2 (1). ]In Persian[
Ehsan Far, G. (2015). Sidecar securities; A New Tool to Transfer the Risk of Insurance Companies to the Capital Market. the 23rd National Conference and the 9th International Conference on Insurance and Development. ]In Persian[
Firoozi, S., Yousefzadeh, S. (2015). The Study of Factors Affecting the Development of Rice Mechanization in Gilan Province Using Delphi method, Biosystem Engineering Journal. 47 (1). ]In Persian[
Hajian, M. and Salimi, S. (2019). Effective Risk Management and Distribution in Oil and Gas Contracts Through Contractual Terms. Journal of Legal Research. 19 (44). ]In Persian[
Hajiani, I. (2011). Fundamentals, Principles and Methods of Future Research. Imam Sadeq University Publications. ]In Persian[
Hassanzadeh, M. Maleki, M. Jahangirnia, H. and Gholami Jamkarani, R. (2021). Providing a Framework to Identify Effective Factors on the Improvement of Iran's Capital Market. Development Management Journal. 13 (1). ]In Persian[
Homan, H. (2006), Knowing the Scientific Method in Humanities. SAMT publication. First Edition. Tehran. ]In Persian[
Izad Bakhsh, H. (2009). Applied Training of Industrial Engineering and Management Software. Jahad University Press. First Edition. Tehran. ]In Persian[.
Khamsian, Farzan. Esna Ashari, Maryam and Pireh, Majid (2017). Investigating insurance securities with the approach of insurance market needs in Iran. Publications of the Insurance Research Institute. First Edition.
Khazaei, S. Nazemi, A. Heydari, A. Alizadeh, A. and Kashani, H. (2016). A Review of Selected Methods of Future Research, Publications of the Scientific Policy Research Center of Iran, First Edition, Tehran. ]In Persian[.
Khoshnoud, Z. (2010). Commentary on the Law of Development of New Financial Instruments and Institutions, New Economy Magazine, Volume 126 ]In Persian[
Mashaikhi, A. Farhangi, A. Momeni, M. and Alidosti, S. (2004), Investigating the Key Factors Affecting the Use of Information Technology in Iran's Government Organizations with Using Delphi Method. Quarterly journal of Humanities Science, 9 (3). ]In Persian[
Mirkamali M. and Mataji Neimour, A. (2014). Identifying Factors Related to the Transfer of Education to the Workplace from the Point of View of Experts Using the Delphi method. Management Improvement Scientific-Research Journal. 8 (2). ]In Persian[
Mirtaher, M. and Sarshar, M. (2015) Insurance Securitization Bonds in Industries (Based on the Structure of Islamic Financial Bonds). Scientific Research Quarterly of Investment Science. 5 (3). ]In Persian[
Momeni Rad, A. and Maddhahi Nasab, M. (2015). Insurance of Risks in Oil Projects. Energy Law Studies.2 (1). ]In Persian[
Mousaviyan, A. Mahdavi, G. and Mirtaher, M. (2014) Reinsurance Bonds for Risk Transfer in the Oil Industry. Two Quarterly Scientific-Research Journals of Islamic Financial Research. 4 (2). ]In Persian[
Niyayesh Nia, P. Gholampour, S. and Ebrahimzadeh, A. (2013). The Strategy of Implementing Risk Management Engineering in Projects in Order to Achieve the Goals of the Project. the Second National Conference of Applied Research in Civil Engineering, Architecture and Urban Management. Tehran. ]In Persian[
Olfat, L. Khosravani, F. and Jalali, Reza. (2010). Identification and Prioritization of Project Risk Based on the PMBOK Standard with a Fuzzy Approach. Industrial Management Studies Quarterly. 8 (19). ]In Persian[
Sahamian Moghadam, J. Nazari, M. Hassan Qalipour, T. and Ghalibaf Asl, H. (2018). Designing a Policy Framework to Increase the Insurability Capacity by Using Catastrophic Bonds in the Insurance Industry. Monetary and Financial Economics Journal. 9 (2). ]In Persian[
Shams Majed, R. and Morthab, M. (2007). Presenting a Model to Review and Manage Risk in EPC Contracts. Project Management Journal. Volume 5. ]In Persian[
Siflo, S. (2014). Insurance-Linked Securities in Simple Words. Navid Mehr Publications, First Edition. Tehran. ]In Persian[
Soroush, A. and Vakili, Javad. (2018). The Operational Model of Issuing Insurance Securities in the Capital Market of the Islamic Republic of Iran. the 5th Islamic Finance Conference. Tehran. ]In Persian[
Taklif, A. (2011). Oil and Gas Industry in Non-Technical Language. Komail Publications. First Edition. Tehran. ]In Persian[
Zebardast, Esfandiar (2001). Application of Hierarchical Analysis Process in Urban and Regional Planning. Fine Arts Journal.Volume 10. ]In Persian[
[1]     
 
.