نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 اقتصاد انرژی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی تهران ایران
2 دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی، تهران
3 دانشیار گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول)
چکیده
تحریم‌های اقتصادی در عرصه روابط بین‌المللی بر الگوی تجارت کشورها تأثیر می‌گذارند. یکی از مجراهای تأثیرگذاری تحریم، صادرات (به عنوان مهمترین منبع عرضه ارز کشورها) است. در این زمینه صادرات نفت در کشورهای عضو اوپک و به‌خصوص ایران جز مهمترین درآمدهای اقتصاد به شمار می‌روند و سهم بالایی در تامین بودجه کشور دارد. در پژوهش حاضر، تأثیر تحریم‌ها بر الگوی تجارت نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی ایران و هم‌چنین تأثیر این تحریم‌ها را بر کشورهای عضو اوپک در چارچوب الگوی جاذبه تعمیم‌یافته با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی داده‌های تابلوئی، بررسی شده است. الگوی پژوهش براساس داده‌های آماری سال‌های 1988 تا 2018 در قالب چهار دوره تحریمی شامل دوره اول تحریم آمریکا، تحریم اتحادیه اروپا، تحریم سازمان‌ملل و دوره دوم تحریم آمریکا تدوین شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تحریم‌های دوره اول آمریکا و تحریم‌های اتحادیه اروپا تأثیر کمتری بر صادرات نفتی ایران داشته است اما تحریم‌های سازمان‌ملل تأثیر قابل‌توجهی بر این صادرات نفت و سهم ایران از صادرات اوپک داشته است، تأثیر دوره دوم تحریم‌های آمریکا نیز نسبت به دوره اول تحریم‌های این کشور بیشتر بوده است . بر اساس یافته‌های تحقیق سایر کشورهای عضو اوپک تأثیر معنی داری بر جایگزینی بازار نفت ایران نداشته‌اند و این کمبود عمدتا توسط کشورهای خارج از مجموعه اوپک تامین شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Impact of Iran's Economic Sanctions on Iran and OPEC Countries's Crude Oil Trade: Application of the Generalized Gravity Model
نویسندگان [English]
- sanaz karimpour 1
- Abdolrasoul Ghasemi 2
- Teymour Mohamadi 3
1 economic faculty allameh tabatabai tehran iran
2 Associate Professor, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
3 Associate Professor in Economics at Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]
Economic sanctions in the field of international relations affect the trade pattern of countries. One of the effective channels of sanctions is exports (as the most important source of foreign exchange supply for countries). In this regard, oil exports to OPEC member countries, especially Iran, are among the most important economic revenues and have a high share in the country's budget. In the present study, the effect of sanctions on the pattern of trade in Iranian crude oil and petroleum products and also the effect of these sanctions on OPEC member countries in the framework of the generalized gravity model using panel data econometric models have been investigated. The research model is based on statistical data from 1988 to 2018 in the form of four periods of sanctions, including the first period of US sanctions, EU sanctions, UN sanctions, and the second period of US sanctions. The findings show that US-era sanctions and EU sanctions have had less of an impact on Iran's oil exports, but UN sanctions have had a significant impact on these oil exports and Iran's share of OPEC exports. According to research findings, other OPEC member countries have not had a significant impact on the replacement of the Iranian oil market, and this shortage has been mainly met by countries outside the OPEC.
کلیدواژه‌ها [English]
- Trade
- Sanctions
- Crude Oil Exports
- Gravity Model
- Panel Data
)