علی طاهری‌فرد؛ محمد شیریجیان؛ محمدرضا مهرافشان
چکیده
شرکت ملی نفت ایران (NIOC) به عنوان دومین شرکت ملی بزرگ نفت دنیا و بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی کشور از اهمیت انکارناپذیری برخوردار است و نحوه اداره و فعالیت آن بر تمامی عرصه‌های اقتصادی و سیاسی جامعه تاثیر می‌گذارد. موضوع اصلاح اساسنامه شرکت ملی نفت ایران سال‌هاست که در محافل اجرایی و قانونگذاری کشور مطرح است. برای این منظور می توان دلایلی ...
بیشتر
شرکت ملی نفت ایران (NIOC) به عنوان دومین شرکت ملی بزرگ نفت دنیا و بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی کشور از اهمیت انکارناپذیری برخوردار است و نحوه اداره و فعالیت آن بر تمامی عرصه‌های اقتصادی و سیاسی جامعه تاثیر می‌گذارد. موضوع اصلاح اساسنامه شرکت ملی نفت ایران سال‌هاست که در محافل اجرایی و قانونگذاری کشور مطرح است. برای این منظور می توان دلایلی از جمله تفکیک وظایف حاکمیتی از تصدی گری، تعیین محدوده اختیارات شرکت نفت، حذف امتیازات زائد و تطابق با قوانین بالادستی جدید را برشمرد. این مقاله با هدف پاسخگویی به این سئوال که «اساسنامه مطلوب شرکت ملی نفت ایران از چه ویژگی‌ها و اصولی برخوردار است؟» تنظیم شده است. برای این منظور اساسنامه‌های پیشین این شرکت و اساسنامه‌های شرکت‌های ملی نفت منتخب دنیا مورد بررسی و جمع‌بندی قرار گرفت و همچون تنظیم اساسنامه شرکت ملی نفت مبتنی بر قوانین بالادستی حاکم بر صنعت نفت و گاز، تمرکز شرکت ملی نفت به امور تصدی‌گری و اجرایی و متعاقباً پرهیز از ورود به امور حاکمیتی و نیز واگذاری تمام وظایف و اختیارات مربوط به صیانت، کنترل و نظارت بر عملیات بالادستی نفت و گاز به وزارت نفت پیشنهاد شده است. همچنین با توجه به ماهیت تخصصی و تجاری وظایف شرکت ملی نفت باید فعالیت‌های این شرکت در فضایی رقابتی و به دور از برخورداری از هر‌گونه امتیازات انحصاری خاص انجام شود. البته تا زمانی که شرکت ملی نفت در معرض انواع ریسک های ذاتی فعالیت‌های خود قرار نگیرد، از توان لازم برای رقابت با سایرین برخوردار نخواهد شد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدرحیم سلطانی؛ محمدعلی افشارکاظمی؛ رضا رادفر
چکیده
با توجه به تغییرات اقلیمی که امروزه مطالعاتی زیادی را پیرامون خود شکل داده است از جمله کاهش مصرف سوختهای فسیلی و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر جهت تولید انرژی پاک، در این پژوهش با همین هدف، طراحی مدل شبکه زنجیره‌تأمین زیست‌تودۀ سه سطحی با دو تابع کمینه‌سازی در هزینه‌های اقتصادی و زیستمحیطی مدنظر قرار گرفته است. تاب‌آوری مدل ...
بیشتر
با توجه به تغییرات اقلیمی که امروزه مطالعاتی زیادی را پیرامون خود شکل داده است از جمله کاهش مصرف سوختهای فسیلی و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر جهت تولید انرژی پاک، در این پژوهش با همین هدف، طراحی مدل شبکه زنجیره‌تأمین زیست‌تودۀ سه سطحی با دو تابع کمینه‌سازی در هزینه‌های اقتصادی و زیستمحیطی مدنظر قرار گرفته است. تاب‌آوری مدل عمده‌ترین شکاف پژوهشی برطرف شده در این مطالعه است که به بررسی اختلال در عرضه مواد اولیه با رویکرد سناریوپردازی اقدام میکند. مدل ریاضی پژوهش، برنامهریزی خطی عدد صحیح مختلط میباشد. برای تک‌هدفه کردن تابع، تحت عدم قطعیت، از مدل ریاضی TH فازی استفاده گردیده و اعتبارسنجی مدل، در یک مطالعه موردی واقعی، در استان تهران بررسی شده است. با توجه به یافته‌های حاصل از خروجی نرم‌افزارگمز(GAMS)، که هزینه بهینه اقتصادی معادل200,423,354,791 تومان و انتشار 1420469 گرم دیاکسیدکربن در سال را نشان میدهد، حالت بهینه ساخت 4 نیروگاه در شهرهای پاکدشت، قرچک، پرند و ملارد پیشنهاد شده است. تجزیه و تحلیل حساسیت بر روی پارامترهای روش TH و بر روی تغییر مقادیر عرضه زیست‌توده، انتظارات را محقق نمود. در نتیجه مدل پیشنهادی، کارآمدی لازم را دارد و توانسته با ترکیب رویکرد اقتصادی و زیستمحیطی، از نظر هزینه، بهینه باشد و انتشار گازهای گلخانهای را نیز کاهش دهد. بنابراین مدل، تاب‌آوری لازم را دارا میباشد.
علیرضا غفاری؛ عاطفه تکلیف
چکیده
تولید غیرصیانتی از میدان فوق‌عظیم و مشترک پارس جنوبی-گنبد شمالی لطمات جدی و جبران‌ناپذیری برای ایران و قطر به همراه دارد. متأسفانه دو کشور ایران و قطر علی‌رغم وجود راهبردهای متعارف بهره‌برداری از میادین مشترک در معاهدات بین‌المللی، تاکنون برای استفاده از این راهبردها جهت رعایت اصول و موازین تولید صیانتی اقدام جدی ننموده‌اند. ...
بیشتر
تولید غیرصیانتی از میدان فوق‌عظیم و مشترک پارس جنوبی-گنبد شمالی لطمات جدی و جبران‌ناپذیری برای ایران و قطر به همراه دارد. متأسفانه دو کشور ایران و قطر علی‌رغم وجود راهبردهای متعارف بهره‌برداری از میادین مشترک در معاهدات بین‌المللی، تاکنون برای استفاده از این راهبردها جهت رعایت اصول و موازین تولید صیانتی اقدام جدی ننموده‌اند. برای دستیابی به راهبرد عملی و قابل اجرا پیشنهاد شده است که از الگوی عقلایی در تصمیمگیری استفاده شود تا در صورت تأمین شرایط و مفروضات این الگو، توانایی اتخاذ تصمیم مشترک از سوی دو کشور برای مدیریت مشترک این میدان در راستای دستیابی به تولید صیانتی فراهم شود. برای تحقق این هدف ضروری است هر دو کشور، اصلاحات اساسی در حقوق نفت و گاز خود ایجاد نمایند. از این رو، پس از شناسایی نقاط ضعف در نظام حقوقی نفت و گاز هر دو کشور، برخی اصلاحات مورد نیاز پیشنهاد شده است.
محمدعلی متفکرآزاد؛ رباب محمدی خانقاهی
دوره 1، شماره 3 ، تیر 1391، ، صفحه 89-106
چکیده
تلاش کشورها در دستیابی به رشد سریع اقتصادی و عدم توجه کافی به مسائل زیستمحیطی سبب شده است تا در سالهای اخیر، محیط زیست کشورها با آسیبهای جدی مواجه شود. از این رو، بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت محیط زیست اهمیت زیادی دارد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی اثرات رشد اقتصادی، مصرف انرژی و باز بودن تجاری بر کیفیت محیط زیست در ایران است. برای ...
بیشتر
تلاش کشورها در دستیابی به رشد سریع اقتصادی و عدم توجه کافی به مسائل زیستمحیطی سبب شده است تا در سالهای اخیر، محیط زیست کشورها با آسیبهای جدی مواجه شود. از این رو، بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت محیط زیست اهمیت زیادی دارد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی اثرات رشد اقتصادی، مصرف انرژی و باز بودن تجاری بر کیفیت محیط زیست در ایران است. برای این منظور از دادههای سری زمانی در دوره 2007-1967 استفاده شده است. برای برآورد مدل از روش هم‌انباشتگی جوهانسون و رهیافت حداقل مربعات پویا (DOLS) استفاده شده است. نتایج بدست آمده بیانگر تأثیر مثبت متغیرهای رشداقتصادی، مصرف انرژی و باز بودن تجاری بر انتشار سرانه دیاکسیدکربن به عنوان معیاری برای تخریبهای زیستمحیطی است. همچنین نتایج بدست آمده وجود رابطهای به شکل U معکوس بین انتشار سرانه کربن و درآمد سرانه را رد میکند.
حسین صادقی؛ علیرضا ناصری؛ لیلا شهریاری
دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، ، صفحه 93-107
چکیده
رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاههای جدید را اجتنابناپذیر میکند. با توجه به سهم عمده نیروگاههای حرارتی از جمله نیروگاههای گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاهها از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاهها بسیار بالا میباشد می‌بایست بهرهوری نیروگاههای ...
بیشتر
رشد روزافزون تقاضای مصرف انرژی الکتریکی، احداث نیروگاههای جدید را اجتنابناپذیر میکند. با توجه به سهم عمده نیروگاههای حرارتی از جمله نیروگاههای گازی در تولید برق کشور، احداث این نیروگاهها از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجایی که هزینه احداث نیروگاهها بسیار بالا میباشد می‌بایست بهرهوری نیروگاههای موجود را افزایش داد و در مرحله بعد احداث نیروگاه جدید در نظرگرفته شود. یکی ازمهمترین شاخص‌ها در صنعت برق راندمان نیروگاههاست که معمولاً از دغدغههای صنعت برق و نیروگاهسازی در دنیاست تا بتوان با بالا بردن آن تا حد ممکن، جوابگوی نیاز برق مصرفی بود و هدررفت انرژی را به حدی منطقی رساند. این مقاله اثر عمر نیروگاهها را بر راندمان آنها بررسی مینماید. ضریب کشش تابع برای این متغیر 07/0 بدست آمد ولی با رابطه عکس با راندمان و در کنار آن سایر عوامل اثرگذار بر افزایش بهرهوری، نیروگاههای گازی را مورد بررسی قرار میدهد. از جمله عوامل اثرگذار بر بهرهوری این نوع نیروگاهها، هزینه سوخت یا میزان سوخت مصرفی و عمر نیروگاهها و میزان تولید آنهاست. در این تحقیق از دادههای پنل 34 نیروگاه گازی در ایران برای 4 سال (1390-1387) استفاده میشود.
علی رضائی؛ حمید آماده؛ تیمور محمدی
دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1391، ، صفحه 93-126
سیدکمال صادقی؛ محمدعلی متفکر آزاد؛ محسن پورعبادالهان کویچ؛ اتابک شهباززاده خیاوی
دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، ، صفحه 101-116
چکیده
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای ...
بیشتر
بخش بزرگی از مصرف انرژی در جهان توسط سوختهای فسیلی تأمین میشود، که این امر موجب انتشار وسیع مواد آلاینده و خطرناک به محیط زیست شده و باعث گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی میشود. آنچه مسلم است مصرف انرژی در جهان به منظور رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای بویژه دیاکسیدکربن، در اثر مصرف سوختهای فسیلی روندی فزاینده دارد. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی رابطه علی بین انتشار دیاکسیدکربن (به عنوان متغیر جایگزین برای تخریب محیط زیست) و متغیرهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی، سرانه مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی در قالب فرضیهی زیستمحیطی کوزنتس در ایران در سالهای 1387-1359 پرداخته میشود. برای این منظور از آزمونهای تودا- یاماموتو برای بررسی رابطه علی استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر وجود رابطه علی دوطرفه بین متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی و روابط علی یکطرفه از سوی تولید ناخالص داخلی به سمت سرانه مصرف انرژی است. با توجه به وجود رابطه علی بین متغیرها، فرضیه منحنی زیستمحیطی کوزنتس (EKC) در حالتی که معیار رشد اقتصادی متغیرهای انتشار دیاکسیدکربن و سرانه مصرف انرژی باشد تأیید میشود ولی در حالتی که معیار رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی باشد تأیید نمیشود.
سعید راسخی؛ امیر خانعلی‌پور
دوره 1، شماره 1 ، دی 1390، ، صفحه 101-132
چکیده
این مقاله ویژگی حافظه بلندمدت در نوسانات بازدهی بازار نفت را مورد بررسی قرار میدهد. برای این منظور، از انواع مدلهای بلندمدت واریانس ناهمسان شرطی خودرگرسیونی شامل FIGARCH-BBM، FIGARCH-Chung، FIEGARCH، FIAPARCH-BBM و FIAPARCH-Chung و کوتاهمدت شامل GARCH، EGARCH، GJR و APARCH با سه فرض متفاوت توزیع نرمال، توزیع t- استیودنت و توزیع خطای عمومی استفاده شده است. ...
بیشتر
این مقاله ویژگی حافظه بلندمدت در نوسانات بازدهی بازار نفت را مورد بررسی قرار میدهد. برای این منظور، از انواع مدلهای بلندمدت واریانس ناهمسان شرطی خودرگرسیونی شامل FIGARCH-BBM، FIGARCH-Chung، FIEGARCH، FIAPARCH-BBM و FIAPARCH-Chung و کوتاهمدت شامل GARCH، EGARCH، GJR و APARCH با سه فرض متفاوت توزیع نرمال، توزیع t- استیودنت و توزیع خطای عمومی استفاده شده است. نتایج برآوردهای تمامی مدلهای بلندمدت و کوتاهمدت حاکی از وجود حافظه بلندمدت در نوسانات بازدهی در بازار نفت است. همچنین، با توجه به معیار آکائیک، در بین مدلهای بلندمدت، بهترین عملکرد در مدل‌سازی نوسانات مربوط به مدل FIAPARCH-Chung با فرض توزیع t- استیودنت است. براساس معیار شوارز نیز مدل FIGARCH-Chung با فرض توزیع t بهترین مدل است. نتایج نشان میدهد در مقایسه مدلهای کوتاهمدت با بلندمدت، مدلهای بلندمدت با در نظر گرفتن ویژگی حافظه بلندمدت نوسانات، عملکرد بهتری را نسبت به مدلهای کوتاهمدت از خود نشان میدهند. سرانجام اینکه نتایج حاکی از آن است که فرضهای نامتقارن شامل توزیع t و GED فرضهای مناسبتری برای جملات پسماند نسبت به فرض توزیع نرمال است.
فیروز فلاحی؛ محسن پور عبادالهان کویچ؛ داود بهبودی؛ فخری سادات محسنی زنوزی
دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، ، صفحه 103-127
چکیده
درآمدهای نفتی، بخش بزرگی از درآمدهای صادراتی کشورهای صادرکننده نفت را تشکیل میدهد. از این رو اثر تغییرات قیمت نفت در این کشورها دارای اهمیت زیادی میباشد.هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر تولید در ایران است. برای این منظور بااستفاده از اطلاعات سری زمانی فصلی اقتصاد ایران طی دوره 1386:4-1369:1 و با بهرهگیری ...
بیشتر
درآمدهای نفتی، بخش بزرگی از درآمدهای صادراتی کشورهای صادرکننده نفت را تشکیل میدهد. از این رو اثر تغییرات قیمت نفت در این کشورها دارای اهمیت زیادی میباشد.هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر تولید در ایران است. برای این منظور بااستفاده از اطلاعات سری زمانی فصلی اقتصاد ایران طی دوره 1386:4-1369:1 و با بهرهگیری از روش مارکوف- سوئیچینگ شوکهای نفتی استخراج میگردد. نتایج حاصل از تخمین مدل حاکی از آن است که اثرات شوکهای نفتی بر تولید طی دوره زمانی مورد مطالعه، قابل تفکیک به دو رژیم بوده و ضرایب دو رژیم از لحاظ آماری معنیدار میباشند، به عبارت دیگر نشاندهنده عدم تقارن تأثیر شوک منفی و شوک مثبت میباشد.
سعید صدرزاده مقدم؛ زین العابدین صادقی؛ احمد قدس الهی
دوره 2، شماره 6 ، فروردین 1392، ، صفحه 107-127
چکیده
این مقاله با رویکرد بهینه‌سازی دومرحله‌ای به برآورد تابع تقاضای انرژی در بخش صنعت و محاسبه کشش‌های جانشینی میان نهاده‌ها می‌پردازد. تخمین تقاضای انرژی در بخش‌های مختلف امکان تعیین سیاستهای کلان انرژی را فراهم میکند. در این مطالعه در بخش اول با تخمین تابع تقاضای انرژی در بخش صنعت کشور به عنوان یکی از بخش‌های پرمصرف در زمینه ...
بیشتر
این مقاله با رویکرد بهینه‌سازی دومرحله‌ای به برآورد تابع تقاضای انرژی در بخش صنعت و محاسبه کشش‌های جانشینی میان نهاده‌ها می‌پردازد. تخمین تقاضای انرژی در بخش‌های مختلف امکان تعیین سیاستهای کلان انرژی را فراهم میکند. در این مطالعه در بخش اول با تخمین تابع تقاضای انرژی در بخش صنعت کشور به عنوان یکی از بخش‌های پرمصرف در زمینه انرژی، عوامل مؤثر بر این تقاضا شناسایی و در مرحله دوم با استفاه از تابع لاجیت و به روش رگرسیون معادلات به ظاهر نامرتبط به شناسایی اجزای تقاضای انرژی پرداخته و کشش‌های قیمتی و جانشینی میان این اجزاء محاسبه میشود.
محمدرضا شکوهی
دوره 4، شماره 13 ، دی 1393، ، صفحه 117-168
چکیده
شرکت ملی نفت ایران از نهادهای بسیار مهم کشور است که بررسی رفتار آن اهمیت بالایی دارد. در این راستا بررسی تصمیمات شرکت ملی نفت ایران نسبت به ادغام عمودی فعالیت‌ها و یا همان تصمیم «ساخت یا خرید» در ارتباط با قراردادهای طرح‌های توسعه‌ای بالادستی شرکت مذکور از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله اهمیت دارد. بنابراین برای ...
بیشتر
شرکت ملی نفت ایران از نهادهای بسیار مهم کشور است که بررسی رفتار آن اهمیت بالایی دارد. در این راستا بررسی تصمیمات شرکت ملی نفت ایران نسبت به ادغام عمودی فعالیت‌ها و یا همان تصمیم «ساخت یا خرید» در ارتباط با قراردادهای طرح‌های توسعه‌ای بالادستی شرکت مذکور از طریق کاربرد نظریه اقتصاد هزینه مبادله اهمیت دارد. بنابراین برای تبیین ساختارهای درهم تنیده روابط قراردادی بین شرکت ملی نفت ایران و مجموعه پیمانکاران طرح‌های توسعه‌ای بالادستی، قراردادهای بیع‌متقابل به عنوان گزینه خرید و سایر قراردادها به عنوان گزینه ساخت در نظر گرفته شدهاند. در گام نخست نتایج به طور نسبی از فرضیات اقتصاد هزینه مبادله به عنوان عوامل تعیین کننده اَشکال سازماندهی حمایت به عمل آورده است. علاوه بر این، توابع هزینه مبادلاتی سازماندهی درونی و بازاری شرکت ملی نفت ایران به عنوان محور بحث نیز برآورد شدهاند. با تخمین این توابع هزینه، تفکیک اثرات ویژگی‌های مبادله بر اَشکال سازماندهی ساخت یا خرید مقدور گشته که این موضوع سبب گسترش دانش ما پیرامون اثرات نسبی خطرات مبادله بازاری و هزینه‌های سازماندهی درونی بر روی تصمیمات مرتبط با ادغام شده است. تخمین توابع هزینه‌ا‌ی مذکور به منظور برآورد هزینه‌های مبادلاتی و منافع برون‌سپاری نیز می‌توانند سودمند باشند. در ابتدا نیز مفهوم و ماهیت هزینه به بحث گذاشته شده است.
زین العابدین صادقی؛ سحر بهادر ماوان؛ مهدی نجاتی
چکیده
با رشد فزاینده تقاضای برق، عدم توانایی دولتها در تامین منابع لازم برای سرمایهگذاری در صنعت برق و همچنین با افزایش هزینه‌های اجتماعی سوختهای فسیلی، تمایل به مباحث اقتصاد سیستمهای قدرت شتاب بیشتری یافته است. هدف مطالعه حاضر، بررسی امکان ایجاد یکپارچگی سیستمهای قدرت در پنج کشور هم مرز ایران(پاکستان، ترکیه، قزاقستان، روسیه ...
بیشتر
با رشد فزاینده تقاضای برق، عدم توانایی دولتها در تامین منابع لازم برای سرمایهگذاری در صنعت برق و همچنین با افزایش هزینه‌های اجتماعی سوختهای فسیلی، تمایل به مباحث اقتصاد سیستمهای قدرت شتاب بیشتری یافته است. هدف مطالعه حاضر، بررسی امکان ایجاد یکپارچگی سیستمهای قدرت در پنج کشور هم مرز ایران(پاکستان، ترکیه، قزاقستان، روسیه و عمان) با استفاده از دادههای سالهای2011-2000 میباشد. بدین منظور رفتار پویای سناریوهای خودکفایی و بازار آزاد با استفاده از نرم افزار شبیهسازی Vensim تا سال 2030 ارزیابی شده است. نتایج حاصل از مقایسه دو سناریوی خودکفایی و بازار آزاد حاکی از آن است که ایجاد بازار یکپارچه در منطقه مورد بررسی منجر به کاهش قیمت برق بدلیل کاهش هزینه‌های ظرفیت میگردد.
عبدالرسول قاسمی؛ سعید کیقبادی ثانی
چکیده
در این مقاله برای بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم تکانههای نفتی بر تغییرات قیمت حقیقی محصولات منتخب کشاورزی در کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت، از مدل Panel SVAR روی دادههای ماهانه (2018-2006) استفاده گردید. نتایج نشان میدهد تکانههای نفتی علاوه بر اثر مستقیم، بهطور غیرمستقیم و از طریق شوکهای تقاضای کل، ارزی و پولی، قیمت محصولات ...
بیشتر
در این مقاله برای بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم تکانههای نفتی بر تغییرات قیمت حقیقی محصولات منتخب کشاورزی در کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت، از مدل Panel SVAR روی دادههای ماهانه (2018-2006) استفاده گردید. نتایج نشان میدهد تکانههای نفتی علاوه بر اثر مستقیم، بهطور غیرمستقیم و از طریق شوکهای تقاضای کل، ارزی و پولی، قیمت محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار میدهند. واکنش قیمت این محصولات به انواع شوکها در دو گروه از کشورها بستگی به درجه جانشینی آنها با سوختهای فسیلی دارد. بهطوریکه تغییرات قیمت سویا و تاحدودی ذرت که در تولید سوختهای زیستی کاربرد دارند، به لحاظ جهت و الگو در دو گروه از کشورها متفاوت است؛ حال آنکه پویاییهای قیمت گندم در دو پانل شباهتهای زیادی با هم دارند. سهم شوک ارزی و نرخ بهره در توضیح تغییرات قیمت در کشورهای واردکننده بیشتر از کشورهای صادرکننده است که علت اصلی را در توسعه یافتگی بازارهای مالی در این کشورها میتوان جستجو کرد. همچنین تفاوت واکنش قیمت محصولات به شوکهای فردی و مشترک ارزی در دو گروه، ضرورت مطالعه جداگانه رفتار هر عضو پانل در پاسخ به این شوک را نشان داد. از اینرو با هدف نتیجهگیری دقیقتر و ارائه پیشنهادهای سیاستی، مدل جداگانه برای اقتصاد ایران نیز برآورد گردید
• اقتصاد سیاسی انرژی به ویژه در حوزه خلیج فارس
آرمین شریفی؛ فاتح حبیبی؛ بختیار جواهری
چکیده
نابرابری درآمد به یک موضوع سیاسی برای اکثر کشورهای جهان تبدیل شده است. در دهه‌های اخیر، سطوح نابرابری درآمد در اکثر اقتصادهای صنعتی افزایش یافته است. نابرابری درآمد تا حد زیادی به‌عنوان یک معضل مهم اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین توجه بسیاری از سیاست‌گذاران و محققان را برای حل آن به خود جلب کرده است. هدف از این ...
بیشتر
نابرابری درآمد به یک موضوع سیاسی برای اکثر کشورهای جهان تبدیل شده است. در دهه‌های اخیر، سطوح نابرابری درآمد در اکثر اقتصادهای صنعتی افزایش یافته است. نابرابری درآمد تا حد زیادی به‌عنوان یک معضل مهم اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین توجه بسیاری از سیاست‌گذاران و محققان را برای حل آن به خود جلب کرده است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر امنیت انرژی در چهار بعد (در دسترس بودن، دسترسی، قابلیت توسعه و مقبولیت) بر نابرابری درآمدی در کشورهای خاورمیانه طی دوره زمانی 2021-2000 با استفاده از رگرسیون پانل آستانه‌ای است. نوآوری مطالعه حاضر به صورت خلاصه عبارت است از: 1) پر کردن شکاف مطالعاتی با بررسی تأثیر امنیت انرژی بر نابرابری درآمدی، 2) بررسی تأثیر غیر خطی امنیت انرژی بر نابرابری درآمدی و 3) از مدل آستانه پویا برای یافتن متغیرهای آستانه استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که از میان چهار بعد امنیت انرژی تنها بعد مقبولیت تأثیر منفی و معنیداری بر نابرابری درآمدی و سایر ابعاد انرژی تأثیر معنیداری بر نابرابری درآمدی ندارند. سطح آستانه برای کشورهای خاورمیانه 42032 دلار سرانه محاسبه شده است. بنابراین دولتها باید بیشتر بر بهبود کارایی استفاده از انرژی تمرکز کنند. این امر نه‌‌تنها به کاهش شکاف درآمدی کمک میکند، بلکه امنیت انرژی نیز بهطور بهینه افزایش می‌یابد.
ابوالقاسم گل‌خندان؛ محمد علیزاده
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی رابطه علیت بین مصرف حامل‌های مختلف انرژی و ارزش‌افزوده در بخش‌های اقتصادی ایران، طی دوره‌ی زمانی 1392-1353 با استفاده از آزمون علیت گرنجری در پانل‌های مختلط نامتجانس پرداخته است. روش استفاده شده در این پژوهش بر اساس آزمون علیت پانلی که توسط امیرمحموتوگلو و کوز (2011) ارائه‌شده و مبتنی‌بر مدل خودرگرسیون برداری (VAR) ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی رابطه علیت بین مصرف حامل‌های مختلف انرژی و ارزش‌افزوده در بخش‌های اقتصادی ایران، طی دوره‌ی زمانی 1392-1353 با استفاده از آزمون علیت گرنجری در پانل‌های مختلط نامتجانس پرداخته است. روش استفاده شده در این پژوهش بر اساس آزمون علیت پانلی که توسط امیرمحموتوگلو و کوز (2011) ارائه‌شده و مبتنی‌بر مدل خودرگرسیون برداری (VAR) و آزمونهای والد با مقادیر بحرانی بوت‌استرپ خاص هر بخش است، میباشد. این آزمون، همبستگی مقطعی و عدم تجانس بین اعضای پانل و همچنین هم‌انباشتگی بین متغیرهای مورد بررسی را درنظر می‌گیرد. بر اساس نتایج، وجود رابطه علیت یکطرفه از نفت و گاز به ارزش‌افزوده و وجود رابطه علیت دوطرفه بین برق و ارزش‌افزوده در بخش خدمات و کل بخش‌ها تأیید میشود. در بخش کشاورزی تنها وجود رابطه علیت از برق به ارزش‌افزوده وجود دارد. در بخش صنعت وجود رابطه علیت دوطرفه بین گاز و برق با ارزش‌افزوده و وجود رابطه علیت یکطرفه از ارزش‌افزوده به نفت تأیید میشود. در بخش حمل و نقل نیز رابطه علیت یکطرفه از گاز و برق به ارزش‌افزوده و وجود رابطه علیت دوطرفه بین نفت و ارزش‌افزوده وجود دارد. نتایج به‌دست‌آمده میتواند توصیه‌های سیاستی مهمی در برنامهریزی و تبیین سیاستهای بخش انرژی در سطح بخشی کشور داشته باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
احمد موسایی؛ محمد علی هاتفی؛ محمدمهدی حیدری اصل
چکیده
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوختهای نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت ...
بیشتر
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوختهای نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت مسیرهای بهره ورانه ذیربط، بررسی می‌کنند. به عنوان یکی از این راه‌حل‌ها در این مقاله، مدلی برای انتخاب بهترین سوخت در زنجیره ارزش گاز طبیعی، از بین چهار گزینه معرفی شده است: گاز طبیعی فشرده، گاز طبیعی مایع، دی‌متیل‌اتر و گاز به مایع. ابتدا بر اساس یک مطالعه جامع، شاخص‌های مؤثر بر انتخاب سوخت، شناسایی شد. سپس از طریق تکنیک دلفی و به کمک نظرات خبرگان متبوع، شاخص‌ها غربالگری شدند و 20 مورد نهایی انتخاب گشت. در گام بعدی، شاخص‌ها رتبه‌بندی شدند که این امر از طریق توافق گروهی بین خبرگان و با ضریب تطبیق کندال معادل 808/0 محقق گشت. به منظور تبدیل رتبه به وزن از تکنیک معتبر مرکز ثقل استفاده شد. در نهایت با داشتن اوزان شاخص‌ها و همچنین چهار گزینه فوق‌الذکر از تکنیک جدید «کوکازو» بهره گرفته شد تا سوخت برتر مشخص گردد. بر طبق نتایج حاصله، در حال حاضر بهترین گزینه برای کشور گاز طبیعی مایع است و در رتبه بعدی، گاز طبیعی فشرده قرار می‌گیرد.
سعید صمدی؛ ناصر یارمحمدیان
دوره 2، شماره 5 ، دی 1391، ، صفحه 129-152
چکیده
از همان آغاز در سال 1992 که شروع بحث در مورد محیط زیست و رشد اقتصادی بود، منحنی محیط زیست کوزنتس شاهد موشکافی‌های علمی بسیاری قرار گرفت. از جمله جدیدترین انتقادات به تئوری محیط زیست کوزنتس عدم وجود اطمینان به آزمونهای آماری است. خصوصاً با مطرح شدن مفهوم همجمعی در دادههای سری زمانی، سؤال میشود که آیا تخمین‌های اقتصادسنجی بیان‌کننده ...
بیشتر
از همان آغاز در سال 1992 که شروع بحث در مورد محیط زیست و رشد اقتصادی بود، منحنی محیط زیست کوزنتس شاهد موشکافی‌های علمی بسیاری قرار گرفت. از جمله جدیدترین انتقادات به تئوری محیط زیست کوزنتس عدم وجود اطمینان به آزمونهای آماری است. خصوصاً با مطرح شدن مفهوم همجمعی در دادههای سری زمانی، سؤال میشود که آیا تخمین‌های اقتصادسنجی بیان‌کننده یک رابطه بلندمدت به صورت U معکوس میان درآمد و آلودگی زیستمحیطی است. در مطالعهای که توسط استرن[1] و پرمن و استرن[2] وجود همجمعی در دادههای تابلویی آزمون شد، شواهدی ارائه گردید که به شدت بیان‌کننده عدم وجود EKC است. در این مقاله با بهرهگیری از آزمون همجمعی کسری سعی میشود EKC برای 27 کشور با درآمد متوسط پایین ارزیابی شود. با استفاده از آماره HADRI دادهها وجود همجمعی را برای EKC رد می‌کنند. اما با استفاده از آزمون همجمعی کسری، منحنی کوزنتس برای کشورهای السالوادور، نیکاراگوئه، ایران، پاکستان، پاراگوئه و تانزانیا شکل معمول و قابل انتظار خود را دارد اما نمونه مورد بررسی برای کشورهای بولیوی، آنگولا، کنگو، مصر و نیجریه اطلاعات مفیدی را نمیدهند.
[1]. Stern (2004)
[2]. Perman and Stern (1999, 2003)
شراره مجدزاده طباطبایی؛ ابراهیم هادیان؛ منصور زیبایی
چکیده
تحقیق حاضر بدنبال تعیین میزان یارانه لازم ، در جهت دستیابی به یک سهم مشخص برای انرژیهای تجدیدپذیر در کل برق تولیدی میباشد. تعیین میزان یارانه مناسب تحت سناریوهای مختلف و با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه صورت گرفته و به منظور ورود جزئیات تکنولوژی تولید برق در سطح میانی، از رهیافت تلفیقی استفاده شده است. نتایج ...
بیشتر
تحقیق حاضر بدنبال تعیین میزان یارانه لازم ، در جهت دستیابی به یک سهم مشخص برای انرژیهای تجدیدپذیر در کل برق تولیدی میباشد. تعیین میزان یارانه مناسب تحت سناریوهای مختلف و با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه صورت گرفته و به منظور ورود جزئیات تکنولوژی تولید برق در سطح میانی، از رهیافت تلفیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از تدوین و کالیبره نمودن الگو نشان میدهد که تحت سناریوی اعمال یارانه یکسان با هدف دستیابی به افزایش 10 درصدی در سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق، نرخ یارانهای معادل851 درصد مورد نیاز میباشد. در این حالت، با توجه به پتانسیل موجود، تنها تولید برق از محل انرژی تجدیدپذیر باد فعال شده و کماکان در تولید حاصل از انرژی خورشیدی و بیوگاز سوز رشدی مشاهده نمیشود. لذا برای ایجاد رشدی متوازن معادل 4 درصد در هر کدام از انرژیهای تجدیدپذیر بادی، خورشیدی و بیوگازسوز به ترتیب یارانهای معادل 887، 1776و 1585 درصد، متناسب با عدم مزیت نسبی آنها، مورد نیاز است .بر این اساس تعرفه پیشنهادی برای خرید برق از محل انرژیهای تجدیدپذیر در سناریوی اول معادل 410 تومان و در سناریوی دوم به ترتیب معادل 426، 852.، 760 تومان به ازای هر کیلو وات ساعت به قیمت سال 1390 میباشد.
افسانه رحیمی؛ حبیب مروت؛ علی فریدزاد
چکیده
میانگین مصرف برق در خانوارهای ایرانی بالاتر از میانگین جهانی است. این موضوع میتواند ناشی از عوامل قیمتی (مانند ارزان بودن برق در کشور) و عوامل غیر‌قیمتی (مانند متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی) باشد. در این پژوهش سعی شد تا نقش عوامل غیر‌قیمتی از قبیل متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی در میزان مصرف ...
بیشتر
میانگین مصرف برق در خانوارهای ایرانی بالاتر از میانگین جهانی است. این موضوع میتواند ناشی از عوامل قیمتی (مانند ارزان بودن برق در کشور) و عوامل غیر‌قیمتی (مانند متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی) باشد. در این پژوهش سعی شد تا نقش عوامل غیر‌قیمتی از قبیل متغیرهای اجتماعی–جمعیتی و عوامل روانشناختی در میزان مصرف برق خانوارهای شهری شهر تهران بررسی شود. در این راستا با استفاده از مبانی نظری اقتصاد رفتاری و نظریه روانشناسی رفتار برنامه‌ریزی‌شده به تحلیل این موضوع پرداخته شد. در این پژوهش اطلاعات رفتار مصرفی برق در خانوار از طریق پرسشنامه و به شکل میدانی از 200 خانوار تهرانی جمع‌آوری شده است. سپس با استفاده از تکنیکهای اقتصاد سنجی، رگرسیون خطی برآورد شده.که متغیر وابسته آن انرژی الکتریکی مصرفی (یک دوره 45 روزه در زمستان 95 ) و متغیرهای مستقل آن شامل متغیرهای اجتماعی-جمعیتی (سن، جنس، تعداد اعضای خانوار، درآمد) و متغیرهای نظریه رفتار برنامهریزی شده (نگرش، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده) بود. نتایج نشان دادند که درآمد و تعداد اعضای خانوار اثر معنیدار و مثبتی بر مصرف برق دارند اما جنسیت اثر معنیداری ندارد. از متغیرهای روانشناختی نیز تنها کنترل رفتاری درک شده اثر معنیداری در مصرف برق داشته که این نتایج نشان میدهند که فرد نگرش مثبتی به صرفهجویی نداشته و هنجارهای ذهنی و اجتماعی نیز وی را تشویق به کاهش مصرف برق نمیکنند و تنها عواملی که در کنترل وی نیستند در میزان مصرف وی موثرند. در نهایت با بکارگیری سوگیری‌های رفتاری که ممکن است باعث شود تا نگرشها و عقاید منجر به عمل نشوند نتایج مطالعه تحلیل شد.
سید کمال صادقی؛ رضا رنج پور؛ نصرت مختارزاده خانقاهی
دوره 3، شماره 10 ، فروردین 1393، ، صفحه 131-149
چکیده
به دلیل محدویت واهمیت گسترده منابع انرژی دررشد اقتصادی درایران تعیین کم وکیف عوامل تاثیرگذار برتقاضای انرژی ازاهمیت خاصی برخورداراست.دراین تحقیق،به دنبال عوامل موثربر تقاضای برق اثر توسعه مالی به همراه متغیرهای تولید ناخالص داخلی واقعی،رشدجمعیت برمصرف برق بااستفاده از تکنیک ARDL به همراه علیت گرانجردربازه زمانی (1390-1363)مورد ...
بیشتر
به دلیل محدویت واهمیت گسترده منابع انرژی دررشد اقتصادی درایران تعیین کم وکیف عوامل تاثیرگذار برتقاضای انرژی ازاهمیت خاصی برخورداراست.دراین تحقیق،به دنبال عوامل موثربر تقاضای برق اثر توسعه مالی به همراه متغیرهای تولید ناخالص داخلی واقعی،رشدجمعیت برمصرف برق بااستفاده از تکنیک ARDL به همراه علیت گرانجردربازه زمانی (1390-1363)مورد بررسی قرار گرفته است. ضمنا"وجود رابطه بلندمدت با استفاده از آزمون هم جمعی پسران دربین متغیرها اثبات شده است. جهت ارزیابی دقیق تردرمورد نتایج بدست آمده دراین تحقیق ,ازروش «بوت استرپ» برای محاسبه انحراف معیار، فاصله اطمینان وتصحیح اریبی دراستنباط آماری استفاده شده است. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت ومعنی دار توسعه مالی بر مصرف برق می باشد. علیت دوطرفه ای بین رشداقتصادی وتوسعه مالی و علیت یک طرفه ای از توسعه مالی به مصرف برق برقراراست. رشد اقتصادی ومصرف برق در اقتصادایران بوسیله توسعه مالی تقویت شده است. براساس نتایج حاصل ازمطالعه برای رسیدن به رشد اقتصادی به مسئله تقاضای برق درکنارتوسعه مالی باید توجه بیشتری گردد.
رضا عیوضلو؛ محمد صیادی؛ مسعود خادمی
چکیده
قراردادهای نفتی به عنوان اولین حلقه ارتباط بین دولتها و شرکت‌های نفتی از اهمیت خاصی در تسهیم ریسک بین طرفین قرارداد برخوردار است. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی مقایسه‌ای میزان ریسک (ریسک هزینه، ریسک تولید و ریسک قیمت) شرکت ملی نفت ایران در ترتیبات قراردادی بیع‌متقابل، قرارداد نفتی ایران (IPC) و مشارکت در تولید و در ...
بیشتر
قراردادهای نفتی به عنوان اولین حلقه ارتباط بین دولتها و شرکت‌های نفتی از اهمیت خاصی در تسهیم ریسک بین طرفین قرارداد برخوردار است. در همین راستا، هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی مقایسه‌ای میزان ریسک (ریسک هزینه، ریسک تولید و ریسک قیمت) شرکت ملی نفت ایران در ترتیبات قراردادی بیع‌متقابل، قرارداد نفتی ایران (IPC) و مشارکت در تولید و در نهایت انتخاب قرارداد بهینه بر اساس عامل ریسک است. بر اساس نتایج آزمون رتبه‌ای ویلکاکسون، میانگین ارزش فعلی خالص (NPV) مربوط به شرکت ملی نفت در IPC بیش از ارزش فعلی خالص مربوط به دولت در قراردادهای مشارکت در تولید میباشد. این در حالی است که NPV مربوط به دولت در IPC تفاوت معنیداری با ارزش فعلی خالص مربوط به دولت در قراردادهای بیع متقابل ایران ندارد. سایر یافته‌های حاکی از آن است که بیشترین ریسک تحمیل شده به شرکت ملی نفت ایران ناشی از افزایش هزینه‌ها به ترتیب به قرارداد بیع متقابل، IPC و مشارکت در تولید مربوط است. علاوه بر این، ریسک کاهش تولید در بیع‌متقابل بیشتر از IPC و در قراردادهای جدید نفتی بیشتر از مشارکت در تولید است، به بیان دیگر کاهش تولید بیشترین تاثیر را در قرارداد بیع‌متقابل بر ارزش فعلی خالص دولت می‌گذارد. ریسک کاهش قیمت نفت برای شرکت ملی نفت نیز در قراردادهای بیع متقابل و IPC تفاوت معنیداری با یکدیگر نداشته و در عین حال از قرارداد مشارکت در تولید بیشتر است.
سروش کیانی قلعه سرد؛ جواد شهرکی؛ علی سردارشهرکی؛ احمد اکبری
چکیده
انرژیهای نو با وجود اتمام ناپذیری و نداشتن اثرات خارجی منفی، هزینه‌هایی به‌مراتب بالاتر از انرژیهای اتمام پذیر دارند. تأمین این هزینه‌ها برای دولتها دشوار بوده و نیازمند مشارکت مردمی میباشد. سنجش و ارزیابی میزان مشارکت مردمی در تأمین هزینه‌های مازاد استفاده از انرژیهای نو کمتر مورد توجه بوده که در این پژوهش مورد بررسی ...
بیشتر
انرژیهای نو با وجود اتمام ناپذیری و نداشتن اثرات خارجی منفی، هزینه‌هایی به‌مراتب بالاتر از انرژیهای اتمام پذیر دارند. تأمین این هزینه‌ها برای دولتها دشوار بوده و نیازمند مشارکت مردمی میباشد. سنجش و ارزیابی میزان مشارکت مردمی در تأمین هزینه‌های مازاد استفاده از انرژیهای نو کمتر مورد توجه بوده که در این پژوهش مورد بررسی قرارگرفته است. در مطالعه پیش‌رو جهت تحقق این امر با استفاده از روش تجزیه و تحلیل دوگانه دوبعدی ارزشگذاری مشروط (DBDC)، 400 پرسشنامه تهیه و 5 قیمت پیشنهاد گردید، که برای هر پاسخ‌دهنده دو سؤال در مورد قیمت پرسیده شد (یک‌بار دو برابر و یک‌بار نصف مبلغ اولیه). مصاحبه‌شوندگان با در نظر داشتن هفت عامل اقتصاد منطقه، تقاضای برق، محیطزیست، روابط دیپلماتیک، ایمنی، اخلاق و اقتصاد میزان تمایل به پرداخت خود را در این زمینه تعیین نمودند. مطابق یافته‌های این پژوهش میزان تمایل به پرداخت ماهانه مبلغ 46360 ریال میباشد. همچنین بر اساس یافته‌ها علاقه‌مندی به انرژیهای نو، اهمیت به محیطزیست و اثر انرژیهای نو در جایگاه کشور به ترتیب بیشترین اثر مثبت را بر تمایل به پرداخت داشته‌اند. از این رو آگاهی بخشی پیرامون انرژیهای نو، گسترش فرهنگ حمایت از محیطزیست و بهبود وضعیت اقتصادی و درآمدی مردم می‌بایست بیشتر موردتوجه سیاست‌گذاران قرار گیرد.
سیدمحمدشهاب طباطبائی اتابک؛ تیمور محمدی؛ مرتضی خورسندی
چکیده
قدرت بازاری به توانایی تاثیرگذاری بر بازار اطلاق میشود. بنگاه در بازار انحصاری دارای قدرت قیمت‌گذاری است. یکی از انواع انحصار‌ها، کارتل است. دو ویژگی مهم رفتار کارتلی، تاثیر بر میزان تولید و تاثیر بر قیمت است. در زمینه مقدار تولید، کارتل با هماهنگی میان اعضاء، میزان تولید را کنترل میکند و در زمینه اثر بر قیمت بدین صورت است که با ...
بیشتر
قدرت بازاری به توانایی تاثیرگذاری بر بازار اطلاق میشود. بنگاه در بازار انحصاری دارای قدرت قیمت‌گذاری است. یکی از انواع انحصار‌ها، کارتل است. دو ویژگی مهم رفتار کارتلی، تاثیر بر میزان تولید و تاثیر بر قیمت است. در زمینه مقدار تولید، کارتل با هماهنگی میان اعضاء، میزان تولید را کنترل میکند و در زمینه اثر بر قیمت بدین صورت است که با کنترل میزان تولید، بر قیمت بازار تاثیر می‌گذارد. در این پژوهش برای بررسی قدرت بازاری سازمان اوپک، به این مساله پرداخته میشود که آیا سازمان اوپک همانند یک کارتل رفتار کرده است؟ ازاین‌رو برای سنجش قدرت بازاری اوپک، رفتار و هماهنگی تصمیمات تولیدی اعضای اوپک مطالعه میشود. فرضیه‌های پژوهش بدین صورت است که میان تولید کل اوپک و تولید اعضای اوپک هماهنگی در رفتار و تصمیمات تولیدی وجود دارد و نیز تولید کل اوپک تعیین‌کننده قیمت‌های نفت در بازارهای جهانی نفت است. برای اثبات فرضیه اول از تکنیک هم‌انباشتگی در قالب مدل ARDL و آزمون کرانه‌ها و برای فرضیه دوم از آزمون علیت تودا-یاماموتو استفاده شده. دادههای مورد استفاده در این پژوهش شامل تولید اعضای اوپک، قیمت‌های جهانی نفت برنت و دُبی و وست تگزاس اینترمدیت در بازه زمانی 1994-2016 به صورت فصلی و ماهانه و 1980-2016 به صورت سالانه میباشد. نتایج بیانگر عدم وجود رابطه بلندمدت میان تولید اعضای اوپک و تولید کل اوپک بوده و نیز جهت علیت از قیمت‌های نفت به تولید اوپک است
حسین محمدی؛ شیرین ظریف
چکیده
با توجه به اینکه امروزه رشد اقتصادی هدف اصلی بسیاری از سیاستهای اقتصادی دولتهاست و این سیاستها میتواند دارای اثرات جانبی همچون زیانهای زیست محیطی باشد، توجه به عواملی که منجر به بهبود عملکرد محیط زیست می شوند، بسیار حائز اهمیت است. در این مطالعه اثرگذاری متغیرهایی همچون شدت انرژی(به عنوان یکی از متغیرهای رایج کارایی ...
بیشتر
با توجه به اینکه امروزه رشد اقتصادی هدف اصلی بسیاری از سیاستهای اقتصادی دولتهاست و این سیاستها میتواند دارای اثرات جانبی همچون زیانهای زیست محیطی باشد، توجه به عواملی که منجر به بهبود عملکرد محیط زیست می شوند، بسیار حائز اهمیت است. در این مطالعه اثرگذاری متغیرهایی همچون شدت انرژی(به عنوان یکی از متغیرهای رایج کارایی انرژی)، مصرف کودهای شیمیایی، شاخص توسعه انسانی و ارزش افزوده بخش صنعت نسبت به ارزش افزوده کل، بر شاخص عملکرد محیط زیست برای دو گروه کشورهای اوپک و کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در تحقیق، مدل دادههای تابلویی پویا طی سالهای 2007 الی 2014 است. نتایج نشان داد که افزایش متغیرهایی همچون مصرف شدت انرژی، مصرف کودهای شیمیایی و ارزش افزوده بخش صنعت، منجر به کاهش شاخص عملکرد محیطزیست خواهد شد، به طوری که افزایش یک واحد در متغیر شدت انرژی به ترتیب منجر به کاهش 019/0 و 029/0 واحد در شاخص عملکرد محیطزیست در کشورهای اوپک و OECD خواهد شد. با توجه به نتایج تحقیق، میتوان با اتخاذ سیاستهایی همچون اجرای مقررات سختگیرانه برای آلوده کنندگان محیط زیست و نیز ایجاد محدودیت برای شدت مصرف انرژی، همراه با رشد اقتصادی، به کاهش آلودگی زیست محیطی کمک کرد.
امید معتمدی سده؛ بختیار استادی؛ علی حسین زاده کاشان؛ محمد رضا امین ناصری
چکیده
با مقررات زدایی از بازار و شکل‌گیری بازار روز بعد انرژی، باهدف کاهش هزینه‌های تولیـد و توزیـع بـرق و رفـع ناکارآمدی‌های صنعت برق انحصاری، تحدید ساختار در بازار برق ایران انجام گرفت که در آن در هرروز تولیدکنندگان انرژی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. دراین‌بین بهای تمام‌شده تولید انرژی پارامتر تعیین‌کننده در تعیین استراتژی ...
بیشتر
با مقررات زدایی از بازار و شکل‌گیری بازار روز بعد انرژی، باهدف کاهش هزینه‌های تولیـد و توزیـع بـرق و رفـع ناکارآمدی‌های صنعت برق انحصاری، تحدید ساختار در بازار برق ایران انجام گرفت که در آن در هرروز تولیدکنندگان انرژی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. دراین‌بین بهای تمام‌شده تولید انرژی پارامتر تعیین‌کننده در تعیین استراتژی پیشنهاد قیمت توسط هر نیروگاه و میزان سود بخشی آن میباشد. ازاین‌رو در این مقاله با در نظر گرفتن هزینه‌های سوخت مصرفی، استهلاک، تعمیرات، بهره‌برداری و سایر هزینه‌ها به‌عنوان عوامل تأثیرگذار بر روی بهای تمام‌شده تولید برق، تابع هزینه تولید برآورد شده است. در این مطالعه، نظر به سهم قابل‌توجه سوخت بر روی بهای تمام‌شده، سوخت مصرفی را به‌صورت جدا از سایر موارد موردبررسی قرار داده‌ایم و به‌جای سرشکن کردن هزینه سوخت در طول یک سال بر روی کل تولید، ابتدا تابع مصرف سوخت در سطوح مختلف تولید در دو حالت سوخت گاز و گازوئیل محاسبه شده و به دنبال آن هزینه سوخت مصرفی محاسبه گردیده است. مطابق با نتایج به‌دست‌آمده، از اجرای مدل پیشنهادی بر روی واحد گازی نیروگاه سیکل ترکیبی اردبیل، متوسط هزینه تولید هر کیلووات ساعت برق با سوخت گاز برابر با 398 ریال و با سوخت گازوئیل برابر با 500 ریال میباشد.
