• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مرضیه عسگری؛ مرتضی خورسندی؛ عبدالرسول قاسمی
چکیده
انرژیهای تجدیدپذیر، سازگاری بیشتری با محیطزیست دارند و تهیه و تولید آنها از آلایندگی کمتری برخوردار است. علاوه بر این، ازآنجا که برای این دسته از انرژیها، پایانی متصور نیست، لذا انرژیهای تجدیدپذیر، روز به روز سهم بیشتری در سیستم تأمین انرژی جهان حتی در کشورهای دارای انرژیهای فسیلی بر عهده میگیرند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ...
بیشتر
انرژیهای تجدیدپذیر، سازگاری بیشتری با محیطزیست دارند و تهیه و تولید آنها از آلایندگی کمتری برخوردار است. علاوه بر این، ازآنجا که برای این دسته از انرژیها، پایانی متصور نیست، لذا انرژیهای تجدیدپذیر، روز به روز سهم بیشتری در سیستم تأمین انرژی جهان حتی در کشورهای دارای انرژیهای فسیلی بر عهده میگیرند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک با استفاده از رویکرد دادههای تابلویی در بازه زمانی 2004 الی 2018 میلادی است. در این پژوهش به بررسی چگونگی اثرگذاری عواملی چون شاخص حکمرانی خوب، سرمایه انسانی، شدت انتشار دیاکسیدکربن، درآمد (GDP) و قیمت نفت خام پرداخته شد. نتایج حاصل از تخمین مدل به روش حداقل مربعات تعمیمیافته امکانپذیر(FGLS)، بیانگر آن بود که شاخص حکمرانی خوب، سرمایه انسانی، شدت انتشار دیاکسیدکربن و درآمد (GDP)، اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک دارند اما قیمت نفت خام، اثر معناداری بر مصرف این گروه از انرژیها در کشورهای یاد شده ندارد. میتوان عواملی همچون گران بودن استقرار صنایع تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک و وابستگی اقتصاد این کشورها به درآمدهای نفتی را از جمله دلایل بروز این نتیجه دانست.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد صیادی؛ حبیب سهیلی احمدی؛ راضیه سادات موسوی خالدی
چکیده
باتوجهبه روند فزاینده مصرف انرژی و عدم علامتدهی صحیح قیمت به اصلاح مصرف، انتشار فزاینده گازهای گلخانهای و مشکلات توزیعی کنونی یارانه انرژی، اصلاح یارانه حاملهای انرژی در ایران ضرورت مییابد. با وجود این، موانع متعددی اجرای صحیح و اثرگذاری این سیاست را با چالش مواجه ساخته است. نظر به اهمیت موضوع، این تحقیق با رویکرد مقایسه ...
بیشتر
باتوجهبه روند فزاینده مصرف انرژی و عدم علامتدهی صحیح قیمت به اصلاح مصرف، انتشار فزاینده گازهای گلخانهای و مشکلات توزیعی کنونی یارانه انرژی، اصلاح یارانه حاملهای انرژی در ایران ضرورت مییابد. با وجود این، موانع متعددی اجرای صحیح و اثرگذاری این سیاست را با چالش مواجه ساخته است. نظر به اهمیت موضوع، این تحقیق با رویکرد مقایسه زوجی و بهرهگیری از نظرات نخبگان و استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی فازی (FAHP) با رهیافت باکلی، به رتبهبندی و ارزیابی موانع اصلاح یارانه انرژی پرداخته است. بدین منظور با پیشینهکاوی و بررسی مبانی تجربی، موانع در سه گروه معیارهای 1) موانع سیاسی و اجتماعی 2) موانع اقتصادی و 3) موانع نهادی و حکمرانی تقسیمبندی و 13 زیرمعیار با توجه به شرایط اقتصاد ایران تعریف شده است. بر اساس یافتههای تحقیق، موانع اقتصادی با وزن 53 درصد، موانع سیاسی و اجتماعی با وزن 26 درصد و موانع نهادی و حکمرانی با وزن 21 درصد به ترتیب مهمترین موانع در ایران شناسایی شدند. در بین موانع اقتصادی، "سهم بالای صنایع انرژی بر از صادرات کشور و نگرانی دولت از آسیب به درآمدهای ارزی (بویژه در شرایط تحریم)"، در بین موانع سیاسی و اجتماعی "قویبودن ذهنیت مُحقبودن برای دریافت یارانه انرژی در نگاه شهروندان" و در بین موانع نهادی و حکمرانی، "نبود پایگاه دادهای منسجم و قابلاتکا برای اجرای سیاست اصلاح یارانه انرژی" بیشترین وزن را به خود اختصاص دادهاند. باتوجهبه نتایج میتوان دریافت که لازم است دولت در زمینه اصلاح یارانه انرژی در سه بُعد تدوین، اجرا و ارزیابی اقدامات اصلاحی را صورت دهد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محبوبه فراهتی؛ لیلا سلیمی؛ مهدی قلی زاده ارات بنی
چکیده
عدم امنیت، وابستگیهای سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیستمحیطی از مهمترین علل در تغییر رویکرد منابع تأمین انرژی از سوختهای فسیلی به منابع انرژی تجدیدپذیر میباشد. این تغییر رویکرد نیاز به افزایش در سطح حمایتهای مالی و افزایش در سطح تکنولوژی در استحصال انرژیهای تجدیدپذیر دارد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر روشهای مختلف ...
بیشتر
عدم امنیت، وابستگیهای سیاسی، ایجاد و افزایش مشکلات زیستمحیطی از مهمترین علل در تغییر رویکرد منابع تأمین انرژی از سوختهای فسیلی به منابع انرژی تجدیدپذیر میباشد. این تغییر رویکرد نیاز به افزایش در سطح حمایتهای مالی و افزایش در سطح تکنولوژی در استحصال انرژیهای تجدیدپذیر دارد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر روشهای مختلف تأمین مالی پروژههای انرژی تجدیدپذیر از قبیل سرمایهگذاری مستقیم خارجی، مخارج تحقیق و توسعه و توسعه بازار مالی بر میزان مصرف انرژیهای تجدیدپذیر برای 26 کشور درحال طی دوره زمانی 2019-2008 است. نتایج حاصل از بهکارگیری تکنیک حداقل مربعات تعمیم یافته شدنی (FGLS) حاکی از این است که سرمایهگذاری مستقیم خارجی و مخارج تحقیق و توسعه اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژیهای تجدید پذیر دارند در حالیکه توسعه بازارهای مالی تاثیر معناداری بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر ندارد. با توجه به نتایج از آنجاییکه روشهای تعریف شده تأمین مالی اثر نامطلوبی بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر ندارند، توصیه میشود دولت در جهت تأمین شاخصههای رفاه ملت از جمله کیفیت زیست محیطی، قوانین دربرگیرنده این روشهای تأمین مالی را در اهم برنامه و حمایت خود قرار دهد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
یزدان گودرزی فراهانی؛ زلیخا مرسلی ارزنق؛ محسن مهر ارا
چکیده
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایه گذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1370-1400 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایه گذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1370-1400 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب نظری مطالعه حاضر بر اساس مدل های سرمایه گذاری، بهینه یابی و تعادل بین بخشی خواهد بود. در این مطالعه اثرات سرمایه گذاری در حوزه انرژی تجدید پذیر از طریق بنگاههای دولتی و خصوصی در مدل گنجانده شده است. نتایج بدست آمده از شوک سرمایه گذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر بیانگر این بود که سرمایه گذاری در این بخش بیشترین تاثیر را بر رشد ارزش افزوده اقتصادی در بخش صنعت، خدمات، کشاورزی و نفت و گاز داشته است. همچنین نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع است که در راستای افزایش در رفاه اجتماعی و دستیابی به توسعه اقتصادی یک دوره سرمایه گذاری 4 ساله با رشد 50 درصدی در حوزه زیرساخت های انرژی تجدیدپذیر در کشور لازم است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اصغر واحدی؛ اسمعیل ابونوری؛ پرویز ملک زاده
چکیده
در این پژوهش اثر شوک قیمت نفت بر بازدهی بازار سهام ایران با رویکرد نوین چندک بر چندک ارزیابی شده است. بدین منظور ابتدا با روش خودرگرسیون برداری ساختاری، شوک قیمت نفت محاسبه شده است سپس با استفاده از رویکرد چندک بر چندک اثر شوک قیمت نفت بر بازده بازار سهام ایران بررسی شده است. جامعه آماری، دادههای مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام ...
بیشتر
در این پژوهش اثر شوک قیمت نفت بر بازدهی بازار سهام ایران با رویکرد نوین چندک بر چندک ارزیابی شده است. بدین منظور ابتدا با روش خودرگرسیون برداری ساختاری، شوک قیمت نفت محاسبه شده است سپس با استفاده از رویکرد چندک بر چندک اثر شوک قیمت نفت بر بازده بازار سهام ایران بررسی شده است. جامعه آماری، دادههای مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام بازار بورس ایران و نمونه آماری شامل 200 مشاهده از دادههای ماهانه مربوط به متغیرهای نفت و شاخص قیمت سهام بازار بورس ایران طی دوره زمانی 12: 1401 – 1: 1385 میباشد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که اثر شوک قیمت نفت بر بازار سهام ایران، در طول چندکهای مختلف بازده بازار سهام ایران متفاوت میباشد. زمانی که بازار سهام صعودی است، یک شوک منفی قیمت نفت اثر بزرگتری بر بازدهی بازار سهام دارد. همچنین در حالت عادی بازار سهام؛ شوکهای مثبت قیمت نفت، یک اثر منفی بزرگ بر روی بازدهی بازار سهام دارد. با توجه به این مشاهدات نتیجه گرفته می-شود که رابطه بین قیمت نفت و بازده بازار سهام میتواند به ماهیت شوکهای قیمت نفت و میزان عملکرد بازار سهام بستگی داشته باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زینت گلی؛ حمید آماده؛ تیمور محمدی
چکیده
نگرانیهای زیست محیطی و گرمایش کره زمین، تداوم استفاده از سوختهای فسیلی به ویژه نفت را با چالش مواجه نموده است. IPCC برای دستیابی به هدف محدود کردن افزایش دما به زیر 5/1درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن سناریوهایی با درنظر گرفتن کاهش مصرف سوختهای فسیلی و افزایش مصرف انرژیهای تجدیدپذیر تدوین کرده است. این موضوع برای اقتصادهای ...
بیشتر
نگرانیهای زیست محیطی و گرمایش کره زمین، تداوم استفاده از سوختهای فسیلی به ویژه نفت را با چالش مواجه نموده است. IPCC برای دستیابی به هدف محدود کردن افزایش دما به زیر 5/1درجه سلسیوس نسبت به دوران قبل از صنعتی شدن سناریوهایی با درنظر گرفتن کاهش مصرف سوختهای فسیلی و افزایش مصرف انرژیهای تجدیدپذیر تدوین کرده است. این موضوع برای اقتصادهای متکی بر درآمدهای نفتی اوپک، تهدیدی جدی بشمار میآید. به منظور بررسی آثار این سناریوها، توابع عرضه و تقاضای نفت با استفاده از مدل VECM برآورد گردید. یافتهها حاکی از آن است که تابع عرضه نفت با قیمت واقعی نفت رابطه مستقیم داشته و در بلند مدت ضریب آن برابر با 0.1391 میباشد. همچنین با افزایش یک درصد تولید کشورهای غیر اوپک، عرضه نفت اوپک به میزان 0.7323 درصد افزایش خواهد یافت. کشش قیمتی تقاضا در بلند مدت برابر با منفی 0.077 است. کشش تولیدات صنعتی کشورهای پیشرفته و نوظهور به ترتیب برابر با 0.7756 و 0.6241 برآورد شده و اثر مثبت معناداری بر تولید نفت اوپک دارد. بر اساس ضرایب برآوردی تغییرات عرضه اوپک در بدبینانه ترین سناریو ipcc 40 درصد کاهش در سال 2030 و 94 درصد کاهش در سال 2050 نسبت به سال 2010 خواهد بود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیدمحمدقائم ذبیحی؛ رستا کمالیان؛ فاطمه اکبری؛ علی اکبر ناجی میدانی
چکیده
مطالعه حاضر آثار آستانهای دو متغیر ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه بر انتشار کربن را طی دوره زمانی 2002 الی 2019 برای 37 کشور منتخب (با سطح درآمد متوسط به بالا) با استفاده از رویکرد غیرخطی الگوهای رگرسیونی انتقال ملایم پانلی موردمطالعه قرار داده است. برای این منظور، دو مدل مجزا با لحاظ نمودن دو متغیر انتقال ساختار مصرف انرژی ...
بیشتر
مطالعه حاضر آثار آستانهای دو متغیر ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه بر انتشار کربن را طی دوره زمانی 2002 الی 2019 برای 37 کشور منتخب (با سطح درآمد متوسط به بالا) با استفاده از رویکرد غیرخطی الگوهای رگرسیونی انتقال ملایم پانلی موردمطالعه قرار داده است. برای این منظور، دو مدل مجزا با لحاظ نمودن دو متغیر انتقال ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه برآورد شده است. نتایج حاصله بر وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای موردمطالعه در هر دو الگو دلالت میکند. نتایج برآورد هر دو الگو مبین آن است که تولید ناخالص داخلی سرانه (در حالت آستانهای ساختار مصرف انرژی) و ساختار مصرف انرژی (در حالت آستانهای تولید ناخالص داخلی سرانه) دارای اثری مثبت بر انتشار کربن میباشند. همچنین شهرنشینی و بازبودن تجاری در هر دو مدل دارای اثری مثبت بر انتشار کربن هستند. بدین ترتیب، نتایج نشان میدهند که افزایش کارایی در ساختار مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی سرانه میتواند منجر به کاهش قابل توجهی در انتشار کربن گردد. این یافتهها نهتنها بر اهمیت بهینهسازی سیاستهای انرژی، بلکه به نقش کلیدی تغییرات در ساختار اقتصادی در مدیریت انتشار گازهای گلخانهای اشاره دارند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
فریبرز پرتوی راد؛ تیمور محمدی؛ مهنوش عبداله میلانی؛ مرتضی خورسندی
چکیده
پیش بینی تقاضای برق از مهمترین مسائل سیستم انرژی الکتریکی است. با توجه به تحولات ساختاری تقاضای برق و واقعیتهای شکل گرفته در مصرف برق در بخشهای مختلف تقاضا، پیش بینی مقدار تقاضای برق دورنمای تحولات سیستم انرژی الکتریکی کشور را در میان مدت و بلند مدت روشن خواهد کرد. با بهره گیری از رویکردهای نوین، این پیش بینی از قابلیت اطمینان بالاتری ...
بیشتر
پیش بینی تقاضای برق از مهمترین مسائل سیستم انرژی الکتریکی است. با توجه به تحولات ساختاری تقاضای برق و واقعیتهای شکل گرفته در مصرف برق در بخشهای مختلف تقاضا، پیش بینی مقدار تقاضای برق دورنمای تحولات سیستم انرژی الکتریکی کشور را در میان مدت و بلند مدت روشن خواهد کرد. با بهره گیری از رویکردهای نوین، این پیش بینی از قابلیت اطمینان بالاتری برخوردار می گردد. در این پژوهش با بهره گیری از رویکرد فضا-حالت و تلفیق آن با انتقال رژیم مارکوف، منابع اصلی نااطمینانیها در مدل لحاظ گردید. با استفاده از داده های انرژی الکتریکی ورودی به سیستم جهت تأمین تقاضای برق و متوسط قیمت حقیقی برق و دما و تعداد مشترکین در دوره ده ساله 1401-1392، پارامترهای مدل بر اساس رویکرد فضا-حالت و انتقال رژیم مارکوف برآورد گردید. رویکرد فضا-حالت در قالب پارامترهای متغیرطی زمان و رویکرد انتقال رژیم مارکوف در قالب نوسانات واریانس در مدل لحاظ گردید. نتایج نشان داد که مدل مبتنی بر این رویکرد تلفیقی، پیش بینی دقیقتری نسبت به الگوی کلاسیک تقاضای برق به دست می دهد. خطای معیار معادلات برآوردی به 1/0 تقلیل می یابد (در مدل رقیب خطای معیار معادله مربوطه 03/0 و در رویکرد تلفیقی برای مقاطع اوج 002/0 و خارج اوج 004/0 است). در حالی که این سیستم در تأمین تقاضای برق دچار چالش جدی است، حساسیت تقاضای برق نسبت به قیمت حقیقی برق و تغییرات دما رو به کاهش گذاشته و تقاضای برق مشترک نهایی رو به افزایش است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
رضا بخشی
چکیده
لزوم گسترده فعالیتهای توسعهای و روند درحال رشد تقاضای انرژی، احداث نیروگاههای جدید برای پاسخ به نیازها به امری ضروری تبدیل شده است. با توجه به مسائل زیستمحیطی و پایانپذیر بودن منابع فسیلی، توجه به نیروگاههای تجدیدپذیر برای گذار به تولید انرژی سبز به امری مهم تبدیل شده است. از موارد مهم در احداث سیستمهای تولید انرژی علاوهبر ...
بیشتر
لزوم گسترده فعالیتهای توسعهای و روند درحال رشد تقاضای انرژی، احداث نیروگاههای جدید برای پاسخ به نیازها به امری ضروری تبدیل شده است. با توجه به مسائل زیستمحیطی و پایانپذیر بودن منابع فسیلی، توجه به نیروگاههای تجدیدپذیر برای گذار به تولید انرژی سبز به امری مهم تبدیل شده است. از موارد مهم در احداث سیستمهای تولید انرژی علاوهبر درنظر گرفتن مسائل مالی، اقتصادی و مسائل جغرافیایی، بررسی اثرات زیستمحیطی نیروگاهها از منظر میزان انتشار گاز گلخانهای است. هدف از این تحقیق تعیین نقش نیروگاههای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در انتشار کل ایجاد شده در یک سال از دوره بهرهبرداری است که از نرم افزار تجزیه و تحلیل RETscreen برای برآورد ضریب انتشار و روش تحلیلی هزینه_منافع برای ارزیابی اثرات زیستمحیطی استفاده شده است. بر اساس نقش ارزش هر تن کربن دیاکسید و نرخ تنزیل اثرات زیستمحیطی در برآورد ارزش هر تن کربن دیاکسید منتشر شده، ضریب انتشار سیستمهای تجدیدپذیر صفر و برای سیستمهای توربین گازی، موتور دوطرفه گازی، موتور دو طرفه بیوگاز و توربین بخار_زغال سنگ معادل 700، 747، 45 و 1،509 میلیارد ریال هزینه انتشار برآورد میشود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
آرام امیرنیا
چکیده
مطالعه حاضر به تأثیر تولید ناخالص داخلی، جمعیت شهری و مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر بر انتشار دیاکسیدکربن در کشورهای عضو اوپک میپردازد. برای نشان دادن جزئیات یافتههای خود، در این مطالعه از روش دادههای تابلویی (پانل دیتا) تأثیر تولید ناخالص داخلی، افزایش جمعیت شهری و مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر بر انتشار دیاکسیدکربن را برای ...
بیشتر
مطالعه حاضر به تأثیر تولید ناخالص داخلی، جمعیت شهری و مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر بر انتشار دیاکسیدکربن در کشورهای عضو اوپک میپردازد. برای نشان دادن جزئیات یافتههای خود، در این مطالعه از روش دادههای تابلویی (پانل دیتا) تأثیر تولید ناخالص داخلی، افزایش جمعیت شهری و مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر بر انتشار دیاکسیدکربن را برای 13 کشور عضو اوپک در بازه زمانی، 1990 تا 2019، بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی، افزایش جمعیت شهری و مصرف سوختهای تجدیدناپذیر تأثیر مثبت و معناداری بر انتشار دیاکسیدکربن دارد. یافتههای کلی حاکی از آن است که به دنبال افزایش تولید ناخالص داخلی و صنعتی شدن کشورها، شاهد رشد جمعیت شهری نیز خواهیم بود. آلودگی محیط زیست عمدتاً با شهرنشینی سریع و صنعتی شدن تشدید میشود، همچنین رشد اقتصادی و انرژیهای تجدیدناپذیر در کشورهای عضو اوپک که عمدتاً کشورهای در حال توسعه هستند اثرات مخربی بر محیط زیست دارند. این مطالعه توصیه میکند که شهرنشینی و رشد اقتصادی پایدار باید با استفاده از منابع مالی سبز و منابع انرژی پاک ترویج شود، همچنین ضرورت تغییر الگوهای مصرف انرژی از سوختتهای فسیلی و رفتن به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر باید در میان کشورهای عضو اوپک مورد حمایت قرار گیرد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سمانه خاکسارآستانه؛ تیمور محمدی؛ حمید آماده
چکیده
امروزه به دلیل محدودیت در سوختهای فسیلی موضوع استفاده بهینه از آنها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در ادبیات بالادستی اقتصاد نفت و گاز واژه مترادف با این موضوع، مدیریت مخزن بوده که هدف آن بهینهسازی اقتصادی برداشت نفت و گاز با بهرهگیری از عناصر مهندسی نفت، زمینشناسی، ابزارهای مدیریت و اقتصاد میباشد. در این مطالعه یکی ...
بیشتر
امروزه به دلیل محدودیت در سوختهای فسیلی موضوع استفاده بهینه از آنها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در ادبیات بالادستی اقتصاد نفت و گاز واژه مترادف با این موضوع، مدیریت مخزن بوده که هدف آن بهینهسازی اقتصادی برداشت نفت و گاز با بهرهگیری از عناصر مهندسی نفت، زمینشناسی، ابزارهای مدیریت و اقتصاد میباشد. در این مطالعه یکی از میادین نفتی شرکت نفت فلات قاره مورد بررسی قرار گرفته است. در گام اول با استفاه از دادههای میدان نسبت به برآورد تابع هزینه میدان با در نظر گرفتن هزینههای زیستمحیطی و هزینههای بازیافت ثانویه اقدام و در گام بعد سود تنزیل شده میدان در طول عمر آن تحت سه سناریو نرخ تنزیل و به روش برنامهریزی پویا حداکثر شده است. نتایج مطالعه منحنی زنگی شکل تولید در طول عمر میدان را مورد تأیید قرار داد. همچنین در سناریو نرخ تنزیل 5درصد نتایج برداشت از میدان متوازنتر بوده است و با افزایش نرخ تنزیل به سمت 10 و سپس 20درصد برداشت بیشتر در سالهای اول تولید و برداشت کمتر در سالهای پایانی تولید رقم خورده است. نتایج مقایسه خروجی مسیر بهینه و واقعیت میدان حاکی از این موضوع میباشد که شرکت پیمانکار در سالهای ابتدایی دوره به واسطه نوع قرارداد پیمانکار که اجازه برداشت 60درصد از تولید را تا 7 سال به ازای جبران هزینهها به او میدهد، با شیب بسیاری برداشت نموده که با هیچیک از سناریوها قابلیت مطابقت و توضیح ندارد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی مزیکی؛ علی اصغر سالم؛ سپیده اسدی
چکیده
در تعرفهگذاری گاز و برق به عنوان دو جانشین جدی، مقوله «برابری» همواره مورد توجه سیاستگذار قرار میگیرد. برای بررسی این موضوع خانوارهای مورد مطالعه را به چارکهای درآمدی و همچنین در گروههای مختلف از نظر ویژگی وضعیت تاهل، سن و تعداد فرزندان تقسیمبندی شده است. طبق نتایج تخمین تقاضای EASI برای جامعه آماری خانوارهای شهری در ...
بیشتر
در تعرفهگذاری گاز و برق به عنوان دو جانشین جدی، مقوله «برابری» همواره مورد توجه سیاستگذار قرار میگیرد. برای بررسی این موضوع خانوارهای مورد مطالعه را به چارکهای درآمدی و همچنین در گروههای مختلف از نظر ویژگی وضعیت تاهل، سن و تعداد فرزندان تقسیمبندی شده است. طبق نتایج تخمین تقاضای EASI برای جامعه آماری خانوارهای شهری در بازه زمانی 10 سال، افزایش قیمت گاز در مقایسه با برق اثر بیشتری روی اقشار کم درآمدتر داشته است. براساس این تحلیل جزیی و در مقایسه برق و گاز، باید گفت که گاز کمکششتر بوده و این موضوع احتمالاً به دلیل نبود جانشین مناسب برای گاز در صورت افزایش قیمت این کالابوده است. به نظر میرسد این موضوع از آن جهت بوده که سیاستگذار در جهت متنوعسازی حرکت نکرده و وسایل مصرف خانگی گازسوز نقش اصلی را در گرمایش داشتهاند. این موضوع میتواند امنیت انرژی خانوارها را به خطر بیندازد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
منصور زراءنژاد؛ آرام امیرنیا
چکیده
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر انتشار دیاکسیدکربن است، که بهعنوان معیاری برای آلودگی محیط زیست در ایران برای دورۀ زمانی 1397-1352 استفاده شده است. به منظور اندازهگیری عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر آلودگی محیط زیست، لازم است که به مطالعه تأثیر کوتاهمدت و بلندمدت مصرف نفت کوره، شهرنشینی، رشد اقتصادی ...
بیشتر
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر انتشار دیاکسیدکربن است، که بهعنوان معیاری برای آلودگی محیط زیست در ایران برای دورۀ زمانی 1397-1352 استفاده شده است. به منظور اندازهگیری عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر آلودگی محیط زیست، لازم است که به مطالعه تأثیر کوتاهمدت و بلندمدت مصرف نفت کوره، شهرنشینی، رشد اقتصادی بر انتشار دیاکسیدکربن در ایران پرداخت؛ بدینمنظور از مدل «خودرگرسیون با وقفههای توزیعی گسترده» استفاده شده است. نتایج نشان میدهد ضریب تصحیح خطای بهدست آمده در این مدل نشان میدهد که در هر دوره 33 درصد از خطای عدم تعادل کوتاه مدت، برای دستیابی به تعادل بلندمدت را تعدیل نماید. طبق برآورد انجام شده، افزایش مصرف نفت کوره، شهرنشینی و رشد اقتصادی هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت تأثیر مثبتی بر انتشار دیاکسیدکربن دارد. همچنین نتایج بلندمدت حاکی از آن است که با افزایش یک درصد تولید ناخالص داخلی، مصرف نفت کوره و جمعیت شهری به ترتیب 849/0، 166/0 و 566/1 درصد انتشار دیاکسیدکربن را افزایش میدهد. لذا اولین اقدام در جهت کاهش انتشار دیاکسیدکربن در کشور، توجه به میزان مصرف نفت کوره است، از این رو میتوان سیاستگذاریهایی جهت استفاده از انرژیهای جایگزینی مانند انرژیهای تجدیدپذیر برای کاهش انتشار دیاکسیدکربن پرداخت.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد صیادی؛ میلاد محمدخانی؛ حسین حافظی
چکیده
هدف اصلی این تحقیق طراحی شاخص عملکرد اقتصادی - انرژی - زیستمحیطی «تری ایپیآی»[1] برای اقتصاد ایران با تعمیم روششناسی خراموف و لی (2013) و ارزیابی نحوه اثرگذاری متغیرهای تحقیق روی شاخص ترکیبی عملکرد طی دوره زمانی 1991 تا 2021 در قالب مدل پارامترهای زمان - متغیر است. متغیرهای شاخص ترکیبی شامل نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی، نسبت ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق طراحی شاخص عملکرد اقتصادی - انرژی - زیستمحیطی «تری ایپیآی»[1] برای اقتصاد ایران با تعمیم روششناسی خراموف و لی (2013) و ارزیابی نحوه اثرگذاری متغیرهای تحقیق روی شاخص ترکیبی عملکرد طی دوره زمانی 1991 تا 2021 در قالب مدل پارامترهای زمان - متغیر است. متغیرهای شاخص ترکیبی شامل نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی، نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی و تغییرات شدت انرژی و شدت انتشار دیاکسیدکربن است. شاخص عملکرد طراحی شده بهصورت وزنی و غیر وزنی محاسبه شده و با فیلتر هودریک - پرسکات جزء روند از جزء سیکلی تفکیک و وقایعنگاری مربوط به نقاط حداکثر و حداقل شاخص انجام شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد، روند بلندمدت شاخص عملکرد در بازه بین اعداد 35 تا 60 درصد قرار دارد که بهطور متوسط نسبت به عدد مبنای شاخص (100 درصد) اختلاف قابلتوجهی دارد. وقایعنگاری نقاط حداکثر و حداقل شاخص نشان میدهد، ضعیفترین عملکرد براساس شاخص ترکیبی مربوط به دورههای اجرای سیاست تعدیل ساختاری (سال 1994 و 1995)، دور اول اعمال تحریمهای اقتصادی (2012) و تشدید تحریمهای اقتصادی در دور اخیر تحریمها (سال 2019) و بهترین عملکرد مربوط به دو دوره ثبات نسبی متغیرهای اقتصاد کلان (سال 2000) و دوره زمانی اجرایی شدن توافق برجام (سال 2016) است. نتایج حاصل از کاربرد مدل پارامترهای زمان - متغیر نشان میدهد، طی دوره زمانی پس از سال 2011 تا سال 2021، بیشترین ضریب تأثیر منفی بر روی شاخص عملکرد طراحی شده را متغیر نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی داشته است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
پریسا مهاجری؛ علی فریدزاد؛ فاطمه امیرجهانی
چکیده
تولید نفت خام و گاز طبیعی به طور یکنواخت و همگن در بین استانهای کشور توزیع نشده و بخش عمدهای از مصرف در استانهایی صورت میگیرد که نقش چندانی در تولید ندارند. بنابراین، وقوع هر اختلالی در تولید نفت و گاز میتواند به منزله تهدیدی برای تولید ناخالص داخلی تمامی استانها قلمداد شود. در این مقاله با محاسبه جدول داده - ستانده چهار منطقهای ...
بیشتر
تولید نفت خام و گاز طبیعی به طور یکنواخت و همگن در بین استانهای کشور توزیع نشده و بخش عمدهای از مصرف در استانهایی صورت میگیرد که نقش چندانی در تولید ندارند. بنابراین، وقوع هر اختلالی در تولید نفت و گاز میتواند به منزله تهدیدی برای تولید ناخالص داخلی تمامی استانها قلمداد شود. در این مقاله با محاسبه جدول داده - ستانده چهار منطقهای (تهران، خوزستان، منطقه نفتی و منطقه غیرنفتی) برای سال 1395 و بهکارگیری روش حذف فرضی دیازنباخر و لهر (2013)، تأثیر کاهش جزئی و کامل تولید نفت و گاز در دو منطقه خوزستان و سایر مناطق نفتی بر ارزش افزوده 71 بخش اقتصادی در هر یک از چهار منطقه برآورد شده است. یافتهها حاکی از آن است که اولاً در پی حذف بخش نفت و گاز در خوزستان، ارزش افزوده این منطقه با کاهش 32 درصدی روبهرو گردد، در حالی که حذف بخش متناظر در منطقه نفتی، ارزش افزوده منطقه نفتی را 14 درصد کاهش میدهد. ثانیاً، کاهش نسبی در ارزش افزوده بخشهای اقتصادی و سهم هریک از بخشها از کاهش ارزش افزوده هر منطقه در پی قطع تولید نفت و گاز خوزستان و منطقه نفتی به شدت بستگی به ساختار اقتصادی منطقه مورد بررسی دارد. بخش خدمات در استان تهران و بخش زراعت و باغداری در سایر مناطق غیرنفتی، بالاترین سهم را از کاهش ارزش افزوده کل در هریک از این مناطق به خود اختصاص میدهند. به نظر میرسد متنوعسازی منابع و مناطق عرضه انرژی، بهینهسازی مصرف سوخت و نوسازی ناوگان حمل و نقل از مهمترین راهکارهای ارتقای تابآوری محسوب شوند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی اسمعیلی اردکانی؛ مرتضی شکری
چکیده
در سالهای اخیر، سهم انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع بهویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوختهای فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقهای به سوی انرژیهای تجدیدپذیر و پاک، تلاش ...
بیشتر
در سالهای اخیر، سهم انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع بهویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوختهای فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقهای به سوی انرژیهای تجدیدپذیر و پاک، تلاش دارد جایگاه ایران را در آینده نظم در حال گذار انرژی ترسیم کند. سؤال اصلی مقاله این است که در عصر گذار انرژی که سوختهای پاک محرکه اقتصاد جهانی خواهند بود، ایران چه جایگاهی در چشمانداز ژئوپلیتیک اقتصاد انرژی جهانی 2050 خواهد داشت؟ روش پژوهش از نوع کیفی و مبتنی بر سناریونویسی و ابزار گردآوری دادهها مبتنی بر مصاحبه و پیمایش پنل خبرگی است. یافتههای پژوهش در قالب چهار سناریوی محتمل شامل، «تحقق توسعه پایدار و گذار به طلای سبز»، «گذار تدریجی و مستقل به سوی توسعه پایدار و طلای سبز»، «توسعه مبتنی بر طلای سیاه» و «درماندگی توسعه با طلای سیاه» ارائه شده است. این سناریوها طیف گستردهای از وضعیتهای ممکن را شامل میشوند. آشنایی با روایت هرکدام از این سناریوها و مقایسه مطلوبیت آنها، کنشگران و تصمیمگیران را قادر میسازد تا در سیاستگذاریهای حوزه انرژیهای تجدیدپذیر حالتهای مختلف را مدنظر داشته باشند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حمید آماده؛ عبدالرسول قاسمی؛ حجتالله میرزائی؛ حمید بختیاری
چکیده
در این مقاله به تحلیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی و ارائه الگوی بهینه تولید محصولات پتروشیمی در صنایع پتروشیمی وابسته به صندوقهای بازنشستگی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت پتروشیمی جم و مسجد سلیمان میباشد. دوره زمانی مورد نظر 5 سال میباشد. در جامعه مورد مطالعه، تصمیمگیرنده بهطور همزمان با اهداف متناقضی روبهروست. ...
بیشتر
در این مقاله به تحلیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی و ارائه الگوی بهینه تولید محصولات پتروشیمی در صنایع پتروشیمی وابسته به صندوقهای بازنشستگی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت پتروشیمی جم و مسجد سلیمان میباشد. دوره زمانی مورد نظر 5 سال میباشد. در جامعه مورد مطالعه، تصمیمگیرنده بهطور همزمان با اهداف متناقضی روبهروست. در این تحقیق از برنامهریزی خطی چند هدفه فازی براساس برش «آلفا» پارامترهای فازی استفاده شد. هدف این تحقیق، استخراج تولید بهینه هریک از محصولات به نحویست که بهطور همزمان حداکثرسازی سود، حداقلسازی ریسک و حداکثرسازی ارزش افزوده حاصل گردد و محدودیتهای مختلفی از جمله محدودیتهای زیست محیطی، محدودیتهای منابع، تکنولوژیک، بازاری، مالی و زیست محیطی لحاظ گردد. این روش برای مواردی مطلوب است که دارای معاوضههای محدودی بین توابع هدف هستند. یک نمونۀ عددی برای نشان دادن امکان به کار بردن روش مذکور در مسائل بهینهسازی چند هدفه برای تولید اولفینها از گاز طبیعی استفاده شده است. با توجه به کارایی و رضایتبخش بودن راهحلهای جدید بهدستآمده در این روش، این روش میتواند برای حل مسائل برنامه ریزی خطی چند هدفه فازی مفید باشد. کاهش مقدار تولید اتیلن، کاهش مقدار تولید پلی اتیلن سبک ، و افزایش تولید بوتادین و پروپیلن مهمترین توصیه سیاستی این تحقیق میباشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اکرم بیگی؛ فریبا فتاحی
چکیده
مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمانها پیامدهای مثبتی در اقتصاد خرد و کلان دارد. در مدیریت مصرف انرژی، علاوه بر کاهش مصرف راحتی ساکنان نیز باید مورد توجه باشد. مسئله مدیریت و زمابندی کارکرد وسایل الکتریکی خودکار و قابلبرنامهریزی در یک ساختمان هوشمند، یک مسئله بهینهسازی است که با توجه به تعداد وسایل الکتریکی و قابلیتهای آنها ...
بیشتر
مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمانها پیامدهای مثبتی در اقتصاد خرد و کلان دارد. در مدیریت مصرف انرژی، علاوه بر کاهش مصرف راحتی ساکنان نیز باید مورد توجه باشد. مسئله مدیریت و زمابندی کارکرد وسایل الکتریکی خودکار و قابلبرنامهریزی در یک ساختمان هوشمند، یک مسئله بهینهسازی است که با توجه به تعداد وسایل الکتریکی و قابلیتهای آنها پیچیدگی بالایی دارد. در این پژوهش یک رویکرد مدیریت مصرف انرژی پیشنهاد شده است که شامل سه لایه از عاملهای سوییچ، هماهنگکننده و اجرا است که در یک ساختار شبکهای با هم مرتبطند. عامل سویچ برای تعیین و پایش اولویتها، سطح رضایت و راحتی کاربر استفاده میشود. عامل هماهنگکننده درباره زمانبندی وسایل الکتریکی با هدف کمینهسازی هزینه برق مصرفی و بیشینهسازی راحتی کاربر تصمیمگیری میکند. عامل اجرا تصمیمات اخذ شده را با مجموعهای از اعمال اجرا میکند. هدف اصلی این پژوهش ارائه الگوریتمی برای کاهش مصرف انرژی و اوج نرخ میانگین و درعینحال افزایش راحتی کاربر در لایه عامل هماهنگکننده است. به این منظور روشی ترکیبی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و الگوریتم خفاش ارائه شده و عملکرد آن بر اساس توابع هدف ارزیابی شدهاند. نتایج حاصل نشان میدهد که روش پیشنهادی نسبت به روشهای ارائهشده اخیر، بر روی مجموعه دادههای اسمارتهوم[1] و سییوبیمز[2] نتایج بهتری داشتهاند.
[1]. SmartHome
[2]. CU-Bems
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مسلم نیلچی؛ علی فرهادیان
چکیده
نفت خام منبع اصلی انرژی است و تقریباً یک سوم تولید جهانی انرژی را تشکیل میدهد. تلاطم در این بازار پیامدهای اقتصادی و مالی گستردهای در پی خواهد داشت. به این دلیل، سرمایهگذاران هنگام سرمایهگذاری مالی در بازارهای نفت خام به منظور پوشش ریسک و تنوع پرتفوی، اهمیت زیادی برای پیشبینی تلاطم قائل هستند. استراتژیهای سرمایهگذاری آنها ...
بیشتر
نفت خام منبع اصلی انرژی است و تقریباً یک سوم تولید جهانی انرژی را تشکیل میدهد. تلاطم در این بازار پیامدهای اقتصادی و مالی گستردهای در پی خواهد داشت. به این دلیل، سرمایهگذاران هنگام سرمایهگذاری مالی در بازارهای نفت خام به منظور پوشش ریسک و تنوع پرتفوی، اهمیت زیادی برای پیشبینی تلاطم قائل هستند. استراتژیهای سرمایهگذاری آنها اغلب به شدت تحت تأثیر رژیمهای تلاطمی قرار میگیرد. زیرا، در دورههای زمانی مختلف بازارهای نفت خام، تلاطمهای شدید و ملایم وجود دارد که به حرکت چرخههای اقتصادی نسبت داده میشود. پژوهش حاضر به مقایسه تواناییهای پیشبینی مدلهای تغییر رژیم مارکفی و مارکفی پنهان تلاطمی با مدل نامتقارن جی ژی آر ـ گارچ در بازارهای نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت و برنت پرداخته است. نتایج نشان میدهد که مدل جی ژی آرگارچ ـ تغییر رژیم مارکوفی از مدل جی ژی آر- گارچ مارکوفی پنهان در پیشبینی تلاطم در هر دو بازار بهتر عمل کرده است. درنتیجه، براساس مدل منتخب با استفاده دو معیار ارزش در معرض ریسک و کسری مورد انتظار به پیشبینی حداقل زیان و زیان مورد انتظار ماه دسامبر سال 2021 پرداخته شده است که نتایج نشان داده است، زیان مورد انتظار حاصل از سرمایهگذاری در بازار وست تگزاس اینترمیدیت بیشتر از بازار نفت برنت است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدعلی آوینده؛ بیتا تبریزیان؛ مریم تیموریان
چکیده
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله ...
بیشتر
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله آن سهم خود را در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی و هدفمند سازی این نوع سرمایه گذاری افزایش داد، استفاده از تکنیک و فنون بازاریابی به ویژه بازاریابی بین المللی است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) که شکل عمده ای آن انتقال سرمایه بین المللی است، طی دهه گذشته به طور قابل ملاحظه ای به عنوان یکی از نتایج افزایش یکپارچگی اقتصاد جهانی افزایش یافته است. از طرفی با بررسی و مطالعه در میان مقالات داخلی و خارجی تاکنون تحقیقی که بتواند به عوامل تأثیرگذار بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر بازاریابی سبز در حوزه انرژی بپردازد، یافت نشده و همچنین با توجه به مدل تحقیق، این پژوهش جنبه نوآوری به خود گرفته است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حسین حافظی؛ محبوبه دلفان
چکیده
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب میشود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار میرود. بنابراین پیشبینی تقاضای برق با توجه به نقشهای مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا میکند از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیشبینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ...
بیشتر
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب میشود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار میرود. بنابراین پیشبینی تقاضای برق با توجه به نقشهای مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا میکند از اهمیت ویژهای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیشبینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ARDL و ARIMA پرداخته شده است. این مطالعه در تلاش است با تأکید بر اثر دما و نرخهای متفاوت رشد اقتصادی طی 4 سناریوی مختلف کل تقاضای برق ایران در یک بازه زمانی 30 ساله (2050 تا 2021) را پیشبینی نماید. سناریوسازی مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور و نرخهای متفاوت رشد اقتصادی است. سناریو اول و دوم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0026/0 درصد سالیانه و نرخهای رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. همچنین سناریو سوم و چهارم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0045/0 درصد سالیانه و نرخهای رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. نتایج حاصل از مطالعه ضمن تائید تأثیر معنادار دما و رشد اقتصادی بر مصرف برق نشان میدهد که به دنبال افزایش دما و رشد تولید ناخالص داخلی، تقاضای برق بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت. همچنین سایر نتایج حاکی از بی کشش بودن تقاضای برق نسبت به تغییرات قیمتی است. لذا سیاستهای محدودیت تقاضای برق بایستی مبتنی بر کنترل دما و انتشار گازهای گلخانهای از طریق افزاش سهم تکنولوژیهای تجدید پذیر در سبد عرضه برق کشور و سیاستهای مبتنی برافزایش بهرهوری انرژی باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
منصور زراء نژاد؛ حمیدرضا عبداللهیان؛ آرام امیرنیا؛ سهیل سعیدیان
چکیده
گسترش سریع مناطق شهری در کشورهای صادرکننده نفت خام عضو سازمان اوپک و وابستگی زیاد اقتصاد آنها به مصرف نفت خام، باعث تغییرات جدی زیستمحیطی در این کشورها شده است. ازاینرو بررسی عوامل تأثیرگذار بر انتشار دیاکسیدکربن مانند رشد اقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی در این کشورها حائز اهمیت است. در این مقاله به بررسی تأثیر رشد اقتصادی، ...
بیشتر
گسترش سریع مناطق شهری در کشورهای صادرکننده نفت خام عضو سازمان اوپک و وابستگی زیاد اقتصاد آنها به مصرف نفت خام، باعث تغییرات جدی زیستمحیطی در این کشورها شده است. ازاینرو بررسی عوامل تأثیرگذار بر انتشار دیاکسیدکربن مانند رشد اقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی در این کشورها حائز اهمیت است. در این مقاله به بررسی تأثیر رشد اقتصادی، مصرف انرژی و شهرنشینی بر انتشار دیاکسیدکربن پرداختیم. بدینمنظور نمونهای شامل ۸ کشور عضو سازمان اوپک برای دوره ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ انتخاب شد. با توجه به وجود اثر مجاورت از اقتصادسنجی فضایی برای بررسی اثرات سرریز از کشورهای همسایه استفاده شده است. نتایج نشان دادکه وابستگی فضایی در بین کشورهای بررسیشده وجود دارد. تجزیه و تحلیل سرریز فضایی به تفکیک نشان داد که هر دو اثر رشد اقتصادی و جمعیت شهری محلی (مستقیم) و سرریزفضایی (غیر مستقیم) انتشار دیاکسیدکربن در هر کشور و کشورهای همسایه را افزایش میدهد، ولی میزان اثر مستقیم بیش از میزان اثر غیرمستقیم بر کشورهای دیگر است. این واقعیت که آلودگی محیط زیست ناشی از رشد اقتصادی و توسعه مناطق شهری و افزایش مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر در هر کدام از این کشورهای مورد مطالعه بر کیفیت محیط زیست کشورهای همسایه نیز تأثیر میگذارد، زمینه همکاری را بین کشورهای عضو سازمان اوپک که در مجاورت یکدیگر قرار دارند، برای توسعه فناوری تولید انرژیهای پاک (انواع انرژیهای تجدیدپذیر) را فراهم میکند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا شرکاء؛ حسین راغ فر
چکیده
یکی از مهمترین مسائل در سطح بینالملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هرقدر این نکته پررنگتر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیدهتر ...
بیشتر
یکی از مهمترین مسائل در سطح بینالملل در صنعت نفت موضوع قراردادهای بخش بالادستی این صنعت است. تغییر و تحول این قراردادها همواره موجب تغییر سهم طرفین قرارداد در آنها و در ارتباط مستقیم با میزان اهمیت منابع هیدروکربنی در اقتصاد جهانی بوده است. هرقدر این نکته پررنگتر جلوه نموده است ساختار قراردادها و جایگاه طرفین در آنها پیچیدهتر شده است. در این پژوهش به مقایسه دو الگوی قراردادی نفتی ایران (آی پی سی) و مناطق نفت خیز جنوب که اخیراً در صنعت نفت ایران مطرح شدند، میپردازیم. این مقایسه با استفاده از معیارهای قرارداد بهینه از منظر اقتصاد هزینه مبادله صورت گرفته است. پرسشنامهای براساس تحلیل سلسلهمراتبی طراحی و در اختیار خبرگان این صنعت قرار گرفت تا نظرات آنها را با توجه به معیارها و گزینهها جویا شویم. براساس نتایج به دست آمده الگوی قراردادی مناطق نفتخیز جنوب از نظر خبرگان این صنعت با توجه به معیارهای اقتصاد هزینه مبادله الگوی بهینه معرفی شد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
عزیز ظاهری عبده وند؛ امیر هرتمنی؛ سعید آقاسی
چکیده
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخگذاری حبابها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 2020-1980 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2020-2008 پرداخته شد، سپس با استفاده از روش ارائهشده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش بررسی مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار است. در این راستا ابتدا با استفاده از روش فیلیپس و همکاران (2015) به کشف و تاریخگذاری حبابها در بازار نفت سنگین ایران در بازه ماهانه 2020-1980 و بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2020-2008 پرداخته شد، سپس با استفاده از روش ارائهشده توسط گومزگوندالس و همکاران (2018)، مهاجرت حباب از بازار نفت به بازار بورس اوراق بهادار تهران در بازه 2020-2008 بررسی شد. نتایج نشان داد که نفت سنگین ایران در بازه مورد بررسی 9 دوره حبابی دارد، همچنین در بازه مورد بررسی برای بازار بورس اوراق بهادار تهران نیز شش دوره حبابی مشاهده شد. یافتهها بیانگر نزدیکی حباب نهم در بازار نفت و حباب چهارم در بازار بورس اوراق بهادار تهران است لذا فرضیه مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران در این دوره مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه، بیانگر پذیرش مهاجرت حباب از بازار نفت به بورس اوراق بهادار تهران است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سپیده عابدی؛ متین کاظمی نمین؛ علی اکبر یعقوبی؛ شقایق اسدی شیزری؛ مائده مرسلپور
چکیده
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توأم با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیط زیست بر منابع طبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دیاکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه ...
بیشتر
افزایش جمعیت و تقاضا برای آب و انرژی، توأم با افزایش پیامدهای ناشی از آلودگی محیط زیست بر منابع طبیعی و انسانی، نیاز حیاتی به حرکتی منسجم به سوی همبست آب، انرژی و محیط زیست را محرز میکند. از آنجا که صنعت تولید برق سهم قابل توجهی در مصرف آب و سوخت و انتشار دیاکسیدکربن در کشور دارد، در این مطالعه کاربرد سیستم ترکیبی تجدیدپذیر در نیروگاه بخاری زرند کرمان بر اساس رویکرد تحلیل پیوند انرژی، آب و محیط زیست مورد ارزیابی قرار گرفت. طراحی سامانه خورشیدی و ارزیابی تعادل کربن در طول عمر نیروگاه در نرمافزار PVsyst در سال 1400 انجام شد. همچنین به منظور ارزیابی اثر کاهش انتشار کربن بر زیست بوم، از مدل محیطزیستی ReCipe استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد جایگزینی حداقل 1 درصد از ظرفیت اسمی نیروگاه فسیلی با منابع تجدیدپذیر، از انتشار 46/1249 تن دیاکسیدکربن در سال جلوگیری خواهد کرد. این میزان معادل 16/362 مترمکعب ذخیره در مصرف سوخت فسیلی و 73/373 تن معادل نفت خام صرفهجویی در منابع انرژی میباشد. همچنین نتایج نشان داد علاوه بر حفاظت از ذخایر طبیعی، طراحی سیکل ترکیبی، منجر به کاهش قابل توجه در تقاضای آب معادل 3660 مترمکعب با ظرفیت تأمین منابع آب زیرزمینی خواهد شد. با توجه به منافع ناشی از ذخیره منابع آب و انرژی و کاهش انتشار کربن در صنعت نیروگاهی، در نگرش همبست علاوه بر مدیریت عرضه انرژی از طریق جایگزینی منابع و کاربست فناوریهای بازیابی آب و حرارت، اعمال سیاستهای مدیریت تقاضای انرژی براساس بهرهوری انرژی و آثار محیطزیستی پیشنهاد میگردد