نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدمحمدرضا سیدنورایی ¹
• محمد علیمرادی ²

¹ دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشجوی دکتری اقتصاد نفت و گاز دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

قیمت‌گذاری و تسهیم ریسک در قراردادهای خدماتی بخش نفت و گاز از جمله بیع متقابل همواره از مهم‌ترین چالش‌ها در تنظیم قرارداد بوده است. اطلاعات نامتقارن کارفرما و پیمانکار منجر به بروز هزینه‌های نمایندگی از جمله کژمنشی و کژگزینی شده و فرآیند تسهیم ریسک و قیمت‌گذاری را پیچیده می‌سازد. در این مقاله با بهره‌گیری از نظریه نمایندگی، فرآیند انعقاد قراردادهای بیع متقابل بین شرکت ملی نفت (NOC) و شرکت نفت بین‌المللی (IOC) با در نظر گرفتن کژمنشی و با دو فرض متفاوت پیمانکار ریسک‌گریز و ریسک خنثی مدل‌سازی می‌شود. از شیوه مدل‌سازی ریاضی برای ارائه تحلیل‌های مربوط به هزینه‌های نمایندگی استفاده شده و قرارداد بهینه از منظر ساختار قیمتی و تسهیم ریسک استخراج می‌شود. قرارداد بهینه، قراردادی است که انگیزه‌ای به شرکت نفت بین‌المللی می‌دهد تا هزینه‌های خود را در مواجهه با رقابت در مناقصه و تسهیم ریسک حداقل سازد. در این قرارداد اگر چه پوشش کامل هزینه‌ها توسط کارفرما غیربهینه است اما هزینه سرمایه‌ای سقف ثابت ندارد و پیمانکار بخشی از افزایش هزینه‌ها را تقبل می‌کند. نتایج مدل ریاضی نشان می‌دهد که نمی‌توان راه حل گوشه‌ای برای یک قرارداد بهینه ارائه داد اما می‌توان یک رابطه تعادلی بین آثار کژمنشی شرکت بین‌المللی نفت، رقابت در مناقصه و تسهیم ریسک ایجاد کرد.

کلیدواژه‌ها

• نظریه نمایندگی
• قرارداد بیع متقابل
• کژمنشی
• کژگزینی

عنوان مقاله [English]

Optimization of Risk-sharing in Buyback Contracts Based on the Application of Agency Theory

نویسندگان [English]

• Seyed Mohammadreza Seyednourani ¹
• Mohammad Alimoradi ²

چکیده [English]

Pricing and risk sharing in oil and gas service contracts such as buyback has always been the most important challenges in the contracting design. Asymmetric information leads to agency costs such as moral hazard and adverse selection and the process of contracting is complicated. In this paper, by using of agency theory, the process of buy-back contracts is modeled between the National Oil Company (NOC) and International Oil Company (IOC) with regard to moral hazard in case of risk averse and risk-neutral contractor. Finally, Mathematical modeling techniques are used to provide analysis of agency costs, and then optimal contract is extracted. An optimal contract is a contract in which the contractor will bear part of the increased costs. The results show that there is not corner solution for offering a contract, but the equilibrium relationship can be created between moral hazard, competition in the bidding and sharing the risk.

کلیدواژه‌ها [English]

• Agency Theory
• Buyback Contracts
• Moral Hazard
• Adverse Selection