• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدعلی آوینده؛ بیتا تبریزیان؛ مریم تیموریان
چکیده
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله ...
بیشتر
سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله آن سهم خود را در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی و هدفمند سازی این نوع سرمایه گذاری افزایش داد، استفاده از تکنیک و فنون بازاریابی به ویژه بازاریابی بین المللی است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) که شکل عمده ای آن انتقال سرمایه بین المللی است، طی دهه گذشته به طور قابل ملاحظه ای به عنوان یکی از نتایج افزایش یکپارچگی اقتصاد جهانی افزایش یافته است. از طرفی با بررسی و مطالعه در میان مقالات داخلی و خارجی تاکنون تحقیقی که بتواند به عوامل تأثیرگذار بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر بازاریابی سبز در حوزه انرژی بپردازد، یافت نشده و همچنین با توجه به مدل تحقیق، این پژوهش جنبه نوآوری به خود گرفته است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حسین حافظی؛ محبوبه دلفان
چکیده
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب می‌شود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار می‌رود. بنابراین پیش‌بینی تقاضای برق با توجه به نقش‌های مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا می‌کند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیش‌بینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ...
بیشتر
بخش برق علاوه بر اینکه یکی از مهمترین صنایع کشور محسوب می‌شود، از تأثیرگذارترین ارکان رشد و توسعه اقتصادی نیز به شمار می‌رود. بنابراین پیش‌بینی تقاضای برق با توجه به نقش‌های مختلفی که در اقتصاد یک کشور ایفا می‌کند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا در مطالعه حاضر به پیش‌بینی تقاضای برق کشور با استفاده از رویکرد ترکیبی ARDL و ARIMA پرداخته شده است. این مطالعه در تلاش است با تأکید بر اثر دما و نرخ‌های متفاوت رشد اقتصادی طی 4 سناریوی مختلف کل تقاضای برق ایران در یک بازه زمانی 30 ساله (2050 تا 2021) را پیش‌بینی نماید. سناریوسازی مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور و نرخ‌های متفاوت رشد اقتصادی است. سناریو اول و دوم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0026/0 درصد سالیانه و نرخ‌های رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. همچنین سناریو سوم و چهارم مبتنی برافزایش میانگین دمای کشور به میزان 0045/0 درصد سالیانه و نرخ‌های رشد اقتصادی 2 و 8 درصدی است. نتایج حاصل از مطالعه ضمن تائید تأثیر معنادار دما و رشد اقتصادی بر مصرف برق نشان می‌دهد که به دنبال افزایش دما و رشد تولید ناخالص داخلی، تقاضای برق به‌طور چشمگیری افزایش خواهد یافت. همچنین سایر نتایج حاکی از بی کشش بودن تقاضای برق نسبت به تغییرات قیمتی است. لذا سیاست‌های محدودیت تقاضای برق بایستی مبتنی بر کنترل دما و انتشار گازهای گلخانه‌ای از طریق افزاش سهم تکنولوژی‌های تجدید پذیر در سبد عرضه برق کشور و سیاست‌های مبتنی برافزایش بهره‌وری انرژی باشد.
طه شیشه گری؛ عباس معمارنژاد؛ فرهاد غفاری؛ سید شمس الدین حسینی
چکیده
تحریم ابزاری سیاسی است که دولت‌ها از آن برای اثرگذاری روی کشورهای دیگر، بنگاه‌ها و شهروندان آنان استفاده می‌نمایند. یکی از انواع تحریم، تحریم اقتصادی است که ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی دولت‌های وضع‌کننده تحریم می‌باشد. مطالعه اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی نیازمند شناخت میزان و شدت تحریم در بخش‌های مختلف است. در این مقاله ...
بیشتر
تحریم ابزاری سیاسی است که دولت‌ها از آن برای اثرگذاری روی کشورهای دیگر، بنگاه‌ها و شهروندان آنان استفاده می‌نمایند. یکی از انواع تحریم، تحریم اقتصادی است که ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی دولت‌های وضع‌کننده تحریم می‌باشد. مطالعه اثرگذاری تحریم‌های اقتصادی نیازمند شناخت میزان و شدت تحریم در بخش‌های مختلف است. در این مقاله اثر شدت تحریم‌های اعمالی بر کشور ایران در حوزه انرژی را، به یک متغیر میان صفر تا پنج تبدیل شده است تا شاخص بهتری برای درک میزان فشار و تحریم‌های اقتصادی اعمالی بر کشور ایران ارائه داده شود سپس اثرگذاری متغیر شدت تحریم به دست آمده را روی تجارت خارجی ایران با پنج شریک تجاری مهم ازجمله: آلمان، چین، هند، ترکیه و امارات متحده براساس معادله جاذبه به دست آورده شده است. در این مقاله تلاش شده است تمامی تحریم‌ها و قوانین تحریم‌کننده کشور ایران را در حوزه انرژی، در حد فاصل سال‌های 1992 تا 2018 مورد بررسی قرار داده شود. نتایج به دست آمده حاکی از اثر معنادار، قابل توجه و منفی شدت تحریم بخش انرژی بر تجارت خارجی ایران می‌باشد، که میزان اثرگذاری تحریم‌های این بخش روی مراودات با کشورهای مختلف متفاوت است. کشور چین و امارت به ترتیب کمترین میزان اثرپذیری از تحریم بخش انرژی ایران را در صادرات و واردات به خود اختصاص دادند. همچنین بیشترین میزان اثرپذیری در واردات و صادرات به کشورهای هند و آلمان اختصاص یافت.
• اقتصاد سیاسی انرژی به ویژه در حوزه خلیج فارس
احمد فرهادی؛ مهرزاد مینوئی؛ غلامرضا زمردیان
چکیده
یک مقوله تأثیرگذار در بازار سهام ایران، ریسک‌پذیری اقتصاد است. هنگامی که اقتصاد ایران در ریسک بیشتری قرار می‌گیرد چه توسط اعتراضات چه توسط احتمال جنگ شاخص بورس کاهش می‌یابد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی وجود پدیده انتقال نوسان بین بازارهای ارز، سهام و طلا و نفت در طول دوره 1399-1395 با استفاده از آزمون t مشترک و رویکرد «دی سی سی ـ گارچ» ...
بیشتر
یک مقوله تأثیرگذار در بازار سهام ایران، ریسک‌پذیری اقتصاد است. هنگامی که اقتصاد ایران در ریسک بیشتری قرار می‌گیرد چه توسط اعتراضات چه توسط احتمال جنگ شاخص بورس کاهش می‌یابد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی وجود پدیده انتقال نوسان بین بازارهای ارز، سهام و طلا و نفت در طول دوره 1399-1395 با استفاده از آزمون t مشترک و رویکرد «دی سی سی ـ گارچ» است. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1395 تا پایان سال 1399 است. دلیل انتخاب این دوره نوسانات قابل توجه نرخ ارز، سکه، نفت و سهام بود. برای دستیابی به هدف مطالعه، ابتدا یک مطالعه توصیفی از روند قیمت سکه، نرخ ارز و شاخص‌های بورس و نفت در اقتصاد ایران ارائه شد و سپس همبستگی مشروط بین بازده این دارایی‌ها با استفاده از روش پویای همبستگی شرطی «دی سی سی ـ گارچ» برآورد شد. همبستگی مشروط بین ارز و بازارهای سهام و همچنین سکه و بورس سهام با حرکت از یک دوره آرامش به یک دوره آشفتگی، افزایش چشمگیری داشته است. این نتایج با نتایج آزمون انتقال با استفاده از آمار آزمون t سازگار است. نتایج حاصل از مدل، وجود انتقال بین بازارهای مورد مطالعه را نشان داد و همچنین شواهدی از پدیده انتقال بین بازار ارز و طلا وجود دارد. نتایج همچنین نشان داد که بازار نفت به دلیل اینکه مهمترین منبع درآمد ایران است، تأثیر عمده‌ای در بازارهای طلا، ارز و سهام دارد.
نهادها و سازمانهای منطقه‌ای و بین المللی انرژی
علی مزیکی؛ مانا شعبانی راد؛ آرین دانشمند
چکیده
در این پژوهش به بررسی نقش تجارت به تفکیک صادرات و واردات کالاهای واسطه‌ای و نهایی بر تخریب محیط زیست، انتشار دی‌اکسیدکربن، در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس پرداخته می‌شود. برای این منظور از یک مجموعه داده‌های تابلویی مربوط به کشورهای «سازمان همکاری و توسعه» و کشورهای غیر «سازمان همکاری و توسعه» طی سال‌های 1998 تا 2018 ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی نقش تجارت به تفکیک صادرات و واردات کالاهای واسطه‌ای و نهایی بر تخریب محیط زیست، انتشار دی‌اکسیدکربن، در قالب منحنی زیست‌محیطی کوزنتس پرداخته می‌شود. برای این منظور از یک مجموعه داده‌های تابلویی مربوط به کشورهای «سازمان همکاری و توسعه» و کشورهای غیر «سازمان همکاری و توسعه» طی سال‌های 1998 تا 2018 استفاده شده است. طبق نتایج، در تمامی نمونهها منحنی زیست‌محیطی کوزنتس برقرار می‌باشد. از سوی دیگر، تجارت در کشورهای تأثیر مفید، یا معکوس، و در کشورهای غیر سازمان همکاری و توسعه و تمام کشورها تأثیر غیر مفید، یا مثبت و معنادار، بر میزان انتشار دی‌اکسیدکربن دارد. همچنین، یک نتیجه حائز اهمیت «سازمان همکاری و توسعه» اینکه واردات بدون نظر گرفتن نوع کالاها تأثیر مخربتری نسبت به صادرات بر محیط زیست در تمامی حالتها داشت. بر این اساس میتوان گفت که نظریات حامی آثار مفید صادرات، مانند بهبود تکنولوژی، یا آثار مخرب واردات از طریق افزایش محصولات انرژیبر، توضیحدهنده بهتری نسبت به نظریات مصرف مخرب انرژی حاصل از صادرات یا آثار مفید واردات برای محیط زیست هستند.
سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
زریر نگین تاجی؛ حجت ایزدخواستی
چکیده
امروز درخصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بین‌الملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقررات‌زدایی در کشور خود می‌کنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیست‌محیطی آنها و در نهایت، افت زیست‌محیطی بین‌المللی می‌شود. دیدگاه دیگر، معتقد ...
بیشتر
امروز درخصوص تأثیرات بلندمدت تجارت بین‌الملل بر اقتصاد کشورها از زاویه و نگاه محیط زیست، دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. یک دیدگاه ادعا دارد که کشورها برای گسترش تجارت آزاد، اقدام به مقررات‌زدایی در کشور خود می‌کنند، که این موجب کاهش استانداردهای زیست‌محیطی آنها و در نهایت، افت زیست‌محیطی بین‌المللی می‌شود. دیدگاه دیگر، معتقد است که تجارت آزاد از طریق تخصیص بهینه منابع، به کشورها اجازه می‌دهد در تولید کالا و خدماتی که در آنها دارای مزیت نسبی هستند، تخصص‌یافته و از این رو، شدت انرژی را بهبود می‌دهند. هدف این مطالعه بررسی اثر تجارت بین‌الملل و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر انتشار گاز دی‌اکسیدکربن در کشورهای گروه دی ـ هشت با رویکرد داده‌های پانل می‌باشد. در این مطالعه از داده سال‌های 1993 تا 2018 بانک جهانی استفاده شده است. نتایج حاصل شده نشان می‌هد که ضریب مربوط به متغیر تولید ناخالص داخلی مثبت و برای توان دوم آن، منفی به دست آمده است که فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه تأیید می‌شود. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر انتشار دی‌اکسیدکربن اثر معنی‌داری ندارد. همچنین، نتایج نشان می‌دهد که صادرات و واردات کالاها و خدمات اثر مثبت و معنی‌داری بر انتشار دی‌اکسیدکربن داشته‌اند. شدت انرژی و نسبت جمعیت شهرنشینی نیز تأثیری مثبت و معنی‌دار بر انتشار دی‌اکسیدکربن داشته‌اند.
