پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1398

داوران 1399

داوران 1400

امکان‌سنجی صادرات گاز طبیعی ایران (1410-1401) بر پایه شبیه‌سازی الگوی اقتصادسنجی کلان - انرژی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

مطالعه جایگاه ایران در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی نشان می‌دهد که به رغم آنکه ایران دومین کشور دارنده منابع گاز طبیعی جهان است و موقعیت ویژه‌ای نیز در ترانزیت گاز طبیعی داراست ولی بازیگر مهمی در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی به شمار نمی‌آید. یکی از مسائل مهم برای گسترش تجارت بین‌المللی گاز، بررسی امکان صادرات گاز طبیعی ایران در آینده پیش‌رو است. مطالعه حاضر تلاش دارد تا با برآورد و شبیه‌سازی یک الگوی اقتصادسنجی شامل متغیرهای اقتصاد کلان و انرژی، چشم‌انداز تقاضای داخلی و تراز گاز طبیعی در شرایط مختلف اقتصاد کلان ایران را تحلیل و توان صادرات گاز طبیعی را امکان‌سنجی کند. نتایج شبیه‌سازی نشان می‌دهد اولاً در تداوم سیاست‌های موجود، روند نامطلوب بهره‌وری کل عوامل تولید در سطح اقتصاد کلان و ناکارایی اقتصادی در مصرف انرژی ادامه خواهد داشت. ثانیاً، اصلاحات اقتصادی در جهت افزایش رشد اقتصادی، بدون توجه به اصلاحات بخش انرژی، منجر به منفی شدن تراز گاز طبیعی خواهد شد. ثالثاً، برای کاهش شدت انرژی فقط نمی‌توان به اصلاح قیمتی تأکید داشت بلکه باید عوامل غیرقیمتی همچون بهبود فناوری به منظور افزایش کارایی انرژی مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، سیاست‌های اصلاحی در شرایط اقتصاد کلان و بخش انرژی کشور، به منظور صرفه‌جویی در مصرف گاز طبیعی، از طریق ترکیب سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی، به منظور امکان صادرات گاز طبیعی و ورود کشور به تجارت بین‌المللی گاز در افق پیش‌رو ضروری است. به علاوه انجام سرمایه‌گذاری‌های لازم برای استفاده از عرضه بالقوه گاز طبیعی دارای اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Feasibility Study of Iran's Natural Gas Exports (2022-2032) based on Simulation of a Macro-Energy Econometric Model

نویسندگان [English]

  • Sahar Dashtban Farooji 1
  • Hassan Dargahi 2

1 Ph.D. Student in Economics, Faculty of Economics and Political Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Associate Professor of Economics, Faculty of Economics and Political Sciences, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The study of Iran's position in the international trade network of natural gas shows that although Iran is the second country with natural gas resources in the world and has a special position in the transit of natural gas, it is not an important player in the international trade network of natural gas. One of the most important issues for the development of international gas trade is to examine the possibility of exporting Iran's natural gas in the near future. The present study tries to estimate and simulate an econometric model including macroeconomic and energy variables, analyze the outlook of domestic demand and balance of natural gas in different conditions of Iran's macroeconomics, and assess the feasibility of exporting natural gas. The simulation of different scenarios for the period 2022-2032 shows three findings. Firstly, continuing the current policies result in the undesirable trend of the TFP at the macroeconomic level and economic inefficiency in the energy sector. Secondly, macroeconomic policy reforms in order to raise economic growth result in a negative natural gas balance. Thirdly, for the reduction of energy intensity, the energy price reform is not a sufficient policy, and emphasizing the non-price factors towards technical progress in order to rise energy efficiency is important. In addition, making an investment decision for infrastructure development of potential natural gas supply is important as a necessary condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural Gas Exports
  • Natural Gas Supply and Demand
  • Energy Efficiency
  • Iran’s economy
مراجع
آریان‌پور، وحید. (1398). چشم‌انداز مبادلات بهینه برق و گاز طبیعی بین ایران و کشورهای همجوار، اندیشکده حکمرانی انرژی و منابع ایران، پژوهشکده مطالعات فناوری نهاد ریاست جمهوری، شماره 16.
بهمنی، مجتبی. (1397). اقتصاد انرژی: مفاهیم، مسائل، بازارها و حاکمیت. انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان.
حاجی‌حسینی بغدادآبادی، طاهره؛ قاسمی، عبدالرسول و محمدی، تیمور. (1401). آینده‌پژوهی مصرف گاز طبیعی در ایران در افق 2030؛ رهیافت سناریوسازی مبتنی بر الگوی رگرسیون سانسور شده. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 18(73)، صفحات 23-1.
دانش زند، فرزانه. (1397). مدل بهینه‌سازی اختصاص منابع گازی کشور به بخش‌های تقاضا با استفاده از مدلسازی پویاشناسی سیستم‌‌ها. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
درگاهی، حسن و قربان‌نژاد، مجتبی. (1391). آثار افزایش قیمت حامل‌های انرژی و اجرای سیاست‌های جبرانی بر متغیرهای اقتصاد کلان ایران (1390-1394). فصلنامه اقتصاد محیط ‌زیست و انرژی، 1(4)، صفحات 100-67.
دشتبان فاروجی، سحر و درگاهی، حسن. (1400). جایگاه ایران در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی: کاربرد نظریه گراف. فصلنامه علمی انرژی ایران، 24(1)، صفحات 42-7.
محمدعلی، حانیه. (1399). شبیه‌سازی چشم‌انداز تولید و مصرف گاز ایران: بررسی تعادل و ارائه راهکارهای ممکن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
محمدیان، فرشته. (1400). برآورد اثر بازگشتی انرژی در گستره اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی. 21(4)، صفحات 177-147.
نوفرستی، محمد و جلولی، مهدی. (1391). بررسی اثر افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر متغیرهای عمده اقتصاد کلان ایران در چارچوب یک الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری. مجله تحقیقات اقتصادی، 47(2)، صفحات 205-185.
Al-Fattah, S.M. and Aramco, S. (2021). Application of the artificial intelligence GANNATS model in forecasting crude oil demand for Saudi Arabia and China. J. Pet. Sci. Eng, 200, 108368.
Arianpour, V. (2018). Prospects of optimal exchanges of electricity and natural gas between Iran and neighboring countries, Iran's Energy and Resources Governance Think Tank. [In Persian]
Bahmani, M. (2017). Energy Economy: Concepts, Issues, Markets and Governance, Shahid Bahonar University Publications, Kerman. [In Persian]
Bandaranaike, R. D. and Munasinghe, H. (1983). The demand for electricity services and the quality of supply. Energy Journal,4(2), pp. 49-71.
Bernstein, R. and Madlener, R. (2011). Residential Natural Gas Demand Elasticities in OECD Countries: An ARDL Bounds Testing Approach, FCN Working Paper, No. 15/2011.SSRN Website.
Bhattacharyya, S. C. (2019). Energy Economics, Concepts, Issues, Markets and Governance. Springer, 2nd Ed.
Daneshzand, F. (2019). A System Dynamics Model for Optimal Allocation of Natural Gas Demand Sectors. Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirments for the Degree of Doctor of Philosophy (Ph.D), Tarbiat Modares University. [In Persian]
Dargahi, H. and Ghorbannejad, M. (2012). The Impacts of Energy Prices Reform and the Compensation Policies on Macroeconomics Variables: The Case of Iran (2011-2015). Iranian Energy Economics, Vol.1(4), pp. 67-100. [In Persian]
Dashtban Farooji, S. and Dargahi, H. (2021). Position of Iran in the International Natural Gas Trade Network: Graph Theory Approach. Iranian Journal of Energy, Vol. 24 (1), pp. 7-42. [In Persian]
Dong, K., Sun, R., Hochman, G. and Li, H. (2018). Energy intensity and energy conservation potential in China: a regional comparison perspective. Energy, 155, pp. 782-795.
Erdogdu, E. (2010). Natural gas demand in Turkey. Applied Energy, 87(1), pp. 211-219.
García Kerdan, I., Jalil-Vega, F., Toole, J., Gulati, S., Giarola, S. and Hawkes, A. (2019). Modelling cost-effective pathways for natural gas infrastructure: A southern Brazil case study. Applied Energy, 255(2019), pp. 1-12. doi: 10.1016/j.apenergy. 2019.113799 
Gautam, T. k. and Paudel, K. (2019). The Demand for Natural Gas in the Northeastern United States, Energy, 158, pp. 890-898.
Haji Hoseini Baghdad Abadi, T., Ghasemi, A. R. and Mohammadi, T.  (2022). Future study of natural gas consumption in Iran in the horizon of 2030; Approach Scenario making based on regression pattern Censored. Quarterly Energy Economics Review, Vol. 18 (73), pp. 1-23. [In Persian]
He, Y., Liao, N. and Zhou, Y. (2018). Analysis on provincial industrial energy efficiency and its influencing factors in China based on DEA-RS- FANN. Energy, 142, pp. 79-89.
Herrerias, M. J., Cuadros, A. and Orts, V. (2013). Energy Intensity and Investment Ownership across Chinese Provinces. Energy Economics, 36, pp. 286-298.
Karakurt, I. (2021). Modelling and forecasting the oil consumptions of the BRICS-T countries. Energy, 220(1), 119720
Karimu, A. and Brännlund, R. (2013). Functional form and aggregate energy demand elasticities: A nonparametric panel approach for 17 OECD countries. Energy Economics, pp.19-27.
Khan, M. A. (2015). Modelling and Forecasting the Demand for Natural Gas in Pakistan. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 49, pp. 1145-1159.
Longva, S., Olsen, Q. and Strgm, S. (1988). Total elasticities of energy demand analyzed within a general equilibrium model, Energy Economics, 10(4), pp. 298-308.
Lu, H., Ma, X. and Azimi, M. (2020). US natural gas consumption prediction using an improved kernel based nonlinear extension of the Arps decline model. Energy, 194, 116905.
Medlock, III. and Kenneth, B. (2009), The Economics of Energy Supply, in International Handbook on the Economics of Energy, Northampton: Edward Elgar Publishing, pp. 51-72.
Mohamadian, F. (2021). Estimating the Iran's Economy-Wide Energy Rebound Effect. The Economic Research (Sustainable Growth and Development), Vol. 21 (4), pp. 147-177. [In Persian]
Mohammad Ali, H. (2020). Simulating the Perspective of Iranian Gas Production and Consumption: Examining the Balance and Presenting Possible. Master Thesis, Shahid Beheshti University. [In Persian]
Mu, X, Z., Li, G, H. and Hu, G. W. (2018). Modeling and scenario prediction of a natural gas demand system based on a system dynamics method, Petroleum Science, 15, pp. 912–924.
Noferesti, M. and Jalouli, M. (2013). Analyzing the Effects of Energy Price Liberalization on the Main Macroeconomic Variables of Iran, Within a Structural Macroeconometric Model Framework. Journal of Economic Research (Tahghighat-e-Eghtesadi), Vol. 47(3), pp. 185-205. [In Persian]
Omer, M. (2018). Estimating Elasticity of Transport Fuel Demand in Pakistan, SBP Working Paper Series, 96, pp. 1-30.
Percebois, J. (1989). Economie de l'energie: by J. Percebois Editions Economica, Paris.
Sorell, S. (2007). The Rebound Effect. An Assessment of the Evi- dence for Economy-wide Energy Savings from Improved Energy Ef- ficiency, UK Energy Research Centre, London.
Turkekul, B. and Unakıtan, U. (2011). A co-integration analysis of the price and income elasticities of energy demand in Turkish agriculture, Energy Policy, 39, pp. 2416-2423.
Xiong, S., Ma, X. and Ji, J. (2019). The impact of industrial structure efficiency on provincial industrial energy efficiency in China. Journal of cleaner production, 215, pp. 952-962.
 
 
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
دوره 11، شماره 42 - شماره پیاپی 2
بهار1401
فروردین 1401
صفحه 11-45
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 17 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 15 آبان 1401
  • تاریخ پذیرش: 16 آبان 1401
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار