2024-03-29T10:22:11Z
https://jiee.atu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=450
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
فرصتطلبی طرفین در قراردادهای بیع متقابل نسل اول
مهدی
اخوان
محمد مهدی
عسکری
مقصود
ایمانی
مطالعه قراردادهای نفتی نیازمند چارچوب نظری منسجمی است که توانایی ایجاد پیوند میان رشتههای مختلف علوم مرتبط با مسائل نفت و گاز به یکدیگر را داشته باشد. اقتصاد هزینه مبادله رویکردی بین رشتهای برای تحلیل مسائل قراردادی ارائه میکند. در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز کشور از سال 1374 تاکنون سه نسل از قراردادهای بیع متقابل منعقد شده است. هدف این مطالعه بررسی یکی از فروض آن یعنی فرصت طلبی طرفین در مورد قراردادهای نسل اول است. فرصت طلبی کسب منفعت از فرصتها بدون توجه به اصول و پیامدهاست که سود مشترک طرفین را حداکثر نمیکند. در قرارداد بیع متقابل، طرفین منافع متفاوتی دارند که با یکدیگر همسو نیست. همچنین قراردادهای نفتی معمولاً ناقص است و عدم تقارن در ساختار سرمایهگذاری و اطلاعات وجود دارد. این عوامل بستر فرصت طلبی را مهیا میکنند. صورتهایی از طفره رفتن از اجرای تعهدات، عدم انطباق با شرایط جدید و الزام به مذاکره مجدد در قراردادهای بیع متقابل مشاهده شده که نمونههای از فرصت طلبی پسین است. از آنجا که بخشی از آسیبپذیری طرفین قرارداد به دلیل سرمایهگذاری اختصاصی آنها در پروژه است، سازوکارهای نظارت در قراردادهای بیع متقابل نتوانسته است مانع فرصت طلبی طرفین گردد. همراستا شدن انگیزهها راهکار دیگری برای مقابله با فرصت طلبی است که در دوره تولید آزمایشی از میادین رخ داده اما در مورد کاهش هزینههای توسعه میدان یا استفاده از فنآوریهای مؤثرتر ایجاد نمیشود.
اقتصاد هزینه مبادله
فرصت طلبی
قرارداد بیع متقابل
همراستایی انگیزهها
توسعه میادین نفت و گاز
2015
09
23
1
29
https://jiee.atu.ac.ir/article_1893_0937328a124da061ed41bb5c6a947b46.pdf
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
درآمدی بر اقتصاد پیمانکاری در صنعت نفت ایران: بررسی رویکرد ساخت یا خرید
محمدرضا
شکوهی
امروزه تنوع قراردادهای پیمانکاری به گونهای چشمگیر گسترش یافته است. عدم شناخت مناسب مدیران و دستاندرکاران بنگاهها از تقسیمبندیهای این قراردادها موجب گردیده که در تنظیم روابط کاری، مشکلاتی ایجاد شود. از طرف دیگر به نظر میرسد مطالعات داخلی در این زمینه کافی نبوده که یکی از علل آن را میتوان ماهیت میانرشتهای مسائل پیمانکاری دانست. در این راستا پژوهش حاضر مسأله معیار اقتصاد هزینه مبادله، یعنی ساخت یا خرید را به عنوان مبنای عمل قرار داده و با تقسیمبندی قراردادهای پیمانکاری به دو گروه ساخت یا خرید، واژگان معادل هر دو گروه را با شرح مفاهیم مربوطه ارائه نموده است. در این ارتباط ساختار مقاله در شکل تبیین قراردادهای پیمانکاری به دو گروه ساخت یا خرید همراه با ذکر مصادیقی از صنعت نفت ایران تنظیم یافته است. رویکرد ارائه مطالب میانرشتهای بوده و نتایج حاکی از آن است که بهبود شناخت از اقتصاد پیمانکاری و تقسیمبندیهای ذیربط میتواند مدیران و سایر تصمیمسازان بنگاهها را به اخذ تصمیمات بهتر هدایت نماید.
اقتصاد پیمانکاری
اقتصاد هزینهی مبادله
قرارداد
ساخت
خرید
صنعت نفت ایران
2015
09
23
31
84
https://jiee.atu.ac.ir/article_1894_4f4bd60e4c81371bed264dfa11509a7b.pdf
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
ارزیابی اثرات سیاستهای سرمایهگذاری درآمد نفتی بر متغیرهای عملکرد اقتصادی در ایران: رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)
محمد
صیادی
جاوید
بهرامی
DSGE و با لحاظ ویژگیهای از قبیل نیازهای توسعه زیرساختی و وجود ویژگی ناکاراییهای سرمایهگذاری عمومی و مقایسه آن با مدل مبتنی بر فرضیه درآمد دائمی (PIH) است. یافتههای تحقیق مبتنی بر الگوی چرخه ادوار تجاری حقیقی نشان میدهد، تکانه درآمدهای نفتی موجب افزایش مصرف، مخارج جاری و عمرانی دولت و کاهش تورم در کوتاهمدت شده است، هرچند که در میانمدت به دلیل انتقال تکانههای نفتی به بخش تقاضا تورم در اقتصاد با افزایش مواجه میشود. با افزایش درآمدهای نفتی، صندوق توسعه ملی و به تبع آن سهم تسهیلات اعطایی از سوی صندوق به بخش خصوصی و سرمایهگذاری بخش خصوصی با افزایش مواجه میشود. به دلیل ویژگیهای ساختاری اقتصاد ایران از جمله گسترده بوده فعالیتهای غیرمولد در اقتصاد، افزایش درآمدهای نفتی تأثیر کمی بر رشد و گسترش تولید بخش غیرنفتی کشور داشته است. یافتههای تحقیق همچنین نشان میدهد با کاهش ناکارایی سرمایهگذاری دولتی، سرمایهگذاری درآمدهای نفتی اثرات مثبت بیشتری بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید بخش دولتی دارد. همچنین یافتهها حکایت از آن دارد که اجرای سیاست مالی مبتنی بر سناریو PIH اثرات به مراتب بهتری در مقایسه با سناریو تداوم وضعیت فعلی بر روی متغیرهای اقتصاد کلان ایجاد میکند.
تکانه
مدل DSGE
ناکارایی سرمایهگذاری
ادوار تجاری
سناریو PIH
2015
09
23
85
135
https://jiee.atu.ac.ir/article_1895_974abf26fe1d10c556f1eaed0498078b.pdf
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
کاربرد الگوی عقلایی در تصمیمگیریهای راهبردی برای تولید صیانتی از میدان مشترک پارس جنوبی-گنبد شمالی: مدل مفهومی با تأکید بر الزامات حقوقی
علیرضا
غفاری
عاطفه
تکلیف
تولید غیرصیانتی از میدان فوقعظیم و مشترک پارس جنوبی-گنبد شمالی لطمات جدی و جبرانناپذیری برای ایران و قطر به همراه دارد. متأسفانه دو کشور ایران و قطر علیرغم وجود راهبردهای متعارف بهرهبرداری از میادین مشترک در معاهدات بینالمللی، تاکنون برای استفاده از این راهبردها جهت رعایت اصول و موازین تولید صیانتی اقدام جدی ننمودهاند. برای دستیابی به راهبرد عملی و قابل اجرا پیشنهاد شده است که از الگوی عقلایی در تصمیمگیری استفاده شود تا در صورت تأمین شرایط و مفروضات این الگو، توانایی اتخاذ تصمیم مشترک از سوی دو کشور برای مدیریت مشترک این میدان در راستای دستیابی به تولید صیانتی فراهم شود. برای تحقق این هدف ضروری است هر دو کشور، اصلاحات اساسی در حقوق نفت و گاز خود ایجاد نمایند. از این رو، پس از شناسایی نقاط ضعف در نظام حقوقی نفت و گاز هر دو کشور، برخی اصلاحات مورد نیاز پیشنهاد شده است.
تولید صیانتی
میدان مشترک پارس جنوبی-گنبد شمالی
راهبردهای متعارف بهرهبرداری از میادین مشترک
الگوی عقلایی در تصمیمگیری
2015
09
23
137
180
https://jiee.atu.ac.ir/article_1896_3c26a03b4c702873e1e45f31c0122841.pdf
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
اثر مبادلات قراردادهای سلف برق در بورس انرژی بر نوسانات قیمت نقدی بازار برق ایران
مهران
کیانوند
اسدالله
فرزین وش
در تاریخ نوزدهم ماه دوازده سال 1391 چهارمین بورس ایران تحت عنوان بورس انرژی با محوریت برق، آغاز به کار کرد. در حال حاضر، معاملات برق در این بورس در قالب قراردادهای سلف موازی استاندارد که نوعی ابزار مشتقه به حساب می آیند، صورت می پذیرد. این مقاله، اثر مبادلات قراردادهای سلف موازی استاندارد برق بر نوسانات بازار فیزیکی (نقدی) برق ایران را بررسی می کند. در این مقاله، با استفاده از داده های روزانه و کاربرد روش GARCH، اثر مبادلات سلف بر روی نوسانات بازار در بازه زمانی از اول فروردین 1390 تا تا آخر تیرماه 1394 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دو یافته اصلی منجر شد: (1) مبادلات سلف منجر به افزایش نوسانات در بازار نقدی برق ایران شده است. (2) پس از آغاز به کار قراردادهای سلف، حساسیت نسبت به اطلاعات جدید در بازار برق ایران افزایش یافته در حالی که حساسیت نسبت به اطلاعات تاریخی کاهش یافته است.
بازار نقدی برق
مبادلات سلف
نوسانات قیمت
2015
09
23
181
207
https://jiee.atu.ac.ir/article_1897_af6a21c87f40b822025dcf1e3194a299.pdf
پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران
JIEE
2423-5954
2423-5954
1394
4
16
ارزیابی شدت انرژی و اثر تکنولوژی تولید بر کارایی تقاضای صنعتی انرژی (مورد ایران)
سید نظام الدین
مکیان
علی
نوروزی
ابو طالب
کاظمی
محمد نبی
شهیکی تاش
پروانه
زنگی آبادی
هدف این پژوهش تجزیه شدت انرژی و ارزیابی اثرات تغییرات تکنولوژی تولید بر کارایی مصرف انرژی در صنایع کارخانهای ایران بر اساس رهیافت پارامتریک در دوره 90-1378 میباشد. بر اساس نتایج، شدت انرژی بخش صنعت ایران، برابر با 08/0 درصد بدست آمده که حاکی از آن است که بخش صنعت در مصرف انرژی تقریباً کارا عمل نموده است. تجزیه شدت انرژی حکایت از این دارد که اثر تکنولوژی کمترین تأثیر را بر شدت انرژی داشته و تغییرات قیمت نهادهها (اثر جانشینی و اثر بودجهای) مهمترین عوامل شدت انرژی میباشند. قیمت پایین حاملهای انرژی و فراوانی انرژی در ایران، موجب میشود تا به نوعی ساختار و تجهیزات بکار رفته در بخش صنایع، انرژیبر باشد.
شدت انرژی
تغییرات تکنولوژی
تابع هزینه ترانسلوگ
2015
09
23
209
242
https://jiee.atu.ac.ir/article_1898_d2d4001c944e335567ae590e4e72ad43.pdf