• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
احمد موسایی؛ محمد علی هاتفی؛ محمدمهدی حیدری اصل
چکیده
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوخت‌های نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت ...
بیشتر
امروزه گرایش جهانی به کاربرد گاز طبیعی رشد چشمگیری داشته است و عواملی چون هزینه پایین، ایمنی، دردسترس بودن، مزایای زیست محیطی و توسعه تکنولوژی و کاربرد آن به خصوص در توربین‌های گازی، باعث شده تا این محصول جایگزین سوخت‌های نفتی شود. بسیاری از راه‌حل‌های فناورانه مطرح در بازار، چالش‌ها و فرصت‌های استفاده از گاز طبیعی را با هدف شناخت مسیرهای بهره ورانه ذیربط، بررسی می‌کنند. به عنوان یکی از این راه‌حل‌ها در این مقاله، مدلی برای انتخاب بهترین سوخت در زنجیره ارزش گاز طبیعی، از بین چهار گزینه معرفی شده است: گاز طبیعی فشرده، گاز طبیعی مایع، دی‌متیل‌اتر و گاز به مایع. ابتدا بر اساس یک مطالعه جامع، شاخص‌های مؤثر بر انتخاب سوخت، شناسایی شد. سپس از طریق تکنیک دلفی و به کمک نظرات خبرگان متبوع، شاخص‌ها غربالگری شدند و 20 مورد نهایی انتخاب گشت. در گام بعدی، شاخص‌ها رتبه‌بندی شدند که این امر از طریق توافق گروهی بین خبرگان و با ضریب تطبیق کندال معادل 808/0 محقق گشت. به منظور تبدیل رتبه به وزن از تکنیک معتبر مرکز ثقل استفاده شد. در نهایت با داشتن اوزان شاخص‌ها و همچنین چهار گزینه فوق‌الذکر از تکنیک جدید «کوکازو» بهره گرفته شد تا سوخت برتر مشخص گردد. بر طبق نتایج حاصله، در حال حاضر بهترین گزینه برای کشور گاز طبیعی مایع است و در رتبه بعدی، گاز طبیعی فشرده قرار می‌گیرد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا دهقان شبانی؛ ابراهیم هادیان؛ معصومه موسوی
چکیده
نگرانی‌های موجود در زمینه آلودگی هوا و تغییر اقلیم و توسعه پایدار، پایان‌پذیر بودن سوخت‌های فسیلی و قیمت بالای آنها ضرورت بحث در مورد پویایی شدت انرژی را ایجاب می‌کند. امروزه همگرایی شدت انرژی به عنوان یک ابزار برای سیاست گذاری و بررسی پویایی‌های شدت انرژی استفاده می‌شود. بررسی همگرایی شدت انرژی در بین زیربخش‌های صنعت برای ارزیابی ...
بیشتر
نگرانی‌های موجود در زمینه آلودگی هوا و تغییر اقلیم و توسعه پایدار، پایان‌پذیر بودن سوخت‌های فسیلی و قیمت بالای آنها ضرورت بحث در مورد پویایی شدت انرژی را ایجاب می‌کند. امروزه همگرایی شدت انرژی به عنوان یک ابزار برای سیاست گذاری و بررسی پویایی‌های شدت انرژی استفاده می‌شود. بررسی همگرایی شدت انرژی در بین زیربخش‌های صنعت برای ارزیابی اینکه آیا سرریز دانش بین زیربخش‌های صنایع وجود دارد و همچنین آیا سیاست‌های دولت در جهت کاهش شدت انرژی کارا بوده، مناسب است. هدف از این پژوهش بررسی همگرایی شدت انرژی در صنایع کارخانه‌ای ایران می‌باشد. برای بررسی همگرایی شدت انرژی از داده‌های صنایع نهگانه طی دوره زمانی 1374 تا 1394 و تکنیک گشتاور تعمیم یافته در داده‌های تابلویی استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می‌دهد که همگرایی شدت انرژی در صنایع کارخانه‌ای ایران وجود دارد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
لیلا جباری؛ علی اصغر سالم
چکیده
در نظریه‌های اقتصادی تمرکززدایی مالی نشان‌دهنده انتقال مسئولیت و اختیارات درآمد، تصمیم‌گیری درباره مخارج و حتی تصمیم‌گیری درخصوص مالیات از سوی دولت به واحدهای منطقه‌ای، مقامات و مسئولان دولتی در استان‌ها است که افزایش کارایی در تخصیص منابع را درپی دارد. از زمان مطالعات اوتس (1972) تمرکززدایی و تأثیرات آن توجه بسیاری از اقتصاددانان ...
بیشتر
در نظریه‌های اقتصادی تمرکززدایی مالی نشان‌دهنده انتقال مسئولیت و اختیارات درآمد، تصمیم‌گیری درباره مخارج و حتی تصمیم‌گیری درخصوص مالیات از سوی دولت به واحدهای منطقه‌ای، مقامات و مسئولان دولتی در استان‌ها است که افزایش کارایی در تخصیص منابع را درپی دارد. از زمان مطالعات اوتس (1972) تمرکززدایی و تأثیرات آن توجه بسیاری از اقتصاددانان را به خود جلب کرده و در سال‌های اخیر با افزایش مصرف انرژی و به دنبال آن، گرم شدن کره زمین، افزایش انتشار کربن، تغییرات آب و هوایی، مسئله فدرالیسم مالی و اثر آن بر مصرف انرژی در دستور کار مؤسسات تحقیقاتی و سیاستگذاران حوزه انرژی قرار گرفته است چرا که فدرالیسم مالی نقش مهمی در ترویج منابع انرژی پاک، کاهش مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر، کاهش انتشار کربن دارد. لذا، این مطالعه به بررسی اثر غیرخطی تمرکززدایی مالی در قالب انتقال مسئولیت‌ها درآمدهای عمومی، درآمدهای مالیاتی از دولت به نهاد‌های استانی، همچنین گسترش شهرنشینی، افزایش قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی حقیقی بر مصرف انرژی در 31 استان ایران طی بازه زمانی 1398-1385 می‌پردازد. در مقاله پیش‌رو، برای تجزیه و تحلیل اثر متغیرهای یادشده بر مصرف انرژی از رگرسیون کوانتایل با اثرات ثابت غیرجمع‌پذیر استفاده شده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که تمرکززدایی مالی رابطه غیرخطی به شکل U معکوس با مصرف انرژی دارد. علاوه بر این، گسترش شهرنشینی و افزایش تولید ناخالص داخلی حقیقی، مصرف انرژی را افزایش و بالا رفتن قیمت انرژی، مصرف آن را کاهش می‌دهد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیدمحمد فهیمی فرد
چکیده
با توجه به دیدگاه‌های متفاوت و مبهم درخصوص اثرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نوآوری بر عملکرد زیست‌محیطی در کشورهای در حال توسعه، در این مطالعه ضمن آزمون فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس، به بررسی فرضیه‌های پناهگاه آلودگی و اثرات بازگشتی نوآوری بر انتشار آلاینده‌ها در کشورهای گروه D8 (ایران، ترکیه، مالزی، اندونزی، مصر، پاکستان، بنگلادش ...
بیشتر
با توجه به دیدگاه‌های متفاوت و مبهم درخصوص اثرات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نوآوری بر عملکرد زیست‌محیطی در کشورهای در حال توسعه، در این مطالعه ضمن آزمون فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس، به بررسی فرضیه‌های پناهگاه آلودگی و اثرات بازگشتی نوآوری بر انتشار آلاینده‌ها در کشورهای گروه D8 (ایران، ترکیه، مالزی، اندونزی، مصر، پاکستان، بنگلادش و نیجریه) پرداخته شد. برای این منظور، داده‌های مورد نیاز طی دوره 2018-2000 از بانک جهانی گردآوری شد. همچنین، جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از مدل حداقل مربعات کاملاً اصلاح شده استفاده شد. نتایج توصیف آماری متغیرهای تحقیق نشان داد که طی دوره مورد بررسی، ایران از کمترین میانگین نسبت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به محصول ناخالص داخلی، کمترین میانگین رشد سرانه محصول ناخالص داخلی، بیشترین میانگین سهم انرژی‌های فسیلی از کل مصرف انرژی و بیشترین میانگین سرانه انتشار دیاکسیدکربن برخوردار می‌باشد. همچنین، نتایج برآورد مدل‌های اقتصادسنجی تحقیق نشان داد که در کشورهای D8، بین محصول ناخالص داخلی و انتشار دیاکسیدکربن رابطه U معکوس وجود دارد. لذا، فرضیه زیست محیطی کوزنتس برای کشورهای مورد بررسی تأیید شد. همچنین، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی تأثیر معنادار مثبتی (در سطح 10درصد) بر انتشار دیاکسیدکربن دارد. لذا فرضیه پناهگاه آلودگی نیز برای کشورهای مورد بررسی تأیید شد. در نهایت، نوآوری از تأثیر معنادار منفی (در سطح 5 درصد) بر انتشار دیاکسیدکربن برخوردار است. لذا فرضیه اثرات بازگشتی نوآوری برای کشورهای مورد بررسی تأیید نشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
صادق بافنده ایماندوست؛ محمد لشکری؛ احسان سیاح زاده کاخکی
چکیده
مصرف انرژی در جهان به دلیل تمایل به رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای به ویژه دیاکسیدکربن که اثرات مخرب زیست محیطی دارد در اثر مصرف سوخت‌های فسیلی می‌تواند روندی فزاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در پی یافتن تاثیر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر (تولید برق نیروگاهی از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) ...
بیشتر
مصرف انرژی در جهان به دلیل تمایل به رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای به ویژه دیاکسیدکربن که اثرات مخرب زیست محیطی دارد در اثر مصرف سوخت‌های فسیلی می‌تواند روندی فزاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در پی یافتن تاثیر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر (تولید برق نیروگاهی از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) بر آلودگی هوا با توجه به نقش تعدیلی رشد اقتصادی است. بنابراین، با استفاده از داده‌های سری زمانی سال‌های 1369 تا 1396 در ایران و با مدل گشتاورهای تعمیم یافته و لحاظ برخی متغیرهای کنترلی مانند ضریب کارایی انرژی و میزان شهرنشینی، فرضیه‌های مورد نظر آزمون شد. یافته‌ها حاکی از تاثیر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در کاهش انتشار دیاکسیدکربن با ضریب 145/1- در سطح معنی‌داری 10 درصد و تاثیر مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر در افزایش انتشار دی‌اکسید کربن با ضریب 605/0 در سطح معنی‌داری 5 درصد است. همچنین نقش رشد اقتصادی به‌عنوان متغیر تعدیل‌گر بر رابطه بین مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر با انتشار دی‌اکسید کربن با ضریب 425/0 مثبت و بر رابطه بین مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر با انتشار دیاکسیدکربن 024/0- و در سطح 5 درصد معنی‌دار است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد توسعه سرمایه‌گذاری و افزایش سهم سبد بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور به همراه بهبود بهره‌وری انرژی و سطح تکنولوژی می‌تواند در کاهش آلودگی هوا موثر باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
فضل الله غفاریان؛ زکریا فرج زاده
چکیده
شدت انتشار آلاینده‌ها در ایران که بیشتر ناشی از مصرف انرژی است، فراتر از متوسط جهانی قرار دارد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف شناخت عوامل تعیین‌کننده شدت انتشار در اقتصاد ایران صورت گرفت. برای این منظور، ابتدا با استفاده از روش تحلیل تجزیه (تکنیک تجزیه شاخص)، شدت انتشار به اجزای آن تفکیک شد. سپس با استفاده از یک مدل رگرسیونی، نقش ...
بیشتر
شدت انتشار آلاینده‌ها در ایران که بیشتر ناشی از مصرف انرژی است، فراتر از متوسط جهانی قرار دارد. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف شناخت عوامل تعیین‌کننده شدت انتشار در اقتصاد ایران صورت گرفت. برای این منظور، ابتدا با استفاده از روش تحلیل تجزیه (تکنیک تجزیه شاخص)، شدت انتشار به اجزای آن تفکیک شد. سپس با استفاده از یک مدل رگرسیونی، نقش عوامل تعیین‌کننده در شدت انتشار ارزیابی شد. آلاینده‌های منتخب شامل اکسیدنیتروژن، دی‌اکسیدسولفور، مونواکسیدکربن و دیاکسیدکربن و دوره مطالعه شامل سال‌های 96-1367 است. یافته‌ها نشان داد برای تمام آلاینده‌ها، ضریب انتشار (انتشار به ازای هر واحد انرژی) و شدت انرژی بخش‌های خدمات و صنعت به‌عنوان مهم‌ترین عامل افزایش شدت انتشار است. براساس نتایج، بخش صنعت در افزایش شدت انتشار دی‌اکسیدسولفور نقش مهم‌تری دارد و یک درصد افزایش در ضریب انتشار و شدت انرژی در این بخش به ترتیب بیش از 6/0 و 5/0 درصد موجب افزایش شدت انتشار خواهد شد. بخش خدمات که در انتشار سه آلاینده باقیمانده نقش محوری دارد در ازای یک درصد افزایش ضریب انتشار، فراتر از 8/0 درصد، شدت انتشار را افزایش خواهد داد و برای متغیر شدت انرژی نیز نقش بخش خدمات در دامنه 9/0-45/0 درصد قرار دارد. همچنین اثر متغیر شهرنشینی بر شدت انتشار، فزاینده بود و اثر متغیر درجه بازبودن اقتصاد، چندان حائز اهمیت نبود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیاب ممی پور؛ محمد صیادی؛ محمدجواد جباری راد
چکیده
هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی سیاست‌های مختلف قیمت‌گذاری بنزین در ایران براساس شاخص‌های توسعه پایدار با به‌کارگیری روش دلفی و تحلیل سلسله مراتبی است. برای این منظور با بررسی مطالعات و مصاحبه با متخصصان و صاحب نظران، ابتدا انواع گزینه‌های قیمت‌گذاری بنزین به همراه شاخص‌های ارزیابی این گزینه‌ها به تفکیک اقتصادی، ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و اولویت‌بندی سیاست‌های مختلف قیمت‌گذاری بنزین در ایران براساس شاخص‌های توسعه پایدار با به‌کارگیری روش دلفی و تحلیل سلسله مراتبی است. برای این منظور با بررسی مطالعات و مصاحبه با متخصصان و صاحب نظران، ابتدا انواع گزینه‌های قیمت‌گذاری بنزین به همراه شاخص‌های ارزیابی این گزینه‌ها به تفکیک اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی در چارچوب روش دلفی استخراج شد و چهار گزینه قیمت‌گذاری برای بنزین مطرح شد: 1- دو نرخی بودن قیمت بنزین یا ادامه روند فعلی، 2- تک نرخی بودن قیمت بنزین و پرداخت نقدی یارانه به خودرو، 3- قیمت‌گذاری متناسب با مصرف بنزین و 4- تک نرخی بودن قیمت بنزین و اختصاص سهمیه به افراد بجای خودرو. در ادامه این گزینه‌ها برحسب شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی در چارچوب روش تحلیل سلسله مراتبی مورد ارزیابی و اولویت‌بندی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، قیمت‌گذاری متناسب با سطح مصرف بنزین یا وضع مالیات بر مصرف آن (گزینه سوم) بهترین گزینه قیمت‌گذاری از بین گزینه‌های سیاستی اشاره شده محسوب می‌شود. در گزینه سیاستی منتخب تحقیق، شاخص‌های اقتصادی و محیط‌زیستی از اهمیت بالایی برخوردارند و قیمت بنزین بین قیمت سهمیه‌ای و فوب خلیج‌فارس، متناسب با مصرف افراد تعیین می‌شود و تغییرات ناگهانی قیمت برای همه مصرف‌کنندگان اتفاق نمی‌افتد. در این گزینه، قیمت بنزین کاملا وابسته به رفتار مصرفی افراد بوده و مصارف بالا همواره با مالیات‌های بالاتر مواجه شده و در نتیجه، امکان توزیع عادلانه‌تر یارانه و کاهش انگیزه قاچاق برای این سوخت را به نحو موثرتری فراهم می‌کند.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی حسین استادزاد
چکیده
با توجه به اهمیت روزافزون روابط اقتصادی و مسائل بالقوه زیست محیطی، رابطه رشد اقتصادی با تخریب زیست محیطی مسئله بسیار مهمی است. در این تحقیق چگونگی تأثیر پذیری انتشار (به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد آلودگی) از رشد درآمد سرانه، نوآوری، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و استخراج از منابع انرژی در یک الگوی سیستم معادلات همزمان غیرخطی برای ...
بیشتر
با توجه به اهمیت روزافزون روابط اقتصادی و مسائل بالقوه زیست محیطی، رابطه رشد اقتصادی با تخریب زیست محیطی مسئله بسیار مهمی است. در این تحقیق چگونگی تأثیر پذیری انتشار (به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد آلودگی) از رشد درآمد سرانه، نوآوری، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و استخراج از منابع انرژی در یک الگوی سیستم معادلات همزمان غیرخطی برای ایران در دوره زمانی (1398-1358) بررسی شده است. با بررسی طیف وسیعی از مطالعات، در کمتر مطالعه داخلی یا خارجی رابطه درآمد سرانه، استخراج منابع اولیه انرژی (نفت و گاز)، تولید انرژی‌های تجدید پذیر و نوآوری به صورت هم زمان و در قالب 4 معادله غیر خطی و خطی مورد بررسی و برآورد قرار گرفته است. همچنین روش بهینه‌سازی چند هدفه و کاربرد آن برای برآورد معادلات هم زمان در الگوهای اقتصاد سنجی به منظور برآورد الگوی تحقیق بسط داده شده است. برای اقتصاد ایران نتایج نشان می‌دهد که نوآوری نتوانسته است تاثیر معناداری بر کاهش انتشار آلودگی داشته باشد. همچنین، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر تاثیر معناداری بر کاهش انتشار نداشته است. از طرفی، وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس با وجود منابع انرژی اولیه، انرژی‌های تجدید پذیر و نوآوری برای اقتصاد ایران تأیید شد و ایران بر اساس برآوردها در قسمت صعودی این منحنی قرار دارد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
لیلا اقبالی؛ رضا رنج پور؛ سید کمال صادقی
چکیده
رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز است و در مطالعات مختلف (که ممکن است برای یک کشور خاص نیز انجام شده باشند)، نتایج متفاوتی حاصل شده است. در بسیاری از تحقیقات، روشها و ابزارهایی جهت مطالعه این ارتباط استفاده شده، که بعداً ثابت شده است که از کارایی لازم برخوردار نبودهاند. در این مطالعه با بکارگیری یک ...
بیشتر
رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات چالش‌برانگیز است و در مطالعات مختلف (که ممکن است برای یک کشور خاص نیز انجام شده باشند)، نتایج متفاوتی حاصل شده است. در بسیاری از تحقیقات، روشها و ابزارهایی جهت مطالعه این ارتباط استفاده شده، که بعداً ثابت شده است که از کارایی لازم برخوردار نبودهاند. در این مطالعه با بکارگیری یک رویکرد جدید علیت که توسط کونیا (2006) ارائه شده، رابطه بین سه حامل انرژی، گاز طبیعی، برق و فرآورده‌های نفتی با ارزش افزوده شانزده زیربخش اصلی صنعت در بازه 1395-1374 با رویکرد بوت استرپ پنلی مورد بررسی قرار گرفته است. مزیت رویکرد کونیا، این است که در آن برخلاف روش‌های سنتی، به دو مقوله ناهمگنی ضرایب و همبستگی بین مقطعی نیز توجه شده و این موضوع باعث می‌شود تا تخمین پارامترها کاراتر باشد. نتایج نشان می‌دهد که در پنج زیربخش صنعت «تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی»، «تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی»، «تولید ماشین آلات و تجهیزات طبقهبندی نشده در جای دیگر»، «تولید ماشین آلات مولد و انتقال برق و دستگاههای برقی طبقهبندی نشده در جای دیگر»، «تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر» رابطه علی یک طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف گاز طبیعی، و در یک زیربخش «صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی» رابطه دوطرفه بین این دو متغیر وجود دارد. همچنین، نبود رابطه علی بین مصرف برق و ارزش افزوده در شانزده زیربخش صنعت مورد بررسی و وجود رابطه یک طرفه از سمت ارزش افزوده به مصرف فرآورده‌های نفتی تنها در زیربخش «تولید سایر وسایل حمل و نقل» بدست آمده است. مطابق نتایج این تحقیق، در مجموع به نظر می‌رسد که مصرف انرژی نقش پیشران رشد را در اقتصاد ایران ایفا نمینماید و دولت می‌تواند بدون نگرانی از تبعات منفی آن، به اجرای سیاست‌های آزادسازی قیمت انرژی و مدیریت تقاضای آن بپردازد..
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
آمنه انوشه پور؛ رضا مقدسی؛ امیر محمدی نژاد؛ سعید یزدانی
چکیده
با توجه به اهمیت مصرف انرژی و نقش بهره‌وری در رشد اقتصادی، هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر برخی از متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان و مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی در ایران می‌باشد. بدین منظور ابتدا شاخص بهره‌وری کل عوامل تولید به روش پارامتری مانده سولو محاسبه شده و سپس تأثیر متغیرها بر بهره‌وری کل عوامل تولید به ...
بیشتر
با توجه به اهمیت مصرف انرژی و نقش بهره‌وری در رشد اقتصادی، هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر برخی از متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان و مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی در ایران می‌باشد. بدین منظور ابتدا شاخص بهره‌وری کل عوامل تولید به روش پارامتری مانده سولو محاسبه شده و سپس تأثیر متغیرها بر بهره‌وری کل عوامل تولید به روش رگرسیون چندک[1] مبتنی بر داده‌های سری زمانی سال‌های 1346-1395 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از برآورد الگو نشان می‌دهد که مصرف انرژی و نرخ تورم با یک دوره وقفه در چندکهای 25/0 و 5/0 دارای اثر منفی و معناداری بر بهره‌وری کل عوامل تولید میباشند، در حالی که اثر متغیرهای نرخ ارز، سرمایه‌گذاری خارجی و بهره‌وری(با یک دوره وقفه) مثبت و معنادار برآورد گردید. [1]. Quantile
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زهرا دهقان شبانی؛ احمد صدرایی جواهری؛ الهه عباسپور کازرونی
چکیده
انرژی یکی از نهاده‌های بااهمیت تولید است که مصرف آن به‌دلیل استفاده ناکارا و نامناسب از منابع، به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. در‌این‌خصوص شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی استان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در استان‌های ایران است. در این مطالعه تلاش شده است به‌همین‌منظور ...
بیشتر
انرژی یکی از نهاده‌های بااهمیت تولید است که مصرف آن به‌دلیل استفاده ناکارا و نامناسب از منابع، به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. در‌این‌خصوص شناسایی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی استان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در استان‌های ایران است. در این مطالعه تلاش شده است به‌همین‌منظور با استفاده از الگوی اثرات تصادفی با رگرسیون بر جمعیت، وفور منابع و تکنولوژی[1] به بررسی نقش شهرنشینی بر مصرف انرژی پرداخته شود که از مدل خطای فضایی در داده‌های تابلویی برای 28 استان کشور در طی دوره زمانی 1381 تا 1394 استفاده شده است. نتایج حاکی از وجود رابطه U معکوس میان شهرنشینی و مصرف انرژی است و می‌توان گفت تأثیر شهرنشینی بر مصرف انرژی در سطوح پایین شهرنشینی مثبت و در سطوح بالا منفی است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مرضیه روزبهانی؛ کیومرث سهیلی؛ شهرام فتاحی
چکیده
شدت انرژی از شاخص‌های مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامه‌ریزان کشورها است. تدوین سیاست‌های مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استان‌های ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و داده‌های ...
بیشتر
شدت انرژی از شاخص‌های مهم ارزیابی مصرف انرژی است و کاهش آن از اهداف سیاستگذاران و برنامه‌ریزان کشورها است. تدوین سیاست‌های مؤثر بر کاهش شدت انرژی نیازمند مطالعه عوامل مؤثر بر آن است. در این مطالعه به بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی به تفکیک استان‌های ایران با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی فضایی و داده‌های پانل 30 استان کشور طی دوره 1389 تا 1394 پرداخته شده است. پس از تأیید وابستگی فضایی به وسیله آزمون‌های موران و Panel (robust) LM و LM همگرایی مطلق و شرطی «بتا» آزمون شده و براساس نتایج، همگرایی مطلق شدت انرژی در ایران تأیید شده است به این معنا که سرعت کاهش شدت انرژی در استان‌هایی با شدت انرژی بالاتر بیش از سرعت کاهش شدت انرژی در استان‌هایی با شدت انرژی کمتر است. برای بررسی همگرایی شرطی، متغیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به مدل اضافه شد و نتایج، همگرایی شرطی شدت انرژی و همچنین کاهش میزان شدت انرژی با افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را نشان داده است. سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با ورود تکنولوژی جدید تولید باعث افزایش کارایی استفاده از نهاده‌های تولید ازجمله انرژی شده و این مورد منجر به همگرایی شدت انرژی در بین استان‌های ایران می‌شود. اثرات سرریز سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر همگرایی شدت انرژی منفی و معنی‌دار نشده است که می‌توان پایین بودن میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و عدم توزیع آن در سطح استان‌ها را عامل آن دانست. به طور کلی افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در یک استان خاص باعث همگرایی شدت انرژی و اثر سرریز آن به صورت بالقوه باعث همگرایی شدت انرژی در استان‌های کشور می‌شود.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
شاکر محمدی؛ علی امامی میبدی؛ امیرحسین فاکهی
چکیده
امروزه در بیشتر کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه، رشد اقتصادی‌محور برنامه‌ریزی‌ها به شمار می‌رود. از آنجا که بستر فعالیت‌های اقتصادی، محیط زیست است متأسفانه رشد، پیامدهای ناگواری برای محیط زیست انسان‌ها به همراه داشته است. هدف اصلی مطالعه، اندازه‌گیری کاهش انتشار آلاینده‌های زیست محیطی و گازهای گلخانه‌ای تحت سناریوهای ...
بیشتر
امروزه در بیشتر کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه، رشد اقتصادی‌محور برنامه‌ریزی‌ها به شمار می‌رود. از آنجا که بستر فعالیت‌های اقتصادی، محیط زیست است متأسفانه رشد، پیامدهای ناگواری برای محیط زیست انسان‌ها به همراه داشته است. هدف اصلی مطالعه، اندازه‌گیری کاهش انتشار آلاینده‌های زیست محیطی و گازهای گلخانه‌ای تحت سناریوهای سیاستگذاری در مقایسه با سناریو مرجع است. روش پژوهش در این مطالعه استفاده از روش تحلیل سناریو براساس مدل برنامهریزی بلندمدت جایگزینهای انرژی (LEAP) است. یافتههای پژوهش نشان میدهند با طراحی سناریوهای مدیریت سمت تقاضا و عرضة انرژی یعنی جایگزین کردن انرژی‌های تجدیدپذیر و انرژی برق به جای انرژی‌های فسیلی (نفت خام و گاز طبیعی) میزان کاهش انتشار آلاینده‌های زیست محیطی تا افق1420 در مقایسه با سال 1393 (سال صفر برنامهریزی)، 5/123 میلیون تن می‌باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ساناز کریم پور؛ رضا شاکری بستان آباد؛ عبدالرسول قاسمی
چکیده
انرژی همواره نقش بسیار مهمی در زندگی انسان‌ها داشته است و رشد اقتصادی را نیز در کنار سایر عوامل مؤثر بر رشد، امکان‌پذیر می‌کند. امروزه بسیاری از کشورها تلاش می‌کنند تا با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید، بتوانند از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، انرژی بادی یا انرژی آب که در مقایسه با انرژی‌های فسیلی آلودگی زیست‌محیطی ...
بیشتر
انرژی همواره نقش بسیار مهمی در زندگی انسان‌ها داشته است و رشد اقتصادی را نیز در کنار سایر عوامل مؤثر بر رشد، امکان‌پذیر می‌کند. امروزه بسیاری از کشورها تلاش می‌کنند تا با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید، بتوانند از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، انرژی بادی یا انرژی آب که در مقایسه با انرژی‌های فسیلی آلودگی زیست‌محیطی کمتری را بر جای می‌گذارند به عنوان منابعی برای تأمین انرژی مورد نیاز خود استفاده کنند. هدف این مطالعه بررسی میزان اثرپذیری رشد اقتصادی کشورهای منتخب منطقه منا از مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر با استفاده از مدل خود رگرسیون برداری پانل در بازه زمانی 2015-1990 می‌باشد. نتایج مطالعه نشان داده است که متغیر کل انرژی‌های تولید‌شده از منابع تجدیدپذیر بیشترین سهم را در توضیح تغییرات رشد اقتصادی کشورهای مورد مطالعه داشته و میزان توضیح‌دهندگی این متغیر در بلندمدت به 56 درصد رسیده است. تأثیر قابل توجه مصرف انرژی تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی می‌طلبد که برای دستیابی به سطح بالای تولید و رفاه اجتماعی، سیاستگذاری‌های مناسبی برای آن اتخاذ شود. در این راستا اعطای مشوق‌های مالی، ایجاد بستر و شرایط مناسب جهت توسعه صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور و ایجاد صندوق حمایت مالی از انرژی‌های تجدیدپذیر توسط دولت، می‌تواند راهگشا باشد.
