مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
راحله شجاعی؛ فرزانه خلیلی؛ علی امامی میبدی؛ علی نظری
چکیده
یافتن عوامل موثر بر بهره وری به جهت تاثیر آن بر رشد و توسعه اقتصادی ، برای جوامع، خصوصا کشورهایی که در روند توسعه یافتگی قرار دارند، امری ضروری است. با بررسی پژوهش های جدید و تحلیل شرایط و معضلات اقتصادی کشور های در حال توسعه، به اهمیت عامل مصرف انرژی به خصوص انرژی های تجدید ناپذیر، همچون مصرف نفت دست می یابیم و این سوال که ایا مصرف انرژی(نفت) ...
بیشتر
یافتن عوامل موثر بر بهره وری به جهت تاثیر آن بر رشد و توسعه اقتصادی ، برای جوامع، خصوصا کشورهایی که در روند توسعه یافتگی قرار دارند، امری ضروری است. با بررسی پژوهش های جدید و تحلیل شرایط و معضلات اقتصادی کشور های در حال توسعه، به اهمیت عامل مصرف انرژی به خصوص انرژی های تجدید ناپذیر، همچون مصرف نفت دست می یابیم و این سوال که ایا مصرف انرژی(نفت) بیشتر،کشور را در جهت بهبود بهره وری قرار می دهد یا خیر، برای تدوین برنامه و نقشه مسیر توسعه یافتگی حیاتی است. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر مصرف انرژی(نفت) بر بهره وری کل عوامل تولید با استفاده از تابع تولید کاب- داگلاس و مدل رشد سولو، برای 10 کشور، درحال توسعه از جمله ایران براساس شاخص توسعه انسانی طی دوره 1996تا 2022 می پردازد. در این تحقیق با استفاده از داده‌های پانلی، ابتدا از طریق مدل اولیه که مدل خطی شده تابع کاب داگلاس تعمیم یافته است، بهره وری کل عوامل تولید را محاسبه و سپس از طریق مدل ثانویه با لحاظ کردن متغیر بهره وری کل عوامل محاسبه شده، فرضیه تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثرمصرف انرﮋی بر بهره وری کل عوامل تولید(TFP) دراین دوره منفی و معنادار است. همچنین، اثر شهرنشینی و نرخ تورم نیز بر بهره وری کل عوامل تولید منفی و معنادار و اثر اموزش منفی و بی معنی است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمدرحیم سلطانی؛ محمدعلی افشارکاظمی؛ رضا رادفر
چکیده
بکارگیری بیشتر منابع تجدیدپذیر جهت تولید انرژی پاک، یک ضرورت است. هدف از این پژوهش، طراحی مدل شبکه زنجیره‌تامین زیست‌توده، سه سطحی با دو تابع کمینه‌سازی در هزینه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی است. عمده‌ترین شکاف پژوهشی برطرف شده در این مطالعه، تاب‌آوری مدل است که به بررسی اختلال در عرضه مواد اولیه با رویکرد سناریوپردازی اقدام می‌کند. ...
بیشتر
بکارگیری بیشتر منابع تجدیدپذیر جهت تولید انرژی پاک، یک ضرورت است. هدف از این پژوهش، طراحی مدل شبکه زنجیره‌تامین زیست‌توده، سه سطحی با دو تابع کمینه‌سازی در هزینه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی است. عمده‌ترین شکاف پژوهشی برطرف شده در این مطالعه، تاب‌آوری مدل است که به بررسی اختلال در عرضه مواد اولیه با رویکرد سناریوپردازی اقدام می‌کند. مدل ریاضی پژوهش، برنامه‌ریزی خطی عدد صحیح مختلط می‌باشد. برای تک‌هدفه کردن تابع، تحت عدم قطعیت، از مدل ریاضی TH فازی استفاده گردیده و اعتبارسنجی مدل، در یک مطالعه موردی واقعی، در استان تهران بررسی شده است. با توجه به یافته‌های حاصل از خروجی نرم‌افزار GAMS، که هزینه بهینه اقتصادی معادل 791354423200 تومان و انتشار 1420469 گرم دی اکسید کربن در سال را نشان می‌دهد، حالت بهینه ساخت 4 نیروگاه در شهرهای پاکدشت، قرچک، پرند و ملارد پیشنهاد شده است. تجزیه و تحلیل حساسیت بر روی پارامترهای روش TH و بر روی تغییر مقادیر عرضه زیست‌توده، انتظارات را محقق نمود. در نتیجه مدل پیشنهادی، کارآمدی لازم را دارد و توانسته با ترکیب رویکرد اقتصادی و زیست‌محیطی، از نظر هزینه، بهینه باشد و انتشار گازهای گلخانه‌ای را نیز کاهش دهد. بنابراین مدل، تاب‌آوری لازم را دارا می‌باشد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ژهرا شیرزور علی آبادی؛ حمید لعل خضری
چکیده
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که شرایط اقتصادی بر شدت انرژی تأثیر می‌گذارند. چرخه‌های تجاری یکی از تحولات محیط کلان اقتصادی است که در شدت انرژی مؤثر است. مطالعه حاضر اثر نامتقارن چرخه‌های تجاری بر شدت انرژی را در کشور ایران در فاصله زمانی 2020-1972 میلادی بررسی می‌کند. جهت تحلیل روابط میان متغیرها، روش غیرخطی خودتوضیح با وقفه‌های ...
بیشتر
بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که شرایط اقتصادی بر شدت انرژی تأثیر می‌گذارند. چرخه‌های تجاری یکی از تحولات محیط کلان اقتصادی است که در شدت انرژی مؤثر است. مطالعه حاضر اثر نامتقارن چرخه‌های تجاری بر شدت انرژی را در کشور ایران در فاصله زمانی 2020-1972 میلادی بررسی می‌کند. جهت تحلیل روابط میان متغیرها، روش غیرخطی خودتوضیح با وقفه‌های توزیعی (NARDL) بکار گرفته شد. نتایج مدل نشان داد که در کوتاه‌مدت اثرگذاری تکانه منفی چرخه تجاری بر شدت انرژی ابتدا تا وقفه 1 منفی و سپس تا وقفه سوم تأثیر مثبت دارد درحالیکه در بلندمدت مثبت است. اما تکانه مثبت به چرخه تجاری در کوتاه‌مدت و بلندمدت، تأثیر منفی بر شدت انرژی دارد. همچنین نتایج نشان‌دهنده این است که ضرایب مربوط به متغیر لگاریتم قیمت نفت اوپک در کوتاه‌مدت و بلندمدت مثبت هستند. اما ضرایب کوتاه‌مدت و بلندمدت لگاریتم شاخص ساختار صنعتی نشان‌دهنده آن است که شدت انرژی در کوتاه‌مدت و بلندمدت به ترتیب 12/0 درصد کاهش و 04/0 درصد افزایش می‌یابد. در انتها نتایج آزمون والد نشان می‌دهد که اثرات تکانه‌های مثبت و منفی چرخه‌های تجاری بر شاخص شدت انرژی در بلندمدت نامتقارن اما در کوتاه‌مدت این اثرگذاری متقارن است. تشخیص و شناخت چرخه‌های تجاری می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری صحیح سیاستگذاران در توسعه صنعت انرژی شود و در عین حال می‌تواند به طور مؤثر از رشد بیش از حد شدت انرژی جلوگیری کرده و حتی آن را کاهش دهد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مهناز رضازاده؛ سعید دائی کریم زاده؛ شهرام معینی
چکیده
امنیت انرژی و پایداری زیست‌محیطی، در سال‌های اخیر به عنوان کلیدی‌ترین چالش‌های اقتصادی عنوان شده است. از طرفی اکثرکشورها علاقه شدیدی به دستیابی توسعه‌اقتصادی چشمگیر از طریق توسعه صادرات و متنوع‌سازی آن نشان داده‌اند و به تدریج سهم کالاها و خدمات تولیدی در کل صادرات از صادرات سنتی پیشی گرفت. این تغییر الگوی صادرات، ممکن است نیازهای ...
بیشتر
امنیت انرژی و پایداری زیست‌محیطی، در سال‌های اخیر به عنوان کلیدی‌ترین چالش‌های اقتصادی عنوان شده است. از طرفی اکثرکشورها علاقه شدیدی به دستیابی توسعه‌اقتصادی چشمگیر از طریق توسعه صادرات و متنوع‌سازی آن نشان داده‌اند و به تدریج سهم کالاها و خدمات تولیدی در کل صادرات از صادرات سنتی پیشی گرفت. این تغییر الگوی صادرات، ممکن است نیازهای انرژی را تغییر دهد زیرا انرژی مورد نیاز برای تولید محصولات جدید و صنعتی (مانند فضاپیما، تجهیزات الکتریکی، تجهیزات مخابراتی و دارو)، نسبتاً بیشتر است. تنوع صادرات یک شاخص تجارت است و می‌تواند در تشویق مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر نقش داشته باشد. لذا درمطالعه حاضر، تاثیرتنوع صادرات، حاشیه صادرات گسترده و حاشیه صادرات فشرده به عنوان عوامل تعیین کننده انرژی‌های تجدیدپذیر، با استفاده از مدل CS-ARDLدرکشورهای درحال توسعه با رانت منابع طبیعی در طی بازه زمانی2020-2000 در دو مدل مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج مطالعه در برآورد مدل اول نشان می‌دهد، افزایش تنوع صادراتی تاثیر مثبت بر مصرف انرژی‌های پاک دارد و با افزایش تنوع صادرات به طور کلی، نسبت مصرف این انرژی‌ها افزایش می‌یابد. همچنین نتایج تخمین مدل دوم حاکی از آن است حاشیه صادرات گسترده، با تاکید بر صادرات محصولات جدید، تاثیر مثبت معنادار بر نسبت مصرف انرژی پاک دارد، اما حاشیه صادرات متمرکز که تاکید بر توسعه تجارت سنتی دارد تاثیر منفی معنادار بر نسبت مصرف انرژی‌های پاک داشته است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد صادق ادیبیان؛ تقی ابراهیمی سالاری؛ هادی اسماعیل پور مقدم
چکیده
عدم قطعیت‌ها بخش جدایی ناپذیر اقتصاد هستند و تاثیرات اثبات شده ای بر ارکان گوناگون اقتصادی دارند. قیمت نفت علاوه بر آن‌که به عنوان یک عامل کلیدی در بخش تولید محسوب می‌شود، نشان-دهنده درآمدهای نفتی اقتصاد ایران است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و عدم قطعیت ژئوپلیتیک با منشا جهانی، چین، ایالات متحده و روسیه ...
بیشتر
عدم قطعیت‌ها بخش جدایی ناپذیر اقتصاد هستند و تاثیرات اثبات شده ای بر ارکان گوناگون اقتصادی دارند. قیمت نفت علاوه بر آن‌که به عنوان یک عامل کلیدی در بخش تولید محسوب می‌شود، نشان-دهنده درآمدهای نفتی اقتصاد ایران است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و عدم قطعیت ژئوپلیتیک با منشا جهانی، چین، ایالات متحده و روسیه بر قیمت نفت خام ایران است. به این منظور از مدل افزایشی تعمیم یافته (گام) و بر اساس داده‌های ماهیانه سال‌های 1997 الی 2022 استفاده شده است. نتایج نشان می دهد عدم قطعیت سیاست اقتصادی با منشأ جهانی، کشور چین و کشور روسیه تاثیر معنادار و غیرخطی بر قیمت نفت خام ایران دارد. همچنین عدم قطعیت ژئوپلیتیکی با منشاء جهانی، چین و روسیه تاثیر مستقیم و غیر خطی بر قیمت نفت خام ایران دارد؛ در حالی که تاثیر عدم قطعیت ژئوپلیتیکی با منشأ ایالات متحده، تاثیر خطی و معکوس است. همچنین تاثیر عدم قطعیت-های توأمان با منشأ یکسان، نشان می‌دهد عدم قطعیت‌های همزمان با منشا جهانی، روسیه و ایالات متحده، دارای تاثیرگذاری معنادار و غیرخطی هستند. این نتیجه نشان دهنده ضرورت استفاده از مدل‌های نوین با امکان بررسی توأمان متغیرهاست. نتایج می‌تواند برای فعالان بازار نفت در بازار مالی و همچنین سیاست‌مداران مورد استفاده قرار بگیرد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مسعود فضلعلی پور؛ پرویز نصیری
چکیده
ارائه مدل‌ها آماری برای برازش داده‌ها سری زمانی به همراه الگوی مناسب از یک سوی و پیش‌بینی گام های بعدی از سوی دیگر دو ارکان مهم در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی و مالی است. برای این منظور می توان در تحلیل داده های سری زمانی با توجه به وابستگی از مدل های سری زمانی بلند مدت استفاده کرد. یکی از این مدل‌ها، مدل ARFIMA است که کاربرد فراوانی ...
بیشتر
ارائه مدل‌ها آماری برای برازش داده‌ها سری زمانی به همراه الگوی مناسب از یک سوی و پیش‌بینی گام های بعدی از سوی دیگر دو ارکان مهم در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی و مالی است. برای این منظور می توان در تحلیل داده های سری زمانی با توجه به وابستگی از مدل های سری زمانی بلند مدت استفاده کرد. یکی از این مدل‌ها، مدل ARFIMA است که کاربرد فراوانی در تحلیل داده‌های اقتصادی، هواشناسی، جغرافیایی و مالی است. در این مدل و دیگر مدل‌های سری زمانی با فرض اینکه جمله خطا دارای توزیع نرمال است، پارامترهای مدل برآورد می شوند. در این مقاله برای اولین بار با توجه به توزیع جمله خطا ضمن بررسی رفتار مدل های بلند مدت، با رویکرد بیزی و استفاده از توزیع های پیشین مناسب پارامترها میانگین مدل و تفاضل کسری برآورد می شوند. در پایان برای مجموعه داده های صادرات نفت نیکویی برازش مدل ها با رویکرد بیزی با استفاده از معیارهای RMSE، اطلاع آکائیک و اطلاع بیزی مقایسه و نشان داده می‌شود مدل پیش بینی ناشی از رویکرد بیزی در مقایسه با سایر مدل ها بهتر عمل می‌کند.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
میرحسین موسوی؛ نیلوفر نوری
چکیده
انرژی یکی از مهمترین و ضروری ترین کالاها در سبد مصرفی خانوار است. دسترسی به انرژی جهت تامین نیازهای اولیه حق هر مصرف کننده ای است. امروزه به دلیل رخداد پدیده ناترازی انرژی در اقتصاد ایران این دسترسی محدود شده است. با توجه به این مساله هدف مقاله این است که مشخص کند حداقل معیشت زندگی خانوارهای ایرانی از کالای انرژی چقدر است. برای این منظور ...
بیشتر
انرژی یکی از مهمترین و ضروری ترین کالاها در سبد مصرفی خانوار است. دسترسی به انرژی جهت تامین نیازهای اولیه حق هر مصرف کننده ای است. امروزه به دلیل رخداد پدیده ناترازی انرژی در اقتصاد ایران این دسترسی محدود شده است. با توجه به این مساله هدف مقاله این است که مشخص کند حداقل معیشت زندگی خانوارهای ایرانی از کالای انرژی چقدر است. برای این منظور از آمار و اطلاعات هزینه درآمد خانوار طی دوره 1370 تا 1401به تفکیک پنج گروه کالایی خوراک، پوشاک، مسکن، انرژی و سایر استفاده شده است. جهت تعیین مخارج لازم برای تامین حداقل معیشت زندگی رویکرد سیستم مخارج خطی و روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط جهت تخمین تابع مخارج به کار گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که بیشترین میل نهایی به مخارج فرامعیشتی متعلق به گروه خوراک و حدود 40 درصد و کمترین میل نهایی به مخارج فرامعیشتی مربوط به گروه انرژی و حدود 6 درصد است. در گروه انرژی به طور متوسط مخارج لازم برای تامین حداقل معیشت زندگی از 176 هزار ریال در سال 1370 به 87472.6 هزار ریال در سال 1401 افزایش یافته است. به عبارت دیگر نسبت مخارج لازم برای تامین حداقل معیشت از گروه انرژی در سال 1370 به 1401 حدود 497 برابر شده است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ابراهیم بهرامی نیا؛ سمانه نورانی آزاد؛ سید حسین ایزدی؛ رضا شمس اللهی
چکیده
در سال‌های اخیر به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تخریب محیط زیست و تغییرات اقلیمی به یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه برنامه‌ریزان محیط زیست و سیاستگذاران تبدیل شده است. از آنجایی که کانون اصلی انتشار دی‌اکسیدکربن سوخت‌های فسیلی است، ازاین‌رو کاهش انتشار این گازها در کشورهای مختلف به‌ویژه اقتصادهای سرشار از سوخت ...
بیشتر
در سال‌های اخیر به دلیل افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تخریب محیط زیست و تغییرات اقلیمی به یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه برنامه‌ریزان محیط زیست و سیاستگذاران تبدیل شده است. از آنجایی که کانون اصلی انتشار دی‌اکسیدکربن سوخت‌های فسیلی است، ازاین‌رو کاهش انتشار این گازها در کشورهای مختلف به‌ویژه اقتصادهای سرشار از سوخت فسیلی محور اصلی این بحث می‌باشد. در این راستا پژوهش حاضر درصدد است به بررسی تأثیر توسعه مالی و حکمرانی خوب بر انتشار گاز دی‌اکسیدکربن در کشورهای صادرکننده نفت با استفاده از تکنیک رگرسیون انتقال ملایم پنلی طی دوره 2021-2000 بپردازد. نتایج پژوهش وجود رابطه غیر خطی بین متغیر توسعه مالی و انتشار دی‌اکسیدکربن را تأیید می‌کند، به‌طوری‌که توسعه مالی ابتدا تأثیر مثبت و معناداری بر انتشار دی‌اکسیدکربن داشته اما با گذر از حد آستانه‌ای این اثرگذاری منفی می‌شود. درخصوص اثرگذاری شیوه حکمرانی دولت ملاحظه می‌شود که در اغلب کشورهای صادرکننده نفت به دلیل دارا بودن درآمدهای نفتی بالا امکان تسلط بر بازار وجود دارد. از طرفی، بنگاه‌های صادرکننده نفتی دارای مالکیت و حاکمیت دولتی یا شبه دولتی هستند که با قرار گرفتن در حاشیه امن و زندگی آرام از تهدید رقبا مصون بوده و چندان تابع قوانین و مقررات نیستند که این امر باعث افزایش میزان انتشار دی‌اکسیدکربن در دو رژیم شده است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
شلیر ایازی؛ صدیقه عطرکار روشن؛ اسماعیل صفرزاده
چکیده
در دهه‌های اخیر به دلیل آلودگی‌های محیط زیستی و کاهش منابع سوخت‌های فسیلی، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به انرژی‌های تجدیدناپذیر در بسیاری از کشورها رو به افزایش بوده است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر مصرف انرژی‌های فسیلی و تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی و انتشار گاز دی‌اکسیدکربن، در کشورهای نفتی و غیرنفتی شامل 10 کشور تولید و صادرکننده ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر به دلیل آلودگی‌های محیط زیستی و کاهش منابع سوخت‌های فسیلی، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به انرژی‌های تجدیدناپذیر در بسیاری از کشورها رو به افزایش بوده است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر مصرف انرژی‌های فسیلی و تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی و انتشار گاز دی‌اکسیدکربن، در کشورهای نفتی و غیرنفتی شامل 10 کشور تولید و صادرکننده نفت و 10 کشور غیرنفتی طی دوره زمانی 2000 تا 2019 بود. در این پژوهش، با استفاده از الگوی داده‌های تلفیقی و روش حداقل مربعات معمولی پویا و آزمون علیت گرنجر روابط متغیرها بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که افزایش یک درصدی مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در کشورهای نفتی به ترتیب 32/0 و 007/0 درصد و در کشورهای غیرنفتی به ترتیب 169/0 و 188/0 درصد تولید ناخالص داخلی را افزایش می‌دهد. از سوی دیگر افزایش مصرف انرژی‌های فسیلی در کشورهای نفتی، انتشار دی‌اکسیدکربن را افزایش می‌دهد و مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در این گروه از کشورها موجب کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن می‌شود. در کشورهای غیرنفتی افزایش مصرف انرژی‌های تجدیدناپذیر، انتشار دی‌اکسیدکربن را افزایش می‌دهد. همچنین مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در این گروه از کشورها موجب کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن می‌شود. براساس نتایج حاصله، تلاش برای تقویت رشد اقتصادی منجر به افزایش انتشار کربن و تخریب محیط زیست می‌شود. یافته‌ها همچنین حاکی از تأثیر مثبت منابع انرژی تجدیدناپذیر بر انتشار دی‌اکسیدکربن در هر دو گروه کشورهای نفت‌خیز و غیرنفتی و تأثیر مثبت منابع تجدیدپذیر بر کنترل انتشار دی‌اکسیدکربن می‌باشد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اسماعیل ترکمنی؛ محمد حسن فطرس
چکیده
تأمین انرژی و تضمین امنیت انرژی برای کشورها هدف حیاتی برای دستیابی به رشد و توسعه پایدار است. امنیت انرژی توانایی یک کشور برای برآوردن تقاضای انرژی فعلی و آتی و همچنین تاب‌آوری و واکنش به حداقل‌سازی تکانه‌های سیستمی اختلال در عرضه را فراهم می‌کند. در این مطالعه با استفاده از پنج بعد: موجود بودن، در دسترس بودن، مقرون به صرفه بودن، ...
بیشتر
تأمین انرژی و تضمین امنیت انرژی برای کشورها هدف حیاتی برای دستیابی به رشد و توسعه پایدار است. امنیت انرژی توانایی یک کشور برای برآوردن تقاضای انرژی فعلی و آتی و همچنین تاب‌آوری و واکنش به حداقل‌سازی تکانه‌های سیستمی اختلال در عرضه را فراهم می‌کند. در این مطالعه با استفاده از پنج بعد: موجود بودن، در دسترس بودن، مقرون به صرفه بودن، قابل قبول بودن و قابل توسعه بودن، و همچنین با استفاده از روش تاپسیس و وزن‌دهی آنتروپی، شاخص ترکیبی امنیت انرژی ایران برای دوره 1359 تا 1398 اندازه‌گیری شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که امنیت انرژی ایران در دوره مورد بررسی روند کاهشی داشته است. بالاترین میزان امنیت انرژی در سال 1361 و برابر با 716/0 و کمترین میزان آن 272/0 و مربوط به سال 1397 بوده است. همچنین میزان امنیت انرژی در بازههای زمانی 1359 تا 1366 و 1370 تا 1372 بالاتر از 5/0، و در بازههای زمانی 1367 تا 1369و 1373 تا 1398 پایین‌تر از 5/0 قرار داشته است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اکبر شیدائی حبشی؛ سید کمال صادقی؛ داود بهبودی
چکیده
هدف از انجام این تحقیق، بررسی سطوح مختلف ریسک کشوری و نقش آن در رابطه بین مصرف انرژی تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران، طی دوره زمانی (2021-1997) است. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش علّی - تحلیلی بوده و روش جمع‌آوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی - کتابخانه‌ای است. بعد از محاسبه مقدار آستانه هر متغیر، تأثیر مصرف انرژی تجدیدپذیر ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق، بررسی سطوح مختلف ریسک کشوری و نقش آن در رابطه بین مصرف انرژی تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران، طی دوره زمانی (2021-1997) است. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش علّی - تحلیلی بوده و روش جمع‌آوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی - کتابخانه‌ای است. بعد از محاسبه مقدار آستانه هر متغیر، تأثیر مصرف انرژی تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی را با استفاده از فاصله آستانه ریسک‌های مختلف کشوری مورد تجزیه و تحلیل قراردادیم. نتایج حاکی از تأثیر غیرخطی مصرف انرژی تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی، تحت ریسک‌های مختلف کشور است. این پژوهش از اولین مطالعات درکشور ایران است که رابطه بین مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و رشد اقتصادی را براساس رویکرد مبتنی بر ریسک مورد بررسی قرار داده است. با توجه به مدل رگرسیونی که در پژوهش حاضر تشریح شده است، این پژوهش پیشنهادهایی را در جهت تدوین برنامه راهبردی مناسب با هدف مشخص ساختن اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت، چشمانداز آینده، برای دستاندرکاران به عنوان نقشه راه ارائه می‌نماید.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مریم طیاری؛ محمود محمودزاده؛ میرحسین موسوی
چکیده
هدف این مقاله ارزیابی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اثر ردپای اکولوژیکی از دیدگاه اثر فردی و روند ذخایر کشورها و نو ع زمین در 113 کشور منتخب در حال توسعه با بهره گیری از روش پنل دیتا در دوره زمانی 2018-1992 است. نتایج نشان می‌دهد که افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه موجب افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای وانتشار دی‌اکسیدکربن وافزایش اثر ردپای ...
بیشتر
هدف این مقاله ارزیابی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اثر ردپای اکولوژیکی از دیدگاه اثر فردی و روند ذخایر کشورها و نو ع زمین در 113 کشور منتخب در حال توسعه با بهره گیری از روش پنل دیتا در دوره زمانی 2018-1992 است. نتایج نشان می‌دهد که افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه موجب افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای وانتشار دی‌اکسیدکربن وافزایش اثر ردپای اکولوژیکی شده است. با این وجود، افزایش ضریب نفوذ اینترنت سبب کاهش میزان انتشار دی‌اکسیدکربن و افزایش گازهای گلخانه‌ای و افزایش اثرردپای اکولوژیکی شده است. در کوتاه‌مدت رابطه مثبت بین رشد اقتصادی و تخریب محیط زیست در این کشورها وجود دارد و رشد اقتصادی کیفیت محیط زیست را بدتر می‌کند و در بلندمدت شواهدی از درستی فرضیه کوزنتس مشاهده می‌شود. تحلیلهای پویا نشان داد که بهکارگیری فاوا بر بهبود محیط زیست مؤثر بوده است و این اثرگذاری حداقل به مدت یک دهه تداوم می‌یابد. البته شوکهای فناوری اثر آنی بر بهبود برخی شاخصهای محیط زیست دارند و دامنه اثرگذاری بر برخی شاخصها در بلندمدت ظاهر می‌شود. با توجه به این که این کشورها در تولید فاوا مزیت نسبی ندارند ولی میتوانند با بهره مندی از کاربری فاوا از مزیت اقتصادی و محیط زیستی آن بهرهمند شوند.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سید علی امامی؛ سید یحیی ابطحی؛ زهره طباطبایی نسب؛ محمد علی دهقان تفتی
چکیده
در این مطالعه، رابطه بین مصرف انرژی و بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت در ایران با استفاده از روابط غیرخطی از نوع آستانه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج برآورد یک مدل دو آستانه‌ای در نمونه‌ای شامل داده‌های مربوط به 110 شاخه صنعتی طی سال‌های 1398-1381 نشان می‌دهد تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت، یک اثر وابسته ...
بیشتر
در این مطالعه، رابطه بین مصرف انرژی و بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت در ایران با استفاده از روابط غیرخطی از نوع آستانه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج برآورد یک مدل دو آستانه‌ای در نمونه‌ای شامل داده‌های مربوط به 110 شاخه صنعتی طی سال‌های 1398-1381 نشان می‌دهد تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت، یک اثر وابسته به وضعیت یا وابسته به رژیم مصرف انرژی است و ضرایب متغیر مصرف انرژی در همه رژیم‌ها بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت، منفی و معنی‌دار هستند. چنانچه نسبت ارزش انرژی مصرف‌شده به ارزش محصولات تولیدشده در بخش صنعت ایران از آستانه مشخصی تجاوز کند تأثیر منفی مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید شدت می‌گیرد. همچنین، تأثیر مصرف انرژی بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش صنعت، یک اثر وابسته به وضعیت یا وابسته به رژیم بهره‌وری کل عوامل تولید نیز هست به‌گونه‌ای که در وضعیت‌ها یا رژیم‌های پایین بهره‌وری، اثر مصرف انرژی بر بهره‌وری صنایع قابل‌توجه است اما در وضعیت‌ها یا رژیم‌های بالای بهره‌وری، اثر مصرف انرژی بر بهره‌وری تا حد زیادی کاهش می‌یابد. ازاین‌رو صنایع با بهره‌وری بالاتر از تأثیر منفی بسیار کمتری از مصرف انرژی بر بهره‌وری خود برخوردار هستند.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیما عربانی؛ معصومه لطیفی بنماران
چکیده
در طول دهۀ گذشته، قیمت بین‌المللی نفت خام، نوسانات مکرری را تجربه کرده و همین پژوهشگران را برانگیخته است تا چگونگی تأثیر عدم قطعیت قیمت نفت را بر فعالیت‌های اقتصادی و بازارهای مالی بررسی کنند. نفت، به‌عنوان یک عامل ورودی مستقیم یا غیرمستقیم، می‌تواند به شدت بر هزینۀ تولید و انتظارات سودآوری شرکت‌ها تأثیر بگذارد. بر این اساس، ...
بیشتر
در طول دهۀ گذشته، قیمت بین‌المللی نفت خام، نوسانات مکرری را تجربه کرده و همین پژوهشگران را برانگیخته است تا چگونگی تأثیر عدم قطعیت قیمت نفت را بر فعالیت‌های اقتصادی و بازارهای مالی بررسی کنند. نفت، به‌عنوان یک عامل ورودی مستقیم یا غیرمستقیم، می‌تواند به شدت بر هزینۀ تولید و انتظارات سودآوری شرکت‌ها تأثیر بگذارد. بر این اساس، تغییرات قیمت نفت می‌تواند نحوۀ تصمیم‌گیری و عملکرد شرکت را تغییر دهد. در همین راستا، در پژوهش پیشِ‌رو به بررسی اثرگذاری نوسانات قیمت نفت خام بر معیارهای اهرمی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. برای این منظور از داده‌های 160 شرکت منتخب طی دورۀ زمانی 1391 تا 1399 استفاده شده است. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده نیز از روش داده‌های تابلویی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد که نوسانات قیمت نفت خام بر معیارهای اهرمی شرکت‌های بورسی اثرات منفی و معناداری داشته است. برهمین‌اساس، نتیجه‌گیری می‌شود که شرکت‌ها تقاضای تأمین مالی را برای عبور از عدم قطعیت قیمت نفت کاهش می‌دهند. بنابراین افزایش عدم قطعیت قیمت نفت می‌تواند شرکت‌ها را برای کاهش تقاضای تأمین مالی خارجی و در نتیجه، کاهش اهرم‌ها برانگیزد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی مریدیان؛ زهرا عزیزی
چکیده
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سال‌های اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته ...
بیشتر
تأثیر پیشرفت فناوری بر مصرف انرژی از موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از محققین و سیاستگذاران قرار گرفته است. پژوهشگران متعددی تلاش کرده اند این رابطه را بر اساس شاخص های مختلف فناوری ارزیابی کنند. شاخص پیچیدگی اقتصادی یکی از معرف های جدیدی است که در سال‌های اخیر برای سنجش سطح دانش و فناوری در ساختار تولید مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله از شاخص پیچیدگی اقتصادی به همراه قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی به عنوان عوامل تعیین کننده مصرف انرژی در ایران طی دوره 1355 تا 1396 استفاده شده است. نتایج رگرسیون کوانتایل نشان می دهد که ضرایب متغیرها در چندکها متفاوت است. تأثیر پیچیدگی اقتصادی بر مصرف انرژی در همه چندک ها مثبت بوده است که نشان دهنده تسلط اثر بازگشتی بر مصرف انرژی است. کشش قیمت در همه چندک ها کمتر از یک و در دهک های بالای مصرف کمتر است. در مقابل، کشش درآمدی تقاضای انرژی در دهکهای بالا بیشتر بوده است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
زینب باوی؛ سحر معتمدی؛ سید ناصر سعیدی؛ فاطمه حسین پور
چکیده
انرژی به عنوان یکی از نهاده‌های تولید و نهادة استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم‌پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. ازجمله حامل‌های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری در مورد بنزین در ایران ...
بیشتر
انرژی به عنوان یکی از نهاده‌های تولید و نهادة استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم‌پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. ازجمله حامل‌های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری در مورد بنزین در ایران همواره موضوعی پرچالش بوده است. تبدیل شدن بنزین به کالایی شاخص در نگاه ایرانیان باعث شده قیمت‌گذاری آن ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گسترده‌ای پیدا کند. در این پژوهش به منظور مطالعه اثرات قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی از روش خود رگرسیون برداری با وقفه‌های توزیعی استفاده شده است. دورة مورد بررسی پژوهش سال‌های 1398-1359 است. متغییرهای مورد استفاده در مدل شامل شاخص توسعة انسانی، ضریب جینی، نرخ تورم، بهره‌وری کل عوامل تولید و قیمت بنزین هستند. نتایج نشان می‌دهد در بلندمدت متغیرهای قیمت بنزین و ضریب جینی تأثیر منفی معنادار و متغیرهای نرخ تورم و بهره‌وری کل عوامل تولید تأثیر مثبت معنادار بر شاخص توسعه انسانی دارند. درنتیجه با توجه به تأثیر منفی افزایش قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی باید ملاحظات لازم برای افزایش قیمت بنزین در اقتصاد ایران در نظر گرفته شود و از سیاست‌های دیگر مانند افزایش بهره‌وری عوامل تولید برای کاهش تأثیرات منفی این سیاست استفاده شود.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی اصغر سالم؛ معصومه عزیزخانی
چکیده
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علی‌رغم اهمیت بالایی که دارد پدیده‌ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب می‌نماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار ...
بیشتر
مقوله نابرابری مصرف انرژی در ایران علی‌رغم اهمیت بالایی که دارد پدیده‌ای مغفول است که عمق و وسعت آن مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. ضرورت برقراری عدالت اجتماعی، داشتن یک جامعه مترقی و کاهش عوارض ناشی از نابرابری مصرف انرژی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشور، ایجاب می‌نماید تا علل این پدیده مورد بررسی قرار گیرد. هدف این مطالعه شناسایی و ارزیابی عواملی است که در نابرابری مصرف انرژِی نقش دارند. لذا به این منظور، در این مطالعه با استفاده از روش داده‌های ترکیبی برای 31 استان ایران طی سال‌های 1398-1388 به بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی - اجتماعی بر نابرابری مصرف انرژی پرداخته شده است. یافته‌های این پژوهش حکایت از تأثیر معنادار و معکوس سه عامل جمعیت، قیمت انرژی و تولید ناخالص داخلی بر نابرابری مصرف انرژی دارد. همچنین متغیرهایی چون مخارج جاری دولت و آموزش بر نابرابری مصرف انرژی اثری معنادار و مثبت داشته و در نهایت شهرنشینی و مخارج عمرانی دولت بر نابرابری مصرف انرژی معنادار نیست.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سمیه اعظمی؛ پوریا محمدی
چکیده
تولید یکی از عوامل مؤثر بر مصرف انرژی و تغییرات آب و هوایی است. این مطالعه، در دو مرحله به بررسی تأثیر تولید ناخالص داخلی بر مصرف انرژی کشورهای اوپک می‌پردازد. در مرحله اول، براساس آزمون علیت پانل گرنجری رابطه علی بین تولید و مصرف انرژی بررسی شد که نتایج حاکی از رابطه علی یکطرفه از تولید به مصرف انرژی است. در مرحله دوم، با استفاده از ...
بیشتر
تولید یکی از عوامل مؤثر بر مصرف انرژی و تغییرات آب و هوایی است. این مطالعه، در دو مرحله به بررسی تأثیر تولید ناخالص داخلی بر مصرف انرژی کشورهای اوپک می‌پردازد. در مرحله اول، براساس آزمون علیت پانل گرنجری رابطه علی بین تولید و مصرف انرژی بررسی شد که نتایج حاکی از رابطه علی یکطرفه از تولید به مصرف انرژی است. در مرحله دوم، با استفاده از مدل رگرسیون «پانل پویای آستانه‌ای» تأثیر تولید بر مصرف انرژی با در نظر گرفتن شدت انرژی (معیاری از کارایی انرژی) به عنوان متغیر آستانه‌ای برآورد شد. نتایج نشان داد در مقادیر بالاتر از سطح آستانه‌ای شدت انرژی (27/7) تولید مصرف انرژی را به طور معنی‌داری افزایش می‌دهد، در حالی که در مقادیر پایین‌تر از این سطح، تولید تأثیر مثبت و بی‌معنی بر مصرف انرژی دارد. بدون در نظر گرفتن متغیرهای کنترلی، در مقادیر بالاتر از سطح آستانه‌ای شدت انرژی (91/6) تولید مصرف انرژی را به طور معنی‌داری افزایش می‌دهد، در حالی که در مقادیر پایین‌تر از این سطح، تولید تأثیر منفی و بی‌معنی بر مصرف انرژی دارد. در سیاستگزاری انرژی و محیط زیست توجه به شدت انرژی می‌تواند منجر به حصول رشد اقتصادی پایدار شود. همچنین نتایج این مطالعه با فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس مرتبط است، در سطوح پایین شدت انرژی افزایش تولید الزاماً منجر به آسیب‌های زیست‌محیطی نمی‌گردد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد شیریجیان؛ علی طاهری فرد
چکیده
در این مطالعه الگوی تولید بهینه نفت از میدان نفتی فروزان با استفاده از روش کنترل بهینه گرادیان کاهشی تعمیم‌یافته (GRG) در چارچوب قرارداد بیع متقابل در قالب یک سناریو و در چارچوب قرارداد مشارکت در تولید برحسب مقادیر مختلف نسبت مالی نفت فایده در قالب سه سناریو استخراج و با یکدیگر مقایسه می‌شوند. از مقایسه مسیر بهینه تولید نفت از میدان ...
بیشتر
در این مطالعه الگوی تولید بهینه نفت از میدان نفتی فروزان با استفاده از روش کنترل بهینه گرادیان کاهشی تعمیم‌یافته (GRG) در چارچوب قرارداد بیع متقابل در قالب یک سناریو و در چارچوب قرارداد مشارکت در تولید برحسب مقادیر مختلف نسبت مالی نفت فایده در قالب سه سناریو استخراج و با یکدیگر مقایسه می‌شوند. از مقایسه مسیر بهینه تولید نفت از میدان مذکور در چارچوب این دو قرارداد نتیجه گرفته می‌شود با افزایش نسبت نفت فایده و متعاقباً افزایش سهم پیمانکار (یا شرکت نفت خارجی) به‌عنوان طرف بهرهبردار قرارداد مشارکت در تولید، سطح تولید سالانه و تولید انباشتی بهینه از میدان فروزان افزایش می‌یابد و با افزایش نسبت نامبرده از یک مقدار آستانه‌ای، حتی بالاتر از سطح تولید سالانه و انباشتی بهینه قرارداد بیع متقابل قرار می‌گیرد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
سیروس امیدوار
چکیده
از وقتی که در پنجم خردادماه 1287، مته حفاری در چاه شماره یک مسجد سلیمان به نفت رسید، بیش از 113 سال از شکل‌گیری تدریجی «ایران نفتی ـ گازی» می‌گذرد. واقعیت این است که طی این مدت، از یک سو ثروت و درآمد منابع طبیعی نفت و گاز، لزوماً به نحو «عادلانه‌ای» بین همه ایرانیان که مالکان اصلی این منابع هستند توزیع نشده‌اند بلکه در بسیاری ...
بیشتر
از وقتی که در پنجم خردادماه 1287، مته حفاری در چاه شماره یک مسجد سلیمان به نفت رسید، بیش از 113 سال از شکل‌گیری تدریجی «ایران نفتی ـ گازی» می‌گذرد. واقعیت این است که طی این مدت، از یک سو ثروت و درآمد منابع طبیعی نفت و گاز، لزوماً به نحو «عادلانه‌ای» بین همه ایرانیان که مالکان اصلی این منابع هستند توزیع نشده‌اند بلکه در بسیاری موارد به صورت انواع رانت‌های دولتی ناعادلانه، بین گروه‌های ذی‌نفوذ، توزیع شده‌اند و از سوی دیگر این منابع چنان که باید در خدمت رشد اقتصادی کشور قرار نگرفته‌اند. با توجه به این دو واقعیت، دو مسئله اساسی این پژوهش عبارتند از: 1) بر مبنای کدام نظریه ارزشی می‌توان ثروت و درآمد منابع نفت و گاز را به نحو عادلانه‌تری بین همه ایرانیان توزیع کرد؟ 2) چگونه می‌توان چنین توزیع عادلانه‌تری را در خدمت تحقق رشد اقتصادی بالا و پایدار قرار داد؟ روش انجام پژوهش به این صورت است که با بررسی ویژگی‌های اساسی طرح‌های حمایتی رایج و مروری بر مبانی ارزشی چنین طرح‌هایی در قالب چند نظریه عدالت و با آسیب‌شناسی آن طرح‌ها، از اجرای یک طرح درآمد پایه همگانی (UBI) که عمدتاً از طریق ثروت و درآمد منابع نفت و گاز قابل تأمین مالی است، به منزله طرحی عادلانه‌تر و کاراتر از طرح‌های حمایتی رایج دفاع می‌شود. در ادامه روش‌های مختلف تأمین مالی این طرح و سازوکارهای اثرگذاری این طرح بر رشد اقتصادی بررسی می‌شوند. سرانجام استدلال می‌شود که چگونه طی یک چرخه سعد، از یک سو، یک «نهاد درآمد پایه همگانی» علاوه بر ریشه‌کنی فقر، می‌تواند به رشد اقتصادی بالا و پایدار منجر شود و از سوی دیگر، چگونه این رشد اقتصادی می‌تواند افزایش مستمر مبلغ UBI برای نسل فعلی و نسل‌های آتی را به دنبال داشته باشد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حسین امیررحیمی؛ سید شمس الدین حسینی؛ سید محمدرضا سیدنورانی؛ تیمور محمدی؛ اسماعیل صفرزاده
چکیده
در سال های اخیر خصوصی‌سازی در صنایع پایین‌دست نفت و گاز یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته برای تغییر و بهبود فضای کسب و کار و رفع موانع تولید و همچنین اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی بوده است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از بررسی یازده متغیر مربوط به عملکرد شش شرکت پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت تهران، ...
بیشتر
در سال های اخیر خصوصی‌سازی در صنایع پایین‌دست نفت و گاز یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته برای تغییر و بهبود فضای کسب و کار و رفع موانع تولید و همچنین اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی بوده است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از بررسی یازده متغیر مربوط به عملکرد شش شرکت پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندر عباس، پالایش نفت تهران، پالایش نفت لاوان، پالایش نفت شیراز و پالایش نفت تبریز به روش DID (فازی) و مقایسه آن با گروه‌های کنترل نسبت به ارزیابی وضعیت خصوصی‌سازی این شرکت‌ها بپردازد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که از میان یازده متغیر مورد بررسی دو متغیر نسبت هزینه‌های عمومی اداری و فروش به درآمدها و تعداد پرسنل در قبل و بعد از واگذاری برای گروه کنترل معنادار بودهاند. به عبارتی وضعیت اشتغال و هزینه‌های عمومی اداری و فروش در شرکت‌های مورد بررسی نسبت به گروه کنترل نامناسبتر بوده و از این بابت عملکرد ضعیفی داشته اند. این موضوع نشان می‌دهد واگذاری این شرکت‌ها در عمل تأثیر مثبتی بر وضعیت اشتغال نداشته است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
محمد صیادی؛ سیاب ممی پور؛ هدی طالبی
چکیده
با توجه به افزایش استفاده از ذخیره‌سازها به عنوان یکی از روش‌های مؤثر مدیریت اوج تقاضا و افزایش قابلیت اطمینان شبکه برق، اولویت‌بندی بهینه استفاده از ذخیره‌سازها ضروری است. هدف اصلی این تحقیق اولویت‌بندی پست‌های فوق توزیع منتخب تهران به منظور اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی با استفاده از ذخیره‌ساز باتری است. برای ...
بیشتر
با توجه به افزایش استفاده از ذخیره‌سازها به عنوان یکی از روش‌های مؤثر مدیریت اوج تقاضا و افزایش قابلیت اطمینان شبکه برق، اولویت‌بندی بهینه استفاده از ذخیره‌سازها ضروری است. هدف اصلی این تحقیق اولویت‌بندی پست‌های فوق توزیع منتخب تهران به منظور اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی با استفاده از ذخیره‌ساز باتری است. برای این منظور با استفاده روش تصمیم‌گیری چند معیاره با روش وزن‌دهی آنتروپی شانون و روش پیاده‌سازی ترکیب خطی وزن‌دار، به تعیین اندازه مناسب ذخیره‌ساز و تعیین زمان تعویق و میزان سود ناشی از تعویق توسعه پست در صورت استفاده از ذخیره‌ساز پرداخته شده است. در این تحقیق از داده‌های واقعی مربوط به پُست‌های فوق توزیع 63 به 20 کیلووات اکباتان، آزادی، آذربایجان، ابوذر، سینا، دپو و یاخچی آباد دریافت شده از برق منطقه‌ای تهران استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، پُست دپو دارای اولویت استفاده از ذخیره‌ساز باتری در معیارهای همزمان سه‌گانه تحقیق (اوج‌سایی، تسطیح منحنی بار و معیار اقتصادی) است. همچنین حداکثر ظرفیت نصب و حداکثر توان ذخیره‌ساز برای پُست اولویت اول (پُست دپو)، به ترتیب برابر با 66/119 مگاوات ساعت و 18 مگاوات می‌باشد. همچنین استفاده از ذخیره‌ساز در پُست انتخاب شده به نحو کارایی موجب تعویق توسعه پُست به میزان 7 سال شده و سود حاصل از تعویق توسعه شبکه نیز برابر 40 درصد هزینه سرمایه‌گذاری می‌باشد.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
طاهره حاجی حسینی بغدادآبادی؛ عبدالرسول قاسمی؛ تیمور محمدی
چکیده
بررسی آثار تغییرات آب و هوایی برجنبه‌های مختلف حیات اجتماعی در کانون توجه پژوهش‌ها در چند دهه اخیر بوده است. اهمیت انرژی برای توسعه و رشد و همچنین آلودگی‌های ناشی از مصرف حامل‌های انرژی موجب شده است تا ارزیابی اثر تغییرات آب و هوایی بر مصرف حامل‌های مختلف انرژی از جمله گاز طبیعی ضرورت یابد. این پژوهش با طراحی مدلی برای تقاضای گاز ...
بیشتر
بررسی آثار تغییرات آب و هوایی برجنبه‌های مختلف حیات اجتماعی در کانون توجه پژوهش‌ها در چند دهه اخیر بوده است. اهمیت انرژی برای توسعه و رشد و همچنین آلودگی‌های ناشی از مصرف حامل‌های انرژی موجب شده است تا ارزیابی اثر تغییرات آب و هوایی بر مصرف حامل‌های مختلف انرژی از جمله گاز طبیعی ضرورت یابد. این پژوهش با طراحی مدلی برای تقاضای گاز طبیعی با استفاده از روش رگرسیونی توبیت که در آن علاوه بر عوامل مرسوم اقتصادی، متغیرهای آب و هوایی (با کاربرد از روش روز درجه) نیز در نظر گرفته شده، به برآورد این مدل برای ایران طی سال‌های 1382 تا 1394پرداخته است. نتایج تخمین الگو حاکی از تأیید فرضیه تحقیق مبنی بر اثر معنی‌دار تغییرات آب و هوایی بر مصرف گاز طبیعی در ایران طی دوره مورد بررسی است. همچنین متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مصرف برق و نیز متغیر روند بیشترین اثر را بر مصرف گاز طبیعی کشور داشته‌اند.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ساناز کریم پور؛ عبدالرسول قاسمی؛ تیمور محمدی
چکیده
تحریم‌های اقتصادی در عرصه روابط بین‌المللی بر الگوی تجارت کشورها تأثیر می‌گذارند. یکی از مجراهای تأثیرگذاری تحریم، صادرات (به عنوان مهمترین منبع عرضه ارز کشورها) است. در این زمینه صادرات نفت در کشورهای عضو اوپک و به‌خصوص ایران جز مهمترین درآمدهای اقتصاد به شمار می‌روند و سهم بالایی در تامین بودجه کشور دارد. در پژوهش حاضر، تأثیر ...
بیشتر
تحریم‌های اقتصادی در عرصه روابط بین‌المللی بر الگوی تجارت کشورها تأثیر می‌گذارند. یکی از مجراهای تأثیرگذاری تحریم، صادرات (به عنوان مهمترین منبع عرضه ارز کشورها) است. در این زمینه صادرات نفت در کشورهای عضو اوپک و به‌خصوص ایران جز مهمترین درآمدهای اقتصاد به شمار می‌روند و سهم بالایی در تامین بودجه کشور دارد. در پژوهش حاضر، تأثیر تحریم‌ها بر الگوی تجارت نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی ایران و همچنین تأثیر این تحریم‌ها را بر کشورهای عضو اوپک در چارچوب الگوی جاذبه تعمیم‌یافته با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی داده‌های تابلوئی، بررسی شده است. الگوی پژوهش براساس داده‌های آماری سال‌های 1988 تا 2018 در قالب چهار دوره تحریمی شامل دوره اول تحریم آمریکا، تحریم اتحادیه اروپا، تحریم سازمان‌ملل و دوره دوم تحریم آمریکا تدوین شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تحریم‌های دوره اول آمریکا و تحریم‌های اتحادیه اروپا تأثیر کمتری بر صادرات نفتی ایران داشته است اما تحریم‌های سازمان‌ملل تأثیر قابل‌توجهی بر این صادرات نفت و سهم ایران از صادرات اوپک داشته است، تأثیر دوره دوم تحریم‌های آمریکا نیز نسبت به دوره اول تحریم‌های این کشور بیشتر بوده است . بر اساس یافته‌های تحقیق سایر کشورهای عضو اوپک تأثیر معنی داری بر جایگزینی بازار نفت ایران نداشته‌اند و این کمبود عمدتا توسط کشورهای خارج از مجموعه اوپک تامین شده است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
حمید آماده؛ مهری هاشمی
چکیده
در این مقاله مصرف انرژی در بخش کشاورزی با استفاده از شاخص دیویژیا میانگین لگاریتمی به سه عامل اثر ساختاری، اثر فعالیت و اثر شدت انرژی در دوره زمانی 1393ـ1385 برحسب میلیون بشکه معادل نفت خام تجزیه شده است. همچنین با استفاده از ترکیب شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی و شاخص جداسازی، به تحلیل ارتباط بین رشد تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ...
بیشتر
در این مقاله مصرف انرژی در بخش کشاورزی با استفاده از شاخص دیویژیا میانگین لگاریتمی به سه عامل اثر ساختاری، اثر فعالیت و اثر شدت انرژی در دوره زمانی 1393ـ1385 برحسب میلیون بشکه معادل نفت خام تجزیه شده است. همچنین با استفاده از ترکیب شاخص دیویژیای میانگین لگاریتمی و شاخص جداسازی، به تحلیل ارتباط بین رشد تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در این بخش پرداخته شده است. نتایج نشان داده که مصرف انرژی در دوره زمانی مورد بررسی در بخش کشاورزی افزایش داشته است. از بین عوامل، اثر «فعالیت» و «ساختاری» به ترتیب بیشترین سهم و اثر «شدت انرژی» کمترین سهم را در توضیح تغییرات مصرف انرژی این بخش داشته‌اند. همچنین نتایج حاصل از کاربرد شاخص جداسازی نشان داده بخش کشاورزی طی دوره مورد مطالعه سه حالت جداسازی منفی قوی، جداسازی ضعیف و جداسازی منفی گسترده را تجربه کرده است. در بخش کشاورزی تغییر کل مصرف انرژی ناشی از تغییرات حجم تولید که در قالب اثر فعالیت و بهکارگیری صنایع با انرژی‌بری بالا که در قالب اثر ساختاری بیان شده‌اند، به ترتیب بیشترین قدرت توضیح‌دهند‌گی را در تجزیه مصرف انرژی و جداسازی دارند. اما سهم استفاده بهینه از انرژی که در قالب اثر شدت بیان شده است، کمتر است. این نتیجه بیانگر این نکته است که استفاده از صنایع با انرژی‌بری بالا نسبت به عدم استفاده بهینه از انرژی نقش بیشتری در تغییرات کل مصرف انرژی و تغییرات شاخص جداسازی دارد.
