• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مرضیه عسگری؛ مرتضی خورسندی؛ عبدالرسول قاسمی
چکیده
انرژیهای تجدیدپذیر، سازگاری بیشتری با محیطزیست دارند و تهیه و تولید آنها از آلایندگی کمتری برخوردار است. علاوه بر این، ازآنجا که برای این دسته از انرژیها، پایانی متصور نیست، لذا انرژیهای تجدیدپذیر، روز به روز سهم بیشتری در سیستم تأمین انرژی جهان حتی در کشورهای دارای انرژیهای فسیلی بر عهده میگیرند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ...
بیشتر
انرژیهای تجدیدپذیر، سازگاری بیشتری با محیطزیست دارند و تهیه و تولید آنها از آلایندگی کمتری برخوردار است. علاوه بر این، ازآنجا که برای این دسته از انرژیها، پایانی متصور نیست، لذا انرژیهای تجدیدپذیر، روز به روز سهم بیشتری در سیستم تأمین انرژی جهان حتی در کشورهای دارای انرژیهای فسیلی بر عهده میگیرند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک با استفاده از رویکرد دادههای تابلویی در بازه زمانی 2004 الی 2018 میلادی است. در این پژوهش به بررسی چگونگی اثرگذاری عواملی چون شاخص حکمرانی خوب، سرمایه انسانی، شدت انتشار دیاکسیدکربن، درآمد (GDP) و قیمت نفت خام پرداخته شد. نتایج حاصل از تخمین مدل به روش حداقل مربعات تعمیمیافته امکانپذیر(FGLS)، بیانگر آن بود که شاخص حکمرانی خوب، سرمایه انسانی، شدت انتشار دیاکسیدکربن و درآمد (GDP)، اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک دارند اما قیمت نفت خام، اثر معناداری بر مصرف این گروه از انرژیها در کشورهای یاد شده ندارد. میتوان عواملی همچون گران بودن استقرار صنایع تجدیدپذیر در کشورهای عضو اوپک و وابستگی اقتصاد این کشورها به درآمدهای نفتی را از جمله دلایل بروز این نتیجه دانست.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
مهناز رضازاده؛ سعید دائی کریم زاده؛ شهرام معینی
چکیده
امنیت انرژی و پایداری زیستمحیطی، در سالهای اخیر به عنوان کلیدیترین چالشهای اقتصادی عنوان شده است. از طرفی اکثرکشورها علاقه شدیدی به دستیابی توسعهاقتصادی چشمگیر از طریق توسعه صادرات و متنوعسازی آن نشان دادهاند و به تدریج سهم کالاها و خدمات تولیدی در کل صادرات از صادرات سنتی پیشی گرفت. این تغییر الگوی صادرات، ممکن است نیازهای ...
بیشتر
امنیت انرژی و پایداری زیستمحیطی، در سالهای اخیر به عنوان کلیدیترین چالشهای اقتصادی عنوان شده است. از طرفی اکثرکشورها علاقه شدیدی به دستیابی توسعهاقتصادی چشمگیر از طریق توسعه صادرات و متنوعسازی آن نشان دادهاند و به تدریج سهم کالاها و خدمات تولیدی در کل صادرات از صادرات سنتی پیشی گرفت. این تغییر الگوی صادرات، ممکن است نیازهای انرژی را تغییر دهد زیرا انرژی مورد نیاز برای تولید محصولات جدید و صنعتی (مانند فضاپیما، تجهیزات الکتریکی، تجهیزات مخابراتی و دارو)، نسبتاً بیشتر است. تنوع صادرات یک شاخص تجارت است و میتواند در تشویق مصرف انرژیهای تجدیدپذیر نقش داشته باشد. لذا درمطالعه حاضر، تاثیرتنوع صادرات، حاشیه صادرات گسترده و حاشیه صادرات فشرده به عنوان عوامل تعیین کننده انرژیهای تجدیدپذیر، با استفاده از مدل CS-ARDLدرکشورهای درحال توسعه با رانت منابع طبیعی در طی بازه زمانی2020-2000 در دو مدل مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج مطالعه در برآورد مدل اول نشان میدهد، افزایش تنوع صادراتی تاثیر مثبت بر مصرف انرژیهای پاک دارد و با افزایش تنوع صادرات به طور کلی، نسبت مصرف این انرژیها افزایش مییابد. همچنین نتایج تخمین مدل دوم حاکی از آن است حاشیه صادرات گسترده، با تاکید بر صادرات محصولات جدید، تاثیر مثبت معنادار بر نسبت مصرف انرژی پاک دارد، اما حاشیه صادرات متمرکز که تاکید بر توسعه تجارت سنتی دارد تاثیر منفی معنادار بر نسبت مصرف انرژیهای پاک داشته است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
یزدان گودرزی فراهانی؛ زلیخا مرسلی ارزنق؛ محسن مهر ارا
چکیده
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1400-1370 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر بررسی اثر سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران بوده است. در این راستا از اطلاعات آماری مربوط به دوره زمانی 1400-1370 استفاده شد. برای این منظور از روش تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده گردید. اطلاعات مورد استفاده در این مقاله از بانک مرکزی ایران و همچنین وزارت نیرو گردآوری شده است. چارچوب نظری مطالعه حاضر براساس مدل سرمایهگذاری، بهینهیابی و تعادل بین بخشی خواهد بود. در این مطالعه اثرات سرمایهگذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر از طریق بنگاههای دولتی و خصوصی در مدل گنجانده شده است. نتایج به دست آمده از شوک سرمایهگذاری در حوزه انرژی تجدیدپذیر بیانگر این بود که سرمایهگذاری در این بخش بیشترین تأثیر را بر رشد ارزش افزوده اقتصادی در بخش صنعت، خدمات، کشاورزی و نفت و گاز داشته است. همچنین نتایج به دست آمده بیانگر این موضوع است که در راستای افزایش در رفاه اجتماعی و دستیابی به توسعه اقتصادی یک دوره سرمایهگذاری 4 ساله با رشد 50 درصدی در حوزه زیرساختهای انرژی تجدیدپذیر در کشور لازم است.
مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اکبر شیدائی حبشی؛ سید کمال صادقی؛ داود بهبودی
چکیده
هدف از انجام این تحقیق، بررسی سطوح مختلف ریسک کشوری و نقش آن در رابطه بین مصرف انرژی تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران، طی دوره زمانی (2021-1997) است. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش علّی - تحلیلی بوده و روش جمعآوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی - کتابخانهای است. بعد از محاسبه مقدار آستانه هر متغیر، تأثیر مصرف انرژی تجدیدپذیر ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق، بررسی سطوح مختلف ریسک کشوری و نقش آن در رابطه بین مصرف انرژی تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشور ایران، طی دوره زمانی (2021-1997) است. این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از لحاظ روش علّی - تحلیلی بوده و روش جمعآوری اطلاعات نیز از نوع اسنادی - کتابخانهای است. بعد از محاسبه مقدار آستانه هر متغیر، تأثیر مصرف انرژی تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی را با استفاده از فاصله آستانه ریسکهای مختلف کشوری مورد تجزیه و تحلیل قراردادیم. نتایج حاکی از تأثیر غیرخطی مصرف انرژی تجدیدپذیر بر رشد اقتصادی، تحت ریسکهای مختلف کشور است. این پژوهش از اولین مطالعات درکشور ایران است که رابطه بین مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و رشد اقتصادی را براساس رویکرد مبتنی بر ریسک مورد بررسی قرار داده است. با توجه به مدل رگرسیونی که در پژوهش حاضر تشریح شده است، این پژوهش پیشنهادهایی را در جهت تدوین برنامه راهبردی مناسب با هدف مشخص ساختن اهداف کوتاهمدت و بلندمدت، چشمانداز آینده، برای دستاندرکاران به عنوان نقشه راه ارائه مینماید.
• سیاستگذاریهای اقتصادی و مالی در حوزههای فوقالذکر در سطوح ملی، منطقهای و جهانی
امراله امینی؛ حسن عموزاد خلیلی
چکیده
امروزه درنتیجه افزایش جمعیت در سراسر جهان تقاضای انرژی افزایش یافته است. با توجه به محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشار گازهای گلخانهای، توجه بیش از پیش به انرژیهای تجدیدپذیر ضرورت دارد، زیرا از این طریق میتوان به اهداف توسعه پایدار دست یافت. بنابراین هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مناسب از عملکرد تکنولوژیهای انرژیهای ...
بیشتر
امروزه درنتیجه افزایش جمعیت در سراسر جهان تقاضای انرژی افزایش یافته است. با توجه به محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشار گازهای گلخانهای، توجه بیش از پیش به انرژیهای تجدیدپذیر ضرورت دارد، زیرا از این طریق میتوان به اهداف توسعه پایدار دست یافت. بنابراین هدف پژوهش حاضر، ارزیابی مناسب از عملکرد تکنولوژیهای انرژیهای تجدیدپذیر و نیز بررسی روابط بین انرژیهای تجدیدپذیر، انتشار دیاکسید کربن و توسعه پایدار در ایران و مقایسه با انرژیهای تجدیدناپذیر است. به منظور رتبهبندی حاملهای انرژی تجدیدپذیر و شناسایی بهترین نوع آنها جهت تولید برق در ایران از یک مدل تصمیمگیری چندمعیاره استفاده شده است. در این راستا با انجام مطالعات کتابخانهای و جمعآوری نظرات خبرگان، مجموعهای از معیارها در قالب چهار بعد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی تعیین گردیده است. در ادامه با استفاده از رویکرد VIKOR به اولویتبندی انرژیهای تجدیدپذیر متشکل از انرژیهای بادی، برق آبی، خورشیدی، زیست توده و زمین گرمایی پرداخته شده است. یافتههای پژوهش بیانگر اولویت بالای انرژی بادی بوده و انرژیهای خورشیدی، برق آبی، زمین گرمایی و زیست توده در رتبههای بعدی جای میگیرند. نتایج حاکی از آن است که تأثیر ایجاد تکانه مثبت در سهم انرژیهای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر توسعه پایدار در ایران مثبت است.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
صادق بافنده ایماندوست؛ محمد لشکری؛ احسان سیاح زاده کاخکی
چکیده
مصرف انرژی در جهان به دلیل تمایل به رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای به ویژه دیاکسیدکربن که اثرات مخرب زیست محیطی دارد در اثر مصرف سوختهای فسیلی میتواند روندی فزاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در پی یافتن تاثیر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر (تولید برق نیروگاهی از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) ...
بیشتر
مصرف انرژی در جهان به دلیل تمایل به رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای به ویژه دیاکسیدکربن که اثرات مخرب زیست محیطی دارد در اثر مصرف سوختهای فسیلی میتواند روندی فزاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در پی یافتن تاثیر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر (تولید برق نیروگاهی از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) بر آلودگی هوا با توجه به نقش تعدیلی رشد اقتصادی است. بنابراین، با استفاده از دادههای سری زمانی سالهای 1369 تا 1396 در ایران و با مدل گشتاورهای تعمیم یافته و لحاظ برخی متغیرهای کنترلی مانند ضریب کارایی انرژی و میزان شهرنشینی، فرضیههای مورد نظر آزمون شد. یافتهها حاکی از تاثیر مصرف انرژیهای تجدیدپذیر در کاهش انتشار دیاکسیدکربن با ضریب 145/1- در سطح معنیداری 10 درصد و تاثیر مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر در افزایش انتشار دیاکسید کربن با ضریب 605/0 در سطح معنیداری 5 درصد است. همچنین نقش رشد اقتصادی بهعنوان متغیر تعدیلگر بر رابطه بین مصرف انرژیهای تجدیدپذیر با انتشار دیاکسید کربن با ضریب 425/0 مثبت و بر رابطه بین مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر با انتشار دیاکسیدکربن 024/0- و در سطح 5 درصد معنیدار است. نتایج تحقیق نشان میدهد توسعه سرمایهگذاری و افزایش سهم سبد بخش انرژیهای تجدیدپذیر در کشور به همراه بهبود بهرهوری انرژی و سطح تکنولوژی میتواند در کاهش آلودگی هوا موثر باشد.
• مطالعات اقتصادی مرتبط با حاملهای انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
علی حسین استادزاد
چکیده
با توجه به اهمیت روزافزون روابط اقتصادی و مسائل بالقوه زیست محیطی، رابطه رشد اقتصادی با تخریب زیست محیطی مسئله بسیار مهمی است. در این تحقیق چگونگی تأثیر پذیری انتشار (به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد آلودگی) از رشد درآمد سرانه، نوآوری، مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و استخراج از منابع انرژی در یک الگوی سیستم معادلات همزمان غیرخطی برای ...
بیشتر
با توجه به اهمیت روزافزون روابط اقتصادی و مسائل بالقوه زیست محیطی، رابطه رشد اقتصادی با تخریب زیست محیطی مسئله بسیار مهمی است. در این تحقیق چگونگی تأثیر پذیری انتشار (به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد آلودگی) از رشد درآمد سرانه، نوآوری، مصرف انرژیهای تجدیدپذیر و استخراج از منابع انرژی در یک الگوی سیستم معادلات همزمان غیرخطی برای ایران در دوره زمانی (1398-1358) بررسی شده است. با بررسی طیف وسیعی از مطالعات، در کمتر مطالعه داخلی یا خارجی رابطه درآمد سرانه، استخراج منابع اولیه انرژی (نفت و گاز)، تولید انرژیهای تجدید پذیر و نوآوری به صورت هم زمان و در قالب 4 معادله غیر خطی و خطی مورد بررسی و برآورد قرار گرفته است. همچنین روش بهینهسازی چند هدفه و کاربرد آن برای برآورد معادلات هم زمان در الگوهای اقتصاد سنجی به منظور برآورد الگوی تحقیق بسط داده شده است. برای اقتصاد ایران نتایج نشان میدهد که نوآوری نتوانسته است تاثیر معناداری بر کاهش انتشار آلودگی داشته باشد. همچنین، مصرف انرژیهای تجدیدپذیر تاثیر معناداری بر کاهش انتشار نداشته است. از طرفی، وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس با وجود منابع انرژی اولیه، انرژیهای تجدید پذیر و نوآوری برای اقتصاد ایران تأیید شد و ایران بر اساس برآوردها در قسمت صعودی این منحنی قرار دارد.
سعید شوال پور؛ الهه کاویانی
چکیده
هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر تغییرات و شوکهای قیمت نفت بر ظرفیت نصب شده انرژی بادی در کشورهای در حال توسعه و مقایسه تاثیر آن با تاثیر عوامل فناورانه یعنی افزایش مقیاس و یادگیری فنی است. برای این منظور با استفاده از روش رگرسیون غلتان و اطلاعات سالهای 2003 تا 2015، نرخهای یادگیری فنی سالانه محاسبه شده و سپس با استفاده از روش رگرسیون ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر تغییرات و شوکهای قیمت نفت بر ظرفیت نصب شده انرژی بادی در کشورهای در حال توسعه و مقایسه تاثیر آن با تاثیر عوامل فناورانه یعنی افزایش مقیاس و یادگیری فنی است. برای این منظور با استفاده از روش رگرسیون غلتان و اطلاعات سالهای 2003 تا 2015، نرخهای یادگیری فنی سالانه محاسبه شده و سپس با استفاده از روش رگرسیون دادههای تابلویی و مدل خودرگرسیونی برداری مبتنی بر دادههای تابلویی، به بررسی تاثیر تغییرات و شوکهای قیمت نفت بر ظرفیت نصب شده انرژی بادی، به عنوان پیشروترین انرژی تجدیدپذیر، در کشورهای در حال توسعه پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که تغییرات قیمت نفت در بلندمدت تاثیر مثبت ولی اندک بر توسعه انرژی تجدیدپذیر در کشورهای در حال توسعه دارد. شوکهای قیمت نفت نیز اگر چه در کوتاهمدت و به واسطه تقویت انگیزه کشورهای در حال توسعه برای انتقال فناوریهای با مقیاس بالاتر موجب توسعه انرژیهای تجدیدپذیر میشوند، در بلندمدت به تنهایی نمیتواند تضمینکننده توسعه انرژی تجدیدپذیر در این کشورها باشد.
شراره مجدزاده طباطبایی؛ ابراهیم هادیان؛ منصور زیبایی
چکیده
تحقیق حاضر بدنبال تعیین میزان یارانه لازم ، در جهت دستیابی به یک سهم مشخص برای انرژیهای تجدیدپذیر در کل برق تولیدی میباشد. تعیین میزان یارانه مناسب تحت سناریوهای مختلف و با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه صورت گرفته و به منظور ورود جزئیات تکنولوژی تولید برق در سطح میانی، از رهیافت تلفیقی استفاده شده است. نتایج ...
بیشتر
تحقیق حاضر بدنبال تعیین میزان یارانه لازم ، در جهت دستیابی به یک سهم مشخص برای انرژیهای تجدیدپذیر در کل برق تولیدی میباشد. تعیین میزان یارانه مناسب تحت سناریوهای مختلف و با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه صورت گرفته و به منظور ورود جزئیات تکنولوژی تولید برق در سطح میانی، از رهیافت تلفیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از تدوین و کالیبره نمودن الگو نشان میدهد که تحت سناریوی اعمال یارانه یکسان با هدف دستیابی به افزایش 10 درصدی در سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق، نرخ یارانهای معادل851 درصد مورد نیاز میباشد. در این حالت، با توجه به پتانسیل موجود، تنها تولید برق از محل انرژی تجدیدپذیر باد فعال شده و کماکان در تولید حاصل از انرژی خورشیدی و بیوگاز سوز رشدی مشاهده نمیشود. لذا برای ایجاد رشدی متوازن معادل 4 درصد در هر کدام از انرژیهای تجدیدپذیر بادی، خورشیدی و بیوگازسوز به ترتیب یارانهای معادل 887، 1776و 1585 درصد، متناسب با عدم مزیت نسبی آنها، مورد نیاز است .بر این اساس تعرفه پیشنهادی برای خرید برق از محل انرژیهای تجدیدپذیر در سناریوی اول معادل 410 تومان و در سناریوی دوم به ترتیب معادل 426، 852.، 760 تومان به ازای هر کیلو وات ساعت به قیمت سال 1390 میباشد.