سازماندهی تولید در شرکت ملی نفت ایران: کاربرد نظریه‌ی اقتصاد هزینه‌ مبادله

الیاس نادران؛ محمدرضا شکوهی

دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، ، صفحه 163-183

چکیده
  مقاله‌ حاضر در پی تبیین رفتار تولیدی شرکت ملی نفت ایران از طریق کاربرد نظریه‌ اقتصاد هزینه‌ مبادله است. مسئله‌ محوری نظریه‌ مذکور را می‌توان ادغام عمودی و یا همان تصمیم ساخت یا خرید قلمداد نمود. در این ارتباط ساختار سازماندهی شرکت ملی نفت ایران در قبال اجرای طرح‌های توسعه‌ای به جهت تولید هیدروکربور (نفت و گاز) را می‌توان از طریق ...  بیشتر

بررسی امکان صرفه‌جویی در مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا با استفاده از خودروهای برقی- بنزینی (الکتروهیبرید)

حمید ناظمان؛ احسان حقدوست

دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، ، صفحه 169-196

چکیده
    آمارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سال­های اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظه­ای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص می­دهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانه­ای از عوامل ...  بیشتر

بررسی ارتباط پویای محصول و آلودگی در چارچوب یک الگوی رشد: آزمون فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس برای اقتصاد ایران

کریم اسلاملوئیان؛ جواد هراتی؛ علی حسین استادزاده

دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، ، صفحه 171-197

چکیده
  مقاله حاضر با استفاده از الگوی تعمیم‌یافته استوکی (1998) و دنگ و هوانگ (2009) به بررسی ارتباط پویا بین رشد اقتصادی و پیامد جنبی آلودگی زیست‌محیطی با تأکید بر رشد پایدار برای کشور ایران می­پردازد. این چارچوب به ما اجازه می‌دهد که ارتباط میان رشد و کیفیت محیط زیست را در قالب فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس (EKC)  برای اقتصاد ایران مورد بررسی قرار ...  بیشتر

زمان‌گذاری و تحلیل ادوار تجاری در کشورهای منتخب عضو اوپک با بکارگیری الگوی خودبازگشتی سوئیچینگ مارکف

کامبیز هژبر کیانی؛ علیرضا مرادی

دوره 1، شماره 3 ، تیر 1391، ، صفحه 171-199

چکیده
  در زمان­گذاری ادوار تجاری، دو رهیافت اساسی وجود دارد. رهیافت‌هایی که گرچه با هم متفاوتند ولی در عمل مکمل یکدیگرند. این رهیافت‌ها عبارتند از: «رهیافت ادوار رشد[1]» و «رهیافت ادوار کلاسیکی[2]». مقاله حاضر به بررسی زمان‌گذاری ادوار تجاری در 10 کشور عضو سازمان اوپک[3] براساس الگوی سوئیچینگ مارکف ارائه شده توسط همیلتون (1989) می‌پردازد. ...  بیشتر

بررسی ارتباط میان رشد اقتصادی، آزادسازی تجاری و آلودگی محیط زیست: بررسی کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه

حسین محمدی؛ محمد تیرگری سراجی

دوره 2، شماره 6 ، فروردین 1392، ، صفحه 183-207

چکیده
  آزادسازی تجاری، رشد اقتصادی و محیط زیست از موضوعات مهم و مورد بحث در دهه‌های اخیر می‌باشد. در پژوهش حاضر، تأثیر گسترش تجارت و رشد اقتصادی بر کیفیت زیست‌محیطی برای 11 کشور منطقه خاورمیانه طی سال‌های 1980 تا 2010 میلادی بررسی شده است. روش‌های اقتصادسنجی با استفاده از داده‌های پانل و تحت نرم‌افزار استتا انجام شد. آزمون‌های معتبر اقتصادسنجی، ...  بیشتر

توسعه بازار مالی و تقاضای انرژی در ایران (طی سال‌های 1386- 1359)

مهدی مرادپور اولادی؛ محسن ابراهیمی

دوره 2، شماره 5 ، دی 1391، ، صفحه 187-209

چکیده
  توسعه بازار مالی یک عامل مهم در حرکت به ­سمت رشد اقتصادی به ویژه در اقتصادهای نوپا محسوب می­شود. توسعه بازار مالی پدیده­ای است که می­تواند از یک سو به افزایش کارایی سیستم مالی و از سویی دیگر بر فعالیت­های اقتصادی و تقاضای انرژی اثرگذار باشد. بر این اساس هدف این مقاله بررسی ارتباط بین توسعه بازار مالی و تقاضای انرژی در اقتصاد ...  بیشتر

رشد اقتصادی، مصرف انرژی و آلودگی هوا در ایران

محمدحسن فطرس

دوره 1، شماره 1 ، دی 1390، ، صفحه 189-211

چکیده
  این پژوهش به بررسی وجود و جهت علیت گرانجری بین رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار دی­اکسیدکربن در دوره زمانی 1384-1350 ایران می­پردازد. برای این منظور، الگوی چند متغیره­ای شامل رشد اقتصادی، مصرف انرژی، انتشار دی‌اکسیدکربن، موجودی سرمایه، نیروی کار و جمعیت شهرنشین را به‌کار می‌گیرد. سپس، با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی تودا-یاماموتو ...  بیشتر

عدم تقارن آثار تکانه‌های نفتی بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت: کاربردی از رهیافت غیرخطی هم‌انباشتگی پانلی پنهان

حمید مولایی؛ ابوالقاسم گلخندان؛ داوود گل خندان

دوره 3، شماره 10 ، فروردین 1393، ، صفحه 201-229

چکیده
  آثار نامتقارن تکانه‌های نفتی به‌معنای تفاوت میزان آثار تکانه‌های مثبت و منفی آن است. مطالعات تجربی نشان می‌دهد که این آثار نامتقارن بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت نیز، همانند کشورهای واردکننده آن قابل طرح و بررسی است. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد به‌کمک رهیافت هم‌انباشتگی پانلی پنهان، آثار نامتقارن تکانه‌های نفتی ...  بیشتر

تجریه و تحلیل رابطه همجمعی و علیت میان انتشار دی اکسیدکربن، تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی در ایران

محمدحسین مهدوی عادلی؛ علیرضا قنبری

دوره 3، شماره 9 ، دی 1392، ، صفحه 217-237

چکیده
  این مقاله به بررسی و مطالعه رابطه بین مصرف انرژی، تولیدناخالص داخلی و انتشار دی اکسیدکربن در ایران پرداخته و جهت علیت بین این متغیرها در کوتاه مدت و بلندمدت مشخص شده است. برای این منظور و بر اساس مفروضات فرضیه زیست محیطی کوزنتس, مدل تصریح و با استفاده از الگوی اقتصادسنجی تصحیح خطا، برآورد شده است. نتایج آزمون همجمعی نشان می­دهد که ...  بیشتر

تحلیل پویای جایگزینی بین سوختی در نیروگاه‌های فسیلی منتخب ایران

حمید آماده؛ حسین توکلیان؛ مهدی هدایتی نیا

دوره 8، شماره 31 ، تیر 1398، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22054/jiee.2019.12297

چکیده
  تقاضای روزافزون سوخت‌های فسیلی در کنار آلودگی‌های محیطی تولید‌شده از مصرف آنها، استفاده بهینه از این سوخت‌ها را ضروری می‌کند. در فصول سرد، مصرف گاز طبیعی افزایش می‌یابد و نیروگاه‌های کشور جهت تأمین برق به جانشینی سوخت مصرفی خود اقدام می‌کنند. این تحقیق جانشینی بین سوخت‌های مصرفی را جهت تولید برق در شش شرکت برق منطقه‌ای منتخب، ...  بیشتر

• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
کاربرد مدل‌های تجزیه در شکاف مخارج مصرف انرژی خانوارهای ایران

سحر تیغی؛ شهرام فتاحی؛ علی فلاحتی

دوره 8، شماره 32 ، مهر 1398، ، صفحه 1-23

https://doi.org/10.22054/jiee.2020.46398.1687

چکیده
  بخش خانگی بیشترین سهم را در مصرف انرژی کشور دارد، بر همین اساس مطالعه حاضر با استفاده از شواهد داده‌های در سطح خانوار برای دوره زمانی 1387 تا 1395 به بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای انرژی خانوارها و برآورد سهم جزء ناکارا در شکاف مخارج انرژی خانوارها با استفاده از رهیافت مدل‌های تجزیه می‌پردازد. شواهد حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که درآمد، ...  بیشتر

• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
اهمیت نهاد داوری و تاملی بر شرایط قانونی مراجعه به آن در اختلافات نفتی ایران

عاطفه اکبری؛ جلیل قنواتی

دوره 9، شماره 33 ، دی 1398، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.22054/jiee.2021.57409.1808

چکیده
  سهم نفت در اقتصاد ایران قابل توجه است. به همین سبب، اختلاف‌های نفتی همواره مورد توجه عموم بوده و به بحث‌های سیاسی دامن زده است. یکی از روش‌های حل و فصل این اختلافات مراجعه به نهاد داوری است که در این پژوهش ابتدا اهمیت این نهاد و دلایل اقبال به آن با روش مقایسه ای بررسی می‌شود. پس از آن، مشروعیت مراجعه به این نهاد از نظر حقوق داخلی و ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
تأثیر همزمان نوآوری، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و منابع اولیه انرژی بر انتشار آلودگی (مطالعه موردی: اقتصاد ایران)

علی حسین استادزاد

دوره 9، شماره 34 ، فروردین 1399، ، صفحه 1-35

https://doi.org/10.22054/jiee.2021.55245.1782

چکیده
  با توجه به اهمیت روزافزون روابط اقتصادی و مسائل بالقوه زیست محیطی، رابطه رشد اقتصادی با تخریب زیست محیطی مسئله بسیار مهمی است. در این تحقیق چگونگی تأثیر پذیری انتشار  (به عنوان اصلی ترین عامل ایجاد آلودگی) از رشد درآمد سرانه، نوآوری، مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و استخراج از منابع انرژی در یک الگوی سیستم معادلات همزمان غیرخطی برای ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
ارتباط متقابل انرژی‌های پاک،‌ توسعه سرمایه‌های داخلی و خارجی،‌ رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست در منتخبی از کشورهای در حال توسعه با رویکرد گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی

آزیتا شیخ بهایی؛ سعید دائی کریم زاده؛ سارا قبادی

دوره 10، شماره 40 ، مهر 1400، ، صفحه 11-37

https://doi.org/10.22054/jiee.2021.58918.1827

چکیده
  این مطالعه به بررسی ارتباط متقابل انرژی‌های پاک،‌ توسعه سرمایه‌های داخلی و خارجی، ‌رشد اقتصادی و کیفیت محیط زیست در گروهی از کشورهای در حال توسعه طی سال‌های 2018-1995 با کمک سیستم معادلات هم‌زمان و روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی می‌پردازد. به منظور برآورد تأثیر توسعه سرمایه‌های داخلی و خارجی از سه شاخص مختلف سرمایه‌گذاری مستقیم ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
بررسی تاثیر انرژی‌های تجدید پذیر و تجدیدناپذیر بر آلودگی هوا در ایران با توجه به نقش تعدیلی رشد اقتصادی

صادق بافنده ایماندوست؛ محمد لشکری؛ احسان سیاح زاده کاخکی

دوره 9، شماره 35 ، تیر 1399، ، صفحه 11-39

https://doi.org/10.22054/jiee.2021.59318.1831

چکیده
  مصرف انرژی در جهان به دلیل تمایل به رشد اقتصادی رو به افزایش است و در نتیجه انتشار گازهای گلخانه‌ای به ویژه دی‌اکسیدکربن که اثرات مخرب زیست محیطی دارد در اثر مصرف سوخت‌های فسیلی می‌تواند روندی فزاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در پی یافتن تاثیر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر (تولید برق نیروگاهی از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر) ...  بیشتر

بررسی چالش ها و جذابیت های الگوهای قراردادهای بین المللی خدماتی در تامین مالی پروژه های بالادستی صنعت نفت ایران و عراق

علی امامی میبدی؛ مهریار داشاب؛ معصومه اکبری بیرگانی

دوره 9، شماره 36 ، مهر 1399، ، صفحه 11-48

https://doi.org/10.22054/jiee.2022.59111.1829

چکیده
  میانگین عمر بالای تأسیسات سطح الارضی، ورود به نیمه دوم عمر میادین بزرگ، کاهش ضریب بازیافت مخازن نفتی و عقب ماندگی ایران از توسعه میادین مشترک از مهمترین چالشهای بخش بالادستی صنعت نفت ایران است لذا با توجه به عدم امکان تامین مالی و سرمایه لازم از محل منابع داخلی ضروری است، سرمایه‌گذاری خارجی و روشهای قراردادی آن در این حوزه بیش از ...  بیشتر

مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
گذار از رانت‌های نفت و گاز دولتی به درآمد پایه همگانی و رشد اقتصادی (یک رویکرد بین‌رشته‌ای)

سیروس امیدوار

دوره 10، شماره 38 ، فروردین 1400، ، صفحه 11-63

https://doi.org/10.22054/jiee.2022.65890.1884

چکیده
  از وقتی که در پنجم خردادماه 1287، مته حفاری در چاه شماره یک مسجد سلیمان به نفت رسید، بیش از 113 سال از شکل‌گیری تدریجی «ایران نفتی ـ گازی» می‌گذرد. واقعیت این است که طی این مدت، از یک سو ثروت و درآمد منابع طبیعی نفت و گاز، لزوماً به نحو «عادلانه‌ای» بین همه ایرانیان که مالکان اصلی این منابع هستند توزیع نشده‌اند بلکه در بسیاری ...  بیشتر

اثر نوآوری فین‌تک بر رشد سبز در ایران

هادی اسماعیل پور مقدم؛ آرزو کرمی

دوره 10، شماره 39 ، تیر 1400، ، صفحه 11-34

https://doi.org/10.22054/jiee.2022.66206.1890

چکیده
  اقتصاد سبز مفهومی است که در دهه‌های اخیر مطرح شده و به عنوان چارچوبی به منظور بهبود رفاه و عدالت اجتماعی از طریق کاهش خطرات زیست محیطی تعریف شده است؛ به طوری که رشد سبز به استراتژی توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است. در این میان، فین‌تک می‌تواند بر ارتقای رشد سبز مؤثر باشد. نظر به توسعه فین‌تک در ایران، این مقاله تلاش ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
تأثیر فساد اداری و ریسک سیاسی بر شدت انرژی کشورهای منتخب حوزه منا

محمدصادق ادیبیان؛ علی امامی میبدی؛ هادی اسماعیل پور مقدم

دوره 11، شماره 41 ، دی 1400، ، صفحه 11-32

https://doi.org/10.22054/jiee.2022.66326.1893

چکیده
  فساد اداری و ریسک سیاسی از عوامل مهم تأثیرگذار بر اقتصاد کشورهاست که می‌تواند جنبه‌های مختلفی از زندگی مردم را تحت تأثیر خود قرار دهد. از سوی دیگر، یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی که نشانگر نحوه و شدت مصرف انرژی است و به عبارتی میزان انرژی‌بری در هر کشور را نشان می‌دهد، شدت انرژی می‌باشد. شدت انرژی شاخص بسیار مهمی است که توسط آن می‌توان ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
امکان‌سنجی صادرات گاز طبیعی ایران (1410-1401) بر پایه شبیه‌سازی الگوی اقتصادسنجی کلان - انرژی

سحر دشتبان فاروجی؛ حسن درگاهی

دوره 11، شماره 42 ، فروردین 1401، ، صفحه 11-45

https://doi.org/10.22054/jiee.2022.69430.1947

چکیده
  مطالعه جایگاه ایران در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی نشان می‌دهد که به رغم آنکه ایران دومین کشور دارنده منابع گاز طبیعی جهان است و موقعیت ویژه‌ای نیز در ترانزیت گاز طبیعی داراست ولی بازیگر مهمی در شبکه تجارت بین‌المللی گاز طبیعی به شمار نمی‌آید. یکی از مسائل مهم برای گسترش تجارت بین‌المللی گاز، بررسی امکان صادرات گاز طبیعی ایران ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
طراحی مدل تعیین عوامل تأثیرگذار بر میزان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تأکید بر بازاریابی سبز در حوزه انرژی

محمدعلی آوینده؛ بیتا تبریزیان؛ مریم تیموریان

دوره 11، شماره 44 ، مهر 1401، ، صفحه 11-39

https://doi.org/10.22054/jiee.2023.70079.1954

چکیده
  سرمایه گذاری مستقیم خارجی یکی از اصلی ترین نمودهای ((جهانی شدن در حوزه سرمایه گذاری)) است. امروزه عمده اقتصاددانان و دولت ها بر اهمیت حیاتی سرمایه گذاری خارجی تاکید فراوان دارند. از دید آنها این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه، برای شکل گیری جریان های رشد و توسعه اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از راه هایی که می توان به وسیله ...  بیشتر

مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
بررسی تاثیر قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی در اقتصاد ایران

زینب باوی؛ سحر معتمدی؛ سید ناصر سعیدی؛ فاطمه حسین پور

دوره 11، شماره 43 ، تیر 1401، ، صفحه 11-33

https://doi.org/10.22054/jiee.2023.67827.1920

چکیده
  انرژی به عنوان یکی از نهاده‌های تولید و نهادة استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم‌پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. ازجمله حامل‌های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری در مورد بنزین در ایران ...  بیشتر

• مطالعات اقتصادی مرتبط با حامل‌های انرژی (فسیلی، تجدیدپذیر و برق)
اقتصاد سیاسی انرژی‌های تجدیدپذیر و سناریوهای آینده ایران در چشم‌انداز گذار انرژی 2050

علی اسمعیلی اردکانی؛ مرتضی شکری

دوره 12، شماره 45 ، دی 1401، ، صفحه 11-39

https://doi.org/10.22054/jiee.2023.71531.1971

چکیده
  در سال‌های اخیر، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد انرژی جهانی افزایش چشمگیری داشته است. این موضوع به‌ویژه برای کشوری مثل ایران که بخش اعظم اقتصاد آن متکی بر درآمدهای حاصل از سوخت‌های فسیلی است، پیامدهای ژئوپلیتیکی به دنبال خواهد داشت. مقاله حاضر با بررسی روند گذار اقتصاد جهانی و منطقه‌‌ای به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک، تلاش ...  بیشتر

• سیاستگذاری‌های اقتصادی و مالی در حوزه‌های فوق‌الذکر در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی
آزمون غیرخطی بودن ریشه واحد در قیمت‌های نفت خام

محسن اسلامی؛ علیرضا نجارپور

دوره 12، شماره 47 ، تیر 1402، ، صفحه 11-46

https://doi.org/10.22054/jiee.2023.68873.1939

چکیده
  دلایل منطقی حاکی از آن است که قیمت‌های نفت خام از الگوهای غیرخطی تبعیت می‌کند. با این حال پژوهش‌های که پیش از این صورت گرفته است به منظور بررسی وجود ریشه واحد فرض خطی را لحاظ کرده‌اند. آزمون‌های خطی ریشه واحد همچون دیکی فولر تعمیم یافته، فیلیپس پرون و کی پی اس اس برای مدل‌های خطی ارائه شده‌اند. این آزمون‌ها مناسب سری‌های زمانی ...  بیشتر