قراردادهای بالادستی نفت و گاز نظام جمهوری اسلامی ایران و تبیین دلالت‌های قانونی و الزامات قراردادهای جدید

سید نصرا.. ابراهیمی؛ محمد شیرجیان

دوره 3، شماره 10 ، فروردین 1393، ، صفحه 1-39

چکیده
  ارزیابی سیر تحول قراردادهای بالادستی صنعت نفت و­گاز کشور در دوره استقرار نظام جمهوری اسلامی, بیانگر آن است که در طی سال­های 1371-­1358ه.ش تقریباً هیچ نوع قرارداد متعارف و بلندمدتی منعقد نشده بود. درحالیکه در بازه زمانی1392-1372ه.ش سه نسل از قراردادهای خدماتی ایران موسوم به «بیع متقابل» طراحی و عملیاتی گشته اند. اکنون با توجه به ضرورت ...  بیشتر

بررسی اثرات تغییر قیمت برق کشاورزی و سوخت ناشی از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر شاخص اقتصادی نسبت سود به هزینه کشت پسته در دشت رفسنجان (رویکرد تحلیل سیستمی)

مرضیه اورعی؛ عباسعلی ابونوری؛ هادی محمدی محمدی

دوره 3، شماره 11 ، تیر 1393، ، صفحه 1-28

چکیده
  در این تحقیق با استفاده از نگرش سیستمی، اثرات تغییر قیمت برق کشاورزی و سوخت ناشی از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها طی دوره 1389 تا 1404 بر کشت پسته در دشت رفسنجان بررسی شده و فرضیه تحقیق که عبارت است از مثبت و معنی‌دار ‌بودن اثرات اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر نسبت سود به هزینه کشت پسته مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد ...  بیشتر

اصول قانونی حاکم بر قراردادهای خدماتی بالادستی صنعت نفت و گاز ایران

سید نصرالله ابراهیمی؛ مهدی منتظر؛ فرزاد مسعودی

دوره 3، شماره 12 ، مهر 1393، ، صفحه 1-26

چکیده
  قراردادهای خدماتی بالادستی صنعت نفت و گاز ایران به عنوان یکی از قراردادهای بین المللی حاکم بر پروژه های بالادستی اعم از اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز کشور از گذشته تا به حال در صدد جذب سرمایه گذاری خارجی و تعامل با شرکت های بین المللی نفت و گاز بوده است، این قراردادها در پروژه های بالادستی صنعت نفت و گاز ایران حاوی اصولی قانونی است ...  بیشتر

اقتصاد سیاسی نظام ارزی کشورهای نفتی

سیدپیمان اسدی؛ جاوید بهرامی

دوره 3، شماره 9 ، دی 1392، ، صفحه 1-29

چکیده
  در این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر انتخاب نظام ارزی در کشورهای تولیدکننده نفت پرداخته شده است. نظریه‌های رایج در انتخاب نظام ارزی عبارتند از انتخاب منطقه بهینه ارزی، نظریه اقتصاد سیاسی و فرضیه بحران ارزی که در این مطالعه به بررسی این موضوع از منظر نظریه اقتصاد سیاسی پرداخته شده است. متغیرهای مورد استفاده، ساختار اقتصادی و سیاسی ...  بیشتر

بررسی عوامل مؤثر بر شدت انرژی در صنایع کارخانه‌ای ایران

سیدعزیز آرمن؛ سمیرا تقی‌زاده

دوره 2، شماره 8 ، مهر 1392، ، صفحه 1-20

چکیده
  با توجه به ضرورت صرفه‌جویی در مصرف انرژی در سطح کل کشور و نقش مهم بخش صنعت در این میان، شناسایی عوامل موثر بر شدت انرژی در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش داده‌های ترکیبی[1] تأثیر قیمت انرژی، تولید ناخالص داخلیو تکنولوژی بر شدت انرژی در صنایع نه‌گانه طی دوره‌ 1389-1374 مورد بررسی قرار می­گیرد. نتایج ...  بیشتر

بررسی رابطه بلندمدت مصرف زغال سنگ برانتشار دی‌اکسیدکربن در ایران با استفاده از تکنیک ARDL

مصیب پهلوانی؛ هاجر اثنی عشری؛ علی سردار شهرکی

دوره 2، شماره 7 ، تیر 1392، ، صفحه 1-15

چکیده
  صنعتی شدن جوامع، به بهره‌برداری بیشتر وفشرده‌تراز سوختهای فسیلی مانند زغال سنگ نفت گاز به منظور استفاده در تولید وحمل ونقل منجر شده است. احتراق این سوختها موجب آزاد شدن دی‌اکسیدکربن در اتمسفرمی‌شود، از این رو کشورهای تولیدکننده این مواد نقش بسزایی در انتشار این گاز دارند. در این مطالعه به بررسی رابطه پویا بین مصرف زغال سنگ، رشد ...  بیشتر

اثرات توسعه اقتصادی و توسعه مالی بر کیفیت محیط زیست در کشورهای منتخب عضو اوپک

حسین اصغرپور؛ داود بهبودی؛ رباب محمدی خانقاهی

دوره 2، شماره 6 ، فروردین 1392، ، صفحه 1-26

چکیده
  در دهه­های اخیر گرم شدن کره زمین و تغییرات آب و هوایی نگرانی­های زیادی را در سرتاسر جهان فراهم آورده است. این نگرانی­ها همزمان با هدف دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر، مخاطرات زیست­محیطی ناشی از فعالیت­های اقتصادی را به یک موضوع بحث برانگیز تبدیل کرده است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر بلند­مدتتوسعه اقتصادی و توسعه مالی ...  بیشتر

تعیین سهم بهینه انرژی‌های تجدیدپذیر در یک الگوی رشد پایدار: مورد ایران

کریم اسلاملوئیان؛ علی حسین استادزاد

دوره 2، شماره 5 ، دی 1391، ، صفحه 1-48

چکیده
  هدف اصلی این تحقیق، طراحی الگویی مناسب برای تعیین سهم بهینه انرژی­های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در مسیر رشد پایدار و محاسبه این سهم­ها برای اقتصاد ایران است. در این راستا، ابتدا انرژی­های فسیلی و تجدیدپذیر به عنوان نهاده‌های تولید به یک الگوی رشد درونزا اضافه شده است. الگوی مورد نظر در قالب یک مسئله کنترل بهینه طراحی گردیده است. ...  بیشتر

قرارداد بیع متقابل توسعه فازهای 2 و 3 میدان گازی پارس جنوبی از منظر قراردادهای ناقص

مهدی اخوان

دوره 4، شماره 13 ، دی 1393، ، صفحه 1-32

چکیده
  قراردادی که برخی از جنبه‌های آن تصریح نشده باشد ناقص است. ناقص بودن قرارداد سبب کاهش اثر بخشی قرارداد می‌شود. قرارداد بیع متقابل دارای الزامات قانونی و قراردادی است که ناقص بودن قرارداد در برخی از این ابعاد مطلوب نیست. این مطالعه به بررسی این الزامات از سه جنبه زمان، هزینه و بازپرداخت در فازهای 2 و 3 میدان پارس جنوبی در دوره اجرای قرارداد ...  بیشتر

تاثیر هدفمندی یارانه انرژی برق بر تقاضای خانوارها به تفکیک شهر و روستا در ایران (یک رهیافت سیستمی)

فاطمه بزازان؛ میرحسین موسوی؛ فرناز قشمی

دوره 4، شماره 14 ، فروردین 1394، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22054/jiee.2015.1062

چکیده
  رشد دایمی مصرف انرژی برق که به طور عمده از واقعی نبودن قیمت آن نشات گرفته توانایی شبکه برق‌رسانی ایران را برای تامین تقاضا با مشکل مواجه کرده است. بنابراین قیمت‌گذاری بهینه انرژی برق یکی از مسائل مهم در زمینه مدیریت انرژی برق است. علاوه بر این، بخش خانگی یکی از مهم‌ترین اجزای مصرف انرژی برق در کشور به شمار می‌آید. از این رو مطالعه ...  بیشتر

فرصت‌طلبی طرفین در قراردادهای بیع متقابل نسل اول

مهدی اخوان؛ محمد مهدی عسکری؛ مقصود ایمانی

دوره 4، شماره 16 ، مهر 1394، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.22054/jiee.2016.1893

چکیده
  مطالعه‌ قراردادهای نفتی نیازمند چارچوب نظری منسجمی است که توانایی ایجاد پیوند میان رشته‌های مختلف علوم مرتبط با مسائل نفت و گاز به یکدیگر را داشته باشد. اقتصاد هزینه‌ مبادله رویکردی بین رشته‌ای برای تحلیل مسائل قراردادی ارائه می‌کند. در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز کشور از سال 1374 تاکنون سه نسل از قراردادهای بیع متقابل منعقد شده ...  بیشتر

بررسی اثرات زیست‌محیطی حذف یارانه حامل‌های انرژی در بخش صنعت

محمد آسیایی؛ ناصر خیابانی؛ بقیت‌ا... موسوی

دوره 1، شماره 4 ، مهر 1391، ، صفحه 1-24

چکیده
  هدف این پژوهش بررسی میزان تغییر در انتشار آلاینده‌های زیست‌محیطی ناشی از مصرف حامل‌های انرژی در بخش صنعت بعد از حذف یارانه‌ آنها است. برای این منظور ابتدا توابع تقاضا برای این حامل‌ها در بخش صنایع دو رقمی برای سال‌های 1374 تا 1386 تخمین زده شد. رو‌ش­شناسی مورد استفاده در ابتدا مبتنی بر تابع هزینه‌ ترانس‌لوگ دومرحله‌ای است که در ...  بیشتر

بررسی رابطه آلودگی آب و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته

حمیدرضا ارباب؛ زهره عباسی‌فر

دوره 1، شماره 3 ، تیر 1391، ، صفحه 1-16

چکیده
  امروزه آلودگی یکی از مهم‌ترین چالش‌های مدیریتی کشورهاست. بر این اساس، تمام کشورها تلاش می‌کنند تا با وضع قوانین و مقررات در سطح ملی و تنظیم توافق‌نامه‌های بین‌المللی، از گسترش تخریب‌های زیست‌محیطی جلوگیری کنند. بدون تردید انتشار آلودگی، تابعی از فرآیند رشد و توسعه اقتصادی است. بیشتر مطالعات انجام شده در این زمینه، وجود یک رابطه ...  بیشتر

ارزیابی نقش سرمایه انسانی و کیفیت نهادها بر روی پدیده بلای منابع با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)

علی امامی میبدی؛ یوسف محمدزاده؛ سیدیاسر مجیدی

دوره 1، شماره 1 ، دی 1390، ، صفحه 1-31

چکیده
  بررسی گروهی از مطالعات اخیر در حیطه منابع طبیعی، از یک سو نشان می­دهد که وفور منابع، در کشورهای غنی از منابع طبیعی، باعث کندی رشد اقتصادی شده است؛ و از سوی دیگر، توسعه انسانی و کیفیت نهادها و زیرساخت­های اجتماعی از عوامل مهم تأثیرگذار بر روی رشد و توسعه اقتصادی محسوب می‌شود. در مطالعه حاضر با استفاده از داده­های تابلویی پویا[1] ...  بیشتر

مالیات سبز دربخش های انرژی و کالای نهایی در ایران: رویکرد نظریه بازی‌ها

کریم اسلاملوئیان؛ استادزاد علی حسین

دوره 5، شماره 17 ، دی 1394، ، صفحه 1-37

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.7161

چکیده
  استفاده از مالیات­های زیست محیطی ابزاری برای تخصیص بهینه منابع در راستای افزایش رفاه اجتماعی است. هدف این مطالعه طراحی الگوی مناسب و محاسبه مقدار بهینه مالیات­های سبز غیر مستقیم برای اقتصاد ایران با استفاده از نظریه بازی­ها می­باشد. در این راستا، بعد از ساخت الگو، ابتدا توابع تولید انرژی­های فسیلی، انرژی­های تجدیدپذیر ...  بیشتر

رقابت‌پذیری برق زمین‌گرمایی در مقایسه با روش‌های متداول تولید برق در ایران

فریبا اسدی؛ محمد حسین کریم؛ مجید فشاری

دوره 5، شماره 18 ، فروردین 1395، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22054/jiee.2016.7191

چکیده
  با وجودِ پتانسیل بالای انرژی زمین‌گرمایی در ایران، تنها 100 مگاوات برق زمین‌گرمایی در سال 1396 بهره‌برداری خواهد شد، زیرا هزینه سوخت که حدود 70 تا90 درصدِ هزینه تمام شده مرسوم(غیر واقعی) نیروگاه‌های حرارتی را تشکیل می‌دهد، یارانه‌های بالایی در چند سال اخیر به آن اختصاص یافته است و هزینه آثار خارجی در هزینه تمام شده برق لحاظ نمی‌شود. ...  بیشتر

بررسی تأثیر مستقیم و غیرمستقیم مصرف انرژی در بخش‌های منتخب اقتصادی بر فقر و نابرابری در ایران

مجید آقایی؛ مهدیه رضاقلی زاده

دوره 5، شماره 19 ، تیر 1395، ، صفحه 1-51

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.7303

چکیده
  با توجه به اهمیت فراوان نهاده انرژی در اقتصاد کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه، بررسی تأثیر مصرف انرژی بر فقر و نابرابری در کشور ایران ضرورت می­یابد. بدین منظور مطالعه حاضر تأثیر مستقیم و غیر مستقیم مصرف انرژی در بخش­های مختلف کشور (شامل صنعت، کشاورزی و خدمات) را بر فقر و نابرابری مورد ارزیابی قرار می­دهد. جهت بررسی این موضوع ...  بیشتر

رویکردی تفکیکی جهت بررسی اثر قراردادهای نفتی بر روند تولید نفت خام کشورهای ایران و عربستان سعودی

شیرکو بهادری؛ تیمور محمدی؛ فرشاد مومنی؛ عباس کاظمی نجف آبادی

دوره 5، شماره 20 ، مهر 1395، ، صفحه 1-34

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.7310

چکیده
  در این مقاله تأثیر قراردادهای نفتی بر روند تولید نفت خام دو کشور ایران و عربستان سعودی مورد بررسی قرار می‌گیرد. جهت بررسی اثر این قراردادها از رویکردی تفکیکی بهره گرفته می‌شود. در این رویکرد میزان تولید بهینه هر یک از میادین دو کشور در دو سناریو برآورد شده و سپس میزان تولید کل، از تجمیع تولید برآورد شده میادین محاسبه می‌گردد. در سناریوی ...  بیشتر

وارونگی عرضه گاز طبیعی و الگوی اولویت‌های راهبردی تخصیص گاز طبیعی به بخش‌های مختلف

سید مرتضی الهی؛ عبدالرسول قاسمی؛ علی امامی میبدی

دوره 6، شماره 21 ، دی 1395، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.7971

چکیده
  توسعه سریع گاز­رسانی در کشور موجب شده بخش­های مختلف وابستگی قابل ملاحظه­ای به تولیدات گاز طبیعی پیدا نمایند. سهم میدان پارس جنوبی از کل تولید تا پایان برنامه ششم بیش از 62% خواهد شد. شرایط طبیعی مخزن پارس­جنوبی به گونه­ای است که در اثر تولید در طول زمان به تدریج از فشار مخزن کاسته و متعاقب آن تولید گاز طبیعی کاهش می­یابد.به ...  بیشتر

بررسی موانع انتقال فناوری در قرارداد بیع متقابل و ارزیابی ریسک انتقال فناوری در قرارداد ‏جدید نفتی ایران (‏IPC‏) با روش ‏FMEA

علی امامی میبدی؛ احمد هادی

دوره 6، شماره 22 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-44

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.7994

چکیده
  یکی از عمده‌ترین راهکارهای بومی‌سازی فناوری در صنعت نفت، قراردادهای مشروط بر، انتقال فناوری ‏از شرکت‌های نفتی بین‌المللی، ‏می‌باشد. البته طی سالیان گذشته صنعت نفت ایران در این مورد توفیق چندانی ‏نداشته و اکنون در قرارداد جدید نفتی ایران ‏IPC)‎‏‎(‎‏ به‌عنوان جایگزین قراردادهای بیع متقابل، با ایجاد ‏تغییراتی در ...  بیشتر

شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها در قراردادهای طرح و ساخت نفت و گاز و تاثیر آن در پیشگیری طرح از ادعا و اختلاف

سید نصرا... ایراهیمی؛ محمود اکبری

دوره 6، شماره 23 ، تیر 1396، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22054/jiee.2017.8024

چکیده
  براساس پژوهش­های قبلی صورت گرفته، اصلی ترین منشا بروز ادعاها و اختلافات در قراردادهای طرح و ساخت صنعت بالادستی نفت و گاز، عدم شناسایی و مدیریت ریسک­های پروژه می­باشد. بنابراین انتظار می­رود که با مدیریت ریسک­های شناسایی شده از طریق ظرفیت­های قراردادی، به میزان قابل ملاحظه ای از طرح ادعا و اختلاف در این صنعت پیشگیری شود. ...  بیشتر

تعیین الگوی بهینه قیمت‌گذاری گاز طبیعی در بخش صنایع کارخانه‌ای ایران

حمیدرضا ارباب؛ مرتضی یوسفی

دوره 6، شماره 24 ، مهر 1396، ، صفحه 1-31

https://doi.org/10.22054/jiee.2018.8971

چکیده
  قیمت‌گذاری کالاها و خدمات تولیدی همواره یکی از دغدغه‌ها و موضوعات بسیار مهم و حساس اقتصاد و تصمیمات سیاستی توسط دولت‌ها به شمار می‌رود؛ زیرا هر گونه تغییرات قیمتی می‌تواند بر رفاه مصرف‌کنندگان و از طرف دیگر بر کمیت و کیفیت تولید کالاها و خدمات و عرضۀ آن­ها اثرگذار باشد. در بخش گاز طبیعی نیز انتخاب الگوی مناسب قیمت‌گذاری و نحوۀ ...  بیشتر

بررسی رابطه علی بین قیمت نفت خام و عرضه نفت و گاز نامتعارف طی بازه زمانی 2000-2015

فاطمه حاجی سامی؛ محمدحسین مهدوی عادلی؛ نرگس صالح نیا

دوره 7، شماره 26 ، فروردین 1397، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.22054/jiee.2018.9097

چکیده
  در بین حامل­های انرژی نقش نفت در رشد اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه بسیار پر­رنگ است. اما نوسانات قیمت نفت، سیر نزولی تولید، جستجو در جهت ارتقای امنیت انرژی و … در کشورهای مصرف­کننده­ آن موجب شده تا در کنار نفت، جایگاه جانشین­های آن به ویژه نفت و گاز نامتعارف اهمیت ویژه­ای پیدا کنند. توسعه و استخراج منابع ...  بیشتر

واکنش قیمت گاز طبیعی نسبت به تغییرات قیمت نفت خام در بازار منطقه‌ای اروپا و آسیا: رهیافت انتقال رژیم مارکف برداری

تیمور محمدی؛ عبدالرسول قاسمی؛ امیر نکونام

دوره 7، شماره 27 ، تیر 1397، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22054/jiee.2018.9135

چکیده
  این مقاله به بررسی واکنش قیمت گاز طبیعی نسبت به قیمت نفت خام در بازارهای منطقه­ای اروپا و آسیا می پردازد. متغیرهای اقتصادی از جمله قیمت نفت خام و گاز طبیعی در طول زمان، دچار التهابات و نوسانات شدیدی شده که رگرسیون­های متعارف خطی پاسخگوی بررسی این نوسانات نمی­باشد. مدل انتقال رژیم چارچوب انعطاف پذیر و پویایی را برای مدل­های غیرخطی ...  بیشتر